Privatir
Privatir ialah orang perseorangan atau kapal yang terlibat dalam peperangan kelautan di bawah suruhanjaya perang.[1] Memandangkan rompakan bersenjata merupakan perkara biasa dalam perdagangan laut, sehingga awal abad ke-19, kesemua kapal dagang membawa senjata. Pihak berkuasa yang berdaulat atau diwakilkan akan mengeluarkan tauliah, yang juga dirujuk sebagai surat lawan balas, semasa zaman perang. Suruhanjaya tersebut memberi kuasa kepada pemegangnya untuk melakukan tindakan perseteruan yang dibenarkan di laut bagi maksud perang. Ini termasuk menyerang kapal asing sebagai barang rampasan, dan anak-anak kapal dijadikan sebagai tawanan untuk pertukaran. Kapal yang ditangkap tertakluk kepada pengutukan dan jualan di bawah undang-undang rampasan, dengan hasil dibahagikan mengikut peratusan antara penaja privatir, pemilik kapal, kapten dan anak kapal. Suatu bahagian biasanya diberikan juga kepada pengeluar tauliah (iaitu pihak berkuasa).
Kegiatan privatir membenarkan pihak wewenang untuk meningkatkan pendapatan untuk peperangan dengan menggerakkan kapal bersenjata dan kelasi milik persendirian untuk melengkapkan kuasa sesebuah negara. Bagi mereka yang turut serta, kegiatan privatir memberikan keupayaan pendapatan dan keuntungan yang lebih besar daripada yang diperoleh sebagai para pelaut atau nelayan saudagar. Walau bagaimanapun, insentif ini meningkatkan risiko privatir beralih kepada lanun apabila perang tamat.
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ Thomson, Janice E (1994). Mercenaries, pirates and sovereigns (dalam bahasa Inggeris). New Jersey, Amerika Syarikat: Princeton University Press. m/s. 310/3153. ISBN 9780691086583.
Bibliografi[sunting | sunting sumber]
- Cochran, Hamilton. Blockade Runners of the Confederacy (U of Alabama Press, 2005).
- Dyer, Brainerd. "Confederate Naval and Privateering Activities in the Pacific." Pacific Historical Review 3.4 (1934): 433-443
- Ingersoll, Charles Jared (1852). History of the second war between the United States of America and Great Britain: declared by act of Congress, the 18th of June, 1812, and concluded by peace, the 15th of February, 1815.
Lippincott, Grambo & Co. Url - Ramsay, Jack C. (1996). Jean Laffite: Prince of Pirates.
Eakin Press. ISBN 978-1-57168-029-7. - Wagner, Scott D. "Why there was no privateering in the Spanish-American War." International Journal of Naval History 14.1 (2018).
Sumber primer[sunting | sunting sumber]
- Andrews, K.R. ed. (2017). English Privateering Voyages to the West Indies, 1588-1595: Documents relating to English voyages to the West Indies, from the defeat of the Armada to the last voyage of Sir Francis Drake, including Spanish documents contributed by Irene A. Wright (Taylor & Francis).
- Privateering and Piracy in the Colonial Period: Illustrative Documents, sebuah buku elektronik bebas di Projek Gutenberg ed. by Jameson, John Franklin.