Pergi ke kandungan

Pilihan raya parlimen Estonia 2023

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Pilihan raya parlimen telah diadakan di Estonia pada 5 Mac 2023 untuk memilih kesemua 101 ahli Riigikogu. Parti Tengah Estonia, diketuai oleh Jüri Ratas, membentuk kerajaan selepas pilihan raya parlimen 2019, dengan Ratas berkhidmat sebagai perdana menteri. Kerajaannya telah diturunkan pada Januari 2021 selepas siasatan rasuah; Kaja Kallas dari Parti Reformasi Estonia membentuk kerajaan campuran dengan Parti Tengah selepas itu, walaupun tumbang pada Jun 2022. Kallas kemudiannya membentuk kerajaan dengan Isamaa dan Parti Demokratik Sosial, dan kekal sebagai perdana menteri. Pada Januari 2023, Jawatankuasa Pilihan Raya Kebangsaan mengumumkan bahawa sembilan parti politik dan sepuluh calon individu telah mendaftar untuk mengambil bahagian dalam pilihan raya parlimen 2023.

Semasa tempoh kempen, isu yang paling banyak dibincangkan adalah ekonomi Estonia, dan pertahanan dan keselamatan negara akibat pencerobohan semasa Rusia ke atas Ukraine. Individu daripada parti politik yang bertanding turut menyertai perdebatan yang dianjurkan pada Januari dan Februari 2023. Pengundian di kedutaan asing berlangsung dari 18 hingga 23 Februari, manakala pengundi boleh mengundi semasa tempoh prapilihan raya dari 27 Februari hingga 4 Mac. Berdasarkan keputusan awal, data pilihan raya yang diterbitkan secara rasmi menunjukkan kemenangan Parti Reformasi, yang memenangi 37 kerusi secara keseluruhan, manakala Parti Rakyat Konservatif Estonia (EKRE) menduduki tempat kedua dengan 17 kerusi. Parti Tengah memenangi 16 kerusi, dengan hilang 10 kerusi, manakala Estonia 200 memenangi 14 kerusi, dan mendapat perwakilan di Riigikogu. Ini adalah pilihan raya kebangsaan pertama di mana lebih separuh daripada undi dibuang secara elektronik melalui Internet. Selepas pilihan raya, EKRE mengemukakan rayuan kepada Mahkamah Agung Estonia, meminta keputusan itu harus dibatalkan dan mendakwa bahawa "anomali dan kesilapan teknikal dalam proses e-undi telah diperhatikan", walaupun rayuan itu kemudiannya ditolak.

Latar belakang

[sunting | sunting sumber]

Pilihan raya parlimen sebelum ini, yang diadakan pada Mac 2019, menyaksikan kehilangan majoriti mutlak yang dipegang oleh kabinet pertama Jüri Ratas di Riigikogu, parlimen ekadewan Estonia. Parti Pusat Ratas, Isamaa dan Parti Demokratik Sosial (SDE) semuanya mengalami kemunduran yang memihak kepada Parti Reformasi yang dipimpin oleh Kallas dan EKRE.[1] Kersti Kaljulaid, presiden Estonia ketika itu, memberi mandat kepada Kallas untuk membentuk kerajaan selepas pilihan raya.[2] Parti Reformasi telah berunding dengan Parti Pusat, Isamaa, dan SDE tetapi akhirnya gagal membentuk kerajaan.[3][4][5] Selepas pengundian pada April 2019, Ratas menerima mandat dan berjaya membentuk kerajaan dengan Isamaa dan EKRE.[6] Kabinet kedua Jüri Ratas mengangkat sumpah pada 29 April 2019.[7][8]

Pada Januari 2021, kerajaan pimpinan Parti Pusat tumbang selepas siasatan rasuah, di mana Parti Pusat dituduh meminta sokongan kewangan sehingga €1 juta dalam tempoh setahun sebagai balasan €39 juta pinjaman kepada pembangunan hartanah Hillar Teder di ibu kota Tallinn.[9] Sebagai tindak balas, Ratas meletak jawatan sebagai perdana menteri Estonia, manakala Kallas dijemput untuk membentuk kerajaan.[10] Beliau membuat perjanjian dengan Parti Pusat, dengan Kallas kini berkhidmat sebagai perdana menteri.[11] Walau bagaimanapun, pada Jun 2022, kerajaan campuran antara Pusat dan Parti Reformasi tumbang kerana penentangan Parti Pusat terhadap undang-undang berkaitan pendidikan.[12] Ini berlaku semasa pencerobohan Rusia ke atas Ukraine 2022; Parti Pusat dilihat lebih memihak dengan orang Rusia di Estonia.[12] Sebagai tindak balas, Kallas membuka rundingan dengan Isamaa dan SDE, berjaya membentuk kabinet kedua Kaja Kallas pada 15 Julai 2022.[13][14]

