Pemvaksinan: Perbezaan antara semakan

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
Baris 10: Baris 10:
| HCPCSlevel2 =
| HCPCSlevel2 =
}}
}}
'''Pemvaksinan''' atau '''vaksinasi''' adalah pemasukan bahan [[antigen]] (iaitu [[vaksin]]) untuk merangsang sistem keimunan individu untuk mengembangkan [[keimunan]] [[Sistem imun adaptif|adaptif]] terhadap sesuatu [[patogen]]. Vaksin boleh mencegah atau memperbaiki [[Penyakit|kesan buruk]] [[jangkitan]]. Keberkesanan pemvaksinan telah dikaji dan disahkan secara meluas; contohnya, [[vaksin influenza]],<ref>{{cite journal |author=Fiore AE, Bridges CB, Cox NJ |title=Seasonal influenza vaccines |journal=Curr. Top. Microbiol. Immunol. |volume=333 |issue= |pages=43–82 |year=2009 |pmid=19768400 |doi=10.1007/978-3-540-92165-3_3 |url= |series=Current Topics in Microbiology and Immunology |isbn=978-3-540-92164-6}}</ref> the [[vaksin HPV]],<ref>{{cite journal |author=Chang Y, Brewer NT, Rinas AC, Schmitt K, Smith JS |title=Evaluating the impact of human papillomavirus vaccines |journal=Vaccine |volume=27 |issue=32 |pages=4355–62 |year=2009 |month=July |pmid=19515467 |doi=10.1016/j.vaccine.2009.03.008 |url=}}</ref> dan [[vaksin cacar air]].<ref>{{cite journal |author=Liesegang TJ |title=Varicella zoster virus vaccines: effective, but concerns linger |journal=Can. J. Ophthalmol. |volume=44 |issue=4 |pages=379–84 |year=2009 |month=August |pmid=19606157 |doi=10.3129/i09-126 }}</ref> Pemvaksinan adalah kaedah yang paling berkesan dalam mencegah penyakit berjangkit;<ref>
'''Pemvaksinan''' atau '''vaksinasi''' adalah pemasukan bahan [[antigen]] (iaitu [[vaksin]]) untuk merangsang sistem keimunan individu untuk mengembangkan [[keimunan]] [[Sistem imun adaptif|adaptif]] terhadap sesuatu [[patogen]]. Vaksin boleh mencegah atau memperbaiki [[Penyakit|kesan buruk]] [[jangkitan]]. Keberkesanan pemvaksinan telah dikaji dan disahkan secara meluas; contohnya, [[vaksin influenza]],<ref>{{cite journal |author=Fiore AE, Bridges CB, Cox NJ |title=Seasonal influenza vaccines |journal=Curr. Top. Microbiol. Immunol. |volume=333 |issue= |pages=43–82 |year=2009 |pmid=19768400 |doi=10.1007/978-3-540-92165-3_3 |url= |series=Current Topics in Microbiology and Immunology |isbn=978-3-540-92164-6}}</ref> [[vaksin HPV]],<ref>{{cite journal |author=Chang Y, Brewer NT, Rinas AC, Schmitt K, Smith JS |title=Evaluating the impact of human papillomavirus vaccines |journal=Vaccine |volume=27 |issue=32 |pages=4355–62 |year=2009 |month=July |pmid=19515467 |doi=10.1016/j.vaccine.2009.03.008 |url=}}</ref> dan [[vaksin cacar air]].<ref>{{cite journal |author=Liesegang TJ |title=Varicella zoster virus vaccines: effective, but concerns linger |journal=Can. J. Ophthalmol. |volume=44 |issue=4 |pages=379–84 |year=2009 |month=August |pmid=19606157 |doi=10.3129/i09-126 }}</ref> Pemvaksinan adalah kaedah yang paling berkesan dalam mencegah penyakit berjangkit;<ref>
*United States Centers for Disease Control and Prevention (2011). [http://www.cdc.gov/oid/docs/ID-Framework.pdf ''A CDC framework for preventing infectious diseases.''] Dicapai pada 11 September 2012. “Vaccines are our most effective and cost-saving tools for disease prevention, preventing untold suffering and saving tens of thousands of lives and billions of dollars in healthcare costs each year.”
*United States Centers for Disease Control and Prevention (2011). [http://www.cdc.gov/oid/docs/ID-Framework.pdf ''A CDC framework for preventing infectious diseases.''] Dicapai pada 11 September 2012. “Vaccines are our most effective and cost-saving tools for disease prevention, preventing untold suffering and saving tens of thousands of lives and billions of dollars in healthcare costs each year.”
*American Medical Association (2000). [http://www.immunizationinfo.org/es/pressroom/2000-06-01/vaccines-and-infectious-diseases-putting-risk-perspective ''Vaccines and infectious diseases: putting risk into perspective.''] Dicapai pada 11 September 2012. “Vaccines are the most effective public health tool ever created.”
*American Medical Association (2000). [http://www.immunizationinfo.org/es/pressroom/2000-06-01/vaccines-and-infectious-diseases-putting-risk-perspective ''Vaccines and infectious diseases: putting risk into perspective.''] Dicapai pada 11 September 2012. “Vaccines are the most effective public health tool ever created.”
Baris 18: Baris 18:
Agen aktif sesuatu vaksin mungkin merupakan bentuk [[patogen]] penyebab penyakit yang dalam keadaan baik tetapi dilumpuhkan (tidak berjangkit) atau dilemahkan (kurang daya berjangkit), atau komponen-komponen patogen yang ditulenkan dan didapati tinggi imunogen (cth. [[protein]] lapisan luaran [[virus]]). [[Toksoid]] dihasilkan untuk pengimunan terhadap penyakit berasaskan [[toksin]], misalnya pengubahsuaian toksin [[tetanospasmin]] pada [[tetanus]] untuk membuang kesan toksiknya sambil memelihara kesan [[imunogen]]nya.<ref>http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/downloads/tetanus.pdf</ref>
Agen aktif sesuatu vaksin mungkin merupakan bentuk [[patogen]] penyebab penyakit yang dalam keadaan baik tetapi dilumpuhkan (tidak berjangkit) atau dilemahkan (kurang daya berjangkit), atau komponen-komponen patogen yang ditulenkan dan didapati tinggi imunogen (cth. [[protein]] lapisan luaran [[virus]]). [[Toksoid]] dihasilkan untuk pengimunan terhadap penyakit berasaskan [[toksin]], misalnya pengubahsuaian toksin [[tetanospasmin]] pada [[tetanus]] untuk membuang kesan toksiknya sambil memelihara kesan [[imunogen]]nya.<ref>http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/downloads/tetanus.pdf</ref>


