Geseran farinks bersuara
| Nombor AFA | 145 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | ?\ | ||
| |||
Geseran farinks bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara ʕ dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan ?\ dalam X-SAMPA.
Walaupun diletakkan dalam baris geseran dalam carta IPA (di bawah), namin [ʕ] sebenarnya berbentuk malaran tak geser. Aksara IPA-nya pun kabur, kerana tiada satu pun bahasa yang dikenal pasti membezakan geseran dan malaran tak geser di daerah artikulasi ini.
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]Ciri-ciri geseran farinks bersuara:
- Cara artikulasinya adalah geseran, iaitu dihasilkan dengan menjerut aliran udara melalui saluran sempit di daerah artikulasinya.
- Daerah artikulasinya adalah farinks, iaitu disebut dengan akar lidah menyentuh farinks.
- Jenis pembunyiannya adalah bersuara, iaitu pita vokal bergelar ketika penyebutan.
- Ini ialah satu konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
- Disebabkan tidak disebut dengan lidah, maka tiada ertinya menentukan sama ada konsonan ini adalah konsonan tengah atau sisian.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Penggunaan
[sunting | sunting sumber]| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Nota | |
|---|---|---|---|---|---|
| Arab | عالم | [ʕaːlam] | 'alam' | ||
| Avar | гӀоркь | [ʕortɬʼː] | 'pemegang' | ||
| Barbar | Kabyle | [[[Abjad Rumi Berber|ɛemmi]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ʕəmːi] | 'bapa saudara (sebelah bapa) saya' | ditulis ⟨â⟩ dalam kebanyakan bahasa Barbar yang lain[1] |
| Chechen | Ӏан/[[[Abjad Rumi|jan]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ʕan] | 'musim sejuk' | ||
| Ibrani | עִבְרִית | [ʕivˈɾit] | 'bahasa Ibrani' | Sebutan Mizrahi; lebih selalu disebut /ʔ/. Lihat fonologi bahasa Ibrani moden | |
| Kurdi | [[[Abjad Rumi|‘ewr]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ʕɑwr] | 'awan' | loghat Kurmanji | |
| Occitan | Auvergnat selatan | [[[Abjad Rumi|pala]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈpaʕa] | 'penyodok' | |
| Somalia | [[[Abjad Rumi|caadi]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ʕaːdi] | 'biasa' | ||
| Sioux | Stoney | marazhud | [maʕazud] | 'hujan' | |
| Suryani | Turoyo | [[[Abjad Suryani|ܐܰܪܥܳܐ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [arʕo] | 'Bumi' | ʕ selalunya tidak disebut dalam loghat-loghat Suryani Timur. |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Bonafont (2006:9)