Bahasa Indonesia: Perbezaan antara semakan

Sunting pautan
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
PJDH (bincang | sumb.)
20 suntingan
Tiada ringkasan suntingan
Hakimi97 (bincang | sumb.)
3,272 suntingan
Membatalkan semakan 3535811 oleh PJDH (Perbincangan)
Baris 1: Baris 1:
{{Infobox Language
{{Infobox Language
|name=Bahasa Melayu
|name=Bahasa Indonesia<br><big>بهاس إندونيسيا<big/>
|states=[[Indonesia]], [[Timor Leste]], [[Malaysia]], [[Singapura]], dan [[Brunei]]
|nativename=<big>بهاس ملايو<big/>
|states=[[Malaysia]], [[Indonesia]], [[Brunei]], [[Singapura]], Patani, [[Timor Leste]], [[Sri Lanka]], [[Afrika Selatan]], dan [[Australia]] ([[Pulau Christmas]] dan [[Kepulauan Cocos]]). {{br}}
|region=[[Asia Tenggara]]
|region=[[Asia Tenggara]]
|speakers=7–18 juta {{br}}jumlah 200–300 juta
|speakers=200 juta+ jumlah
|familycolor=Austronesian
|familycolor=Austronesian
|fam2=[[Bahasa Melayu-Polinesia|Melayu-Polinesia]] (MP)
|fam2=[[Bahasa Melayu-Polinesia|Melayu-Polinesia]]
|fam3=[[bahasa Nuklear Melayu-Polinesia|MP Nuklear]]
|fam3=[[bahasa Nuklear Melayu-Polinesia|Nuklear Melayu-Polinesia]]
|fam4=[[bahasa Sunda-Sulawesi|Sunda-Sulawesi]]
|fam4=[[bahasa Sunda-Sulawesi|Sunda-Sulawesi]]
|fam5= [[bahasa Malayik|Malayik]]
|fam5=[[bahasa Malayik|Malayik]]
|fam6= [[bahasa Malaya|Malaya]]
|fam6=[[bahasa Malayan|Malayan]]
|fam7=[[bahasa Melayu Tempatan|Melayu Tempatan]]
|fam7=[[bahasa Melayu Tempatan|Melayu Tempatan]]
|nation=[[Indonesia]]
|nation= Di [[Fail:Flag_of_Brunei.svg|25px]] [[Brunei]] & [[Fail:Flag_of_Singapore.svg|25px]] [[Singapura]] bahasa ini dikenali dengan nama [[bahasa Melayu]], Di [[Fail:Flag_of_Indonesia.svg|25px]] [[Indonesia]] bahasa ini dikenali dengan nama [[bahasa Indonesia]], di [[Fail:Flag_of_Malaysia.svg|25px]] [[Malaysia]] bahasa Melayu dikenali secara rasmi sebagai [[bahasa Malaysia]] ,
|agency=[[Pusat Bahasa]]
|agency=[[MABBIM|Majlis Bahasa Brunei Darussalam - Indonesia - Malaysia]] (MABBIM), [[Dewan Bahasa dan Pustaka]] (DBP, sebuah institut bahasa dan kesusasteraan Malaysia)
|map=[[Fail:Indonesian Language Map.svg|350px]]<br /><small>Biru tua: Bahasa Indonesia sebagai bahasa rasmi dan biru muda: Bahasa Indonesia sebagai bahasa minoriti.
|iso1=ms
|iso2=id
|iso2b=may|iso2t=msa
|iso3=ind
|lc1=zlm|ld1=Bahasa Melayu (generik)
}}
|lc2=msa|ld2=Bahasa Melayu (tertentu)
|lc3=btj|ld3=Bahasa Melayu Bacan
|lc4=bve|ld4=Bahasa Melayu Berau
|lc5=bvu|ld5=Bahasa Melayu Bukit
|lc6=coa|ld6=Bahasa Melayu Cocos
|lc7=jax|ld7=Bahasa Melayu Jambi
|lc8=bke|ld8=Bahasa Melayu Bengkulu
|lc9=plm|ld9=Bahasa Palembang
|lc10=mfb|ld10=Bahasa Bangka
|lc11=meo|ld11=Bahasa Melayu Kedah
|lc12=mqg|ld12=Bahasa Melayu Kutai Kota Bangun
|lc13=xmm|ld13=Bahasa Manado
|lc14=max|ld14=Bahasa Melayu Maluku Utara
|lc15=mfa|ld15=Bahasa Melayu Pattani
|lc16=msi|ld16=Bahasa Melayu Sabah
|lc17=vkt|ld17=Bahasa Melayu Kutai Tenggarong
|lc18=hji|ld18=Bahasa Haji
|lc19=bew|ld19=Bahasa Betawi
|lc20=pmy|ld20=Bahasa Melayu Papua
|lc21=bjn|ld21=Bahasa Banjar
|lc22=zsm|ld22=Bahasa Malaysia
|lc23=ind|ld23=Bahasa Indonesia
|lc24=zmi|ld24=Bahasa Melayu Negeri Sembilan}}
'''Bahasa Melayu''' ([[tulisan Jawi|Jawi]]: بهاس ملايو) ialah sejenis [[bahasa Melayu-Polinesia]] di bawah keluarga [[bahasa Austronesia]] yang telah digunakan di wilayah [[Malaysia]], [[Indonesia]], dan persekitarannya sejak melebihi 1,000 tahun lalu. Walaupun asal usul bangsa Melayu (dalam pengertian yang khusus) yang paling asal belum diketahui secara pasti tetapi pertumbuhan bahasa Melayu dapatlah dikatakan berasal dari [[Sumatera Selatan]] di sekitar [[Jambi]] dan [[Palembang]].<ref>[http://www.penerbit.usm.my/pen2006/DAH/bab2.html Laman web Penerbit USM: Bahasa Melayu]</ref> Rekod terawal [[bahasa Melayu Kuno]] ialah sebuah [[batu bersurat]] bertarikh [[682|682 Masihi]] yang dijumpai di [[Sumatera Selatan]].


'''Bahasa Indonesia''' ialah [[bahasa]] rasmi [[Indonesia|Republik Indonesia]] sebagaimana disebutkan dalam Undang-Undang Dasar RI 1945, Pasal 36. Ia juga merupakan bahasa persatuan bangsa Indonesia sebagaimana disebut dalam Sumpah Pemuda 28 Oktober 1928. Sungguhpun begitu, hanya sebahagian kecil daripada penduduk Indonesia yang benar-benar menggunakannya sebagai bahasa ibunda kerana dalam perbualan sehari-hari yang tidak rasmi masyarakat Indonesia lebih suka menggunakan bahasa daerahnya masing-masing sebagai bahasa ibu seperti bahasa Melayu pasar, bahasa Jawa, bahasa Sunda, dan lain sebagainya. Untuk sebahagian besar masyarakat Indonesia lainnya, bahasa Indonesia adalah bahasa kedua dan untuk taraf rasmi bahasa Indonesia adalah bahasa pertama. Bahasa Indonesia merupakan sebuah dialek [[bahasa Melayu]] yang menjadi bahasa rasmi Republik Indonesia.
Bahasa Melayu ialah [[bahasa kebangsaan]] Malaysia, Indonesia,[[Brunei]] dan [[ Singapura]]. Di [[Indonesia]], bahasa Melayu kini dipanggil [[bahasa Indonesia]], dan di Malaysia, bahasa Melayu secara rasminya dipanggil [[bahasa Malaysia]]. Selain daripada keempat-empat negara tersebut, bahasa Melayu juga ditutur oleh penduduk-penduduk [[Melayu]] di Selatan [[Thailand]] , [[Filipina]], [[Kemboja]], [[Vietnam]], [[Sri Lanka]] dan [[Afrika Selatan]].


Bahasa Indonesia dirasmikan pada tahun [[1945]] sewaktu Indonesia mencapai [[kemerdekaan]] daripada pihak [[Belanda]]. Bahasa Indonesia adalah bahasa dinamik yang terus menyerap kata-kata daripada bahasa-bahasa asing. Berasal daripada rumpun yang sama, Bahasa Indonesia adalah sebuah [[loghat]] [[bahasa Melayu]] yang terpiawai, dan kedua-duanya cukup sama. [[Fonologi]] dan [[tatabahasa]] bahasa Indonesia cukuplah mudah, dan dasar-dasar penting untuk komunikasi asas dapat dipelajari hanya dalam tempoh masa beberapa minggu. Bahasa Indonesia merupakan bahasa hantaran untuk pendidikan di sekolah-sekolah Indonesia.
Menurut statistik penggunaan bahasa di [[Bumi|dunia]], penutur bahasa Melayu dianggarkan berjumlah lebih 300 juta (bersama penutur Bahasa Indonesia) dan merupakan bahasa keempat dalam turutan jumlah penutur terpenting bagi bahasa-bahasa di [[Bumi|dunia]] selepas [[bahasa Mandarin]], [[bahasa Inggeris]] dan [[bahasa Hindi]]/[[bahasa Urdu]]{{Citation needed|date=May 2010}}. Selain itu, dilaporkan sebanyak 70,000 orang mampu bertutur dalam bahasa Melayu di [[Sri Lanka]], manakala di [[China]], terdapat [[radio]] dalam bahasa Melayu. Bahasa Melayu juga diajar di universiti-universiti di [[United Kingdom]], [[Amerika Syarikat]], [[Australia]], [[Belanda]], [[China]], [[Jerman]], [[New Zealand]] dan beberapa tempat yang lain.


== Sejarah ==
Bahasa Melayu Piawai ialah [[Bahasa Melayu Riau]], Indonesia, seperti yang dipersetujui oleh Indonesia, Malaysia, dan Brunei. Bahasa Melayu Riau dianggap tempat kelahiran bahasa Melayu. Di Malaysia, bahasa Melayu mengalami perubahan nama beberapa kali. Pada awal [[1970-an]], Bahasa Melayu dinamakan Bahasa Malaysia atas sebab politik. Namun sejak akhir-akhir ini, nama "Bahasa Melayu" digunakan semula. Bermula tahun 2007, bahasa kebangsaan Malaysia dinamakan kembali kepada '''Bahasa Malaysia''' sebagai simbol bahawa bahasa ini adalah bahasa untuk semua dan tidak mengira kaum. Namun begitu, menurut Perkara 152 [[Perlembagaan Persekutuan Malaysia]], menyebut bahawa: "Bahasa kebangsaan ialah [[bahasa Melayu]]". Tiada pertukaran nama bahasa Melayu ke bahasa Malaysia terjadi.<ref>[http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf Teks PDF oleh Jabatan Pengajian Tinggi, Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia-Perkara 152. Bahasa kebangsaan.]</ref>
Bahasa Indonesia dikembangkan daripada salah satu loghat bahasa Melayu yang telah digunakan sebagai [[lingua franca]] untuk kepulauan Indonesia selama berabad-abad. Bahasa Melayu ialah [[bahasa Austronesia]] atau [[Melayu-Polinesia]].


