Pertembungan Kyrgyzstan–Tajikistan 2022

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Pertembungan Kyrgyzstan–Tajikistan 2022
Sebahagian daripada konflik pasca-Soviet

Peta tempat-tempat serangan
Tarikh14 September – 20 September 2022
Lokasi
Sempadan Kyrgyzstan–Tajikistan
Status Gencatan senjata
Pihak yang terlibat
 Tajikistan  Kyrgyzstan
Komandan dan pemimpin
Unit terlibat
Kerugian dan korban
41 terbunuh (per Tajikistan)[1]
58 terbunuh (per RFE/RL)[2]
200+ killed (per Kyrgyzstan)[3]		 59 terbunuh[4][5]
139 cedera
136,000 dipindahkan

Pertempuran sempadan berselerak tersambung semula antara pihak Kyrgyzstan dan Tajikistan pada 27 Januari 2022, berikutan beberapa siri pertempuran pada musim bunga dan panas 2021 antara kedua-dua negara.

Pegawai Kyrgyzstan berkata bahawa pertempuran meningkat pada 14 September 2022, dengan tentera Tajik menggunakan kereta kebal, APC dan mortar untuk memasuki sekurang-kurangnya satu kampung Kyrgyz dan membedil lapangan terbang di bandar Batken dan kawasan bersebelahan.[6] Kedua-dua negara saling menunding jari atas pertempuran itu.[7] Konflik sempadan berlanjutan selama dua hari, selepas itu kedua-dua pihak dapat bersetuju dengan gencatan senjata pada malam 16 September 2022,[8] yang hanya diadakan selama kira-kira sehari.[9][10]

Presiden Kyrgyzstan Sadyr Japarov berkata dalam ucapan di televisyen bahawa negaranya akan meneruskan usaha untuk menyelesaikan isu sempadan Kyrgyz-Tajik dengan cara yang aman.[11] Kementerian luar Tajikistan menyatakan bahawa kunci untuk menyelesaikan konflik terletak pada rundingan, dan ia mengulangi pendiriannya bahawa Kyrgyzstan telah mencetuskan pertempuran.[12] Agensi berita Rusia melaporkan bahawa kedua-dua Kyrgyzstan dan Tajikistan telah bersetuju untuk menarik keluar perkakasan dan pasukan tentera tambahan dari sempadan, memetik kenyataan daripada ketua Wilayah Sughd Tajikistan.[11] Pada 20 September 2022, Tajikistan dan Kyrgyzstan menandatangani perjanjian damai.[13]

Latar belakang[sunting | sunting sumber]

Konteks sejarah[sunting | sunting sumber]

Wilayah yang terdiri daripada Kyrgyzstan dan Tajikistan kini, kedua-duanya dahulunya sebahagian daripada Khanate of Kokand, telah ditakluki oleh Empayar Rusia pada abad ke-19. [14] Pada tahun 1920-an, Kesatuan Soviet mengenakan persempadanan semula di dua wilayah yang mengakibatkan enklaf.[15] Kedua-dua negara merdeka pada tahun 1991 apabila Kesatuan Soviet dibubarkan. Kedua-dua negara juga merupakan ahli Pertubuhan Kerjasama Shanghai (SCO)[16] dan Pertubuhan Perjanjian Keselamatan Kolektif (CSTO),[17] dan secara teorinya bersekutu antara satu sama lain.

Pertembungan sebelumnya[sunting | sunting sumber]

Konflik sempadan bermula antara Kyrgyzstan dan Tajikistan pada 28 April 2021.[18] Peristiwa sekitar cetusan konflik dipertikaikan, tetapi pertempuran dilaporkan bermula kerana pertikaian air lama antara kedua-dua negara.[19][20] Beberapa sumber melaporkan sebab segera konflik itu ialah ketidakpuasan hati penduduk tempatan dengan pemasangan kamera pengawasan berhampiran sempadan Kyrgyzstan–Tajikistan. Sekurang-kurangnya 55 orang terbunuh dalam peristiwa itu dan lebih 40,000 orang awam telah kehilangan tempat tinggal.[21]

Pada 3 Mei 2021, kedua-dua negara selesai mengunduran tentera dari sempadan,[22] dan pada 18 Mei 2021, pegawai di kedua-dua negara mengumumkan bahawa mereka telah bersetuju untuk mengawal keselamatan bersama di sepanjang sempadan mereka yang dipertikaikan.[23] Selain satu insiden berskala kecil pada 9 Julai 2021,[24] gencatan senjata diadakan sehingga Januari 2022.

Garis masa[sunting | sunting sumber]

Pertembungan spontan[sunting | sunting sumber]

Pada 27 Januari 2022, pertempuran mengakibatkan kematian dua orang awam dan beberapa lagi cedera [25] Jawatankuasa Keselamatan Negara Tajikistan berkata dalam satu kenyataan bahawa sepuluh rakyatnya cedera, enam daripadanya askar, selebihnya orang awam. Di sisi lain, Kementerian Kesihatan Kyrgyzstan berkata bahawa sekurang-kurangnya 11 rakyatnya sedang dirawat kerana kecederaan yang sederhana serius. Pihak berkuasa Kyrgyzstan menyatakan bahawa penyekatan jalan antara pusat wilayah Batken dan perkampungan Isfana Kyrgyz oleh warga Tajik ialah punca pertempuran.[25]

Pada 10 Mac, insiden bersenjata antara pengawal sempadan di sempadan Kyrgyzstan–Tajikistan, di kawasan Teskey, Daerah Batken, membunuh seorang pengawal sempadan Tajik. Susulan kejadian itu, pegawai dari Wilayah Batken di Kyrgyzstan dan Wilayah Sughd di Tajikistan mengadakan perbincangan.[26][27]

