Pahang: Perbezaan antara semakan

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Sangsakabangsa (bincang | sumb.)
21 suntingan
Sangsakabangsa (bincang | sumb.)
21 suntingan
Baris 181: Baris 181:
| Raja Bendahara II || 1802-1803 || Tun Muhammad
| Raja Bendahara II || 1802-1803 || Tun Muhammad
|-
|-
| Bendahara Paduka Raja || 1803–1806 || Tun Koris
| Bendahara Paduka Raja || 1803–1806 || Tun Korish
|-
|-
| Bendahara Siwa Raja || 1806–1847 || Tun Ali
| Bendahara Siwa Raja || 1806–1847 || Tun Ali

Semakan pada 02:58, 14 Mac 2011

Negeri di Malaysia
نڬري دمليسيا
ڨهڠ دار المعمور
Pahang Darul Makmur
Bendera Pahang Lambang Pahang
Bendera Lambang
Lagu negeri: Lagu Negeri Pahang
Lokasi Pahang
Lokasi Pahang
Ibu negeri Kuantan
Bandar diraja Pekan
Bahasa utama {{{loghat bahasa}}}
Parti memerintah Barisan Nasional
 - Sultan Sultan Ahmad Shah
 - Menteri Besar Adnan Yaakob
Sejarah  
 - Menjadi Negeri-Negeri Melayu Bersekutu 1895 
 - Penaklukan Jepun 1942 
 - Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu 1948 
Keluasan
 - Jumlah 35,964 km²
Populasi
 - Anggaran 2010 1,574,259
 - Kepadatan 43.77/km²
Kod panggilan kebangsaan 09a
05b
03c
Poskod kebangsaan 26xxx to 28xxx
Huruf pertama plat kenderaan C
Laman sesawang: http://www.pahang.gov.my
a Pahang tidak termasuk Tanah Tinggi Cameron dan Tanah Tinggi Genting
b Cameron Highlands
c Genting Highlands

Pahang (Jawi: ڨهڠ) adalah negeri yang terbesar di Semenanjung Malaysia. Terletak di lembangan Sungai Pahang yang amat luas, ia bersempadan dengan (lihat peta):

"Darul Makmur", nama gelaran bahasa Arabnya, bermaksud "tempat perlindungan yang tenang".

Geografi

Untuk rencana lanjutan, lihat Geografi Pahang

Pahang terdiri daripada 11 daerah: [1]

Ibu negeri Pahang ialah Kuantan dan Pekan ialah Bandar Di-Raja. Bandar utama yang lain termasuk Kuala Lipis, Tanah Rata, Kuala Rompin dan Temerloh. Genting Highlands, Cameron Highlands dan Bukit Fraser merupakan tempat peranginan bukitnya.

Pembahagian etnik berdasarkan kepada bancian tahun 2000 adalah seperti berikut:

  • Melayu: 989,473 (76.82%}
  • Cina: 228,043 (17.7%)
  • India: 64,419 (4.98%)
  • Lain-lain: 6,442 (0.5%).

Geografi fizikalnya dibahagikan kepada tiga bahagian:

Tanah tinggi

Semenanjung Malaysia merentangi telerang kuarza yang kaya dan yang dikaitkan dengan banjaran gunung di tengah. Hutan hujan meliputi kebanyakan tanah tinggi, tetapi cenderung bersifat lebih nipis dengan lebih pokok daun luruh. Paku-pakis biasa ditemui disebabkan kelembapan yang tinggi dan kabut yang meresap di kawasan ini.

Terdapat banyak ladang teh di kawasan Cameron Highlands yang terletaknya di barat. Kawasan ini adalah tertinggi di tanah besar, dan iklimnya cukup serdehana untuk mempunyai variasi suhu yang berlainan disepanjang tahun. Kawasan ini juga dikenali sebagai pembekal utama bagi kekacang dan sayur-sayuran kepada kedua-dua negara Malaysia dan Singapura.