=== Bahasa perdagangan ===
Di Indonesia, bahasa Melayu juga dikenali sebagai [[Bahasa Indonesia]] atas sebab persatuan dan kesatuan bangsa Indonesia iaitu Sumpah Pemuda tahun 1928. Di Singapura dan Brunei, Bahasa Melayu tidak mengalami sebarang perubahan nama.
Penyebutan pertama istilah "Bahasa Melayu" terjadi pada tempoh [[683]]-[[686]]. Sebutan ini dapat dilihat di [[Muzium Jakarta]] pada terjemahan [[inskripsi]] yang ditemukan di [[Palembang]] dan [[Bangka]].


Inskripsi ini ditulis dengan [[huruf Sanskrit]] atas perintah [[Raja Sriwijaya]]. Kerajaan kelautannya berkembang luas. Pada masa itu, daerah perdagangan [[Selat Melaka]], yang merupakan pintu antara [[China]] dan [[India]], sudah terbentuk sebuah bahasa yang serupa dengan Bahasa Melayu.
Bahasa Melayu mempunyai banyak [[dialek]] dan setiap dialek mempunyai perbezaan ketara dari segi sebutan dan kosa kata. Misalnya,Bahasa Melayu Riau-Johor berbeza dialek dengan Bahasa Melayu Palembang, Jambi, dan Bengkulu. Melayu Riau-Johor menggunakan dialek "e" sedangkan Bahasa Melayu Palembang, Jambi, dan Bengkulu menggunakan dialek "o". Selain itu, bahasa yang digunakan oleh masyarakat [[peranakan]] atau Cina Selat (campuran pendatang Cina dan penduduk asal) merupakan campuran antara Bahasa Melayu dan dialek [[bahasa Hokkien|Hokkien]]. Bahasa ini dahulunya banyak digunakan di negeri-negeri Selat seperti [[Pulau Pinang]] dan [[Melaka]]. Walaubagaimanapun, kini kaum peranakan lebih gemar berbahasa Hokkien atau Inggeris. Bahasa Melayu merupakan [[bahasa aglutinatif]], bermaksud makna perkataan boleh diubah dengan menambah imbuhan tertentu. Umumnya, kata dasar (atau kata akar) terdiri daripada [[Kata Kerja|kata kerja]].


Kebanyakan [[perbendaharaan]] bahasa Melayu ini berhubungan dengan perdagangan dan tatabahasanya serupa dengan "Melayu Pasar". Dari sinilah kemudian Bahasa Melayu dipiawaikan.
Penggunaan Bahasa Melayu di negara-negara ini berbeza bergantung kepada [[sejarah]] dan [[budaya]]. Bahasa Melayu menjadi bahasa rasmi di Malaysia pada [[1968]], tetapi Bahasa Inggeris masih digunakan dengan luas terutama sekali di kalangan masyarakat [[Tionghoa|Cina]] dan [[Orang India Malaysia|India]], sama seperti di Brunei. Berbeza di Indonesia, Bahasa Indonesia berjaya menjadi bahasa perantaraan utama atau ''lingua franca'' untuk rakyatnya yang berbilang kaum kerana usaha gigih kerajaan Indonesia dalam menggalakkan penggunaan Bahasa Indonesia selain [[Bahasa Belanda]] yang tidak lagi digunakan. Di [[Timor Leste]], sekarang terlepas dari Indonesia menjadi negara Timor Leste, Bahasa Indonesia diterima sebagai "bahasa berkerja". Di Singapura, Bahasa Melayu dikekalkan statusnya sebagai bahasa kebangsaan walaupun Singapura mempunyai empat bahasa rasmi (iaitu Bahasa Inggeris, Cina, India, dan Melayu.) Di selatan Thailand, bahasa Melayu digunakan oleh orang-orang daripada [[Kesultanan Melayu Patani]] (orang Melayu [[Wilayah Pattani|Pattani]]), tetapi tidak memperolehi sebarang pengiktirafan daripada kerajaan.


=== Melayu Klasik ===
Pada awal tahun [[2004]], [[Dewan Bahasa dan Pustaka]] dan [[MABBIM]] mencadangkan Bahasa Melayu dijadikan bahasa rasmi [[ASEAN]] memandangkan lebih separuh jumlah penduduk ASEAN mampu bertutur dalam Bahasa Melayu. Walaubagaimanapun, perkara ini masih dalam perbincangan.
Dari era [[bahasa Melayu Kuno]], muncullah era [[bahasa Melayu Klasik]]. Dokumentasi yang ada tidak dapat menjelaskan dengan perinci hubungan antara kedua-duanya. Namun yang pasti, bahasa Melayu Kuno berasal daripada [[kebudayaan]] [[Buddha]] serta Melayu klasik, dan akhirnya menjadi bahasa yang digunakan dalam [[kebudayaan Islam]].


Seiring dengan perkembangan [[agama]] [[Islam]] yang dimulakan dari [[Aceh]] pada [[abad ke-14]], bahasa Melayu klasik lebih berkembang dan mendominasi sehingga tahap kenyataan "Masuk Melayu" bererti "masuk agama Islam".
== Sistem fonologi سيستم فونولوݢي ==
{{utama|Fonologi bahasa Melayu}}
Salah satu faktor utama yang menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa yang sangat mudah untuk dipelajari adalah disebabkan oleh sistem [[fonologi]] yang amat mudah. Boleh dikatakan hampir setiap huruf Rumi mewakili satu sebutan [[fonem]].


=== Bahasa Indonesia ===
<center>
Bahasa Melayu di [[Indonesia]] kemudian digunakan sebagai [[lingua franca]] (bahasa pergaulan). Pada waktu itu, belum banyak yang menggunakannya sebagai [[bahasa ibunda]]. Biasanya, bahasa daerah masih digunakan (yang jumlahnya biasa sampai sebanyak 360).
{| class="wikitable" style="margin:auto:" align="center"

|+caption | '''Jadual fonem konsonan di dalam Bahasa Melayu'''
Awal penciptaan Bahasa [[Indonesia]] sebagai jati diri bangsa bermula dari [[Sumpah Pemuda]], iaitu pada [[28 Oktober]] [[1928]]. Pada Kongres Nasional kedua di [[Jakarta]]. Penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa nasional atas usulan Muhammad Yamin, seorang politikus, sastrawan, dan ahli sejarah. Dalam pidatonya pada Kongres Nasional kedua di Jakarta, Yamin mengatakan,
|-
"Jika mengacu pada masa depan bahasa-bahasa yang ada di Indonesia dan kesusastraannya, hanya ada dua bahasa yang bisa diharapkan menjadi bahasa persatuan yaitu bahasa Jawa dan Melayu. Tapi dari dua bahasa itu, bahasa Melayulah yang lambat laun akan menjadi bahasa pergaulan atau bahasa persatuan."[15]
!

!width="50" colspan="2" | [[Konsonan dwibibir|Dwibibir]]
Bahasa Melayu [[Riau]] dijadikan sebagai bahasa persatuan [[Republik Indonesia]] dengan beberapa pertimbangan:
!width="50" colspan="2" | [[Konsonan bibir-gigi|Bibir-<br />gigi]]

!width="50" colspan="2" | [[Konsonan gigi|Gigi]]/[[Konsonan gusi|Gusi]]
# Bahasa [[Jawa]] jauh lebih sukar dipelajari dibandingkan bahasa Melayu. Ada bahasa halus, biasa, dan kasar, yang mana dipergunakan untuk orang yang berbeza dari segi usia, derajat, ataupun pangkat. Bila kurang memahami budaya Jawa, boleh menimbulkan kesan negatif yang lebih besar.
!width="50" colspan="2" | [[Konsonan belakang gusi|Bel.<br />gusi]]
# Bahasa Melayu [[Riau]] yang dipilih, dan bukan misalnya Bahasa Melayu [[Pontianak]], atau [[Banjarmasin]], atau [[Samarinda]], ataupun [[Kutai]], dengan pertimbangan ''pertama'' suku / puak Melayu berasal dari Riau, [[Sultan Melaka]] yang terakhirpun lari ke Riau setelah Melaka direbut Portugis. ''Kedua'', sebagai [[lingua franca]], Bahasa Melayu Riau yang paling sedikit terkena pengaruh misalnya dari bahasa Cina [[Hokkien]], [[Tio Ciu]], [[Ke]], ataupun dari bahasa lainnya.
!width="50" colspan="2" | [[Konsonan lelangit|Lelangit]]
# Pengguna bahasa Melayu bukan hanya terbatas di Republik Indonesia. Pada tahun 1945, penutur bahasa Melayu yang berasal selain dari Republik Indonesia masih dijajah Inggeris. [[Malaysia]], [[Brunei]], dan [[Singapura]] masih dijajah oleh pihak Inggeris. Pada ketika itu, dengan menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa persatuan, diharapkan di negara-negara seperti di Malaysia, Brunei, dan Singapura boleh menguatkan lagi semangat patriotik dan nasionalisme diantara negara-negara berjiran di sekitar wilayah Asia Tenggara.
!width="50" colspan="2" | [[Konsonan velar|Velum]]

!width="50" colspan="2" | [[Konsonan uvular|Uvula]]
Bahasa Indonesia yang sudah dipilih ini kemudian dipiawaikan lagi dengan tatabahasa, dan kamus piawai juga diciptakan. Hal ini dilakukan pada zaman [[Penjajahan Jepun]].
!width="50" colspan="2" | [[Konsonan glotis|Peti suara]]
|- align="center"
! [[Konsonan sengauan|Sengau]]
| colspan="2" | '''m''' {{IPA|/m/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" | '''n''' {{IPA|/n/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" | '''ny''' {{IPA|/ɲ/}}
| colspan="2" | '''ng''' {{IPA|/ŋ/}}
|colspan="2"|
|colspan="2"|
|- align="center"
! [[Konsonan hentian|Letupan/<br />Hentian]]
| '''p''' {{IPA|/p/}}
| '''b''' {{IPA|/b/}}
| colspan="2" |
| '''t''' {{IPA|/t/}}
| '''d''' {{IPA|/d/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| '''k''' {{IPA|/k/}}
| '''g''' {{IPA|/g/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" |'''k (hujung)'''/'''q''' {{IPA|/ʔ/}}
|- align="center"
! [[Konsonan letusan|Letusan]]
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|'''c''' {{IPA|/tʃ/}}|| '''j''' {{IPA|/dʒ/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|- align="center"
! [[Konsonan geseran|Geseran]]
| colspan="2" |
| '''f''' {{IPA|/f/}}|| '''v''' {{IPA|/v}}, {{IPA|ʋ/}}
| '''s''' {{IPA|/s/}}|| '''z''' {{IPA|/z/}}
| '''sy''' {{IPA|/ʃ/}}||
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|colspan="2"|'''h''' {{IPA|/h/}}
|- align="center"
! [[Konsonan malaran tak geser|Malaran<br />tak geser]]
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | '''y''' {{IPA|/j/}}
| colspan="2" |'''w''' {{IPA|/w/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|- align="center"
! [[Konsonan getaran|Getaran]]
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | '''r''' {{IPA|/r/}}*
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|- align="center"
! [[Konsonan sisian|Sisian]]
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | '''l''' {{IPA|/l/}}
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|}
</center>


== Penyempurnaan ejaan ==
<nowiki>*</nowiki> Mengikut takrifan bahasa baku. Penutur tidak semestinya menyebut fonem /r/ sebegini.
Pada awalnya, Bahasa Indonesia ditulis dengan tulisan Latin-Romawi mengikuti ejaan Belanda. Selepas tahun [[1972]], [[Ejaan Yang Disempurnakan]] (EYD) dicadangkan. Dengan EYD, ejaan dua bahasa serumpun, iaitu Bahasa Indonesia dan [[Bahasa Malaysia]] semakin distandardkan.


