Laut Mediterranean

Laut Mediterranean
Laut Rum
Laut Tengah
Laut Mediterranean; Laut Rum; Laut Tengah
	Peta Laut Mediterranean
Koordinat	35°N 18°E / 35°N 18°E
Jenis	Laut
Aliran masuk utama	lautan Atlantik, Laut Marmara, Nil, Ebro, Rhône, Chelif, Po
Negara lembangan	kira-kira 60 Abkhazia (kemerdekaan dipertikaikan, dituntut oleh Georgia); Albania; Algeria; Andorra; Austria; Belarus; Bosnia dan Herzegovina; Bulgaria; Burundi; Chad; Croatia; Cyprus; Cyprus Utara (kemerdekaan yang dipertikaikan, dituntut oleh Cyprus); Eritrea; Georgia; Gibraltar (milik UK); Habsyah; Hungary; Israel; Itali; Jerman; Kenya; Kosovo (kemerdekaan dipertikaikan, dituntut oleh Serbia); Kota Vatikan; Libya; Liechtenstein; Lubnan; Macedonia Utara; Maghribi; Malta; Mesir; Moldova; Monaco; Montenegro; Niger; Ossetia Selatan (kemerdekaan dipertikaikan, dituntut oleh Georgia); Palestin; Perancis; Poland; Republik Congo; Republik Czech; Romania; Rusia; Rwanda; San Marino; Sepanyol; Serbia; Slovakia; Slovenia; Sudan; Sudan Selatan; Switzerland; Syria; Tanzania; Transnistria (kemerdekaan dipertikaikan, dituntut oleh Moldova); Tunisia; Turki; Uganda; Ukraine; Yunani;
Luas permukaan	2,500,000 km2 (970,000 bt2)
Kedalaman purata	1,500 m (4,900 ka)
Kedalaman maksimum	5,267 m (17,280 ka)
Isi padu air	3,750,000 km3 (900,000 bt3)
Masa mastautin	80-100 tahun
Pulau	3300+
Petempatan	Algiers, Athens, Barcelona, Beirut, Carthage, Dubrovnik, Iskandariah, İzmir, Rom, Tanjah, Tel Aviv, Tripoli, Tunis

Laut Mediterranean (Jawi: ‏لاوت ميديتررنايان‎‎), Laut Tengah (Jawi: لاوت تڠه‎)^[a] atau Laut Rum (Jawi: لاوت ‏روم‎‎‎)^[b] adalah laut antara-benua terletak antara Eropah di utara, Afrika di selatan dan Asia di timur, mencakupi wilayah seluas 2.5 juta km².

Laut ini dahulunya merupakan laluan laut yang sibuk lalu membolehkan perdagangan dan pertukaran budaya di antara masyarakat-masyarakat Mesir Purba, Yunani Purba, Rom Purba dan Timur Tengah. Pengkajian dan pendalaman mengenai laut ini untuk memahami asal-usul dan perkembangan Peradaban Barat.

Geografi

Laut Mediterranean dihubungkan ke Lautan Atlantik oleh Selat Gibraltar di barat dan Laut Marmara dan Laut Hitam, oleh Dardanelles dan Bosporus, berurutan, di timur. Laut Marmara biasanya dianggap bagian dari Laut Tengah, sedangkan Laut Hitam tidak. Terusan Suez buatan manusia di tenggara menghubungkan Laut Tengah dan Laut Merah.

Pasang-surut di Laut Mediterranean sangat terbatas kerana hubungan yang sempit dengan lautan.

Iklim Laut Mediterranean biasanya musim sejuk yang basah dan musim panas yang panas dan kering. Tumbuhan istimewa daerah ini adalah zaitun, anggur, oren, tangerin, dan gabus. Daerah ini memiliki sejarah yang lama.

Pulau besar di Laut Tengah:

Cyprus, Kriti, Euboea dan Rodos di timur Laut Mediterranean
Sardinia, Korsika, Sikiliah, dan Malta di tengah Laut Mediterranean
Ibiza/Yabisah, Majorca dan Minorca (kepulauan Balear) di barat Laut Mediterranean

Lihat juga

Pelabuhan Valencia (Sepanyol)
Lembangan Mediterranean
Hutan, hutan jarang dan semak samun Mediterranean
Sejarah Mediterranean
Liga Suci (Mediterranean)
Laut Pedalaman Seto, kadang kala dinamakan Laut Mediterranean Jepun
Sejarah Terusan Suez

