Tan Chee Khoon
Tan Sri Dr Tan Chee Khoon PSM | |
---|---|
Ketua Pembangkang Malaysia | |
Dalam jawatan 1964–1969 | |
Didahului oleh | Burhanuddin al-Helmi |
Digantikan oleh | Mohd Asri bin Haji Muda |
Butiran peribadi | |
Lahir | 4 Mac 1919 |
Meninggal dunia | 14 Oktober 1996 | (umur 77)
Kerakyatan | Malaysia |
Anak-anak | Tan Kee Kwong |
Ibu | Tay Kim Siew |
Bapa | Tan Chin Ghee |
Pekerjaan | Ahli poltik |
Profesion | Doktor |
Tan Sri Dr David Tan Chee Khoon (4 Mac 1919 - 14 Oktober 1996) adalah seorang tokoh besar dalam politik Malaysia dari 1959 hingga 1978. Sebagai ketua pembangkang, suaranya cukup lantang menyelar beberapa dasar dan tindakan kerajaan.Beliau dilantik sebagai Ketua Pembangkang di Parlimen dari 1964 hingga 1978, sehingga dia bersara. Mulanya beliau pemimpin Parti Buruh Malaya dan Barisan Sosialis Buruh, beliau mengasaskan Parti Gerakan Rakyat Malaysia (Gerakan), dan juga Pekemas selepas beliau kecewa dengan Gerakan.
Tahun terawal dan pendidikan
[sunting | sunting sumber]Tan dilahirkan dalam keluarga imigran Cina pada tahun 1919 di Cheras, Selangor. Kedua ibu bapanya adalah Tan Chin Ghee dan Tay Kim Siew. Zaman kanak-kanaknya, beliau memberi makanan ternakan dan disebelah petang bekerja di kebun sayur dan buah-buahan.Tan seorang Kristian Methodist yang taat.Pada usia 13 tahun, Tan kehilangan mata kirinya ketika mengukir namanya pada sebatang pokok getah dengan pisau.[1][2]
Tan Chee Khoon bersekolahn di di Sekolah Perempuan Pudu (walaupun dia lelaki), kemudian di Victoria Institution (VI). Dari VI, Tan dipindahkan ke Sekolah Tinggi Kajang dan aktif dalam Pengakap.Pada tahun 1938, Tan mendapat Biasiswa Queen dan belajar bidang perubatan di England tetapi beralih ke King Edward VII College of Medicine di Singapura kerana masalah mata.Apabila meletusnya Perang Dunia Kedua dan pendudukan Malaya dan Singapura oleh Jepun ; Tan kembali ke rumahnya di Kuala Lumpur . Apabila British kembali pada 1945, Tan meneruskan pembelajarannya. Tan aktif dalam Kesatuan Pelajar Kolej Perubatan dan membantu merangka perlembagaan untuk Kesatuan Pelajar Universiti Malaya kampus Singapura (kini Universiti Kebangsaan Singapura).[2]
Penglibatan politik awal
[sunting | sunting sumber]Selepas belajar pada 1949, Tan berkhidmat di Hospital Besar Kuala Lumpur , kemudian membuka klinik swasta. Pada tahun 1952, beliau menyertai Parti Buruh yang baru ditubuhkan, dan berkempen dalam tahun Pilihan raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955. Walaupun Parti Buruh kalah teruk, Tan kekal komited dengan sosialisme.Parti Buruh turut menghantar cadangan / memorandum kepada Suruhanjaya Reid bagi merangka Perlembagaan Persekutuan menjelang kemerdekaan Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957.[2][3]
Pada tahun 1959, Tan menjadi pengerusi Jawatankuasa Pilihan Raya Selangor ,Barisan Sosialis, gabungan antara Parti Buruh dan Parti Rakyat. Buruh berjaya mengambil kesempatan daripada perpecahan dalaman dalam gabungan Perikatan yang memerintah , dan membuat keuntungan besar dalam pilihan raya umum 1959.[2]
Memasuki Parlimen
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1964, Tan bertanding kerusi Parlimen Batu di utara Kuala Lumpur dan kerusi Dewan Undangan Negeri Selangor ,Kepong . Tan sentiasa memenangi kerusi itu sehingga bersara dari politik.Ketika di parlimen, beliau lantang mempertikaikan penubuhan Malaya (dan kemudiannya Malaysia) sebagai sebuah negara Islam kerana beliau merasakan ia melanggar Perlembagaan. Setiap kali berhujah, beliau merujuk kepada kitab suci Kristian sehingga dirasakan seperti berceramah agama.[4]