Genting Highlands juga dikenali sebagai padang permainan Malaysia. Ia mengandungi kasino tunggal di Malaysia, taman tema, dan banyak hotel. Diletaknya 40 minit daripada Kuala Lumpur melalui lebuh raya, Genting Highlands dimajukan oleh Lim Goh Tong yang telah membayangkan sebuah destinasi cuti tepi bukit untuk sesiapa yang hendak merehatkan diri daripada kesibukan bandar raya. Sempadan Genting Highlands merentangi kedua-dua negeri Pahang dan Selangor.

Bukit Fraser pernah diguna oleh British sebagai tempat cuti sewaktu musim panas. Oleh sebab jalan ke Bukit Fraser cuma mempunyai satu lorong, lalu lintas dihadkan kepada satu arah pada waktu yang tertentu. Kini, Bukit Fraser merupakan sebuah kampung kecil dan destinasi cuti dengan bangunan-bangunan yang bersenibentuk British.

Gua

Terdapat dua buah gua menarik sebagai destinasi pelancongan iaitu:

Hutan hujan

Taman Negara, iaitu taman yang terbesar di Malaysia, terletaknya di utara negeri Pahang. Ia mengandungi banyak binatang terancam ataupun binatang yang jarang dijumpai seperti cipan, kancil, harimau dan harimau bintang.

Hutan hujan merangkumi dua pertiga kawasan negeri ini, dan Gunung Tahan yang merupakan titik tertinggi di Semenanjung Malaysia terletak di Taman Negara. Oleh sebab ia terletak berdekatan khatulistiwa, hutan hujan di Malaysia adalah yang tertua di dunia: lebih kurang 130 juta tahun.

Tasik

Dua buah tasik yang termasyhur di Malaysia terletak di Pahang, iaitu:

Tasik Bera merupakan sebidang tapak Ramsar yang mustahak kerana persekitaran gambut air tawarnya yang mengandungi pelbagai flora dan fauna. ("Ramsar" bermaksud "Senarai Tanah Lembap Ramsar" yang dipersetujui melalui "Konvensyen Tanah Lembap" yang diadakan di Ramsar, Iran pada tahun 1971. Terdapatnya 147 ahli konvensyen dengan 1524 tapak tanah lembap yang berjumlah 129.2 juta hektar dalam senarai Ramsar.) Orang asli Semelai tinggal di kawasan ini dan meneruskan cara kehidupan tradisionalnya melalui pemburuan, penangkapan ikan dan penggunaan sumber persekitaran semula jadi.

Tasik Cini telah dikaitkan dengan sebuah legenda mengenai seekor naga yang dipercayai tinggal di tasik ini. Juga terdapat sebutan bahawa sebuah bandar raya terhilang di dalam tasik. Tasik Cini adalah masyhur bagi bunga teratainya yang berkembangan, dan baru-baru ini telah menjadi kontroversi kerana salah pengurusan pemajuan pelancongan yang menyebabkan kematian pokok-pokok dan pencemaran air.

Air Terjun

Antara air terjun yang termasyhur di Malaysia terletak di Negeri Pahang, iaitu:

Kawasan pinggir laut

Negeri yang bergunung-ganang ini mendatar ke arah pinggir laut, dan di sini terletaknya Kuantan, ibu negeri Pahang. Terdapatnya banyak pulau di luar pesisir, termasuknya Pulau Tioman dengan terumbu karangnya. Terdapatnya juga pantai indah yang terbentang dari Kuantan ke arah Terengganu.

Industri perikanan tradisional masih terdapat di pantai. Keropok ikan digemari orang tempatan dan industri tradisional merangkumi pemprosesan ikan kering dan makanan laut serta keropok lekor yang termashyur.

Ekonomi

Industri dan eksport utama Pahang tertumpu kepada pengeluaran kayu-kayan tropika disebabkan adanya hutan yang luas. Walaubagaimanapun, kemerosotan pokok-pokok matang yang diakibatkan oleh penebangan intensif telah menyebabkan keperlahanan dan pengamalan perhutanan boleh kekal.