Perubahan:
{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center" align="center" width="50%"
{| {{prettytable}} align=center cellspacing=0 style="text-align:center;"
|+caption | '''Jadual fonem vokal di dalam Bahasa Melayu'''
! colspan=2 style="padding-left:15px; padding-right:15px;" |Sebelum 1972
! rowspan=2 style="padding-left:15px; padding-right:15px;" |Sejak 1972
|-
|-
! style="padding-left:15px; padding-right:15px;" |Indonesia
!width=80| Ketinggian
! style="padding-left:15px; padding-right:15px;" |Malaysia
!width=80| [[Vokal depan|Depan]]
!width=80| [[Vokal pusat|Pusat]]
!width=80| [[Vokal belakang|Belakang]]
|-
|-
|tj
![[Vokal sempit|Sempit]]
|ch
|'''i''' {{IPA|/i/}}
|
|c
|'''u''' {{IPA|/u/}}
|-
|-
|dj
! [[Vokal separuh sempit|Separuh<br />sempit]]
|j
|'''e''' {{IPA|/e/}}
|
|j
|'''o''' {{IPA|/o/}}
|-
|-
|ch
! [[Vokal tengah|Tengah]]
|
|kh
|kh
|'''e''' {{IPA|/ə/}}
|
|-
|-
|nj
! [[Vokal separuh luas|Separuh<br />luas]]
|ny
|'''e''' {{IPA|[ɛ]}}*
|
|ny
|'''o''' {{IPA|[ɔ]}}*
|-
|-
|sj
! [[Vokal luas|Luas]]
|
|sh
|sy
|'''a''' {{IPA|/a/}}
|'''a''' {{IPA|[ɑ]}}*
|}

<nowiki>*</nowiki> Bukan standard, terdapat dalam sebutan loghat atau kata pinjaman.

{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:center" align="center" width="50%"
|+caption | '''Jadual diftong di dalam Bahasa Melayu'''
! Ortografi
! IPA
|-
| '''ai'''
| [{{IPA|aɪ̯}}, {{IPA|ai}}]
|-
|-
|j
| '''au'''
|y
| [{{IPA|aʊ̯}}, {{IPA|au}}]
|y
|-
|-
|oe*
|'''ua'''
|u
|[{{IPA|ua}}]
|u
|}
|}
<center><small>'''Catatan''': Pada tahun 1947, "oe" sudah digantikan dengan "u".</small></center>


== Pengaruh terhadap perbendaharaan kata ==
Terdapat 2 sebutan vokal yang diwakili oleh huruf "e", iaitu [{{IPA|e}}, {{IPA|ɛ}}] dan [{{IPA|ə}}]. Pelajar Bahasa Melayu berupaya untuk membezakan antara 2 sebutan tersebut setiap kali mempelajari perkataan baru.
Terdapat empat tempoh yang penting terhadap hubungan [[kebudayaan]] Indonesia dengan dunia luar yang meninggalkan jejak pada perbendaharaan kata Bahasa Indonesia.


=== Hindu (abad ke-6 hingga abad ke-15) ===
Di dalam beberapa tempat di [[Semenanjung Malaysia]], terutamanya di kawasan tengah dan selatan, kebanyakan perkatan yang berakhir dengan huruf ''a'' selalunya disebut sebagai [{{IPA|ə}}].
Sejumlah besar kata berasal daripada [[bahasa Sanskerta]] [[Indo-Eropah]]. Contoh: pura, [[kepala]], mantra, [[cinta]], [[kaca]].


=== Islam (sejak abad ke-13) ===
== Perbezaan antara Bahasa Malaysia dan Bahasa Indonesia ڤربيذا<sup>ء</sup>ن انتارا بهاس مليسيا دان بهاس ايندونيسيا ==
Dalam tempoh ini diambillah sejumlah besar kata-kata daripada [[bahasa Arab]] dan [[bahasa Parsi]]. Contoh: [[masjid]], kalbu, [[kitab]], kursi, doa, khusus, maaf, selamat, senin, selasa, rabu, kamis, jumat, sabtu.
''Untuk rencana lanjutan, lihat [[Perbezaan antara Bahasa Melayu Piawai dan Bahasa Indonesia]] atau [[Perbezaan sebutan Bahasa Melayu dan Bahasa Indonesia]]''
Tiada boleh dibezakan secara keterlaluan antara bahasa Malaysia dan [[bahasa Indonesia]] kerana bahasa Indonesia sendiri didasarkan kepada bahasa Melayu dialek [[Riau]] yang merupakan bahasa Melayu Piawai. Namun, jika dibezakan daripada segi sejarah, budaya, perlakuan tata bahasa masing-masing, dll dengan bahasa Malaysia jelas adalah perbezaan yang ketara. Kedua-duanya boleh memahami antara satu sama lain, tetapi berbeza dari segi ejaan dan kosa kata jua. Bahasa Indonesia berbeza daripada Bahasa Malaysia kerana mempunyai perkataan yang berasal daripada [[Jawa|Tanah Jawa]], [[Tanah Melayu]], dan Belanda.


=== Kolonial ===
== Sejarah Bahasa Melayu سجاره بهاس ملايو ==
Pada tempoh ini, terdapat beberapa bahasa yang diambil, di antaranya:
Asal usul orang-orang Melayu amat kabur kerana sejarah kuno Asia Tenggara masih belum diselidiki dengan mendalam. <ref name="BM">Nik Safiah Karim dan dll. ''Tatabahasa Dewan'', Edisi Baharu. Dewan Bahasa dan Pustaka 2006</ref> Bagaimanapun, istilah "Melayu" adalah sangat baru dan timbul buat pertama kali dalam tulisan Cina antara tahun [[644]] dan [[645|645 Masihi]]. Tulisan itu menyebut orang ''Mo-lo-yeu'', tetapi letaknya kerajaan Mo-lo-yeu ini tidak dapat dipastikan: ada yang mengatakan di [[Semenanjung Tanah Melayu]] dan ada yang mengatakan di [[Jambi]], [[Sumatera]]. Bukti konkrit yang pertama tentang bentuk dan sifat bahasa Melayu hanya terdapat sejak tahun [[683]], dengan terjumpanya empat buah batu bersurat:
# di [[Batu Bersurat Kedukan Bukit|Kedukan Bukit]], [[Palembang]], pada [[683|683 Masihi]]
* [[bahasa Portugis]]: [[gereja]], [[sepatu]], [[sabun]], [[meja]], [[jendela]]
* [[bahasa Belanda]]: asbak, kantor, [[Polis|polisi]], kualitas.
# di Talang Tuwo, [[Palembang]], pada [[684|684 Masihi]]
# di Kota Kapur, [[Pulau Bangka]], pada [[686|686 Masihi]]
# di Karang Brahi, [[Kabupaten Merangin]], daerah hulu Jambi pada [[686|686 Masihi]].


Selepas [[penjajahan]] dan sejak kemerdekaan, banyak kata yang diambil berasal dari [[bahasa Inggeris]]. Contoh: konsumen, isyu. Dan lalu ada juga [[Neo-Sanskerta]], iaitu [[neologisme]] yang didasarkan pada bahasa Sanskerta. Contoh: dasawarsa, lokakarya, tunasusila.
Ada yang berpendapat bahasa Melayu berasal daripada [[Asia Tengah]], ada juga yang berpendapat bahasa Melayu sudah lama wujud di [[Kepulauan Melayu]].


Selain daripada itu, bahasa Indonesia juga meminjam perbendaharaan katanya dari [[bahasa Cina]]. Contoh: [[pisau]], [[tauge]], tahu, loteng, [[teko]], [[tauke]]).
=== Bahasa Melayu berasal dari Asia Tengah بهاس ملايو براصل دري اسيا تڠه ===
''Untuk rencana lanjutan, lihat [[Bahasa Melayu berasal dari Asia Tengah]]''


Ciri-ciri lain daripada Bahasa Indonesia sezaman adalah kesukaannya menggunakan [[akronim]] dan singkatan.
Menurut beberapa teori, penutur-penutur bahasa Melayu berasal daripada golongan [[Austronesia]] yang datang sejak [[Abad ke-25 SM|2500 SM]] dari daerah [[Yunan]] dalam beberapa bentuk gelombang pergerakan manusia dan menduduki wilayah Asia Tenggara. <ref name="BM"/> Golongan pertama ini dipanggil [[Melayu Proto]]. Kemudian, pada kira-kira tahun [[Abad ke-15 SM|1500 SM]], datangnya golongan kedua pula yang menduduki daerah pantai dan tanah lembah di Asia Tenggara yang dipanggil [[Melayu Deutro]]. <ref name="BM"/>


== Pengelasan ==
[[Bahasa Austronesia]] tergolong dalam keluarga [[bahasa Austris]]. Rumpun bahasa Austronesia terbahagi kepada empat cabang, iaitu:
Indonesia termasuk orang-orang daripada subkumpulan [[Melayu-Polinesia Timur]] yang bertutur dalam [[Bahasa Melayu-Polinesia Timur]], iaitu suatu cabang bahasa Austronesia. Menurut tapak ''[[Ethnologue]]'', bahasa Indonesia diasaskan daripada bahasa Melayu [[loghat Riau]] yang ditutur di timur laut [[Sumatera]].
# bahasa-bahasa di [[Kepulauan Melayu]] (atau [[Nusantara]])
# bahasa-bahasa [[Polinesia]], umpamanya bahasa-bahasa [[Hawaii]], [[Tonga]], dan [[Maori]]
# bahasa-bahasa [[Melanesia]], umpamanya bahasa-bahasa di [[Kepulauan Fiji]], [[New Caledonia]] dan [[Irian]]
# bahasa-bahasa [[Mikronesia]], umpamanya bahasa-bahasa di [[Kepulauan Marianna]], Marshall, Carolina dan Gilbert. <ref name="BM"/>