Nota

^
Mengikut bahasa-bahasa tempatan:
- Albania: Deti Mesdhe
- Arab: البحر الابيض المتوسط, rumi: āl-Baḥr āl-ābyaḍ āl-Mutawassiṭ
- Catalan: Mar Mediterràni(a)
- Perancis: Mer Méditerranée
- Greek: Μεσόγειος Θάλασσα, Mesógeios Thálassa
- Ibrani: הים התיכון, rumi: Hayám Hatikhón
- Itali: Mar Mediterraneo
- Latin: Mare Nostrum
- Malta: Baħar Mediterran
- Bahasa Serbia-Croatia: [Sredozemno more] Error: [undefined] Error: {{Lang}}: no text (help): text has italic markup (help), Средоземно море
- Slovene: Sredozemsko morje
- Sepanyol: Mar Mediterráneo
- Arab Tunisia: Bħar il-wosṭani
- Turki: Akdeniz, bentuk Uthmaniyah: آق دڭيز
^ Nama yang digunakan dalam manuskrip Bustanus al-Salatin^[3]

Rujukan

^ Drainage Basin of the Black Sea
^ Pinet, Paul R. (2008). Invitation to Oceanography. Jones & Barlett Learning. m/s. 220. ISBN 0-7637-5993-7.
^
rujuk:
- Nuruddin al-Raniri (1638–1643). Bustan al-Salatin. m/s. 65. Dicapai pada 27 Feb 2023 – melalui Malay Concordance Project, Universiti Nasional Australia.CS1 maint: date format (link)
- Wormser, Paul; d’Hubert, Thibaut (2008) "Représentations du monde dans le golfe du Bengale au XVIIe siècle : Ālāol et Rānīrī" (dalam bahasa Perancis). Archipel. 76 (1) 20-2, 24. doi:10.3406/arch.2008.4096

Pautan luar

Environment and Development in the Mediterranean Region Diarkibkan 2005-08-24 di Wayback Machine

p·b·s	Negara dan Wilayah di Mediterranean
Albania \| Algeria \| Bosnia dan Herzegovina \| Croatia \| Cyprus \| Israel \| Itali \| Lebanon \| Libya \| Malta \| Maghribi \| Melilla (Sepanyol) Mesir \| Monaco \| Montenegro \| Palestin/Israel \| Perancis \| Slovenia \| Sepanyol \| Syria \| Tunisia \| Turki \| Yunani
Wilayah tanggungan: Akrotiri dan Dhekelia (United Kingdom) \| Ceuta (Sepanyol) \| Gibraltar (United Kingdom)
Wilayah tidak diiktiraf: Republik Turki Cyprus Utara

[a-3] Mengikut bahasa-bahasa tempatan:

Albania: Deti Mesdhe

Arab: البحر الابيض المتوسط, rumi: āl-Baḥr āl-ābyaḍ āl-Mutawassiṭ

Catalan: Mar Mediterràni(a)

Perancis: Mer Méditerranée

Greek: Μεσόγειος Θάλασσα, Mesógeios Thálassa

Ibrani: הים התיכון, rumi: Hayám Hatikhón

Itali: Mar Mediterraneo

Latin: Mare Nostrum

Malta: Baħar Mediterran

Bahasa Serbia-Croatia: [Sredozemno more] Error: [undefined] Error: {{Lang}}: no text (help): text has italic markup (help), Средоземно море

Slovene: Sredozemsko morje

Sepanyol: Mar Mediterráneo

Arab Tunisia: Bħar il-wosṭani

Turki: Akdeniz, bentuk Uthmaniyah: آق دڭيز

[2] Albania: Deti Mesdhe

[3] Arab: البحر الابيض المتوسط, rumi: āl-Baḥr āl-ābyaḍ āl-Mutawassiṭ

[4] Catalan: Mar Mediterràni(a)

[5] Perancis: Mer Méditerranée

[6] Greek: Μεσόγειος Θάλασσα, Mesógeios Thálassa

[7] Ibrani: הים התיכון, rumi: Hayám Hatikhón

[8] Itali: Mar Mediterraneo

[9] Latin: Mare Nostrum

[10] Malta: Baħar Mediterran

[11] Bahasa Serbia-Croatia: [Sredozemno more] Error: [undefined] Error: {{Lang}}: no text (help): text has italic markup (help), Средоземно море

[12] Slovene: Sredozemsko morje

[13] Sepanyol: Mar Mediterráneo

[14] Arab Tunisia: Bħar il-wosṭani

[15] Turki: Akdeniz, bentuk Uthmaniyah: آق دڭيز

[b-5] Nama yang digunakan dalam manuskrip Bustanus al-Salatin^[3]

[1] Drainage Basin of the Black Sea

[Water_Flow_in_Semienclosed_Seaways-2] Pinet, Paul R. (2008). Invitation to Oceanography. Jones & Barlett Learning. m/s. 220. ISBN 0-7637-5993-7.