Cacar merupakan penyakit pertama yang cuba dicegah oleh manusia dengan sengaja menginokulasi dirinya dengan jangkitan lain<ref name="pmid17633292">{{cite journal |author=Lombard M, Pastoret PP, Moulin AM |title=A brief history of vaccines and vaccination|journal=Rev. - Off. Int. Epizoot. |volume=26 |issue=1 |pages=29–48 |year=2007 |pmid=17633292 |doi=}}</ref><ref name="pmid6319980">{{cite journal |author=Behbehani AM |title=The smallpox story: life and death of an old disease |journal=Microbiol. Rev. |volume=47 |issue=4 |pages=455–509 |year=1983 |pmid=6319980 |doi= |url=http://mmbr.asm.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=6319980 |pmc=281588}}</ref>, malah ia merupakan penyakit pertama yang mendapat vaksin sendiri. [[Vaksin cacar]] dicipta pada tahun 1796 oleh pakar perubatan British bernama [[Edward Jenner]]. Sungguhpun hanya sekurang-kurangnya enam orang pelopor lain yang telah menggunakan prinsip yang sama sebelum beliau,<ref name="Sudhoffs">{{cite journal|author=Plett PC|title=[Peter Plett and other discoverers of cowpox vaccination before Edward Jenner]|language=German|journal=Sudhoffs Arch|volume=90|issue=2|pages=219–32|year=2006|pmid=17338405|url=http://lib.bioinfo.pl/meid:4459|accessdate=2008-03-12}}</ref> Jenner merupakan tokoh pertama yang berjaya menerbitkan bukti keberkesanan vaksin tersebut serta panduan penggunaannya. [[Louis Pasteur]] memajukan konsep vaksin menerusi usaha perintisan beliau dalam bidang mikrobiologi. Pengimunan itu bergelar ''pemvaksinan'' bersempena sejenis [[virus (biologi)|virus]] yang menyerang lembu ({{lang-la|vacca&mdash;[[lembu]]}}).<ref name="pmid17633292"/><ref name="Sudhoffs"/> Cacar merupakan penyakit berjangkit pembunuh yang menyebabkan kematian 20–60% orang dewasa terjangkit dan lebih 80% kanak-kanak terjangkit<ref>{{cite journal |author=Riedel S |title=Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination |pmc=1200696 |journal=Proc (Bayl Univ Med Cent) |volume=18 |issue=1 |pages=21–5 |year=2005 |pmid=16200144 }}</ref>, bahkan ia telah menyebabkan kematian sebanyak kira-kira 300–500 juta orang pada abad ke-20 sahaja sehingga tahun 1979 apabila penyakit tersebut telah dihapuskan langsung dengan rasminya.<ref>{{cite book |author=Koplow, David A. |title=Smallpox: the fight to eradicate a global scourge |url=http://books.google.com/books/ucpress?vid=ISBN9780520242203|publisher=University of California Press |location=Berkeley |year=2003 |pages= |isbn=0-520-24220-3 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://ucdavismagazine.ucdavis.edu/issues/su06/feature_1b.html |title=UC Davis Magazine, Summer 2006: Epidemics on the Horizon |accessdate=2008-01-03 |work=}}</ref><ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2008/01/080131122956.htm How Poxviruses Such As Smallpox Evade The Immune System], ScienceDaily, 1 Februari 2008</ref>