== Taburan geografi ==
Bahasa Melayu tergolong dalam cabang Nusantara yang mempunyai paling banyak bahasa, iaitu kira-kira 200-300 bahasa. Oleh itu, bahasa-bahasa Nusantara dibahagikan lagi kepada 16 golongan tertentu, antaranya:
Bahasa Indonesia dituturkan di seluruh Indonesia, walaupun lebih banyak digunakan di kawasan bandar seperti ibu negara [[Jakarta]] yang menggunakan Bahasa Indonesia serta loghat Jakarta.
* Golongan [[Filipina]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Tagalog]], [[Bahasa Iloko|Iloko]], [[Bahasa Bikol|Bikol]], dan [[Bahasa Sulu|Sulu]]
* Golongan [[Sumatera]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Aceh]], [[Bahasa Batak|Batak]], [[Bahasa Minangkabau|Minangkabau]], [[Bahasa Melayu|Melayu]], [[Bahasa Nias|Nias]], [[Bahasa Lampung|Lampung]], dan [[Bahasa Orang Laut|Orang Laut]]
* Golongan [[Jawa]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Sunda]], [[Bahasa Jawa|Jawa]], dan [[Bahasa Madura|Madura]]
* Golongan [[Kalimantan]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Iban]], [[Bahasa Kenya-Kayan|Kenya Kayan]], dan [[Bahasa Melanau|Melanau]]
* Golongan [[Bali]]-[[Sasak]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Bali]], [[Bahasa Sasak|Sasak]], dan [[Bahasa Sumbawa|Sumbawa]]
* Golongan [[Sulawesi Selatan]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Makasar]], [[Bahasa Bugis|Bugis]], dan [[Bahasa Seko|Seko]]
* Golongan [[Halmahera Selatan]]-[[Irian Jaya]]: umpamanya bahasa-[[bahasa Halmahera Selatan]], [[Bahasa Nufur|Nufur]] dan [[Bahasa Kowiai|Kowiai]].


Penggunaan bahasa di daerah biasanya lebih formal, dan sering kali terselip loghat-loghat di daerah bahasa Indonesia itu dituturkan. Untuk berkomunikasi dengan orang sedaerah, [[bahasa daerah]] kekadang digunakan sebagai ganti untuk bahasa Indonesia.
Menurut ahli-[[ahli bahasa]] dan [[Ahli sejarah|sejarah]] ini, Melayu Moden berasal daripada [[bahasa Melayu Klasik]] dan bahasa Melayu Klasik berasal daripada [[bahasa Melayu Induk]]. Bahasa Melayu Induk berasal daripada [[bahasa Melayu Purba]] yang juga merupakan asal daripada [[bahasa Melayu Kuno]]. Ini bermakna bahasa Melayu Moden bukanlah merupakan pengembangan daripada [[dialek Johor-Riau]] dan bahasa Melayu Moden tidak begitu rapat hubungannya dengan dialek yang lain. Dialek yang lain berasal daripada Melayu Induk manakala dialek Johor-Riau berasal daripada Melayu Klasik.


=== Taraf rasmi ===
=== Bahasa Melayu berasal dari Kepulauan Melayu بهاس ملايو براصل دري کڤولاوان ملايو ===
Bahasa Indonesia ialah bahasa rasmi [[Republik Indonesia]].
''Untuk rencana asal, lihat [[Bahasa Melayu berasal dari Kepulauan Melayu]]''


== Bunyi ==
Penemuan orang Jawa yang berusia ribuan tahun menunjukkan Kepulauan Melayu sudah dihuni manusia, dan bukannya berasal dari Asia Tengah seperti pendapat sesetengah ahli sejarah.
Bahasa Indonesia mempunyai enam [[vokal]]: a, e, i, o, u, dan e [[pepet]] ("eē"), dan tiga [[diftong]] (ai, au, oi). [[Konsonan]]nya terdiri daripada p, b, t, d, k, g, v, j, h, ng, ny, m, n, s, w, l, dan y. Disamping itu, terdapat juga konsonan lain yang hanya muncul dalam kata pinjaman, iaitu: f, v, sy, z, dan kh.


Pengejaan bahasa Indonesia hampir sama dengan [[bahasa Itali]]. Sebagai contoh, "t" dibunyikan lebih maju daripada bahasa Inggeris (bunyinya kira-kira antara huruf "t" dan "th"). Vokalnya juga hampir sama.
== Perkembangan Bahasa Melayu/ڤرکمبڠن بهاس ملايو ==
Kedatangan agama [[Hindu]], [[Islam]] dan penjajah [[Eropah]] ke [[Asia Tenggara]] telah menyebabkan perbezaan yang ketara berlaku antara bahasa Melayu Kuno, bahasa Melayu Klasik dan Bahasa Melayu Moden. Ini menyebabkan penutur bahasa Melayu Moden tidak mungkin dapat memahami bahasa Melayu dari zaman-zaman sebelumnya. Ahli bahasa membahagikan perkembangan bahasa Melayu kepada tiga tahap utama dan setiap tahap bahasa mempunyai sifatnya yang tersendiri misalnya bahasa Melayu kuno mempunyai pengaruh [[bahasa Sanskrit|Sanskrit]] dan Hindu yang kuat, dan bahasa Melayu klasik terpengaruh dengan [[bahasa Arab]] dan Islam. Manakala bahasa Melayu moden lebih banyak dipengaruhi oleh penjajah Barat terutama sekali Inggeris.


== Tatabahasa ==
* [[Bahasa Melayu Kuno]]
Dibandingkan dengan bahasa-bahasa Eropah, bahasa Indonesia tidak banyak menggunakan kata yang membezakan [[jantina]]. Sebagai contoh, [[kata ganti]] seperti "dia" tidak khusus menunjukkan apakah orang yang disebut itu lelaki atau perempuan. Hal yang sama juga ditemukan pada kata seperti "adik" dan "pacar" sebagai contohnya. Untuk menentukan jantina, sepatah kata sifat harus ditambahkan, umpamanya "adik laki-laki".
* [[Bahasa Melayu Klasik]]
* [[Bahasa Melayu Moden]]


Ada juga kata yang membezakan jantina, umpamanya "putri" dan "putra". Kata-kata seperti ini biasanya dipinjam daripada bahasa lain (pada kes di atas, kedua-dua kata itu dipinjam daripada bahasa Sanskerta melalui loghat Jawa kuno.
=== '''Perubahan aksara penulisan bahasa Melayu sehingga kini''' '''ڤروبهن اکسارا ڤنوليسن بهاس ملايو سهيڠݢ کيني''' ===
{{utama|Abjad Bahasa Melayu}}


[[Kata gandaan]] digunakan untuk mengubah sepatah [[kata nama]] menjadi bentuk jamak, tetapi hanya jika jumlah benda itu tidak nyata daripada konteksnya. Sebagai contoh, "seribu orang" digunakan, dan bukannya "seribu orang-orang". Kata gandaan juga mempunyai banyak kegunaan yang lain, tidak terbatas pada kata nama.
Penulisan bahasa Melayu telah mengalami beberapa perubahan dan menggunakan beberapa jenis huruf yang saling berganti. Tulisan yang mula dipakai adalah tulisan Pallava yang berasal dari [[India]]. Tulisan Pallava ini kemudian mengalami perubahan. Oleh itu, timbul jenis-jenis tulisan seperti berikut:


Bahasa Indonesia menggunakan dua jenis kata ganti orang pertama jamak, iaitu "kami" dan "kita". "Kami" adalah kata ganti eksklusif yang bererti tidak termasuk orang yang dilawan bercakap, sedangkan "kita" adalah kata ganti perangkum yang bererti orang yang bercakap serta sekalian yang hadir, iaitu termasuk orang yang dilawan bercakap.
:* [[Tulisan Rencong]].
:* [[Tulisan Pallava]].
:* [[Tulisan Kawi]].
:* [[Tulisan Jawi]]
:* [[Tulisan Rumi]]


Susunan kata dasar adalah Subjek - Predikat - Objek (SPO), walaupun susunan kata yang lain juga mungkin. Berbeza dengan bahasa Inggeris, [[kata kerja]] tidak dipengaruh oleh bilangan subjek dan objek. Bahasa Indonesia juga tidak menggunakan [[kala]]. Waktu dinyatakan dengan menambahkan kata keterangan seperti "kemarin" atau "besok", atau penunjuk lain seperti "sudah" atau "belum".
Untuk mengetahui kaedah penggunaan abjad, penulisan huruf, penulisan kata, penulisan unsur serapan dan tanda baca umum yang dipraktikkan dalam bahasa Melayu, sila lihat: [http://appw05.dbp.gov.my/dokumen/ejaan.pdf Pedoman Umum Ejaan Bahasa Melayu].


Dengan tatabahasa yang cukup sederhana, bahasa Indonesia mempunyai kerumitannya sendiri, iaitu pada penggunaan [[imbuhan]] yang mungkin akan cukup membingungkan bagi orang yang pertama kali belajar bahasa Indonesia.
== Pengaruh daripada bahasa asing ڤڠاروه درڤد بهاس اسيڠ ==
Bahasa Melayu banyak menyerap bahasa-bahasa asing seperti Sanskrit, Inggeris, Belanda, Jawa, Arab dan sebagainya.


== Lihat juga ==
=== Pengaruh Bahasa Sanskrit ڤڠاروه بهاس سنسکريت ===
* [[Peribahasa Indonesia]]
Bahasa Sanskrit, bahasa perantara agama Hindu dan Buddha, telah banyak mempengaruhi bahasa Melayu apabila bahasa Melayu berada di peringkat kuno, iaitu pada peringkat sebelum bahasa Melayu mencapai zaman klasik pada zaman [[Kesultanan Melaka|Kesultanan Melayu Melaka]] yang Bahasa Melayu telah mengalami zaman kuno antara [[abad ke-7]] dan [[abad ke-13]]. Bukti pengaruh bahasa Sanskrit ke dalam bahasa kuno dapat dikesan di dalam batu bersurat yang ditinggalkan oleh [[Empayar Srivijaya|kerajaan Srivijaya]]. Mengenai bukti bahasa Melayu kuno, terdapat empat batu bersurat yang penting, iaitu yang dijumpai di:
* [[Bahasa Melayu]]
# Kedukan Bukit, Palembang ([[683]] M)
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Arab dalam bahasa Indonesia]]
# Talang Tuwo, Palembang ([[684]] M)
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Portugis dalam bahasa Indonesia]]
# Kota Kapur, Pulau Bngka ([[686]] M)
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Belanda dalam bahasa Indonesia]]
# Karang Brahi, Meringi, daerah hulu Jambi (686 M).
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Sanskerta dalam bahasa Indonesia]]
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Cina dalam bahasa Indonesia]]
* [[Daftar kata pinjaman dari bahasa Inggeris dalam bahasa Indonesia]]
* [[Perbezaan antara Bahasa Melayu dan Bahasa Indonesia]]
* [[Perbezaan sebutan Bahasa Melayu dan Bahasa Indonesia]]


