Tanzania: Perbezaan antara semakan

Sunting pautan
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
kTiada ringkasan suntingan
Tiada ringkasan suntingan
Baris 68: Baris 68:


Tanzania adalah destinasi pelancongan yang popular. Ramai pelancong melawat negara ini untuk melihat hidupan liar di safari dan mendaki [[Gunung Kilimanjaro]].<ref>[https://en.altezza.travel/tanzania-safari Safari in Tanzania]</ref>
Tanzania adalah destinasi pelancongan yang popular. Ramai pelancong melawat negara ini untuk melihat hidupan liar di safari dan mendaki [[Gunung Kilimanjaro]].<ref>[https://en.altezza.travel/tanzania-safari Safari in Tanzania]</ref>

== Sejarah ==
{{Utama|Sejarah Tanzania}}

=== Sejarah awal ===
Kira-kira 2,000 hingga 3,000 tahun dahulu, golongan Bantu mula berpindah dari Afrika Barat ke kawasan Tanzania. Masyarakat pada zaman ini memiliki kemahiran dalam bidang pertanian dan pertukangan besi. Golongan Pare ialah salah satu pengeluar besi utama bagi masyarakat yang tinggal di kawasan pergunungan timur laut Tanzania.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/?id=GN5yv3-U6goC&pg=PA67|title=Ethnic groups of Africa and the Middle East : an encyclopedia|last1=Shoup|first1=John A.|date=2011|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-59884-362-0|location=Santa Barbara, CA|page=67}}</ref> Golongan Haya yang tinggal di kawasan barat [[Tasik Victoria]] pula berupaya mencipta sejenis [[relau bagas]] haba tinggi pada 1,500 tahun dahulu yang membolehkan penempaan [[keluli karbon]].<ref>{{cite journal|last1=Schmidt|first1=P.|last2=Avery|first2=D.H.|year=1978|title=Complex iron smelting and prehistoric culture in Tanzania|journal=Science|volume=201|issue=4361|pages=1085–89|bibcode=1978Sci...201.1085S|doi=10.1126/science.201.4361.1085|pmid=17830304}}</ref>

Para pedagang dan perantau dari kawasan [[Teluk Parsi]] dan India telah melawat pesisir Afrika Timur sejak alaf pertama Masihi.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=umyHqvAErOAC&pg=PA1510|title=Encyclopedia of African History 3-Volume Set|author=Kevin Shillington|date=2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-45670-2|page=1510}}</ref> Agama Islam mula dianuti oleh masyarakat di [[Pesisir Swahili]] sejak abad kelapan atau kesembilan Masihi.<ref>[http://www.bbc.co.uk/worldservice/africa/features/storyofafrica/7chapter5.shtml "The Story of Africa"]. ''BBC World Service''.</ref> [[Budaya Swahili]] mula berkembang mulai abad ke-10 dengan kawasan-kawasan utama termasuk Kilwa Kisiwani dan Zanzibar.<ref>Connah, Graham. ''African Civilizations: An Archaeological Perspective.'' 2nd ed. (New York: Cambridge University Press, 2001): 192.</ref>


== Geografi ==
== Geografi ==

Semakan pada 05:17, 6 Januari 2020

Republik Bersatu Tanzania
Jumhuri ya Muungano wa Tanzania
Bendera Tanzania
Jata Tanzania
Bendera Jata
Cogan kata: "Uhuru na Umoja"  (Swahili)
"Freedom and Unity"
Lagu kebangsaan: Mungu ibariki Afrika
"Tuhan Merestui Afrika"
Lokasi Tanzania
Ibu negaraDar es Salaam
Dodoma (perundangan)
Bandar terbesarDar es Salaam
Bahasa rasmiBahasa Swahili (de facto)
DemonimTanzanian
KerajaanRepublik
• Presiden
Jakaya Mrisho Kikwete
Edward Lowassa
Kemerdekaan 
daripada United Kingdom
• Tanganyika
9 Disember 1961
• Zanzibar
12 Januari 1964
• Penyatuan
26 April 1964
• Perairan (%)
6.2
Populasi
• Perkiraan November 2006
37,849,1331 (ke-32)
• Bancian Penduduk 2002
34,443,603
KDNK (PPP)2005
• Jumlah
$27.12 billion (99th)
• Per kapita
$723 (ke-178)
Gini (2000–01)34.6
sederhana
HDI (2004)▲ 0.430
Ralat: Nilai IPM tidak sah · 162nd
Mata wangShilling Tanzania
(TZS)
Zon waktuUTC+3 (EAT)
• Musim panas (DST)
UTC+3 (-)
Kod panggilan255
Kod ISO 3166TZ
DPT internet.tz