Sistem pilihan raya

[sunting | sunting sumber]

Riigikogu terdiri daripada 101 kerusi dan wakilnya dipilih mengikut perwakilan berkadar dalam 12 kawasan pilihan raya berbilang ahli.[15] Pertama sekali, kerusi hendaklah diisi di 12 kawasan pilihan raya dengan 5 hingga 16 kerusi bergantung kepada populasi mereka, dan baki kerusi, yang dikenali sebagai "kerusi pampasan", diperuntukkan menggunakan kaedah d'Hondt kepada semua parti yang mencapaiambang pilihan raya sebanyak 5% untuk membawa keputusan dari segi kerusi sedekat mungkin dengan undian penduduk.[16][17] Pada 2023, 75 kerusi telah diisi di kawasan pilihan raya dan baki 26 lagi diperuntukkan menggunakan kaedah d'Hondt. Pengundi mempunyai kemungkinan untuk membuang undi keutamaan kepada salah seorang calon-calon dalam senarai yang mereka undi.[16][17] Jika calon mengutip lebih banyak undi keutamaan daripada jumlah hasil bagi mudah di kawasan pilihan rayanya, mereka diisytiharkan dipilih walaupun senarai yang mereka calon gagal melepasi ambang pilihan raya 5%.[16][17]

Pada November 2022, Alar Karis, presiden Estonia, menandatangani perintah pilihan raya, dan menetapkan tarikh pada 5 Mac 2023.[18] Warganegara Estonia yang berumur sekurang-kurangnya 18 tahun didaftarkan dalam senarai mengundi, tidak diisytiharkan tidak berupaya atau disabitkan kesalahan oleh mahkamah, atau sedang menjalani hukuman penjara mempunyai hak untuk mengundi.[19][20] Di kedutaan asing luar negara, pengundian berlaku dari 18 hingga 23 Februari 2023, manakala bagi mengundi melalui pos di negara asing, pengundi perlu mengemukakan permintaan bertulis kepada perwakilan asing sebelum 3 Februari 2023.[19][21] Pengundian awal di Estonia berlangsung dari 27 Februari hingga 4 Mac, bermakna seseorang pengundi boleh mengundi di luar daerah pilihan raya kediaman mereka dan secara elektronik.[19][21] Tidak seperti pilihan raya sebelum ini, pada 5 Mac, pengundi boleh mengundi di mana-mana presint dalam kawasan itu, manakala pengundi yang telah mengundi secara elektronik semasa pengundian awal boleh mengundi di atas kertas undi, walaupun undi elektronik mereka akan dibatalkan.[19][21] Rakyat yang tidak dapat pergi ke pusat mengundi atau mengundi secara elektronik boleh memesan peti undi di rumah dan mengundi antara 3 dan 5 Mac 2023.[19][21] Sekitar 80 pemerhati asing memantau pilihan raya.[22]

Kerusi mengikut daerah pilihan raya

[sunting | sunting sumber]
# Daerah pengundian Kerusi
1 Daerah Haabersti, Põhja-Tallinn dan Kristiine di Tallinn 10
2 Daerah Kesklinn, Lasnamäe dan Pirita di Tallinn 13
3 Daerah Mustamäe dan Nõmme di Tallinn 8
4 Kaunti Harju (selain Tallinn) dan Rapla 16
5 Kaunti Hiiu, Lääne dan Saare 6
6 Kaunti Lääne-Viru 5
7 Kaunti Ida-Viru 6
8 Kaunti Järva dan Viljandi 7
9 Kaunti Jõgeva dan Tartu (kecuali bandar Tartu) 7
10 Bandar Tartu 8
11 Kaunti Võru, Valga dan Põlva 8
12 Kaunti Pärnu 7
Sumber: Eesti Rahvusringhääling[23]
Parti Kerusi
Parti Reformasi Estonia 34
Parti Tengah Estonia 23
Parti Rakyat Konservatif Estonia 19
Isamaa 11
Parti Demokratik Sosial 9
Parempoolsed 1
Bebas 4
Sumber: Riigikogu[24]