Cacar merupakan penyakit pertama yang cuba dicegah oleh manusia dengan sengaja menginokulasi dirinya dengan jangkitan lain<ref name="pmid17633292">{{cite journal |author=Lombard M, Pastoret PP, Moulin AM |title=A brief history of vaccines and vaccination|journal=Rev. - Off. Int. Epizoot. |volume=26 |issue=1 |pages=29–48 |year=2007 |pmid=17633292 |doi=}}</ref><ref name="pmid6319980">{{cite journal |author=Behbehani AM |title=The smallpox story: life and death of an old disease |journal=Microbiol. Rev. |volume=47 |issue=4 |pages=455–509 |year=1983 |pmid=6319980 |doi= |url=http://mmbr.asm.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=6319980 |pmc=281588}}</ref>, malah ia merupakan penyakit pertama yang mendapat vaksin sendiri. [[Vaksin cacar]] dicipta pada tahun 1796 oleh pakar perubatan British bernama [[Edward Jenner]]. Sungguhpun hanya sekurang-kurangnya enam orang pelopor lain yang telah menggunakan prinsip yang sama sebelum beliau,<ref name="Sudhoffs">{{cite journal|author=Plett PC|title=[Peter Plett and other discoverers of cowpox vaccination before Edward Jenner]|language=German|journal=Sudhoffs Arch|volume=90|issue=2|pages=219–32|year=2006|pmid=17338405|url=http://lib.bioinfo.pl/meid:4459|accessdate=2008-03-12}}</ref> Jenner merupakan tokoh pertama yang berjaya menerbitkan bukti keberkesanan vaksin tersebut serta panduan penggunaannya. [[Louis Pasteur]] memajukan konsep vaksin menerusi usaha perintisan beliau dalam bidang mikrobiologi. Pengimunan itu bergelar ''pemvaksinan'' bersempena sejenis [[virus]] yang menyerang lembu iaitu ''Variolae vaccinae'' (''Vaccinae'' berakar daripada ''vacca'' yamg bermaksud [[lembu]] dalam [[bahasa Latin]]).<ref name="pmid17633292"/><ref name="Sudhoffs"/> Cacar merupakan penyakit berjangkit pembunuh yang menyebabkan kematian 20–60% orang dewasa terjangkit dan lebih 80% kanak-kanak terjangkit<ref>{{cite journal |author=Riedel S |title=Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination |pmc=1200696 |journal=Proc (Bayl Univ Med Cent) |volume=18 |issue=1 |pages=21–5 |year=2005 |pmid=16200144 }}</ref>, bahkan ia telah menyebabkan kematian sebanyak kira-kira 300–500 juta orang pada abad ke-20 sahaja sehingga tahun 1979 apabila penyakit tersebut telah dihapuskan langsung dengan rasminya.<ref>{{cite book |author=Koplow, David A. |title=Smallpox: the fight to eradicate a global scourge |url=http://books.google.com/books/ucpress?vid=ISBN9780520242203|publisher=University of California Press |location=Berkeley |year=2003 |pages= |isbn=0-520-24220-3 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://ucdavismagazine.ucdavis.edu/issues/su06/feature_1b.html |title=UC Davis Magazine, Summer 2006: Epidemics on the Horizon |accessdate=2008-01-03 |work=}}</ref><ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2008/01/080131122956.htm How Poxviruses Such As Smallpox Evade The Immune System], ScienceDaily, 1 Februari 2008</ref>


