Qaniujaaqpait

Qaniujaaqpait
ᖃᓂᐅᔮᖅᐸᐃᑦ
Inuktitut syllabics
Qaniujaaqpait; ᖃᓂᐅᔮᖅᐸᐃᑦ; Inuktitut syllabics;
	Jadual sistem mewakili setiap; suku kata terbuka dan penutup
Jenis tulisan	Abugida
Tempoh masa	1870-an–kini
Arah tulisan	Left-to-right
Bahasa-bahasa	Inuktitut
Tulisan berkaitan
Sistem tulisan induk	Abjad suku kata Cree Abjad suku kata Kanada Qaniujaaqpait; ᖃᓂᐅᔮᖅᐸᐃᑦ; Inuktitut syllabics; ;
ISO 15924
ISO 15924	Cans (), Templat:ISO 15924 name
Unikod
Alias Unikod	Canadian Aboriginal
Julat Unikod	Unified Canadian Aboriginal Syllabics, U+1400–167F (chart)
	Laman ini mengandungi transkripsi fonetik daripada Abjad Fonetik Antarabangsa (AFA). Untuk panduan pengenalan simbol-simbol AFA, sila lihat Bantuan:AFA. Untuk membezakan simbol [ ], / / dan ⟨ ⟩, sila lihat IPA § Tanda-tanda kurung dan pembatas-pembatas transkripsi.

Qaniujaaqpait (Bahasa Inuktitut: ᖃᓂᐅᔮᖅᐸᐃᑦ [qaniujaːqpaˈit,^[1] qa.niu.yaq.pa.it] daripada ᖃᓂᖅ qaniq "mulut", bahasa Inggeris: Inuktitut syllabics) ialah suatu sistem tulisan sukuan kata digunakan untuk menulis bahasa Inuktitut tuturan masyarakat Inuit Nunavut dan Quebec, Kanada.

Ia merupakan adaptasi daripada abjad suku kata Kanada yang dikembangkan untuk menulis bahasa Cree pada abad ke-19. Ia menjadi tulisan rasmi bersama abjad Rumi pada tahun 1976.

Jadual

Jadual di bawah menunjukkan setiap semua suku kata bunyi konsonan diwakili. Seperti mana abjad-abjad Kanada lainnya, bunyi vokal diwakili bertukar apabila suatu aksara suku kata ini berputar dari kedudukan asal manakala vokal panjang ditandakan dengan suatu titik di atasnya.

Vokal pendek	Vokal panjang	Padanan Rumi
ᐊ	ᐋ	a
ᐸ	ᐹ	pa
ᑕ	ᑖ	ta
ᑲ	ᑳ	ka
ᕹ	ᕺ	ha
ᒐ	ᒑ	ga
ᒪ	ᒫ	ma
ᓇ	ᓈ	na
ᓴ	ᓵ	sa/ha
ᓴ̵	ᓵ̵	shra
ᓴˏ	ᓵˏ	ha
ᓚ	ᓛ	la
ᔭ	ᔮ	ja (ya)
ᑦᔭ	ᑦᔮ	jja (yya)
ᖬ	ᖭ	řa
ᕙ	ᕚ	va
ᕋ	ᕌ	ra
ᖃ	ᖄ	qa
ᖅᑲ	ᖅᑳ	qqa
ᖓ	ᖔ	nga/ŋa
ᙵ	ᙶ	nnga/ŋŋa
ᖤ	ᖥ	ła

Vokal pendek	Vokal panjang	Rumi
ᐃ	ᐄ	i
ᐱ	ᐲ	pi
ᑎ	ᑏ	ti
ᑭ	ᑮ	ki
ᕵ	ᕶ	hi
ᒋ	ᒌ	gi
ᒥ	ᒦ	mi
ᓂ	ᓃ	ni
ᓯ	ᓰ	si/hi
ᓯ̵	ᓰ̵	shri
ᓯˋ	ᓰˋ	hi
ᓕ	ᓖ	li
ᔨ	ᔩ	ji (yi)
ᑦᔨ	ᑦᔩ	jji (yyi)
ᖨ	ᖩ	ři
ᕕ	ᕖ	vi
ᕆ	ᕇ	ri
ᕿ	ᖀ	qi
ᖅᑭ	ᖅᑮ	qqi
ᖏ	ᖐ	ngi/ŋi
ᙱ	ᙲ	nngi/ŋŋi
ᖠ	ᖡ	łi