Republik Bersatu Tanzania (bahasa Swahili: Jamhuri ya Muungano wa Tanzania) atau Tanzania merupakan sebuah negara di Afrika Timur. Nama "Tanzania" merupakan gabungan "Tanganyika" dan "Zanzibar" iaitu kedua-dua kawasan yang menjadi Tanzania.

Tanganyika dan Zanzibar mencapai kemerdekaan daripada British pada masa yang tidak sama, dan bergabung menjadi Tanzania pada 1964. Ibu negara Tanzania ialah Dar es Salam. Walaupun kebanyakan pusat institusi kerajaan telah berpindah ke Dodoma, Dar es Salam masih merupakan pusat bandar dan pusat komersial utama di negara ini.Bahasa rasmi bagi negara Tanzania ialah Bahasa Swahili.

Tanzania adalah destinasi pelancongan yang popular. Ramai pelancong melawat negara ini untuk melihat hidupan liar di safari dan mendaki Gunung Kilimanjaro.[1]

Sejarah

Rencana utama: Sejarah Tanzania

Sejarah awal

Kira-kira 2,000 hingga 3,000 tahun dahulu, golongan Bantu mula berpindah dari Afrika Barat ke kawasan Tanzania. Masyarakat pada zaman ini memiliki kemahiran dalam bidang pertanian dan pertukangan besi. Golongan Pare ialah salah satu pengeluar besi utama bagi masyarakat yang tinggal di kawasan pergunungan timur laut Tanzania.[2] Golongan Haya yang tinggal di kawasan barat Tasik Victoria pula berupaya mencipta sejenis relau bagas haba tinggi pada 1,500 tahun dahulu yang membolehkan penempaan keluli karbon.[3]

Para pedagang dan perantau dari kawasan Teluk Parsi dan India telah melawat pesisir Afrika Timur sejak alaf pertama Masihi.[4] Agama Islam mula dianuti oleh masyarakat di Pesisir Swahili sejak abad kelapan atau kesembilan Masihi.[5] Budaya Swahili mula berkembang mulai abad ke-10 dengan kawasan-kawasan utama termasuk Kilwa Kisiwani dan Zanzibar.[6]

Geografi

Rencana utama: Geografi Tanzania

Tanzania ialah negara ke-13 terbesar di Afrika serta negara ke-31 terbesar dunia daripada segi keluasan dengan jumlah keluasan 947,303 kilometer persegi.[7]

Negara ini bersempadan dengan negara-negara berikut:

Di kawasan timur, Tanzania bersempadan dengan Lautan Hindi dengan anggaran panjang pesisir sebanyak 1,424 km.[8]

Gunung Kilimanjaro dengan ketinggian 5,895 meter ialah gunung tertinggi Tanzania serta Afrika. Titik terendah Afrika, dasar Tasik Tanganyika pada kerendahan 1,471 di bawah paras laut juga berada di Tanzania.[9]

Ekonomi

Rencana utama: Ekonomi Tanzania

Setakat 2018, KDNK Tanzania secara nominal ialah AS$56.7 bilion dan AS$176.5 bilion mengikut pariti kuasa beli. KDNK per kapita Tanzania pula ialah AS$3,457.[10]

Demografi

Rencana utama: Demografi Tanzania

Menurut bancian 2012, jumlah penduduk Tanzania ialah 44,928,923 orang,[11] manakala golongan penduduk berumur kurang daripada 15 tahun merangkumi 44.1% jumlah penduduk Tanzania.[12] Dar es Salaam, dengan jumlah penduduk sebanyak 4,364,541 orang ialah bandar terbesar Tanzania.[11] Dodoma pula ialah ibu kota Tanzania secara de jure.