Parti bertanding

[sunting | sunting sumber]

Jawatankuasa Pemilihan Kebangsaan Estonia mengumumkan bahawa sembilan parti politik dan sepuluh calon individu mendaftar untuk mengambil bahagian dalam pilihan raya parlimen 2023. Nombor pendaftaran dan pesanan mereka ditentukan melalui cabutan undi.[25][26][27]

Eesti Rahvusringhääling dan NPR mengulas bahawa isu yang dibincangkan semasa tempoh kempen ialah krisis kos sara hidup, terutamanya mengenai kenaikan harga dan inflasi, serta isu mengenai keselamatan dan pertahanan negara akibat pencerobohan Rusia ke atas Ukraine 2022.[28][29] Eesti Rahvusringhääling juga menegaskan bahawa program parti yang bertanding banyak dipengaruhi oleh perang semasa di Ukraine.[30] Ellu Saar, seorang profesor sosiologi, dan Triin Lauri, seorang profesor madya Universiti Tallinn, berkata bahawa dalam program EKRE dan Isamaa menyatakan sokongan mereka untuk melindungi bahasa Estonia dalam pendidikan tinggi, manakala Estonia 200 dan SDE mendukung sekolah perpaduan di mana penutur Estonia dan Rusia akan belajar bersama-sama.[31]

Saar dan Lauri mengulas bahawa Parti Pusat mempunyai pendapat yang kabur berhubung isu pendidikan.[31] Estonian Greens dan SDE juga menyebut budaya sekolah, kualiti pengurusan, mengurangkan pergantungan laluan sebagai isu yang akan mereka tangani.[31] Parti Reformasi juga menyatakan sokongannya untuk memperkenalkan kelas pertahanan negara di sekolah, manakala Isamaa berkata bahawa perlu ada lebih banyak pelaburan dalam pertahanan negara.[32] Parti Pusat menggesa gaji yang lebih tinggi bagi mereka yang bekerja untuk menyumbang kepada pertahanan negara, SDE mencadangkan untuk melaksanakan cukai baharu berhubung perbelanjaan pertahanan, manakala EKRE berkata bahawa pengawal sempadan yang mempunyai ketenteraan harus dibawa balik.[32] Anne Raiste dari Eesti Rahvusringhääling berkata bahawa parti yang bertanding semuanya berkongsi kedudukan yang sama mengenai dasar luar dan bahawa mereka berjanji untuk melaksanakan bentuk demokrasi langsung atau demokrasi perwakilan yang lebih cekap.[33][34] Berkenaan dengan krisis pelarian Ukraine, EKRE dan Isamaa berikrar untuk tidak menerima mana-mana pelarian baru,[35][36] manakala Parti Reformasi menyatakan bahawa ia akan terus menerima pelarian Ukraine.[37] Euronews berkata bahawa sokongan EKRE dalam tinjauan pendapat jatuh kerana dakwaan hubungan dengan Rusia.[36]

Mengenai ekonomi, Raiste berkata bahawa parti yang bertanding telah berjanji untuk menaikkan pencen kepada €1,000 atau lebih.[38] Parti Pusat menyatakan sokongannya terhadap pengenalan percukaian progresif, manakala SDE dan Greens telah menerima pakai pendapat serupa.[39] Sebaliknya, Reformasi menyatakan bahawa ia akan mengimbangi bajet, manakala EKRE menggesa pengurangan cukai.[39] Estonia 200 berkata bahawa cukai buruh harus diturunkan manakala Parempoolsed berjanji untuk tidak memperkenalkan sebarang cukai baharu.[39] Ulama Liili Abuladze dan Luule Sakkeus menyatakan bahawa EKRE dan Isamaa meletakkan dasar keluarga mereka tertumpu kepada keluarga yang mempunyai ramai anak dan bahawa keperluan warga rentan kurang ditangani.[40] EKRE menyatakan penentangannya terhadap peralihan kepada tenaga mampan kepada mengurangkan bil tenaga, manakala Parti Pembaharuan berjanji untuk mengguna pakai tenaga mampan.[35][37]EKRE juga mengkritik Parti Reformasi Kallas kerana inflasi yang semakin meningkat.[41] Parti Pusat berkempen mengenai pelaburan infrastruktur dan rumah mampu milik.[42]

Tinjauan pendapat

[sunting | sunting sumber]
Carta regresi tempatan keputusan tinjauan pendapat dari 3 Mac 2019 hingga 5 Mac 2023.