== Pautan luar ==
Selain itu sebagai faktor sampingan, faktor kemegahan juga faktor yang mendorong kepada peminjaman bahasa dari bahasa Sanskrit. Ini adalah kerana bahasa Sanskrit merupakan bahasa yang dianggap bahasa yang "tinggi-tinggi" pada zaman kuno. Penyerapan bahasa Sanskrit dalam bahasa seharian dijadikan satu cara perolehan kemegahan. Keadaan ini khususnya menyebabkan peminjaman perkataan yang sudah ada dalam bahasa Melayu asli, tetapi digantikan juga dengan bahasa Sanskrit, kerana barangkali dianggap lebih sesuai, lebih sedap bunyinya ataupun semata-mata kerana disangka lebih "tinggi" mutunya kerana bahasa Sanskrit merupakan bahasa sarjana.
{{Interwiki|code=id}}
{{wiktionary}}
* {{en}} [http://wikibooks.org/wiki/Indonesian Wikibuku - Belajar Bahasa Indonesia]
* {{id}} [http://pusatbahasa.diknas.go.id/kbbi/index.php Kamus Besar Bahasa Indonesia dalam jaringan]
* {{id}} [http://maigo.sfc.keio.ac.jp/id/bahasa_indonesia.html Tentang Bahasa Indonesia]
* {{en}} [http://users.skynet.be/dvran/bahasa.htm Belajar Bahasa Indonesia]
* {{en}} [http://www.seasite.niu.edu/Indonesian/ Learning Indonesian on the Internet]
* {{en}} [http://coombs.anu.edu.au/WWWVLPages/IndonPages/Universities.html Indonesia WWW Virtual Library]
* {{id}} [http://kamus.net Kamus dalam talian Indonesia-Inggeris dan Inggeris-Indonesia]
* {{id}} [http://www.sederet.com Kamus dalam Indonesia-Inggeris-Indonesia]
* {{id}} [http://indict.log.web.id Kamus Indonesia-Inggeris dan Inggeris-Indonesia (muat turun)]
* {{en}} [http://www.atrinia.com Atrinia.Com - Kamus on the Fly Indonesia-Inggeris-Jepun]
* {{en}} [http://dicts.info/dictlist1.php?k1=47 Kamus dalam talian Indonesia-Berbagai Bahasa dan Berbagai Bahasa-Indonesia]
* {{en}} [http://www.101languages.net/indonesian/ Belajar bahasa Indonesia dalam talian]


Dalam bahasa Melayu,terdapat 677 perkataan yang berasal daripada bahasa Sanskrit. Berikut disenaraikan beberapa contoh perkataan Sanskrit yang dipinjam ke dalam bahasa Melayu:
<br />
<table align="center" cellspacing="8">
<tr><th>Bahasa Sanskrit</th><th>Bahasa Melayu</th></tr>
<tr><td align="center">bhasa</td><td align="center">bahasa</td></tr>
<tr><td align="center">malaiu</td><td align="center">Melayu</td></tr>
<tr><td align="center">akasa</td><td align="center">angkasa</td></tr>
<tr><td align="center">samudhara</td><td align="center">samudera</td></tr>
<tr><td align="center">maha</td><td align="center">maha</td></tr>
<tr><td align="center">rajha</td><td align="center">raja</td></tr>
<tr><td align="center">bhumi</td><td align="center">bumi</td></tr>
<tr><td align="center">putra</td><td align="center">putera</td></tr>
<tr><td align="center">nagara</td><td align="center">negara</td></tr>
<tr><td align="center">nagari</td><td align="center">negeri</td></tr>
<tr><td align="center">agama</td><td align="center">agama</td></tr>
<tr><td align="center">anka</td><td align="center">angka</td></tr>
<tr><td align="center">vaca</td><td align="center">baca</td></tr>
<tr><td align="center">bhagya</td><td align="center">bahagia</td></tr>
<tr><td align="center">vamsa</td><td align="center">bangsa</td></tr>
<tr><td align="center">balya</td><td align="center">belia</td></tr>
<tr><td align="center">varta</td><td align="center">berita</td></tr>
<tr><td align="center">buddhi</td><td align="center">budi</td></tr>
<tr><td align="center">chaya</td><td align="center">cahaya</td></tr>
<tr><td align="center">cakra</td><td align="center">cakra</td></tr>
<tr><td align="center">dosa</td><td align="center">dosa</td></tr>
<tr><td align="center">dukkha</td><td align="center">duka</td></tr>
<tr><td align="center">deva</td><td align="center">dewa</td></tr>
<tr><td align="center">rupa</td><td align="center">rupa</td></tr>
<tr><td align="center">samsara</td><td align="center">sengsara</td></tr>
<tr><td align="center">maharani</td><td align="center">maharani</td></tr>
<tr><td align="center">abba</td><td align="center">Abah</td></tr>
<tr><td align="center">almari</td><td align="center">almari</td></tr>
<tr><td align="center">kameja</td><td align="center">kemeja</td></tr>
<tr><td align="center">salwar</td><td align="center">seluar</td></tr>
</table>

=== Pengaruh Bahasa Jawa ڤڠاروه بهاس جاوا ===
Bahasa Jawa dan bahasa Melayu merupakan bahasa serumpun. Kedua-kedua bahasa tergolong kepada keluarga bahasa Indonesia. Terdapat dua faktor utama dalam penyebaran pengaruh bahasa Jawa ke Bahasa Melayu, iaitu:
* Pengaruh melalui penyebaran cerita panji
* Pengaruh melalui interaksi sosial dan ekonomi

[[Cerita panji]] ialah sejenis cerita yang berasal dari Jawa. Isinya adalah mengenai [[wira]] dan wirawati. Cerita ini terdapat banyak versi, dan boleh dikesan di seluruh [[nusantara]] sehingga di Kemboja.

Migrasi orang Jawa ke Tanah Melayu telah berlaku semenjak zaman Kesultanan Melayu Melaka. Pertempatan orang Jawa sudah dapat dikesan di bandar [[Melaka]] pada zaman itu, iaitu [[Kampung Jawa]] dan [[Parit Jawa]]. Walaubagaimanapun, migrasi orang Jawa ke Tanah Melayu yang ketara berlaku bermula pada awal [[abad ke-19]]. Tumpuan migrasi Jawa adalah di [[negeri Selat|negeri-negeri Selat]] dan juga negeri [[Selangor]] dan negeri [[Johor]].

Pertembungan orang tempatan yang menutur bahasa Melayu dengan pendatang Jawa yang menutur dalam bahasa Jawa telah menyebabkan unsur-unsur bahasa Jawa meresap ke dalam Bahasa Melayu. Walau bagaimanapun, perlu diketahui bahawa kata-kata pinjaman Jawa meresap ke dalam Bahasa Melayu secara terpencil dan tidak tersebar luas. Ia dikatakan diserap ke dalam Bahasa Melayu kerana migrasi orang-orang Jawa yang masih mengekalkan bahasa mereka dan tidak menguasai perbendaharaan bahasa Melayu yang sebenar.

Berikut disenaraikan beberapa kata-kata pinjaman Jawa dalam bahasa Melayu:

<table align="center" cellspacing="8">
<tr><th>Perkataan</th><th>Maksudnya</th></tr>
<tr><td align="center">Andong</td><td align="center">Kereta kuda(sewaan)</td></tr>
<tr><td align="center">Batok</td><td align="center">tempurung</td></tr>
<tr><td align="center">berangasan</td><td align="center">mudah naik marah</td></tr>
<tr><td align="center">wedana</td><td align="center">ketua daerah</td></tr>
<tr><td align="center">adipati</td><td align="center">raja</td></tr>
</table>

=== Pengaruh Arab-Islam ڤڠاروه عرب-إسلم ===
Bahasa Arab dan agama Islam sangat mempengaruhi perkembangan bahasa Melayu. Status bahasa Melayu yang bertaraf lingua franca dan keunikannya telah menyebabkan agama Islam disebarkan dalam bahasa Melayu dan tidak dengan bahasa Arab. Walau bagaimanapun, bahasa Arab melalui kedatangan agama Islam telah mempengaruhi perkembangan bahasa Melayu dalam beberapa aspek, antaranya:
<br />1- perbendaharaan kata
<br />2- sebutan kata
<br />3- tulisan

==== 1- Perbendaharaan Kata ڤربنداهارا<sup>ء</sup>ن کات ====
Hampir sebahagian besar perbendaharaan bahasa Melayu meminjam perkataan bahasa Arab. Berikut disenaraikan beberapa contoh perkataan Arab yang dipinjam ke dalam bahasa Melayu:
<br />
<table align="center" cellspacing="8">
<tr><th>Bahasa Arab</th><th>Bahasa Melayu</th></tr>
<tr><td align="center">Abba</td><td align="center">Abah</td></tr>
<tr><td align="center">Syukr</td><td align="center">Syukur</td></tr>
<tr><td align="center">Jadwal</td><td align="center">Jadual</td></tr>
<tr><td align="center">Qamus</td><td align="center">Kamus</td></tr>
<tr><td align="center">Subh</td><td align="center">Subuh</td></tr>
<tr><td align="center">Waqtu</td><td align="center">Waktu</td></tr>
<tr><td align="center">Hayawan</td><td align="center">Haiwan</td></tr>
<tr><td align="center">Wajh</td><td align="center">Wajah</td></tr>
<tr><td align="center">Aqal</td><td align="center">Akal</td></tr>
<tr><td align="center">Dunya</td><td align="center">Dunia</td></tr>
<tr><td align="center">Mahkamah</td><td align="center">Mahkamah</td></tr>
<tr><td align="center">Asal</td><td align="center">Asal</td></tr>
<tr><td align="center">Mas'alah</td><td align="center">Masalah</td></tr>
<tr><td align="center">Hadyah</td><td align="center">Hadiah</td></tr>
<tr><td align="center">Sadaqah</td><td align="center">Sedekah</td></tr>
<tr><td align="center">Mawt</td><td align="center">Maut</td></tr>
<tr><td align="center">Quwat</td><td align="center">Kuat</td></tr>
<tr><td align="center">Janin</td><td align="center">Janin</td></tr>
<tr><td align="center">Kitab</td><td align="center">Kitab</td></tr>
</table>

==== 2- Sebutan Kata سبوتن کات ====
Pengaruh Arab-Islam memberi kesan yang sangat besar kepada sebutan perkataan dalam bahasa Melayu. Bahasa Melayu mula dituturkan supaya menghampiri sebutan bahasa Arab, kerana masyarakat Melayu terdorong untuk membaca Al-Qur'an dengan betul.
<br />
Sebutan dengan pengaruh Arab-Islam ini turut membezakan antara penutur asal bahasa Melayu (iaitu orang-orang Melayu) dengan penutur bukan asal (seperti kaum Cina, India, atau bangsa Eropah) kerana penutur bukan asal ini tidak dapat menyebut beberapa perkataan yang menerima pengaruh Arab.
<br />
Contoh-contoh perkataan yang berbeza sebutan antara sebutan penutur Melayu dan penutur bukan Melayu:
<table align="center" cellspacing="8">
<tr><td align="center">Abdullah</td><tr>
<tr><td align="center">maklumat</td><tr>
<tr><td align="center">iklan</td><tr>
<tr><td align="center">qadhi</td><tr>
</table>
<br />
==== 3- Tulisan توليسن ====
Kedatangan pengaruh Arab-Islam telah menyumbangkan kepada penulisan bahasa Melayu dalam tulisan `Arab yang akhirnya disebut tulisan Jawi. Tulisan Jawi ini digunakan antara lain bagi memudahkan orang-orang Melayu yang rata-rata beragama Islam membaca Al-Quran.
<br />
Hal ini dapat dilihat dengan jelas apabila sistem pendidikan Malaysia menukar tulisan Jawi kepada tulisan Rumi, ramai orang-orang Melayu mula tidak mampu membaca Al-Quran dengan baik. Ia dinamakan sindrom Buta Jawi atau Buta Al-Quran.

