Masjid Al-Wustho Mangkunegaran
| Masjid Al-Wustho Mangkunegaran | |
|---|---|
.JPG) | |
 | |
| Nama lama | Masjid Mangkunegaran |
| Maklumat umum | |
| Jenis | Masjid |
Gaya seni bina | Jawa |
| Lokasi | Surakarta, Indonesia |
| Alamat | Jl. RA. Kartini No. 3, Ketelan |
| Koordinat | 7°33′55″S 110°49′17″E / 7.565304°S 110.821331°EKoordinat: 7°33′55″S 110°49′17″E / 7.565304°S 110.821331°E |
Pecah tanah | 1878 |
Dianggarkan siap pada | 1918 |
Masjid Al-Wustho Mangkunegaran ialah sebuah masjid bersejarah yang terletak di bandar Surakarta di Jawa Tengah, di sebelah barat Istana Mangkunegaran. Masjid ini merupakan salah satu daripada tiga masjid tertua di Surakarta. Masjid Al-Wustho Mangkunegaran telah dirasmikan sebagai masjid negara Istana Mangkunegaran.[1]
Sejarah[sunting | sunting sumber]
Masjid ini dahulunya dikenali sebagai Masjid Mangkunegaran. Pembinaan bermula pada tahun 1878 dan bangunan itu siap pada tahun 1918, dengan beberapa bahagian bangunan telah diubah suai oleh Thomas Karsten. Penyelenggaraan masjid diurus oleh pembesar istana (abdi dalem) Istana Mangkunegaran
Gelaran Al-Wustho pertama kali diberikan pada tahun 1949 oleh penghulu (kepala takmir) Istana Mangkunegaran Imam Rosidi. Al-Wustho bermaksud "sederhana", yang merujuk kepada saiz purata Masjid Mangkunegaran, tidak sebesar Masjid Besar Surakarta tetapi tidak sekecil Masjid Kepatihan.
Seni bina[sunting | sunting sumber]
.JPG)
Masjid Al-Wustho Mangkunegaran Surakarta terletak di sekitar 60 meter ([convert: unknown unit]) barat Istana Mangkunegaran. Masjid Al-Wustho Mangkunegaran direka bentuk dalam seni bina Jawa tipikal untuk bangunan keagamaan. Seperti kebanyakan masjid dalam tradisi Jawa, ia mempunyai bumbung gaya tajug (piramid), bentuk bumbung tradisional yang hanya dikhaskan untuk bangunan keagamaan cth. masjid atau kuil. Bumbungnya mengandungi tiga tingkat dan dihiasi dengan hiasan akhir bahagian atas mustaka. Bumbungnya disokong oleh empat saka guru tiang utama dan dua belas tiang sokongan saka rawa. Guru saka dihiasi dengan seni khat Arab di bahagian bawahnya.[1]
Masjid ini mempunyai anjung hadapan berbumbung atau serambi di sebelah timur dewan utama, salah satu ciri utama masjid Jawa. serambi menampilkan bedug besar bernama Kanjeng Kyai Danaswara. Di sebelah selatan dewan utama terdapat pembesaran dalam bentuk anjung berbumbung (pawestren). Anjung berbumbung digunakan sebagai surau bagi wanita.[1]
Sama seperti Masjid Besar Surakarta, serambi hadapan menampilkan markis, sejenis struktur portal yang dihiasi dengan seni khat Arab. Portal ini diilhamkan oleh bentuk kuno Indonesia paduraksa, sebuah portal yang menandakan tapak paling suci di kawasan bangunan keagamaan.[2]
Masjid Al-Wustho Mangkunegaran mempunyai menara oktagon 25 meter ([convert: unknown unit]) tinggi. Menara ini terletak di timur laut bangunan utama. Menara itu dibina pada tahun 1926.[2]
Kompleks masjid ini juga mengandungi sebuah bangunan kecil yang dikenali sebagai maligen (Bahasa Jawa untuk "kerusi takhta").[3] Maligen ialah tempat upacara berkhatan boleh diamalkan. maligen pada asalnya dibina oleh Mangkunegara V untuk berkhatan kerabat diraja istana Mangkunegara. Semasa pemerintahan Mangkunegara VII pada awal abad ke-20, masyarakat umum akhirnya dibenarkan melakukan khatan di dalam maligen, yang dilakukan oleh Muhammadiyah.[1]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
Petikan[sunting | sunting sumber]
- ^ a b c d Aroengbinang 2017.
- ^ a b Putu Dananjaya 2017.
- ^ Sutrisno Sastro Utomo 2007, m/s. 308.
Sumber petikan[sunting | sunting sumber]
- Aroengbinang, Bambang (July 16, 2017). "Masjid Al Wustho Mangkunegaran Solo". Aroengbinang Project. Aroengbinang. Dicapai pada November 27, 2017.
- Putu Dananjaya (Jun 19, 2017). "Masjid Al-Wustho, Masjid Kraton Puro Mangkunegaran". Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan - Direktorat Jenderal Kebudayaan. Balai Pelestarian Cagar Budaya Jawa Tengah, Direktorat Jenderal Kebudayaan Republik Indonesia. Diarkibkan daripada yang asal pada November 23, 2017. Dicapai pada November 27, 2017.
- Sutrisno Sastro Utomo (2007). "Maligen". Kamus Lengkap Jawa-Indonesia. Kanisius. ISBN 9789792117448.
Lihat juga[sunting | sunting sumber]
 |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Masjid Al-Wustho Mangkunegaran |