Keputusan awal

[sunting | sunting sumber]

Pengundian di kedutaan Estonia di luar negara berlangsung antara 18 dan 23 Februari 2023.[43] Jawatankuasa Pilihan Raya Kebangsaan telah mengumumkan bahawa 47.3% pengundi membuang undi mereka semasa tempoh prapilihan raya, yang bermula pada 27 Februari dan berakhir sebelum 5 Mac, majoriti daripada mereka mengundi dalam talian.[43][44][45] Stesen mengundi pada 5 Mac 2023 telah dibuka dari jam 9:00 pagi hingga 8:00 petang.[46][47] Terdapat 966,129 rakyat yang mempunyai hak untuk mengundi dalam pilihan raya.[48]

Peratusan keluar mengundi meningkat kepada 63% menjelang 7:00 petang mengikut Eesti Rahvusringhääling, dengan peratusan keluar mengundi tertinggi adalah di Daerah Rapla dan terendah di Daerah Ida-Viru.[49] Dengan 312,181 undi elektronik, ini adalah pilihan raya pertama yang lebih separuh undi dibuat dalam talian.[50] Kemudian pada hari itu, Eesti Rahvusringhääling, Reuters dan Associated Press melaporkan bahawa Parti Reformasi memenangi undi dan kerusi terbanyak di Riigikogu, dengan EKRE di tempat kedua dan Parti Pusat di tempat ketiga.[35][51][52] Selain itu, Eesti Rahvusringhääling melaporkan bahawa Estonia 200 akan memasuki Riigikogu buat kali pertama sejak pembentukannya.[51][53]

Kesudahan

[sunting | sunting sumber]

Tanel Kiik, naib pengerusi Parti Pusat, telah berkata bahawa "Parti Pusat akan berpuas hati jika ia mendapat 20 kerusi" di Riigikogu, manakala Sven Mikser, bekas pengerusi SDE, berkata bahawa "sembilan mandat adalah mungkin yang terbaik yang boleh dilakukan parti di Estonia hari ini."[54] Ratas kemudiannya menyifatkan keputusan itu sebagai "biasa-biasa saja".[54] Selepas penerbitan keputusan e-undi, Kallas memberi ucapan dan mengucapkan terima kasih kepada pengundinya manakala Martin Helme, ketua EKRE, menyatakan bahawa "dia tidak mempercayai keputusan e-undi" dan menuntut pengiraan semula.[54][55] Kallas menerima ucapan tahniah oleh Sanna Marin, perdana menteri Finland, dan Krišjānis Kariņš, perdana menteri Latvia.[56][57]

Karis bersedia memberi mandat kepada Parti Reformasi untuk membentuk kerajaan, dan selepas itu, rundingan antara parti akan diadakan.[53] Eesti Rahvusringhääling melaporkan bahawa walaupun pakar meramalkan bahawa gabungan Reform–Estonia 200–SDE akan dibentuk selepas pilihan raya, Kallas hanya menolak gabungan dengan EKRE.[42][54][58] Sehari selepas pilihan raya, Kallas berkata "jelas bahawa pengundi menjangkakan untuk melihat Estonia 200 dalam kerajaan", sementara dia juga berkata bahawa terdapat empat kemungkinan gabungan untuk Parti Reformasi dibentuk.[59][60] Kallas menjemput Estonia 200 dan SDE untuk rundingan kerajaan pada 7 Mac 2023.[61] Pada 9 Mac 2023, EKRE membuat rayuan kepada Mahkamah Agung Estonia, meminta keputusan itu dibatalkan dan mendakwa bahawa "beberapa anomali dan kesilapan teknikal dalam proses e-undi telah diperhatikan."[62] Peguam Paul Keres dari EKRE juga mendakwa bahawa proses e-undi adalah tidak berperlembagaan.[63] Kes ini telah ditolak pada 13 Mac 2023.[64]