[4] rujuk:
Nuruddin al-Raniri (1638–1643). Bustan al-Salatin. m/s. 65. Dicapai pada 27 Feb 2023 – melalui Malay Concordance Project, Universiti Nasional Australia.CS1 maint: date format (link)

Wormser, Paul; d’Hubert, Thibaut (2008) "Représentations du monde dans le golfe du Bengale au XVIIe siècle : Ālāol et Rānīrī" (dalam bahasa Perancis). Archipel. 76 (1) 20-2, 24. doi:10.3406/arch.2008.4096

[20] Nuruddin al-Raniri (1638–1643). Bustan al-Salatin. m/s. 65. Dicapai pada 27 Feb 2023 – melalui Malay Concordance Project, Universiti Nasional Australia.CS1 maint: date format (link)

[21] Wormser, Paul; d’Hubert, Thibaut (2008) "Représentations du monde dans le golfe du Bengale au XVIIe siècle : Ālāol et Rānīrī" (dalam bahasa Perancis). Archipel. 76 (1) 20-2, 24. doi:10.3406/arch.2008.4096

[1]

[2]

[a]

[b]

[3]

l b s Lautan dan laut Bumi
Lautan Artik	Teluk Amundsen Laut Barents Laut Beaufort Laut Chukchi Laut Siberia Timur Laut Greenland Teluk Boothia Laut Kara Laut Laptev Laut Lincoln Laut Putera Gustav Adolf Laut Pechora Laut Wandel Laut Putih
Lautan Atlantik	Laut Adria Laut Aegea Laut Albora Laut Archipelago Laut Argentina Teluk Baffin Laut Balearik Laut Baltik Teluk Bizkaya Teluk Bothnia Teluk Campeche Teluk Fundy Laut Hitam Laut Bothnia Laut Caribbean Laut Kelt Selat Inggeris Lembangan Foxe Laut Greenland Teluk Bothnia Teluk Finland Teluk Lion Teluk Guinea Teluk Maine Teluk Mexico Teluk Saint Lawrence Teluk Sidra Teluk Venezuela Teluk Hudson Laut Ionia Laut Ireland Laut Irminger Teluk James Laut Labrador Laut Syam Laut Libya Laut Liguria Laut Marmara Laut Mediterranean Laut Myrtoan Laut Utara Laut Norway Laut Sargasso Laut Åland Laut Azov Laut Kriti Laut Hebrides Laut Thrake Laut Tyrrhenia Laut Wadden
Lautan Hindi	Laut Andaman Laut Arab Teluk Bengal Teluk Tadjoura Teluk Aden Teluk Aqaba Teluk Khambhat Teluk Kutch Teluk Oman Teluk Suez Laut Laccadive Selat Mozambique Teluk Parsi Laut Merah Laut Timor
Lautan Pasifik	Laut Arafura Laut Bali Laut Banda Laut Bering Laut Bismarck Laut Bohai Laut Bohol Laut Camotes Laut Sulawesi Laut Ceram Laut Chile Laut Coral Laut China Timur Laut Flores Teluk Alaska Teluk Anadyr Teluk California Teluk Carpentaria Teluk Fonseca Teluk Panama Teluk Thailand Teluk Tonkin Laut Halmahera Laut Jawa Laut Koro Mar de Grau Laut Maluku Teluk Moro Laut Filipina Laut Salish Laut Savu Laut Jepun Laut Okhotsk Laut Darat Seto Laut Shantar Laut Sibuyan Laut Solomon Laut China Selatan Laut Sulu Laut Tasman Laut Visayan Laut Kuning
Lautan Selatan	Laut Amundsen Laut Bellingshausen Laut Cooperation Laut Cosmonauts Laut Davis Laut D'Urville Teteluk Besar Australia Laut Raja Haakon VII Laut Lazarev Laut Riiser-Larsen Laut Mawson Laut Ross Laut Scotia Laut Somov Laut Weddell
Laut daratan	Laut Aral Laut Kaspia Laut Mati
Kategori