Latria
Latria (Latin Latrīa, daripada bahasa Yunani λατρεία, latreia; Jawi: لاتريا ) ialah istilah yang digunakan dalam teologi Katolik dan Ortodoks Timur yang bermaksud penyembahan atau pemuliaan terhadap Tritunggal Maha Kudus. Latria menekankan penyembahan yang dalam hati, bukannya pemujaan luaran yang boleh dilihat.[1][2] Orang Kristian mengambil perkataan Yunani λατρεία, yang terdapat dalam Septuaginta, ke dalam amalan penyembahan mereka. Latreia, dalam bahasa Yunani, bermaksud 'khidmat', atau 'dalam keadaan berkhidmat'. Oleh itu, pendeta-pendeta Kristian berkhidmat kepada Tuhan. Perkhidmatan kepada Ilahi ini ialah ibadat.
Ekaristi
[sunting | sunting sumber]Latria juga merangkumi Ekaristi dan ibadat Ekaristi. Pada abad ke-16, Majlis Trento menegaskan bahawa Yesus benar-benar hadir dalam Ekaristi dan menjelaskan mengapa Ekaristi harus disembah:[3]
“Anak Tuhan yang tunggal harus disembah dalam Sakramen Ekaristi dengan penyembahan “latria”, termasuk penyembahan luaran.
Dalam siaran Paus Paulus VI pada tahun 1965 Mysterium fidei,[3] beliau juga mengesahkan kepercayaan ini dan dalam perkara 56 menyatakan: "Gereja Katolik sentiasa melakukan dan masih melakukan latria ini yang patut ditunjukkan kepada Sakramen Ekaristi, kedua-duanya semasa Misa dan di luarnya".[4]
Perbandingan dengna dulia dan hiperdulia
[sunting | sunting sumber]Latria bersifat pengorbanan dan hanya boleh dipersembahkan kepada Tuhan. Kristian Katolik dan Ortodoks menghormati Perawan Maria dan santo-santo pada tahap yang berbeza; jenis penghormatan tanpa pengorbanan ini dipanggil hiperdulia untuk Perawan Maria dan dulia untuk para santo. Dulia juga boleh diterjemahkan kepada penghormatan atau pemuliaan.[5] Hiperdulia ialah dulia yang tahap tinggi dan diberikan hanya kepada Perawan Maria.[6]
Perbezaan ini, yang awalnya diperikan oleh Agustinus dari Hippo dan St. Hieronymus, telah dihuraikan dengan lebih jelas oleh Thomas Aquinas dalam Summa Theologiae, 1270 TM: "Penghormatan adalah milik Tuhan kerana Kecemerlangan-Nya, yang disampaikan kepada makhluk tertentu bukan dengan jumlah yang sama tetapi pada kadar yang sepatutnya; penghormatan yang kita berikan kepada Tuhan, yang dipanggil latria, berbeza daripada penghormatan yang kita berikan kepada makhluk-makhluk cemerlang tertentu, yang dipanggil dulia, dan kita akan mengulaskannya lebih lanjut pada (103) ";[7] dalam rencana seterusnya St. Thomas Aquinas menulis, "Dulia, penghormatan kepada seorang tuan manusia, adalah berbeza daripada latria, iaitu khidmat kepada Ketuhanan Tuhan. Tambahan itu, ia satu bentuk ketaatan, kerana dengan ketaatan kita menghormati orang-orang yang tinggi martabatnya; dulia harfiahnya ialah penghormatan yang seorang hamba tunjuk kepada tuan mereka, dan merupakan bahasa Yunani untuk perhambaan".
Kritikan Protestan terhadap dulia
[sunting | sunting sumber]Sarjana Perjanjian Baru, James Dunn, membincangkan tradisi dulia dalam mazhab Katolik dalam fahaman Agustinus dan Aquinas, menyebut bahawa δουλεία (disebut dulia) dalam perjanjian baru selalu digunakan secara negatif. Beliau menyatakan:
"douleia digunakan hanya dalam erti kata 'perhambaan, belenggu', dan selalu dalam erti kata negatif – perhambaan kerosakan fizikal (Rom. 8.21), diperhamba undang-undang (Gal. 5.1), diperhamba takut kematian (Ibr. 2.15).[8]
Bill Mounce memberikan gambaran keseluruhan penggunaan δουλεία dalam Perjanjian Baru dengan jadual berikut:[9]
Roma 8:15 | Kerana kamu bukanlah menerima Roh yang menyebabkan kamu diperhamba (douleias | δουλείας | gen tgl fem) lagi oleh ketakutan, tetapi telah menerima Roh yang menjadikanmu anak Allah. Dan dengannya kita berseru, “Abba, Bapa.” |
Roma 8:21 | bahawa ciptaan itu sendiri akan dibebaskan daripada belenggu (douleias | δουλείας | gen tgl fem) kemusnahan dan dibawa ke dalam kebebasan penuh kemuliaan anak-anak Allah. |
Galatia 4:24 | Ini adalah ibarat kerana dua perempuan itu mewakili dua perjanjian — satu daripada Gunung Sinai yang melahirkan anak-anak perhambaan (douleian | δουλείαν | aku tgl fem), iaitu Hagar |
Galatia 5:1 | Demi kemerdekaan Kristus telah memerdekakan kita. Oleh itu, berpegang teguhlah kepada kemerdekaan yang telah diberikan oleh Kristus kepada kita, dan jangan biarkan diri dibelenggu oleh kuk perhambaan (douleias | δουλείας | gen tgl fem) semula. |
Ibrani 2:15 | dan membebaskan mereka yang tertakluk (douleias | δουλείας | gen tgl fem) kepada belenggunya (douleias | δουλείας | gen tgl fem) seumur hidup kerana takut mati. |
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Catholic beliefs and traditions by John F. O'Grady 2002 ISBN 0-8091-4047-0 page 145
- ^ McGuckin, John Anthony (2020-03-17). The Eastern Orthodox Church: A New History (dalam bahasa Inggeris). Yale University Press. m/s. 152. ISBN 978-0-300-25217-0.
- ^ a b The History of Eucharistic Adoration by John A Hardon 2003 ISBN 0-9648448-9-3 pages 4-10 Ralat petik: Tag
<ref>
tidak sah, nama "Hardon4" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza - ^ "Mysterium Fidei, item 56". Vatican website.
- ^ Miravalle, Mark (November 24, 2006). "What Is Devotion to Mary?". Mother of all peoples. Diarkibkan daripada yang asal pada June 6, 2018. Dicapai pada November 2, 2013.
- ^ lihat dulia, Cross, F.L.; Livingstone, E.A., penyunting (1997). The Oxford Dictionary of the Christian Church, Third Edition. Oxford University Press. m/s. 513.
- ^ "II II, 84, 1". New Advent Catholic Encyclopedia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2004-04-16. Dicapai pada 2004-05-02.
- ^ Dunn, J. D. (2010). Did the first Christians worship Jesus?: the New Testament evidence. Westminster John Knox Press. hlm. 19.
- ^ https://www.billmounce.com/greek-dictionary/douleia-0