  1. ^ "Kaja Kallas: Coalition ready for Riigikogu vote on 15 April". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 5 April 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  2. ^ "Reform to begin coalition talks with Centre Party". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 6 Mac 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  3. ^ "Centre rejects Reform's offer to begin coalition talks". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 8 Mac 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  4. ^ "Kallas: Reform to approach Isamaa, Social Democrats next". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 8 Mac 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  5. ^ "Estonian parliament rejects Reform's Kallas as PM". Reuters (dalam bahasa Inggeris). 15 April 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  6. ^ "Estonie: Le Premier ministre sortant scelle un accord de coalition tripartite". Mediapart (dalam bahasa Perancis). 7 April 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  7. ^ "Estonia likely to see euroskeptic party brought to power". Associated Press (dalam bahasa Inggeris). 17 July 2021. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  8. ^ "Nationalist Party Enters Estonia's Government". Voice of America (dalam bahasa Inggeris). 29 April 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 May 2019. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  9. ^ Tambur, Silver (13 Januari 2021). "Estonia's prime minister Jüri Ratas resigns, Kaja Kallas asked to form the government". Estonian World (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Januari 2021. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  10. ^ Belga, Par (14 Januari 2021). "Estonie: l'europhile convaincue Kaja Kallas désignée au poste du Premier ministre". Radio-télévision belge de la Communauté française (dalam bahasa Perancis). Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  11. ^ "Kallas' coalition votes total second-highest since independence restoration". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 26 Januari 2021. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  12. ^ a b Belga, Par; Louvigny, Adeline (3 June 2022). "Estonie: la coalition gouvernementale s'effondre". Radio-télévision belge de la Communauté française (dalam bahasa Perancis). Diarkibkan daripada yang asal pada 1 December 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  13. ^ "Riigikogu grants Kallas mandate to form new government". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 15 July 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  14. ^ "Estonian parliament confirms PM Kallas to lead new government". Reuters (dalam bahasa Inggeris). 15 July 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  15. ^ "Riigikogu Election Act". Riigi Teataja. 20 Januari 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 September 2020. Dicapai pada 1 April 2015.
  16. ^ a b c "Estonia: Riigikogu (The Estonian Parliament)". Inter-Parliamentary Union Parline. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 Februari 2020. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  17. ^ a b c "Valimised". Eesti.ee (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  18. ^ "President signs election decree, warns against two-party battle". Eesti Rahvusringhääling. 28 November 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 Februari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  19. ^ a b c d e "Valimiste korralduses tehtud muudatused peaks hääletamise mugavamaks tegema". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). 23 Januari 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 31 Januari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  20. ^ "Hääleõigus". Valimised (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 31 Januari 2023. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  21. ^ a b c d "Riigikogu valimised 2023". Valimised (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 15 October 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  22. ^ Raiste, Anne (1 Mac 2023). "Around 80 foreign observers monitoring Riigikogu elections". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Mac 2023. Dicapai pada 4 Mac 2023.
  23. ^ "Harju- ja Raplamaa saab Ida-Viru arvelt valimistel ühe mandaadi juurde". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). 11 November 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 Februari 2023. Dicapai pada 8 Februari 2023.
  24. ^ "Riigikogu liikmed: Faktsioonid" (dalam bahasa Estonia). Riigikogu. Diarkibkan daripada yang asal pada 1 November 2022. Dicapai pada 7 Februari 2023.
  25. ^ "Riigikogu valimistele soovis registreeruda 9 erakonda ja 11 üksikkandidaati". Valimised (dalam bahasa Estonia). 19 Januari 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Februari 2023. Dicapai pada 5 Februari 2023.
  26. ^ "Vabariigi Valimiskomisjon registreeris Riigikogu valimisteks 968 kandidaati". Valimised (dalam bahasa Estonia). 24 Januari 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Februari 2023. Dicapai pada 5 Februari 2023.
  27. ^ "Kandidaadid". Valimised (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Februari 2023. Dicapai pada 5 Februari 2023.
