Imbuhan dalam bahasa Melayu

Imbuhan dalam bahasa Melayu terdiri daripada imbuhan awal dan imbuhan akhir. Contoh imbuhan awal ialah pe(N), me(N), be(R)- dan di- manakal imbuhan akhir ialah an. Ada juga imbuhan yang mengapit kata akar, contohnya pe(R)-an dan gabungan imbuhan awal dan akhir yang lain, misalnya di-an, pe(N)-an dan sebagainya.

Imbuhan pe(N)

Imbuhan awalan pe(N) menunjukan perkataan tersebut ialah kata nama, dengan pe(N) boleh wujud dalam bentuk bentuk seperti berikut; pe-, pem-, pen- peng-, dan peny-. Bentuk bentuk imbuhan ini bergantung kepada huruf awal kata akar.

Penggunaan pen-

Imbuhan ini digunakan untuk kata akar yang bermula dengan c, d, j' atau t.

Kata Akar		Kata berimbuhan
curi		pencuri
cuci		pencuci
dengar		pendengar
duduk		penduduk
jual		penjual
jemput		penjemput
tipu		penipu
tari		penari
tukar		penukar
tulis		penulis

Bagi perkataan yang bermula dengan c, d dan f, kata akarnya kekal tetapi bagi perkataan yang bermula dengan t, huruf pertamanya akan hilang setelah bergabung dengan imbuhan pen-.

Penggunaan pem-

Imbuhan ini digunakan untuk kata akar yang bermula dengan huruf b' dan p

Kata Akar		Kata Imbuhan
baca		pembaca
beri		pemberi
buat		pembuat
bantu		pembantu
beli		pembeli
pakai		pemakai
pukul		pemukul
pasang		pemasang
punggah		pemungah
pungut		pemungut

Perkataan yang bermula dengan huruf b akan menggunakan huruf akar, tetapi bagi perkataan bermula dengan huruf p, huruf pertama kata akar tersebut akan digugurkan.

Penggunaan peny-

Imbuhan ini digunakan untuk kata akar yang bermula dengan huruf s, dengan huruf pertama perkataan tersebut digugurkan.

Kata Akar		Kata Berimbuhan
sokong		penyokong
sembah		penyembah
sapu		penyapu
saring		penyaring

Imbuhan me(N)

Imbuhan awalan me(N) menunjukkan perkataan tersebut ilah sejenis kata kerja dengan me(N) boleh wujud dalah bentuk bentuk seperti berikut;me-, mem-, men-, meng-, dan meny-. Seperti pe(N), bentuk imbuhan bergantung kepada kata akar.