=== Pengaruh Bahasa Cina ڤڠاروه بهاس چينا ===
Dalam Kamus Dewan, terdapat kata-kata yang mempunyai [[etimologi]] berlabel C, ini merupakan kata-kata yang dipinjam daripada Bahasa Cina. Tapi bukan semua kata-kata yang berlabel C dalam Kamus Dewan Bahasa merupakan kata-kata yang dipinjam daripada Bahasa Cina. Dalam kajian kong 1993, telah menyimpulkan bahawa lebih kurang 261 kata patah perkataan Bahasa Melayu telah dipinjam daripada Bahasa Cina.

Terdapat 10 pengelasan kata yang telah disimpulkan oleh Kong iaitu:
# Sayur-sayuran, buah-buahan, dan makanan.
# Barang kegunaan harian.
# [[Adat istiadat]].
# Bangunan dan tempat.
# Permainan perjudian dan kepercayaan
# Jabatan, kerjaya, dan posisi sosial.
# Kenderaan dan alat pengangkutan.
# Perkataan lain-lain.

Kajian ini juga dilakukan oleh Mashudi dan Yeong pada tahun 1989. Hasil kajian mereka mendapati terdapat lebih kurang 341 patah perkataan Bahasa Melayu dipinjam daripada Bahasa Cina. Kajian melihat pada fonologi perkataan Bahasa Melayu tersebut. Sistem fonologi kata asli Bahasa Melayu tidak bertepatan dengan sistem fonologi kata Bahasa Cina.

Antara kata Bahasa Cina yang dipinjam dalam Kamus Dewan Bahasa ialah:
# Pinjaman kata Bahasa Cina yang bertentangan dengan [[harmoni]] vokal
#* Anglo
#* Apek
#* Cingge
#* Kaleng
#* Kongsi
#* Lio
#* Liong
#* Lisong
#* Lokcuan
#* Mahjong
#* Panglong
#* Singkong
#* Taikong
# Pinjaman kata Bahasa Cina yang bertentangan dengan rangkap [[nasal]] [[homorgan]]
#* Angpau
#* Bangpak
#* Camca
#* Kamsia
#* Samsu
#* Samseng
# Pinjaman kata Bahasa Cina yang tidak berlaku [[reduksi]] vokal
#* Beca
#* Camca
#* Kekwa
#* Nyonya
#* Popia
#* Misoa
#* Mua
#* Sempoa
#* Taukua
# Pinjaman kata Bahasa Cina yang mengalami [[nasalisasi]] [[vokal]]
#* Popia
#* Misoa
#* Sempoa
#* Siya
#* Taukua

Prilaku [[fonologi]] pinjaman kata [[Bahasa Cina]] adalah bertentangan sistem fonologi bahasa Melayu.

=== Pengaruh Portugis ڤڠاروه ڤورتوݢيس ===
Terdapat 131 perkataan yang berasal daripada bahasa Portugis.<ref>http://www.youtube.com/watch?v=pycewToY3_A</ref>Beberapa contoh perkataan [[bahasa Portugis|Portugis]] yang diserap dalam bahasa Melayu adalah:
<br />
<table align="center" cellspacing="8">
<tr><th>Bahasa Portugis</th><th>Bahasa Melayu</th></tr>
<tr><td align="center">Armario</td><td align="center">Almari</td></tr>
<tr><td align="center">Bola</td><td align="center">Bola</td></tr>
<tr><td align="center">Bandeira</td><td align="center">Bendera</td></tr>
<tr><td align="center">Camisa</td><td align="center">Kemeja</td></tr>
<tr><td align="center">Dado</td><td align="center">Dadu</td></tr>
<tr><td align="center">Garfo</td><td align="center">Garpu</td></tr>
<tr><td align="center">Igreja</td><td align="center">Gereja</td></tr>
<tr><td align="center">Limao</td><td align="center">Limau</td></tr>
<tr><td align="center">Menteiga</td><td align="center">Mentega</td></tr>
<tr><td align="center">Domingo</td><td align="center">Minggu</td></tr>
<tr><td align="center">Padre</td><td align="center">Paderi</td></tr>
<tr><td align="center">Toalha</td><td align="center">Tuala</td></tr>
<tr><td align="center">Janela</td><td align="center">Jendela</td></tr>
<tr><td align="center">Escola</td><td align="center">Sekolah</td></tr>
<tr><td align="center">Sabado</td><td align="center">Sabtu</td></tr>
<tr><td align="center">Sabaõ</td><td align="center">Sabun</td></tr>
<tr><td align="center">Sapato</td><td align="center">Sepatu</td></tr>
</table>

=== Pengaruh Inggeris ڤڠاروه ايڠݢريس ===
Pengaruh [[bahasa Inggeris]] dalam bahasa Melayu merupakan pengaruh paling ketara dan paling meluas masa kini, dan lazimnya perkataan Inggeris dipinjam ke dalam bahasa Melayu apabila tiada perkataan tempatan untuk mengambarkan situasi baru yang memanggil satu panggilan khusus merujuk kepadanya. Contoh perkataan sebegini adalah ''konotasi'' (''connoctation''), ''kompromi'' (''compromise'') dan ''siri'' (''series''). Tetapi kebingungan dan bantahan sering timbul apabila perkataan Inggeris yang diterima masuk ke dalam bahasa Melayu terlalu banyak sehinggakan ada yang bertindak sebagai pengganti perkataan yang telah wujud. [[Dewan Bahasa dan Pustaka]] telah terus membenarkan kemasukan perkataan sebegini dalam kosa kata bahasa Melayu dan tidak menghiraukan bantahan yang dikemukakan. Penggunaan perkataan sebegini yang meluas di media pencetakan dalam bahasa Melayu di [[Malaysia]] seperti pada akhbar [[Utusan Malaysia]] telah mengeruhkan lagi permasalahan ini. Satu satunya kenyataan bimbang terhadap situasi ini pernah dilafazkan bekas perdana menteri Malaysia, [[Mahathir bin Mohammad]] meskipun beliau sendiri telah memperkenalkan suatu perkataan baru "bajet" menggantikan perkataan "belanjawan" semasa perbentangan belanjawannya yang terakhir, dengan alasan bahawa istilah belanjawan tidak tepat kerana anggaran kewangan kerajaan turut melibatkan hasil, dan bukan belanja semata-mata.


Berikut merupakan beberapa perkataan yang telah diterima dalam bahasa Melayu secara rasmi dan digunakan secara meluas dan dianggap telah diterima.

<br />
<table align="center" cellspacing="8">
<tr><th>Bahasa Inggeris</th><th>Bahasa Melayu</th></tr>
<tr><td align="center">Book</td><td align="center">Buku</td></tr>
<tr><td align="center">Lamp</td><td align="center">Lampu</td></tr>
<tr><td align="center">Ball</td><td align="center">Bola</td></tr>
<tr><td align="center">Mind</td><td align="center">Minda</td></tr>
<tr><td align="center">Cheque</td><td align="center">Cek</td></tr>
<tr><td align="center">Bus</td><td align="center">Bas</td></tr>
<tr><td align="center">Taxi</td><td align="center">Teksi</td></tr>

</table>

Beberapa tahun kebelakangan ini (sekitar [[2003]]) stesen televisyen milik kerajaan [[Malaysia]] [[RTM 1]] (dahulu dikenali sebagai TV 1) telah menukar tema salurannya kepada "Saluran Infotainmen Anda" (daripada bahasa Inggeris ''Your Infotainment Channel'') dan ini menimbulkan kontroversi apabila [[Dewan Bahasa dan Pustaka]] (DBP) mendakwa perkataan "Infortainmen" merosakkan penggunaan bahasa Melayu. Alasan yang diberikan adalah bahawa ''-tain-'' yang harus disebut seakan perkataan Melayu ''main'', dan ini kedengaran agak janggal. Penukaran ejaan ke "Infotenmen" pula tidak diterima sebagai piawai DPB dan kerajaan disaran menggantikannya dengan perkataan lain seperti "''Infohibur''" tetapi Kementerian Penerangan yang mengendalikan stesen televisyen kerajaan [[Radio Televisyen Malaysia]] enggan menuruti saranan berkenaan. Pada tahun [[2006]] tema ini ditukarkan ke ''Saluran Inforia''.

* {{en}} [http://news.nationalgeographic.com/news/2004/02/0226_040226_language.html Lebih mengenai pengaruh bahasa Inggeris dalam bahasa Melayu]

== Definisi bahasa Melayu tinggi dan bahasa Melayu baku ديفينيسي بهاس ملايو تيڠݢي دان بهاس ملايو باکو==
Konsep bahasa Melayu tinggi merujuk kepada penggunaan bahasa Melayu dalam konteks wacana ilmiah dan berkaitan dengan ketamadunan. Bahasa Melayu tinggi sering dirujuk sebagai wahana bagi melahirkan idea dan wawasan yang berkaitan dengan kesarjanaan dan kebudayaan. Bahasa Melayu tinggi lazimnya digunakan dalam seminar, persidangan atau kongres yang berkaitan dengan bahasa, budaya ataupun bidang ilmiah yang lain.

Bahasa Melayu baku pula ialah bahasa Melayu yang sempurna dari segi penggunaan aspek bahasanya, iaitu ejaan, tatabahasa, istilah, penggunaan kata, laras bahasa dan sebutan.

== Frasa mudah dalam Bahasa Melayu فراسا موده دالم بهاس ملايو ==
Di Malaysia, biasanya masyarakat Melayu bertegur sapa sesama sendiri dengan ucapan salam, tetapi ucapan formal seperti "Selamat pagi" atau "Selamat sejahtera" turut digunakan bagi penutur bukan Islam. Ucapan "Hai" juga sering digunakan apabila bertegur sama sesama rakan-rakan, sebagaimana perkataan "Bye-bye" semasa meminta diri untuk beredar.