==Rujukan==
==Rujukan==

Semakan pada 12:07, 13 April 2017

Pemvaksinan
Seorang kanak-kanak menerima vaksin polio
ICD-9-CM99.3-99.5

Pemvaksinan atau vaksinasi adalah pemasukan bahan antigen (iaitu vaksin) untuk merangsang sistem keimunan individu untuk mengembangkan keimunan adaptif terhadap sesuatu patogen. Vaksin boleh mencegah atau memperbaiki kesan buruk jangkitan. Keberkesanan pemvaksinan telah dikaji dan disahkan secara meluas; contohnya, vaksin influenza,[1] vaksin HPV,[2] dan vaksin cacar air.[3] Pemvaksinan adalah kaedah yang paling berkesan dalam mencegah penyakit berjangkit;[4] keimunan menyeluruh daripada pemvaksinan merupakan faktor utama bagi terhapusnya cacar di seluruh dunia, serta sekatan terhadap penyakit-penyakit seperti polio, demam campak, dan tetanus di kebanyakan negara.

Agen aktif sesuatu vaksin mungkin merupakan bentuk patogen penyebab penyakit yang dalam keadaan baik tetapi dilumpuhkan (tidak berjangkit) atau dilemahkan (kurang daya berjangkit), atau komponen-komponen patogen yang ditulenkan dan didapati tinggi imunogen (cth. protein lapisan luaran virus). Toksoid dihasilkan untuk pengimunan terhadap penyakit berasaskan toksin, misalnya pengubahsuaian toksin tetanospasmin pada tetanus untuk membuang kesan toksiknya sambil memelihara kesan imunogennya.[5]

Cacar merupakan penyakit pertama yang cuba dicegah oleh manusia dengan sengaja menginokulasi dirinya dengan jangkitan lain[6][7], malah ia merupakan penyakit pertama yang mendapat vaksin sendiri. Vaksin cacar dicipta pada tahun 1796 oleh pakar perubatan British bernama Edward Jenner. Sungguhpun hanya sekurang-kurangnya enam orang pelopor lain yang telah menggunakan prinsip yang sama sebelum beliau,[8] Jenner merupakan tokoh pertama yang berjaya menerbitkan bukti keberkesanan vaksin tersebut serta panduan penggunaannya. Louis Pasteur memajukan konsep vaksin menerusi usaha perintisan beliau dalam bidang mikrobiologi. Pengimunan itu bergelar pemvaksinan bersempena sejenis virus yang menyerang lembu iaitu Variolae vaccinae (Vaccinae berakar daripada vacca yamg bermaksud lembu dalam bahasa Latin).[6][8] Cacar merupakan penyakit berjangkit pembunuh yang menyebabkan kematian 20–60% orang dewasa terjangkit dan lebih 80% kanak-kanak terjangkit[9], bahkan ia telah menyebabkan kematian sebanyak kira-kira 300–500 juta orang pada abad ke-20 sahaja sehingga tahun 1979 apabila penyakit tersebut telah dihapuskan langsung dengan rasminya.[10][11][12]

Rujukan

  1. ^ Fiore AE, Bridges CB, Cox NJ (2009). "Seasonal influenza vaccines". Curr. Top. Microbiol. Immunol. Current Topics in Microbiology and Immunology. 333: 43–82. doi:10.1007/978-3-540-92165-3_3. ISBN 978-3-540-92164-6. PMID 19768400.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. ^ Chang Y, Brewer NT, Rinas AC, Schmitt K, Smith JS (2009). "Evaluating the impact of human papillomavirus vaccines". Vaccine. 27 (32): 4355–62. doi:10.1016/j.vaccine.2009.03.008. PMID 19515467. Unknown parameter |month= ignored (bantuan)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  3. ^ Liesegang TJ (2009). "Varicella zoster virus vaccines: effective, but concerns linger". Can. J. Ophthalmol. 44 (4): 379–84. doi:10.3129/i09-126. PMID 19606157. Unknown parameter |month= ignored (bantuan)
  4. ^
  5. ^ http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/downloads/tetanus.pdf
  6. ^ a b Lombard M, Pastoret PP, Moulin AM (2007). "A brief history of vaccines and vaccination". Rev. - Off. Int. Epizoot. 26 (1): 29–48. PMID 17633292.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  7. ^ Behbehani AM (1983). "The smallpox story: life and death of an old disease". Microbiol. Rev. 47 (4): 455–509. PMC 281588. PMID 6319980.
  8. ^ a b Plett PC (2006). "[Peter Plett and other discoverers of cowpox vaccination before Edward Jenner]". Sudhoffs Arch (dalam bahasa German). 90 (2): 219–32. PMID 17338405. Dicapai pada 2008-03-12.CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. ^ Riedel S (2005). "Edward Jenner and the history of smallpox and vaccination". Proc (Bayl Univ Med Cent). 18 (1): 21–5. PMC 1200696. PMID 16200144.
  10. ^ Koplow, David A. (2003). Smallpox: the fight to eradicate a global scourge. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-24220-3.
  11. ^ "UC Davis Magazine, Summer 2006: Epidemics on the Horizon". Dicapai pada 2008-01-03.
  12. ^ How Poxviruses Such As Smallpox Evade The Immune System, ScienceDaily, 1 Februari 2008
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Pemvaksinan&oldid=3970799"