Menurut sumber Tajik, pertempuran sempadan berlaku pada 3 Jun selepas askar Kyrgyzstan menyeberangi sempadan Kyrgyzstan–Tajikistan berhampiran dengan Vorukh.[28] Dua minggu kemudian, pada 14 Jun, seorang pengawal sempadan Tajik terbunuh dan tiga lagi cedera dalam pertempuran dengan tentera sempadan Kyrgyz.[29]

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ "Tajik Foreign Ministry says 41 killed in border clashes". akispress. 19 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  2. ^ "Список жертв конфликта 14-17 сентября на таджикско-кыргызской границе". Радио Озоди. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 September 2022. Dicapai pada 20 September 2022.
  3. ^ "Таджикистан потерял убитыми более 200 военнослужащих – Совбез КР". Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2022. Dicapai pada 20 September 2022.
  4. ^ "Death toll from border conflict up to 59 – Kyrgyz health ministry". tass. 19 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 September 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  5. ^ "Kyrgyzstan-Tajikistan border clashes claim nearly 100 lives". BBC. 19 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 September 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  6. ^ Dzyubenko, Olga (2022-09-16). "Kyrgyzstan reports heavy fighting with Tajikistan, 24 people killed" (dalam bahasa Inggeris). Bishkek: Reuters. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-09-18. Dicapai pada 2022-09-18.
  7. ^ "24 killed, scores wounded in clashes on Kyrgyz-Tajik border". Associated Press (dalam bahasa Inggeris). September 16, 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2022. Dicapai pada September 18, 2022.
  8. ^ "Kyrgyzstan and Tajikistan agree to border conflict ceasefire – TASS". Reuters. September 16, 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 September 2022. Dicapai pada 18 September 2022.
  9. ^ Bernardini, Matt (17 September 2022). "Temporary cease-fire halts clash between Tajikistan and Kyrgyzstan". UPI (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 18 September 2022.
  10. ^ Usmanov, Danil (18 September 2022). "Kyrgyzstan-Tajikistan border conflict death toll nearly 100". The Globe and Mail. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 September 2022. Dicapai pada 18 September 2022.
  11. ^ a b "Kyrgyz leader urges calm after deadly conflict with Tajikistan". CNN. Reuters. 20 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 September 2022. Dicapai pada 2022-09-20.
  12. ^ "Ministry of Foreign Affairs of Tajikistan, Official English Website". Diarkibkan daripada yang asal pada 11 May 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  13. ^ "Tajikistan and Kyrgyzstan sign peace deal after deadly border clashes". Euronews. 20 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 September 2022. Dicapai pada 21 September 2022.
  14. ^ Morrison, Alexander (19 September 2022). "Russia's Great Game: the Conquest of Central Asia, 1780 – 1896" (PDF). Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 30 April 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  15. ^ Bergne, Paul (2007). "The National Territorial Delimitation". The Birth of Tajikistan: National Identity and the Origins of the Republic. London: I.B. Tauris. doi:10.5040/9780755620180.ch-005. ISBN 978-1-78831-271-4.
  16. ^ "The Shanghai Cooperation Organization". Council on Foreign Relations (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 16 October 2018. Dicapai pada 19 September 2022.
  17. ^ "От Договора к Организации". odkb-csto.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 August 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  18. ^ "Kyrgyzstan: Border Conflict – Final Report, Operation n° MDRKG013". reliefweb. 2 Feb 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 May 2022. Dicapai pada 19 September 2022.
  19. ^ "Kyrgyzstan, Tajikistan forces exchange gunfire in worst border flareup in years". eurasianet.org (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2 May 2021. Dicapai pada 29 April 2021.
  20. ^ Reuters Staff (29 April 2021). "Kyrgyz, Tajik security forces clash at border in water dispute". Reuters. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 May 2021. Dicapai pada 29 April 2021.
  21. ^ Bahtiyar Abdülkerimov (5 May 2021). "Death toll rises to 55 from Kyrgyz-Tajik border clashes". www.aa.com.tr. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 May 2021. Dicapai pada 9 May 2021.
  22. ^ "Kyrgyzstan, Tajikistan completing withdrawal of troops from border". news.am. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 May 2021. Dicapai pada 17 September 2022.
  23. ^ "Kyrgyzstan, Tajikistan Agree To Joint Security Controls Along Disputed Border". RFERL. 18 May 2021. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 February 2022. Dicapai pada 17 September 2022.
  24. ^ "Kyrgyz border guard killed in shootout with Tajik forces". The Times of India (dalam bahasa Inggeris). 9 July 2021. Dicapai pada 9 July 2021.
  25. ^ a b "Two civilians killed as guards clash at Kyrgyz-Tajik border". www.aljazeera.com (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2022. Dicapai pada 2022-01-31.
  26. ^ "Kyrgyzstan reports shooting on border with Tajikistan". Trend.Az. 10 March 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2022. Dicapai pada 17 September 2022.
  27. ^ "Kyrgyzstan, Tajikistan Hold New Talks After Shooting At Border Leaves One Dead" (dalam bahasa Inggeris). Radio Free Europe/Radio Liberty. 2022-03-10. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-09-16. Dicapai pada 2022-09-22.
  28. ^ "Tajikistan accuses Kyrgyzstan of provoking latest border clash" (dalam bahasa Inggeris). Reuters. 2022-06-04. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-09-19. Dicapai pada 2022-09-22.
  29. ^ "One killed in Tajik-Kyrgyz border guard clash" (dalam bahasa Inggeris). Dushanbe: Reuters. 2022-06-14. Diarkibkan daripada yang asal pada 2022-09-19. Dicapai pada 2022-09-22.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Pertembungan_Kyrgyzstan–Tajikistan_2022&oldid=5677462"