{|
| Frasa bahasa Melayu || [[IPA]]
|-
|Selamat datang || /{{IPA|səlamat dataŋ}}/
|-
|Selamat jalan || /{{IPA|səlamat dʒalan}}/
|-
|Selamat tinggal || /{{IPA|səlamat tiŋgal}}/
|-
|Terima kasih || /{{IPA|tərima kasih}}/
|-
|Sama-sama || /{{IPA|sama sama}}/
|-
|Selamat pagi || /{{IPA|səlamat pagi}}/
|-
|Selamat petang || /{{IPA|səlamat pətaŋ}}/
|-
|Selamat sejahtera || /{{IPA|səlamat sədʒahtəra}}/
|-
|Selamat malam || /{{IPA|səlamat malam}}/
|-
|Jumpa lagi || /{{IPA|dʒumpa lagi}}/
|-
|Siapakah nama awak?/Nama awak siapa? || /{{IPA|siapakah nama awak}}/ atau /{{IPA|nama awak siapa}}/
|-
|Nama saya ... || /{{IPA|nama saja}}/ (diikuti dengan nama)
|-
|Apa khabar? || /{{IPA|apa kabar}}/
|-
|Khabar baik || /{{IPA|kabar baik}}/
|-
|Saya sakit || /{{IPA|saja sakit}}/
|-
|Ya || /{{IPA|ja}}/
|-
|Tidak (bukan formal: "tak") || /{{IPA|tidak}}/ atau /{{IPA|tak}}/
|-
|Ibu sayang engkau/kamu (awak) || /{{IPA|ibu sajaŋ əŋkau}}/
|-
|Aku (Saya) cinta pada mu (awak) || /{{IPA|aku tʃinta pada mu}}/
|-
|Saya benci awak || /{{IPA|saja bentʃi awak}}/
|-
|Saya tidak faham (tidak formal: "tak faham") || /{{IPA|saja tidak faham}}/
|-
|Saya tidak tahu (tidak formal: "tak tau" ataupun "sik tau" di Sarawak) || /{{IPA|saja tidak tahu}}/
|-
|(Minta) maaf || /{{IPA|minta ma'af}}/
|-
|Tumpang tanya || /{{IPA|tumpaŋ taɲa}}/
|-
|(Minta) tolong || /{{IPA|toloŋ}}/
|-
|Apa || /{{IPA|apa}}/
|-
|Tiada || /{{IPA|tiada}}/
|}

=== Bahasa pasar serta penggunaan kontemporari بهاس ڤاسر سرتا ڤڠݢونا<sup>ء</sup>ن کونتيمڤوراري ===
Bahasa Melayu Pasar turut termasuk sebilangan perkataan slanga, terbentuk daripada pengubahsuaian daripada perkataan dalam Bahasa Melayu Piawai ataupun dicedok daripada bahasa lain, sering digunakan terutamanya di kalangan masyarakat bandar, yang mungkin sukar difahami di kalangan generasi terdahulu, contohnya ''awek'' (gadis); ''balak'' (jejaka); ''usha'' (perhati); ''skodeng'' (intai); ''cun'' (cantik); ''poyo''/''slenge'' (buruk) dll. Kata ganti nama yang baru turut direka dengan menggunakan gabungan kata ganti nama sedia ada dengan perkataan ''orang'', contohnya ''kitorang'' (''kita'' + ''orang'', menggantikan perkataan ''kami''); ''korang'' (''kau'' + ''orang'', bagi merujuk kepada ramai orang dan menggantikan perkataan ''kalian''); ''diorang'' or ''derang'' (''dia'' + ''orang'', menggantikan perkataan ''mereka'').

Sebilangan penutur bahasa Melayu, terutamanya di Kuala Lumpur, juga sering menukar bahasa ([[peralihan kod|beralih kod]]) antara bahasa Melayu dengan bahasa Inggeris, yang seterusnya membentuk [[bahasa rojak]]. Contoh pinjaman kata yang digunakan ialah:'' '''Best'''lah tempat ni'' (Baguslah tempat ni); ''kau ni '''terror''' lah'' (Kau ni hebatlah). Akibatnya, fenomena ini melahirkan rasa kurang senang di kalangan pencinta bahasa di Malaysia, yang sering memperjuangkan penggunaan bahasa kebangsaan dengan betul.

Berikut merupakan beberapa kependekan yang sering digunakan oleh remaja Melayu:

{|class="sortable wikitable"
|-
! '''Perkataan tidak<br />formal''' !! '''Perkataan<br />formal''' !! '''Perkataan Jawi<br />'''
|-
|bleh || boleh || بوليه
|-
|ko || engkau || اڠکاو
|-
|nape || kenapa/mengapa || کناڤ
|-
|gi/pi || pergi || ڤرݢي
|-
|kat || dekat/di || دکت/د
|-
|ne || mana || مان
|-
|tau || tahu || تاهو
|-
|je || sahaja || سهاج
|-
|awek || gadis || ݢاديس
|-
|balak || pemuda ||ڤمودا
|-
|skodeng || mengintai || مڠينتاي
|-
|cun || cantik || چنتيک
|-
|jom || mari || ماري
|-
|poyo/selenge || berlagak || برلاݢق
|-
|blah || beredar || برايدر
|-
|meh || mari || ماري
|-
|apsal || apa pasal || اڤ ڤأسل
|-
|tak yah || tidak payah || تيدق ڤايه
|-
|pastu || selepas itu || سلڤس ايت
|-
|ambik || ambil || امبيل
|}

== Galeri ݢالري ==
<gallery>
imej:Marai-go_yon_shu-kan_''_Learning_Bahasa_Melayu_in_Four_Weeks_''_(1912).jpg|Gisaburo Yamamichi, 1912 Marai-go yon shu-kan, Shogo Kimata ed, Tokyo : Okazakiya syoten. Salah satu penerbitan awal bagi mempelajari bahasa Melayu di Jepun.
</gallery>

== Lihat juga ليهت جوݢ ==
{{WikisourceWiki|Bahasa Melayu}}
* [[Bahasa rojak]]
* [[Bidalan]]
* [[Dewan Bahasa dan Pustaka]]
* [[Peribahasa]]
* [[Simpulan bahasa]]
* [[Singkatan kata]]
* [[Tatabahasa]]
* [[Perkembangan Bahasa Malaysia]]
* [[Kronologi pembentukan istilah bahasa Melayu]]

== Rujukan روجوعکن ==
<references/>
# Dewan Bahasa dan Pustaka - Jilid 4 Bil.4 Disember 2004 - Halaman 705-723 - Jurnal Bahasa - ISSN 1511-9084

== Pautan luar/ڤاءوتن لوار ==
{{commonscat|Malay language}}
* [http://www.karyanet.com.my/knet/index.php?tpf=DEWAN Kamus Dewan Dalam Talian]
* [http://www.ekamus.info/ Kamus Melayu-Cina]
* [http://dictionary.bhanot.net/ Kamus Melayu-Inggeris]
* [http://www.arts.nie.edu.sg/mlc/nota_ead183.htm Sejarah bahasa Melayu.]
* [http://www.tutor.com.my/tutor/stpm/asal_usul_bahasa/asal_usul_bahasa_melayu.htm Asal Usul Bahasa Melayu]
* [http://www.penerbit.usm.my/pen2006/DAH/bab2.html Penerbit USM: Bahasa Melayu]

{{Bahasa Melayu Tempatan}}
{{Bahasa Asia Tenggara}}
{{Bahasa Asia Tenggara}}
{{rencana pilihan}}


[[Kategori:Bahasa|Melayu]]
[[Kategori:Bahasa Indonesia| ]]
[[Kategori:Bahasa Melayu| ]]
[[Kategori:Bahasa Melayu]]
[[Kategori:Bahasa di Malaysia]]
[[Kategori:Bahasa di Indonesia]]
[[Kategori:Bahasa di Indonesia]]
[[Kategori:Bahasa di Thailand]]
[[Kategori:Bahasa di Timor Leste]]
[[Kategori:Bahasa di Myanmar]]
[[Kategori:Bahasa di Brunei]]
[[Kategori:Bahasa di Singapura]]
[[Kategori:Bahasa Austronesia]]
[[Kategori:Bahasa Austronesia]]
[[Kategori:Bahasa Melayu-Polinesia]]
[[Kategori:Bahasa Malayik]]
[[Kategori:Bahasa Malayik]]
[[Kategori:Melayu]]
[[Kategori:Bahasa Austronesia]]
[[Kategori:Bahasa Melayu-Polinesia]]
[[de:Malaiische Sprache#Geschichte]]

Semakan pada 06:59, 11 Januari 2015

Bahasa Indonesia
بهاس إندونيسيا
Asli kepadaIndonesia, Timor Leste, Malaysia, Singapura, dan Brunei
KawasanAsia Tenggara
Penutur bahasa
200 juta+ jumlah
Austronesian
Status rasmi
Bahasa rasmi di
Indonesia
Dikawal selia olehPusat Bahasa
Kod bahasa
ISO 639-2id
ISO 639-3ind

Biru tua: Bahasa Indonesia sebagai bahasa rasmi dan biru muda: Bahasa Indonesia sebagai bahasa minoriti.

Bahasa Indonesia ialah bahasa rasmi Republik Indonesia sebagaimana disebutkan dalam Undang-Undang Dasar RI 1945, Pasal 36. Ia juga merupakan bahasa persatuan bangsa Indonesia sebagaimana disebut dalam Sumpah Pemuda 28 Oktober 1928. Sungguhpun begitu, hanya sebahagian kecil daripada penduduk Indonesia yang benar-benar menggunakannya sebagai bahasa ibunda kerana dalam perbualan sehari-hari yang tidak rasmi masyarakat Indonesia lebih suka menggunakan bahasa daerahnya masing-masing sebagai bahasa ibu seperti bahasa Melayu pasar, bahasa Jawa, bahasa Sunda, dan lain sebagainya. Untuk sebahagian besar masyarakat Indonesia lainnya, bahasa Indonesia adalah bahasa kedua dan untuk taraf rasmi bahasa Indonesia adalah bahasa pertama. Bahasa Indonesia merupakan sebuah dialek bahasa Melayu yang menjadi bahasa rasmi Republik Indonesia.

Bahasa Indonesia dirasmikan pada tahun 1945 sewaktu Indonesia mencapai kemerdekaan daripada pihak Belanda. Bahasa Indonesia adalah bahasa dinamik yang terus menyerap kata-kata daripada bahasa-bahasa asing. Berasal daripada rumpun yang sama, Bahasa Indonesia adalah sebuah loghat bahasa Melayu yang terpiawai, dan kedua-duanya cukup sama. Fonologi dan tatabahasa bahasa Indonesia cukuplah mudah, dan dasar-dasar penting untuk komunikasi asas dapat dipelajari hanya dalam tempoh masa beberapa minggu. Bahasa Indonesia merupakan bahasa hantaran untuk pendidikan di sekolah-sekolah Indonesia.

