Bahasa Tagalog
Kailu
Bahasa Tagalog | |
---|---|
Asli di | Filipina |
Wilayah | Tengah & selatan Luzon |
Penutur asli | Bahasa pertama: 22 juta Bahasa kedua: lebih dari 65 juta (tiada tarikh) |
Keluarga bahasa | |
Status rasmi | |
Bahasa rasmi di | Filipina (sebagai Filipino) |
Dikawal oleh | Komisyon sa Wikang Filipino (Suruhanjaya pada bahasa Filipino) |
Kod bahasa | |
ISO 639-1 | tl |
ISO 639-2 | tgl |
Tagalog ialah salah satu bahasa terpenting di Republik Filipina. Bahasa ini tergolong dalam kumpulan bahasa Austronesia dan mempunyai hubungan dengan bahasa Indonesia dan bahasa Melayu.
Sejarah[sunting | sunting sumber]
Perkataan Tagalog berasal dari perkataan tagá-ílog, dari tagá- yang bermakna "penduduk asal" dan ílog yang bermakna "sungai", atau "penduduk asal di tepi sungai". Sejarah bahasa Tagalog tidak begitu diketahui sebelum datangnya pedagang Sepanyol kerana ia tidak memiliki tradisi penulisan. Namun, pakar bahasa telah membuat kesimpulan bahawa leluhur bangsa Tagalog berasal dari bahagian timur laut Mindanao atau bahagian timur Visayas.
Buku pertama yang ditulis dalam bahasa Tagalog adalah Doctrina Cristiana (Doktrin Kristian) yang ditulis pada 1593 dalam bahasa Sepanyol dan dua versi bahasa Tagalog; satu dengan tulisan Baybayin dan kedua, dengan tulisan rumi.
Sewaktu penjajahan Sepanyol, paderi-paderinya telah menghasilkan beberapa buah kamus dan buku tatabahasa Tagalog seperti Vocabulario de Lengua Tagala (1613), Vocabulario de la lengua tagala (1835) dan Arte de la lengua tagala y manual tagalog para la adminstración de los Santos Sacramentos (1850).
Penyair Tagalog, Francisco "Balagtas" Baltazar (1788-1862) sering disamakan dengan pujangga terkenal Inggeris, William Shakespeare. Karyanya yang terkenal adalah Florante at Laura yang ditulis awal kurun ke-19.
Pengkelasan[sunting | sunting sumber]
Tagalog adalah sebuah bahasa Filipina Tengah dan tergolong dalam keluarga bahasa Austronesia.
Ia mempunyai hubungan rapat dengan bahasa yang ditutur di kawasan Bicol dan Visayas.
Bahasa-bahasa yang telah membuat sumbangan penting dalam pembangunan perbendaharaan kata bahasa Tagalog termasuk bahasa Sepanyol, Inggeris, Hokkien, Melayu, Arab (menerusi bahasa Melayu) dan bahasa-bahasa tempatan yang lain.
Perbandingan perbendeharaan kata bahasa Tagalog dengan bahasa Melayu[sunting | sunting sumber]
Berikut ialah beberapa perkataan Bahasa Tagalog yang serupa makna serta ejaan di dalam Bahasa Melayu. "Mga" disebut seperti (manga).
Tagalog | Melayu |
---|---|
Mga Bahagi ng Katawan / Bahagian Badan | |
Apdo | Hempedu |
Atay | Hati |
Bukungbukong | Buku Lali |
Daliri | Jari |
Dibdib | Dada |
Dila | Lidah |
Galanggalangan | Pergelangan Tangan |
Ilong | Hidung |
Kuko | Kuku |
Leeg | Leher |
Limpa/Pali | Limpa |
Mata | Mata |
Puki | Puki |
Siko | Siku |
Talampakan | Tapak Kaki |
Tenga | Telinga |
Tuhod | Lutut |
Utak | Otak |
Mga Hayop / Haiwan | |
(Ahas na) Sawa | (Ular) Sawa |
Baboy | Babi |
Alupihan | Lipan |
Anay | Anai-Anai |
Bayawak | Biawak |
Buwaya | Buaya |
(Ibong) Kalapati | (Burung) Merpati |
(Ibong) Pipit | (Burung) Pipit |
Ipis | Lipas |
(Isdang) Dilis | (Ikan) Bilis |
(Isdang) Pagi | (Ikan) Pari |
(Isdang) Tamban | (Ikan) Tembang |
Itik/Bibi/Pato | Itik/Bebek (Bahasa Indonesia) |
Kalabaw | Kerbau |
Kambing | Kambing |
Kuting | Anak Kucing
(kucing dewasa dipanggil "Pusa") |
Lamok | Nyamuk |
Langaw | Langau |
Salagubang | Kumbang |
Usa | Rusa |
Mga Iba / Lain-Lain | |
masakit | sakit |
basa | basah, baca |
malambot | lembut |
malagkit | melekit |
kanan | kanan |
tulong | tolong |
lima | lima |
mura | murah |
mahal | mahal |
kalapati | merpati |
sayang | sayang |
tanghalì | tengah hari |
dalamhatì | dalam + hati |
luwalhatì | luar + hati |
saráp | sedap |
pinto | pintu |
anak | anak |
ako | aku, saya |
ikaw | engkau, awak |
kuko | kuku |
dahon | daun |
buwan | bulan |
langit | langit |
ulan | hujan |
palayok | periuk |
balang | belalang |
talong | terung |
hangin | angin |
guro | guru |
Kapuluan | Kepulauan |
Tatabahasa[sunting | sunting sumber]
Bahasa Tagalog mempunyai tatabahasa berpola Bahasa Filipina, yakni kata kerja terletak di hadapan ayat, serta subjek dan objek. (KK + S + O). Sistem tatabahasa ini serupa dengan bahasa-bahasa di Pulau Borneo (Bahasa Kadazandusun), di Kepulauan Filipina (Bahasa Suluk, Bahasa Cebuano, Bahasa Ilokano) dan di Pulau Taiwan (Bahasa Amis).
Contoh Ayat
"Sumipa ako ng bola." "Aku menyepak bola."
Bilangan dalam Bahasa Tagalog[sunting | sunting sumber]
Oleh sebab bahasa Tagalog termasuk dalam keluarga bahasa Melayu, kata bilangannya hampir sama dengan kata bilangan bahasa Melayu dan Jawa. Tagalog juga meminjam kata bilangan bahasa Sepanyol akibat daripada penjajahan Sepanyol selama 333 tahun (1565 - 1898) ke atas Kepulauan Filipina.
Tagalog | Melayu | |
---|---|---|
isa | esa, satu | |
dalawa | dua | |
tatlo | tiga (Jawa: tlu) | |
apat | empat | |
lima | lima | |
anim | enam | |
pito | tujuh (Jawa: pitu) | |
walo | lapan (Jawa: wolu) | |
siyam | sembilan | |
sampu (isa(ng) + pu) | sepuluh (se + puluh) |
Pautan luar[sunting | sunting sumber]
- (Inggeris) Tagalog Lang
- (Inggeris) Tagalog Grammar
- (Inggeris) Tagalog Translator
- (Inggeris) Tagalog Dictionary
- (Inggeris) Filipino Phrasebook