Masyarakat Tanzania terdiri daripada kira-kira 125 kumpulan etnik. Kira-kira 99% daripada penduduk Tanzania ialah golongan keturunan Afrika dan selebihnya ialah golongan Arab, Eropah dan Asia.[13]

Bahasa

Rencana utama: Bahasa di Tanzania

Bahasa-bahasa rasmi Tanzania ialah bahasa Swahili dan bahasa Inggeris secara de facto.[14] Bahasa Arab juga diiktiraf secara rasmi di Zanzibar. Namun, tiada bahasa rasmi yang diiktiraf secara de jure di negara ini.[15]

Masyarakat Tanzania menutur dalam lebih daripada 100 buah bahasa, menjadikan negara ini paling pelbagai daripada segi pertuturan di Afrika Timur. Bahasa-bahasa di Tanzania lazimnya tergolong dalam rumpun-rumpun bahasa Bantu, Kush, Nil dan Khoisan.[16]

Prasarana

Pendidikan

Rencana utama: Pendidikan di Tanzania

Pendidikan di Tanzania adalah wajib hingga berusia 15 tahun.[17] Anggaran peratusan celik huruf bagi penduduk Tanzania yang berusia 15 tahun dan lebih ialah 67.8% pada 2012.[18]

Secara umumnya, pendidikan di Tanzania terbahagi kepada sistem awam dan sistem swasta. Namun begitu, sekolah-sekolah swasta di Tanzania adalah sedikit, mahal dan menggunakan bahasa Inggeris.[19]

Rujukan

  1. ^ Safari in Tanzania
  2. ^ Shoup, John A. (2011). Ethnic groups of Africa and the Middle East : an encyclopedia. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. m/s. 67. ISBN 978-1-59884-362-0.
  3. ^ Schmidt, P.; Avery, D.H. (1978). "Complex iron smelting and prehistoric culture in Tanzania". Science. 201 (4361): 1085–89. Bibcode:1978Sci...201.1085S. doi:10.1126/science.201.4361.1085. PMID 17830304.
  4. ^ Kevin Shillington (2013). Encyclopedia of African History 3-Volume Set. Routledge. m/s. 1510. ISBN 978-1-135-45670-2.
  5. ^ "The Story of Africa". BBC World Service.
  6. ^ Connah, Graham. African Civilizations: An Archaeological Perspective. 2nd ed. (New York: Cambridge University Press, 2001): 192.
  7. ^ ""Basic Facts and Figures on Human Settlements, 2012", National Bureau of Statistics, Tanzania Ministry of Finance, 2013, page 1, accessed 10 November 2014".
  8. ^ "Country review: United Republic of Tanzania". Fisheries and Aquaculture Depart, United Nations. (FAO). Disember 2003.
  9. ^ Joseph Lake (2013) "Economy" in Africa South of the Sahara, edited by Europa Publications and Iain Frame, Routledge. ISBN 1-85743-659-8
  10. ^ "World Economic Outlook Database April 2018". www.imf.org.
  11. ^ a b 2012 Census General Report. nbs.go.tz. Mac 2013
  12. ^ "Tanzania in figures 2012" (PDF). National Bureau of Statistics, Tanzania. Jun 2013. m/s. 7. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 26 November 2013. Dicapai pada 19 Februari 2014.
  13. ^ David Levinson (1998). Ethnic Groups Worldwide: A Ready Reference Handbook. Oryx Press. m/s. 173. ISBN 978-1-57356-019-1.
  14. ^ "Tanzania Profile". Tanzania.go.tz. Tanzanian Government. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Ogos 2017. Dicapai pada 23 Julai 2017.
  15. ^ "Tanzania Profile". Tanzania.go.tz. Tanzanian Government. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Ogos 2017. Dicapai pada 23 Julai 2017.
  16. ^ Ulrich Ammon; Norbert Dittmar; Klaus J. Mattheier (2006). Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society. Walter de Gruyter. m/s. 1967. ISBN 978-3-11-018418-1.
  17. ^ "2013 Findings on the Worst Forms of Child Labor" (PDF). U.S. Department of Labor. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 27 Jun 2017. Dicapai pada 23 September 2017.
  18. ^ "Tanzania, United Republic of – Statistics". UNICEF. Dicapai pada 15 Oktober 2014.
  19. ^ Marie Yahl (2015). "Education in Tanzania". New York University: 1–24.

Pautan luar

  • Kategori berkenaan Tanzania di Wikimedia Commons
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanzania&oldid=4698462"