  28. ^ "FAQ: A brief overview of Estonia's 2023 elections". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 21 November 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Januari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  29. ^ Schmitz, Rob (4 Mac 2023). "Ukraine is dominating the election in Estonia, a key NATO ally. Here's what to watch". National Public Radio. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  30. ^ Raiste, Anne (15 Januari 2023). "Analüütikud: valimiste põhiteemaks saab julgeolek või inimeste toimetulek". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Januari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  31. ^ a b c Saar, Ellu; Lauri, Triin (28 Februari 2023). "Analysis: Parties' election programs ignore problems of inequality". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 28 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  32. ^ a b Raiste, Anne (31 Januari 2023). "Several parties call for mandatory school defense education". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  33. ^ Raiste, Anne (31 Januari 2023). "Political parties' election manifestos share similar foreign policy goals". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  34. ^ Raiste, Anne (17 Februari 2023). "Political parties pledge more direct democracy, a more efficient Riigikogu". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  35. ^ a b c Sytas, Andrius (5 Mac 2023). "Estonia's Kallas in first place in parliamentary election". Reuters (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  36. ^ a b "Economy, Ukraine war top campaign issues in Estonia general election". Euronews (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  37. ^ a b "Estonia Is Voting Sunday". VOA (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  38. ^ Raiste, Anne (2 Februari 2023). "Parties pledge €1,000 pensions, more senior centers and flexible pensions". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  39. ^ a b c Pott, Toomas (14 Februari 2023). "Political parties try to woo voters with tax cut promises". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  40. ^ Abuladze, Liili; Sakkeus, Luule (26 Februari 2023). "Analüüs: Erakondade perekonnapoliitika lubadused". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 28 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  41. ^ Tanner, Jari (4 Mac 2023). "Ukraine ally Kallas fights for reelection in Estonia vote". Associated Press (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  42. ^ a b "Estonian PM's party beats far right by wide margin to win general election". France 24 (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  43. ^ a b "Parliamentary elections 2023". Valimised. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  44. ^ "13 percent of Estonia's electorate have already voted". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 28 Februari 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 28 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  45. ^ "Estonia sets new e-voting record at Riigikogu 2023 elections". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 4 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  46. ^ "Election activities and deadlines – Election of the Riigikogu 2023". Valimised. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Januari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  47. ^ "Expert: Poll variations can be cause for celebration for Reform and EKRE". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 3 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  48. ^ "Key participation figures". Valimised. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 Februari 2023. Dicapai pada 28 Februari 2023.
  49. ^ "Voter turnout 63 percent by 7 p.m. Sunday". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  50. ^ "Online votes make up two-thirds of Reform, less than third of EKRE votes". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 6 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  51. ^ a b "Reform takes comfortable lead after e-votes counted". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  52. ^ Tanner, Jari (5 Mac 2023). "PM Kaja Kallas' Reform Party set to win in Estonia vote". Associated Press (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  53. ^ a b "Top six takeaways from Estonia's 2023 Riigikogu elections". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 6 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  54. ^ a b c d "Live blog: 2023 Riigikogu elections". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  55. ^ "Riigikogu valimistel on hääle andnud rekordarv inimesi". Postimees (dalam bahasa Estonia). 5 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 5 Mac 2023.
  56. ^ Marin, Sanna (6 Mac 2023). "Warm congratulations to PM @kajakallas on your success in the Estonian parliamentary elections. Looking forward to continuing our close cooperation in EU affairs, NATO and security policy and our support to Ukraine". Twitter. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  57. ^ "Kariņš congratulates Kallas on Estonian election success". LSM (dalam bahasa Inggeris). 6 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  58. ^ Duxbury, Charlie (5 Mac 2023). "Estonia's incumbent leader Kaja Kallas on course for election win". Politico (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 5 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  59. ^ Kannel, Astrid; Kuusk, Priit (6 Mac 2023). "Kallas: Eesti 200 on selgelt valijate ootus". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  60. ^ "Reform Party weighing four coalition options". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 6 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Mac 2023. Dicapai pada 6 Mac 2023.
  61. ^ "Kaja Kallas: Reform inviting Eesti 200, Social Democrats to coalition talks". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 7 Mac 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Mac 2023. Dicapai pada 7 Mac 2023.
  62. ^ "EKRE appeals e-vote result at Supreme Court". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Inggeris). 9 Mac 2023. Dicapai pada 9 Mac 2023.
  63. ^ Kiisler, Indrek (9 Mac 2023). "Keres: e-hääli ei saa arvestada, kuna need on kokku loetud põhiseaduse vastaselt". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). Dicapai pada 9 Mac 2023.
  64. ^ "Valimiskomisjon Martin Helme õiguste rikkumist ei tuvastanud". Eesti Rahvusringhääling (dalam bahasa Estonia). 2023-03-13. Dicapai pada 2023-03-13.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]