Produk perikanan juga merupakan sumber pendapatan yang utama, khususnya bagi komuniti-komuniti di garis pinggir laut negeri yang panjang. Ikan kering dan ikan masin merupakan keistimewaan di sini.

Raub di bahagian tengah Pahang adalah operasi perlombongan emas tunggal yang menguntungkan tetapi rizabnya telah habis dan lombong-lombongnya telah ditutup. Baru-baru ini, teknologi baru telah menyebabkan pengekstrakan menguntungkan semula dan operasi telah bermula semula.

Sungai Lembing pada zaman kegemilangan merupakan sebuah pusat besar bagi perlombongan syaf timah.

Pelombong menggali terowong bawah tanah untuk mendapat bijih timah dan meleburkannya menjadi jongkong. Sekarang, timah tidak lagi dilombong, dan kebanyakan lombong terbanjir. Sungai Lembing merupakan sebuah bandar yang hampir luput dengan prospek yang agak sedikit kecuali pelancongan berdasarkan sejarah perlombongannya.

Kebanyakan industrinya tertumpu kepada produk berasaskan kayu serta pemprosesan petrokimia. Pelabuhan Kuantan adalah salah satu daripada pelabuhan di pantai timur yang paling sibuk dan jaringan pengangkutannya memudahkan penghantaran barangan yang pantas.

Pelancongan masih merupakan sumber pendapatannya yang terbesar dengan sumber semula jadinya yang besar untuk menarik pelawat ke hutan Taman Negara, Pulau Tioman dan Genting Highlands.

Sejarah

Untuk rencana lanjutan, lihat Sejarah Negeri Pahang

Terdapat buktinya bahawa puak-puak nomad tinggal di Pahang pada Zaman Mesolitik. Pada zaman yang lebih moden, lapisan timah dan mas di Sungai Tembeling menarik pedagang laut dari Empayar Srivijaya. Pahang merangkumi kebanyakan daripada bahagian selatan Semenanjung Melayu pada abad ke-8 dan ke-9.

Selepas kejatuhan Empayar Srivijaya pada kira-kira 1000, Pahang dituntut mula-mulanya oleh Thailand, dan kemudiannya oleh Kesultanan Melaka. Pahang diserang oleh pihak Portugis, Belanda, Johor dan Aceh pada sebahagian besar abad ke-16. Pada masa itu, raja-rajanya sering terbunuh, kebanyakan daripada penduduknya dibunuh ataupun diperhambakan, dan ekonominya hancur. Selepas kejatuhan Aceh pada pertengahan abad ke-17, Pahang dikuasai oleh Johor. Walaubagaimanapun, sultan-sultan Pahang yang berketurunan daripada wangsa Melaka dan Wangsa Bendahara Johor memerintahkan negeri itu lebih kurang secara berterusan sejak 1470, dan sebahagian besar autonominya beransur-ansur memulih.

Dari 1858 hingga 1863, Pahang mengalami perang saudara di antara kedua-dua anakanda Sultan. Perang itu tamat sewaktu Wan Ahmad dimahkotakan pada 1887, tetapi peranannya cuma secara istiadat kerana British telah memaksanya menandatangani sebuah perjanjian yang membawa kawalan negeri itu di bawah Residen British.

Pada 1896, Pahang bersama-sama dengan Selangor, Perak, dan Negeri Sembilan memasuki Negeri-negeri Melayu Bersekutu. Ini menjadi Persekutuan Malaya pada 1948 dan kemudiannya menjadi Malaysia pada 1963.