Apabila Parti Buruh diambil alih oleh ahli-ahli yang berpendidikan Cina dan lebih berhaluan kiri, parti itu dibatalkan pendaftarannya oleh kerajaan. Tan meninggalkan parti itu untuk membentuk Gerakan, dengan objektif menarik orang Melayu dari Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO).Gerakan, bersama-sama dengan Parti Tindakan Demokratik (DAP) sepakat dalama Pilihan raya umum Malaysia 1969 hampir menafikan Perikatan majoriti 2 / 3 . Di DUN Selangor, Tan turut aktif sebagai pembangkang.[5][2][6]
Selepas memang pilihan raya 1969, Tan menganjurkan perarakan kemenangan pada 12 Mei 1969 dan mendapat kebenaran daripada pihak polis.Walau bagaimanapun, peserta menyimpang dari laluan,menyebabkan kesesakan jalan raya dan memasuki kawasan majoriti Melayu serta menghamburkan kata-kata mencarut dan menghina.[7][8] Pada 13 Mei, UMNO menganjurkan perarakan balas, dan kumpulan-kumpulan bersenjata orang Melayu yang berkumpul di ibu kota Kuala Lumpur. Perarakan bertukar menjadi rusuhan perkauman, dan keganasan yang berterusan selama dua hari. Statistik rasmi kemudian meletakkan jumlah yang mati seramai 200 orang. Darurat diisytiharkan, dan Parlimen digantung. Majlis Gerakan Kebangsaan (Mageran) ditubuhkan, yang diketuai oleh Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Tun Abdul Razak Hussein.Parlimen tidak bersidang sehingga 1972.[9][10][11]
Pekemas
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1972, pengasas bersama Gerakan, Lim Chong Eu membawa Gerakan menyertai Barisan Nasional menggantikan Perikatan. Tan kecewa lalu meninggalkan parti dan menubuhkan Pekemas (Parti Keadilan Masyarakat Malaysia, atau Parti Keadilan Sosial Malaysia), juga sebuah parti yang tidak bersifat perkauman.[12] Empat Ahli Parlimen lain dari Gerakan menyertai beliau .Walaupun begitu, Tan menyokong isu kontroversi Dasar Ekonomi Baru (DEB) yang memberi keistimewaan kepada Bumiputera (orang Melayu dan penduduk peribumi lain) di bawah Perkara 153 Perlembagaan Persekutuan kerana dia berasa sukar tindakan afirmatif diperlukan untuk menangani kemiskinan orang Melayu.[2]
Pada Pilihan raya umum Malaysia 1974, Pekemas kalah teruk dan hanya Tan yang menang daripada 36 calon untuk Parlimen. Kempen Pekemas mahu menafikan majoriti 2 / 3 untuk meminda Perlembagaan tidak berjaya.DAP dan Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) menjadi parti pembangkang terbesar di Parlimen, dengan sembilan kerusi masing- masing.[13] Masalah kesihatan mengekang keberkesanan Tan dan mengumumkan persaraannya dari politik pada tahun 1977. Selepas bersara, kebanyakan penyokong Pekemas 'berpaling tadah' kepada DAP.[2][14]
Aktiviti sosial
[sunting | sunting sumber]Dari tahun 1950-an hingga tahun 1978, Tan adalah seorang ahli Majlis Universiti Malaya. Beliau turut memilih Ungku Aziz sebagai Profesor Ekonomi dan seterusnya sebagai Naib Canselor Universiti Malaya. Pada tahun 1967, Tan dilantik sebagai Naib Pengerusi Majlis, dan telah dinaikkan pangkat kepada Pengerusi empat tahun kemudian. Kemudian menjadi Canselor Universiti dan dianugerahkan Doktor Kehormat Undang-Undang.[2]
Pada tahun 1967, Tan telah dipilih Presiden di Persatuan Perubatan Malaysia sebagai ahli 1 kehormat.[15]Kemudian Menteri Besar Selangor, Dato Harun Idris memberi sebidang tanah untuk hospital swasta.Pada tahun 1972, Perdana Menteri Tun Abdul Razak membuka Pusat Perubatan Sentosa.[2]
Tan menjadi mnejadi Lembaga Pengurus Sekolah termasuk Batu Road School, Sekolah Methodist Boys 'Kuala Lumpur , Victoria Institution dan Sekolah Tinggi Kajang. Kerajaan melantik beliau menjadi penasihat Majlis Pendidikan Tinggi Majlis - menggubal dasar untuk universiti-universiti tempatan.[2]