Sejarah

Bahasa Indonesia dikembangkan daripada salah satu loghat bahasa Melayu yang telah digunakan sebagai lingua franca untuk kepulauan Indonesia selama berabad-abad. Bahasa Melayu ialah bahasa Austronesia atau Melayu-Polinesia.

Bahasa perdagangan

Penyebutan pertama istilah "Bahasa Melayu" terjadi pada tempoh 683-686. Sebutan ini dapat dilihat di Muzium Jakarta pada terjemahan inskripsi yang ditemukan di Palembang dan Bangka.

Inskripsi ini ditulis dengan huruf Sanskrit atas perintah Raja Sriwijaya. Kerajaan kelautannya berkembang luas. Pada masa itu, daerah perdagangan Selat Melaka, yang merupakan pintu antara China dan India, sudah terbentuk sebuah bahasa yang serupa dengan Bahasa Melayu.

Kebanyakan perbendaharaan bahasa Melayu ini berhubungan dengan perdagangan dan tatabahasanya serupa dengan "Melayu Pasar". Dari sinilah kemudian Bahasa Melayu dipiawaikan.

Melayu Klasik

Dari era bahasa Melayu Kuno, muncullah era bahasa Melayu Klasik. Dokumentasi yang ada tidak dapat menjelaskan dengan perinci hubungan antara kedua-duanya. Namun yang pasti, bahasa Melayu Kuno berasal daripada kebudayaan Buddha serta Melayu klasik, dan akhirnya menjadi bahasa yang digunakan dalam kebudayaan Islam.

Seiring dengan perkembangan agama Islam yang dimulakan dari Aceh pada abad ke-14, bahasa Melayu klasik lebih berkembang dan mendominasi sehingga tahap kenyataan "Masuk Melayu" bererti "masuk agama Islam".

Bahasa Indonesia

Bahasa Melayu di Indonesia kemudian digunakan sebagai lingua franca (bahasa pergaulan). Pada waktu itu, belum banyak yang menggunakannya sebagai bahasa ibunda. Biasanya, bahasa daerah masih digunakan (yang jumlahnya biasa sampai sebanyak 360).

Awal penciptaan Bahasa Indonesia sebagai jati diri bangsa bermula dari Sumpah Pemuda, iaitu pada 28 Oktober 1928. Pada Kongres Nasional kedua di Jakarta. Penggunaan bahasa Melayu sebagai bahasa nasional atas usulan Muhammad Yamin, seorang politikus, sastrawan, dan ahli sejarah. Dalam pidatonya pada Kongres Nasional kedua di Jakarta, Yamin mengatakan, "Jika mengacu pada masa depan bahasa-bahasa yang ada di Indonesia dan kesusastraannya, hanya ada dua bahasa yang bisa diharapkan menjadi bahasa persatuan yaitu bahasa Jawa dan Melayu. Tapi dari dua bahasa itu, bahasa Melayulah yang lambat laun akan menjadi bahasa pergaulan atau bahasa persatuan."[15]

Bahasa Melayu Riau dijadikan sebagai bahasa persatuan Republik Indonesia dengan beberapa pertimbangan:

  1. Bahasa Jawa jauh lebih sukar dipelajari dibandingkan bahasa Melayu. Ada bahasa halus, biasa, dan kasar, yang mana dipergunakan untuk orang yang berbeza dari segi usia, derajat, ataupun pangkat. Bila kurang memahami budaya Jawa, boleh menimbulkan kesan negatif yang lebih besar.
  2. Bahasa Melayu Riau yang dipilih, dan bukan misalnya Bahasa Melayu Pontianak, atau Banjarmasin, atau Samarinda, ataupun Kutai, dengan pertimbangan pertama suku / puak Melayu berasal dari Riau, Sultan Melaka yang terakhirpun lari ke Riau setelah Melaka direbut Portugis. Kedua, sebagai lingua franca, Bahasa Melayu Riau yang paling sedikit terkena pengaruh misalnya dari bahasa Cina Hokkien, Tio Ciu, Ke, ataupun dari bahasa lainnya.
  3. Pengguna bahasa Melayu bukan hanya terbatas di Republik Indonesia. Pada tahun 1945, penutur bahasa Melayu yang berasal selain dari Republik Indonesia masih dijajah Inggeris. Malaysia, Brunei, dan Singapura masih dijajah oleh pihak Inggeris. Pada ketika itu, dengan menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa persatuan, diharapkan di negara-negara seperti di Malaysia, Brunei, dan Singapura boleh menguatkan lagi semangat patriotik dan nasionalisme diantara negara-negara berjiran di sekitar wilayah Asia Tenggara.

Bahasa Indonesia yang sudah dipilih ini kemudian dipiawaikan lagi dengan tatabahasa, dan kamus piawai juga diciptakan. Hal ini dilakukan pada zaman Penjajahan Jepun.

Penyempurnaan ejaan

Pada awalnya, Bahasa Indonesia ditulis dengan tulisan Latin-Romawi mengikuti ejaan Belanda. Selepas tahun 1972, Ejaan Yang Disempurnakan (EYD) dicadangkan. Dengan EYD, ejaan dua bahasa serumpun, iaitu Bahasa Indonesia dan Bahasa Malaysia semakin distandardkan.

Perubahan:

Sebelum 1972 Sejak 1972
Indonesia Malaysia
tj ch c
dj j j
ch kh kh
nj ny ny
sj sh sy
j y y
oe* u u
Catatan: Pada tahun 1947, "oe" sudah digantikan dengan "u".

Pengaruh terhadap perbendaharaan kata

Terdapat empat tempoh yang penting terhadap hubungan kebudayaan Indonesia dengan dunia luar yang meninggalkan jejak pada perbendaharaan kata Bahasa Indonesia.

Hindu (abad ke-6 hingga abad ke-15)

Sejumlah besar kata berasal daripada bahasa Sanskerta Indo-Eropah. Contoh: pura, kepala, mantra, cinta, kaca.

Islam (sejak abad ke-13)

Dalam tempoh ini diambillah sejumlah besar kata-kata daripada bahasa Arab dan bahasa Parsi. Contoh: masjid, kalbu, kitab, kursi, doa, khusus, maaf, selamat, senin, selasa, rabu, kamis, jumat, sabtu.

Kolonial

Pada tempoh ini, terdapat beberapa bahasa yang diambil, di antaranya:

Selepas penjajahan dan sejak kemerdekaan, banyak kata yang diambil berasal dari bahasa Inggeris. Contoh: konsumen, isyu. Dan lalu ada juga Neo-Sanskerta, iaitu neologisme yang didasarkan pada bahasa Sanskerta. Contoh: dasawarsa, lokakarya, tunasusila.

Selain daripada itu, bahasa Indonesia juga meminjam perbendaharaan katanya dari bahasa Cina. Contoh: pisau, tauge, tahu, loteng, teko, tauke).

Ciri-ciri lain daripada Bahasa Indonesia sezaman adalah kesukaannya menggunakan akronim dan singkatan.

Pengelasan

Indonesia termasuk orang-orang daripada subkumpulan Melayu-Polinesia Timur yang bertutur dalam Bahasa Melayu-Polinesia Timur, iaitu suatu cabang bahasa Austronesia. Menurut tapak Ethnologue, bahasa Indonesia diasaskan daripada bahasa Melayu loghat Riau yang ditutur di timur laut Sumatera.

Taburan geografi

Bahasa Indonesia dituturkan di seluruh Indonesia, walaupun lebih banyak digunakan di kawasan bandar seperti ibu negara Jakarta yang menggunakan Bahasa Indonesia serta loghat Jakarta.

Penggunaan bahasa di daerah biasanya lebih formal, dan sering kali terselip loghat-loghat di daerah bahasa Indonesia itu dituturkan. Untuk berkomunikasi dengan orang sedaerah, bahasa daerah kekadang digunakan sebagai ganti untuk bahasa Indonesia.

Taraf rasmi

Bahasa Indonesia ialah bahasa rasmi Republik Indonesia.

Bunyi

Bahasa Indonesia mempunyai enam vokal: a, e, i, o, u, dan e pepet ("eē"), dan tiga diftong (ai, au, oi). Konsonannya terdiri daripada p, b, t, d, k, g, v, j, h, ng, ny, m, n, s, w, l, dan y. Disamping itu, terdapat juga konsonan lain yang hanya muncul dalam kata pinjaman, iaitu: f, v, sy, z, dan kh.

Pengejaan bahasa Indonesia hampir sama dengan bahasa Itali. Sebagai contoh, "t" dibunyikan lebih maju daripada bahasa Inggeris (bunyinya kira-kira antara huruf "t" dan "th"). Vokalnya juga hampir sama.

Tatabahasa

Dibandingkan dengan bahasa-bahasa Eropah, bahasa Indonesia tidak banyak menggunakan kata yang membezakan jantina. Sebagai contoh, kata ganti seperti "dia" tidak khusus menunjukkan apakah orang yang disebut itu lelaki atau perempuan. Hal yang sama juga ditemukan pada kata seperti "adik" dan "pacar" sebagai contohnya. Untuk menentukan jantina, sepatah kata sifat harus ditambahkan, umpamanya "adik laki-laki".

Ada juga kata yang membezakan jantina, umpamanya "putri" dan "putra". Kata-kata seperti ini biasanya dipinjam daripada bahasa lain (pada kes di atas, kedua-dua kata itu dipinjam daripada bahasa Sanskerta melalui loghat Jawa kuno.

Kata gandaan digunakan untuk mengubah sepatah kata nama menjadi bentuk jamak, tetapi hanya jika jumlah benda itu tidak nyata daripada konteksnya. Sebagai contoh, "seribu orang" digunakan, dan bukannya "seribu orang-orang". Kata gandaan juga mempunyai banyak kegunaan yang lain, tidak terbatas pada kata nama.

Bahasa Indonesia menggunakan dua jenis kata ganti orang pertama jamak, iaitu "kami" dan "kita". "Kami" adalah kata ganti eksklusif yang bererti tidak termasuk orang yang dilawan bercakap, sedangkan "kita" adalah kata ganti perangkum yang bererti orang yang bercakap serta sekalian yang hadir, iaitu termasuk orang yang dilawan bercakap.

Susunan kata dasar adalah Subjek - Predikat - Objek (SPO), walaupun susunan kata yang lain juga mungkin. Berbeza dengan bahasa Inggeris, kata kerja tidak dipengaruh oleh bilangan subjek dan objek. Bahasa Indonesia juga tidak menggunakan kala. Waktu dinyatakan dengan menambahkan kata keterangan seperti "kemarin" atau "besok", atau penunjuk lain seperti "sudah" atau "belum".

Dengan tatabahasa yang cukup sederhana, bahasa Indonesia mempunyai kerumitannya sendiri, iaitu pada penggunaan imbuhan yang mungkin akan cukup membingungkan bagi orang yang pertama kali belajar bahasa Indonesia.

Lihat juga

Pautan luar

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Bahasa_Indonesia&oldid=3535829"