Vokal pendek	Vokal panjang	Padanan Rumi
ᐅ	ᐆ	u
ᐳ	ᐴ	pu
ᑐ	ᑑ	tu
ᑯ	ᑰ	ku
ᕷ	ᕸ	hu
ᒍ	ᒎ	gu
ᒧ	ᒨ	mu
ᓄ	ᓅ	nu
ᓱ	ᓲ	su/hu
ᓱ̵	ᓲ̵	shru
ˎᓱ	ˎᓲ	hu
ᓗ	ᓘ	lu
ᔪ	ᔫ	ju (yu)
ᑦᔪ	ᑦᔫ	jju (yyu)
ᖪ	ᖫ	řu
ᕗ	ᕘ	vu
ᕈ	ᕉ	ru
ᖁ	ᖂ	qu
ᖅᑯ	ᖅᑰ	qqu
ᖑ	ᖒ	ngu/ŋu
ᙳ	ᙴ	nngu/ŋŋu
ᖢ	ᖣ	łu

Berikut adalah tanda diletakkan untuk mewakili bentuk hujung berkonsonan:

Aksara	Padanan Rumi

ᑉ	-p
ᑦ	-t
ᒃ	-k
ᕻ	-h ¹
ᒡ	-g
ᒻ	-m
ᓐ	-n
ᔅ	-s/ -h ²
ᔅ̵	-shr ^{3, 4}
ᔅ̷	-h ^{3, 4}
ᓪ	-l
ᔾ	-j (-y)
ᑦᔾ	-jj (-yy)
ᖮ	-ř ³
ᕝ	-v
ᕐ	-r
ᖅ	-q
ᖅᒃ	-qq ⁵
ᖕ	-ng/ŋ ^{6, 8}
ᖖ	-nng/ŋŋ ^{7, 8}
ᖦ	-ł ⁹
ᖯ	-b ¹⁰
ᕼ	-h ⁵
ᑊ	ʼ /ʔ/

Nota

1 Dijumpai di Nunavik (ᓄᓇᕕᒃ)

2 s di Nunavut timur tetapi h di Nunavut barat

3 Dijumpai di Natsilingmiutut (ᓇᑦᓯᖕᒥᐅᑐᑦ)

4 dan Belum ada di Unicode. Dihampirkan di sini sebagai ᓯ siri dengan batang melalui batang (seperti seri)) untuk shr dan seri with dengan akut, kubur, atau memotong kepala (seperti siri ᖠ) untuk h

5 Dijumpai di Nunavut (ᓄᓇᕗᑦ)

6 ᖕ adalah ig ligatur di kebanyakan kawasan tetapi ᓐᒃ ligatur (yang mungkin menyerupai ⁸) di Nunavik

7 ᖖ adalah ligatur ᓐᓐᒡ di kebanyakan kawasan tetapi sama ada ᓐᓐᒃ ligatur (yang mungkin menyerupai ᓐ⁸) atau ligatur ᓐᒃ (ᓐᒃᓐᒃ) berganda (yang mungkin menyerupai ⁸⁸) di Nunavik

8 Ini umumnya ditulis dalam bentuk huruf ng dan nng, tetapi dalam Natsilingmiutut sebagai ŋ dan ŋŋ

9 Dijumpai di Qikiqtaaluk Utara, Natsilingmiutut, Aivilingmiutut dan Paallirmiutut ; kadang-kadang ł ditranskripsikan sebagai &

10 Dijumpai di Aivilingmiutut

Rujukan

^ "Writing the Inuit Language | Inuktut Tusaalanga". tusaalanga.ca. Dicapai pada 2019-07-02.

Patan luar

Video menerangkan tulisan ini dari saluran Tom Scott di YouTube
Inuktitut Roman-Syllabics, Syllabics-Roman transliteration

[1] "Writing the Inuit Language | Inuktut Tusaalanga". tusaalanga.ca. Dicapai pada 2019-07-02.

[1]