Tan seorang Kristian yang komited, dan menghadiri Gereja Wesley di Kuala Lumpur, di mana beliau berkhidmat sebagai ahli Lembaga Rasmi dari 1953 dan seterusnya.[2]
Persaraan
[sunting | sunting sumber]Selepas bersara, beliau banyak membaca dan mengumpul 5.000 buah buku tentang kriket,sejarah tentera , dengan tumpuan khas di Timur Tengah . Beliau juga menulis satu kolum untuk akhbar The Star sehingga disekat pada 1988.[16]
Pada tahun 1980, Tan telah diberi gelaran Tan Sri oleh Yang di-Pertuan Agong.Autobiografinya bertajuk Tan Chee Koon: Dari Budak Kampung Untuk Encik Pembangkang.[17] Tan kemudian mendakwa bahawa ia adalah tajuk ini yang membuatnya dapat diterima oleh pertubuhan itu, dengan itu membenarkan beliau menulis surat khabar.[16]
Pada tahun 1993, Tan mengalami strok/ lumpuh dan menghalang beliau dari berjalan. Tan meninggal dunia pada 14 Oktober 1996, dan majlis pengebumian diadakan di Gereja Wesley, bersebelahan dengan Sekolah Methodist Boys 'Kuala Lumpur.[18][19]
Anak Tan, Tan Kee Kwong, menyertai Gerakan pada tahun 1995 dan terpilih sebagai sebagai Ahli Parlimen Segambut. Beliau terpilih selama dua penggal dan menjadi Naib Presiden Gerakan sejak tahun 1999.[20] Tan Kee Kwong berhenti dari Gerakan dan menyertai Parti Keadilan Rakyat awal September.[21][22][23]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Tan, Chee Khoon & Vasil, Raj (ed., 1984). Without Fear or Favour, p. V. Eastern Universities Press. ISBN 967-908-051-X.
- ^ a b c d e f g h i j k Loh, Kok Kin (2003). "Tan Sri Dr Tan Chee Khoon – A Life of Service". Retrieved 14 February 2006.
- ^ Tan & Vasil, p. XIII.
- ^ "ELECTION TRIVIA – QUICKFACTS". Retrieved 17 August 2005.
- ^ Tan & Vasil, pp. XIII, XIV.
- ^ Lee, Kenny Kian Yee (2003). "A History Forlorn". Retrieved 14 February 2006.
- ^ George, K. (2005). "Champion of the downtrodden". Retrieved 14 February 2006.
- ^ "The Early Years, 1968–1972". Retrieved 14 February 2006.
- ^ Means, Gordon P. (1991). Malaysian Politics: The Second Generation, p. 7. Oxford University Press. ISBN 0-19-588988-6.
- ^ Tunku, Abdul Rahman (2003). "May 13 – Before and After". Retrieved 14 February 2006.
- ^ Means, pp. 7, 8.
- ^ Means, p. 29.
- ^ Means, pp. 33, 34.
- ^ Means, p. 67.
- ^ "Past Presidents & Honorary Members". Retrieved 14 February 2006.
- ^ a b Tan & Vasil, p. VII.
- ^ "Category : Biography". Retrieved 14 February 2006.
- ^ "In Honour of The Late Tan Sri Datuk Dr. Tan Chee Khoon". Retrieved 16 October 2004.
- ^ "PASSAGE". (25 October 1996). Asiaweek.
- ^ "The main players". (23 August 2005). The Star.
- ^ "Tan Kee Kwong, Y.B. Dato' Dr". Official Portal of Parliament of Malaysia. Parliament of Malaysia. Dicapai pada 29 February 2016.
- ^ Cheah, Royce. 2008. Former Segambut MP joins PKR. The Star, 6 September. Accessed 6 September 2008.
- ^ Cheah, Royce. 2008. Former Segambut MP joins PKR. The Star, 6 September. Accessed 6 September 2008.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]Jawatan politik | ||
---|---|---|
Didahului oleh Burhanuddin al-Helmi (Tidak rasmi) |
Ketua Pembangkang Malaysia 1964–1969 |
Diikuti oleh: Mohamad Asri Muda |
- Kelahiran 1919
- Kematian 1996
- Ahli politik Malaysia berketurunan Cina
- Bekas anggota Parti Gerakan Rakyat Malaysia
- Kristian Malaysia
- Pengasas parti politik di Malaysia
- Ketua Pembangkang Dewan Rakyat Malaysia
- Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-2
- Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-3
- Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-4
- Anggota Parti Keadilan Masyarakat Malaysia
- Doktor perubatan Malaysia