Kebudayaan

Kebudayaan masyarakat Pahang amat berkait rapat dengan kehidupan masyarakat melayu. Pada zaman sebelum kemerdekaan, seni silat merupakan antara aktiviti seni yang menarik minat anak-anak muda. Hinggalah negeri Pahang terkenal kerana memiliki ramai pendekar dan pahlawan hebat seperti Mat Kilau, Tok Gajah, Mat Lela, Datuk Bahaman, Panglima Muda Jempul,Pendekar Mat Arif dan ramai lagi yang nama mereka telah dipadam oleh British dalam sejarah. Selain itu, dalam aktiviti kesenian juga orang-orang Pahang telah lama pandai bermain Dikir Pahang.

Suatu ketika dahulu, persembahan wayang kulit pernah bertapak di negeri Pahang dimana ianya dikenali sebagai Wayang Pahang. Walau bagaimanapun, teater tradisional ini telah lama lenyap dari bumi Pahang.

Kerajaan

Untuk rencana lanjutan, lihat Sultan Negeri Pahang

Sultan Negeri Pahang merupakan Ketua Perlembagaan Negeri. Dibawah perlembagaan negeri, kuasa perundangan dipunyai oleh Dewan Undangan. Dewan ini melantikkan ahli Dewan untuk membentukkan Majlis Mesyuarat Kerajaan (EXCO).

EXCO, yang diketuai oleh Menteri Besar, memegang kuasa eksekutif dan merupakan badan yang membuat dasar kerajaan negeri. Menteri Besar yang dilantik oleh Sultan adalah daripada parti politik yang memenangi kerusi yang terbanyak di dalam Dewan Undangan.

Kerajaan tempatan di Malaysia merupakan kerajaan di peringkat paling rendah dalam sesuatu sistem kerajaan di Malaysia. Ia berkuasa untuk mengenakan cukai yang terhad seperti cukai pintu. Selain itu agensi kerajaan ini boleh menguatkuasakan undang-undang kecil (atau by-laws) kepada penduduk yang berada di dalam kawasan pentadbiran mereka. Di antara Kerajaan Tempatan yang terdapat dalam Negeri Pahang ini ialah :

Pemerintah Pahang

Gelaran Tempoh Nama Sultan
Raja Bendahara 1777–1802 Tun Abdul Majid
Raja Bendahara II 1802-1803 Tun Muhammad
Bendahara Paduka Raja 1803–1806 Tun Korish
Bendahara Siwa Raja 1806–1847 Tun Ali
Bendahara Seri Maharaja 1847–1863 Tun Mutakhir
Bendahara 1863-1882 Tun Ahmad*
Sultan 6 Ogos 1882 - 9 Mei 1914 KDYMM Al Marhum Sultan Ahmad Al Muadzam Shah Ibni Al Marhum Bendahara Ali*
Sultan 9 Mei Jun 1914 - 19 Jun 1917 KDYMM Al Marhum Sultan Mahmud Ibni Al Marhum Sultan Ahmad Al Muadzam Shah
Sultan 19 Jun Jun 1932 - 22 Jun 1932

KDYMM Al Marhum Sultan Abdullah Al Mu'tassim Billah Ibni Al Marhum Sultan Ahmad Al Muadzam Shah

Sultan 22 Jun 1932 - 7 Mei 1974 KDYMM Al Marhum Sultan Sir Abu Bakar Ri'ayatuddin Al Muadzam Shah Ibni Al Marhum Sultan Abdullah Al Mu'tassim Billah
Sultan 7 Mei 1974-Sekarang KDYMM Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta'in Billah Ibni Al Marhum Sultan Abu Bakar Ri'ayatuddin Al- Mu'adzam Shah

[1]

  • Tun Ahmad mengubah gelaran Bendahara kepada Sultan pada 6hb Ogos 1882 dan bermulalah era kesultanan Pahang yang baru[2]

Lihat juga

Pautan luar

Rujukan

  1. ^ R.O. Windstedt, Early Rulers of Perak, Pahang and Acheh, Journal of Malayan Branch of Royal Asiatic Society, Vol X part I, 1932
  2. ^ http://www.pekan.my/darjah-bintang-kebesaran-pahang/sejarah-kesultanan-pahang/page-2
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Pahang&oldid=1534944"