Variasi (linguistik)

Variasi (Jawi: ‏ۏارياسي‎‎) merupakan satu ciri bahasa: ada banyak cara untuk menyatakan perkara yang sama dalam sesuatu bahasa. Variasi boleh wujud dalam perkara-perkara seperti sebutan (contohnya, lebih daripada satu cara untuk menyebut fonem atau perkataan yang sama), leksikon (contohnya, beberapa perkataan yang membawa maksud yang sama), tatabahasa (contohnya, binaan sintaksis yang berbeza untuk menyatakan fungsi tatabahasa yang sama), dan ciri-ciri lain. Komuniti atau individu yang menuturkan bahasa yang sama mungkin berbeza antara satu sama lain dalam pemilihan ciri linguistik yang ada untuk digunakan, dan juga dalam kekerapan penggunaannya (variasi antara penutur), dan penutur yang sama juga boleh membuat pilihan yang berbeza dalam situasi yang berbeza (variasi dalam kalangan penutur).^[1]

Walaupun kepelbagaian variasi wujud, terdapat juga sempadan umum untuk variasi. Contohnya, penutur daripada dialek yang berbeza dalam satu bahasa cenderung mengekalkan susunan kata yang sama atau menyesuaikan bunyi baharu ke dalam inventori fonem yang sedia ada dalam bahasa tersebut (kajian terhadap sekatan seperti ini dikenali sebagai fonotaktik, morfotaktik, dan sebagainya); namun begitu, boleh jadi juga pengecualian untuk sekatan-sekatan ini.^[2] Variasi linguistik tidak bermaksud penggunaan bahasa yang tidak gramatis, namun penutur tetap (sering kali secara tidak sedar) peka terhadap apa yang boleh dan tidak boleh dilakukan dalam lek ibunda mereka.

Variasi bahasa merupakan konsep teras dalam bidang sosiolinguistik. Ahli sosiolinguistik mengkaji bagaimana variasi linguistik boleh dipengaruhi oleh perbezaan dalam ciri-ciri sosial dan keadaan penutur yang menggunakan bahasa tersebut, tetapi mereka juga mengkaji sama ada unsur-unsur dalam konteks linguistik sekeliling menggalakkan atau menyekat penggunaan struktur-struktur tertentu.

Variasi merupakan komponen penting dalam perubahan bahasa. Ini kerana perubahan bahasa berlaku secara beransur-ansur; bahasa tidak berubah secara serta-merta daripada satu keadaan kepada keadaan lain, sebaliknya ciri-ciri lama dan baharu wujud bersama untuk satu tempoh masa dalam bentuk variasi, apabila varian-varian baharu beransur-ansur menjadi semakin kerap dan varian lama semakin jarang. Oleh itu, pengkaji variasi meneliti perubahan bahasa dengan memerhati variasi semasa sesuatu perubahan sedang berlaku.^[3] Namun begitu, tidak semua variasi terlibat dalam perubahan; boleh jadi cara-cara yang bersaing untuk "memaksudkan hal yang sama" wujud bersama dalam keadaan "variasi stabil" untuk tempoh masa yang lama.^[4]

Kajian terhadap variasi bahasa dan hubungannya dengan kategori sosiologis, seperti kertas kerja William Labov pada tahun 1963 bertajuk "The social motivation of a sound change" (Motivasi sosial perubahan bunyi), telah membawa kepada pengasasan bidang sosiolinguistik sebagai satu cabang dalam linguistik.^[5]^[6] Walaupun sosiolinguistik kontemporari merangkumi topik-topik lain, variasi dan perubahan bahasa kekal sebagai isu penting dalam teras bidang ini.

Lihat juga

Rujukan

^ Meecham, Marjory; Rees-Miller, Janie (2001). "Language in social contexts". Dalam O'Grady, William; Archibald, John; Aronoff, Mark; Rees-Miller, Janie (penyunting). Contemporary Linguistics (ed. ke-4). Bedford/St. Martin's. ISBN 978-0-312-24738-6.
^ Wardhaugh, Ronald (2006). An Introduction to Sociolinguistics. Wiley Blackwell. m/s. 5. ISBN 978-1-4051-3559-7.
^ Preston, Dennis R. (1993-06-01). "Variation linguistics and SLA". Second Language Research (dalam bahasa Inggeris). 9 (2): 153–172. doi:10.1177/026765839300900205. ISSN 0267-6583. S2CID 145704483.
^ Wardhaugh, Ronald; Fuller, Janet M. (2021). An Introduction to Sociolinguistics (ed. 8th). Wiley-Blackwell. m/s. 127.
^ Labov, William (1963). "The social motivation of a sound change". WORD. 19 (3): 273–309. doi:10.1080/00437956.1963.11659799. S2CID 140505974.
^ Chambers, J.K. (2003). Sociolinguistic Theory: Linguistic Variation and its Social Significance. Blackwell. ISBN 978-0-631-22882-0.

[Meecham2-1] Meecham, Marjory; Rees-Miller, Janie (2001). "Language in social contexts". Dalam O'Grady, William; Archibald, John; Aronoff, Mark; Rees-Miller, Janie (penyunting). Contemporary Linguistics (ed. ke-4). Bedford/St. Martin's. ISBN 978-0-312-24738-6.

[2] Wardhaugh, Ronald (2006). An Introduction to Sociolinguistics. Wiley Blackwell. m/s. 5. ISBN 978-1-4051-3559-7.

[3] Preston, Dennis R. (1993-06-01). "Variation linguistics and SLA". Second Language Research (dalam bahasa Inggeris). 9 (2): 153–172. doi:10.1177/026765839300900205. ISSN 0267-6583. S2CID 145704483.

[4] Wardhaugh, Ronald; Fuller, Janet M. (2021). An Introduction to Sociolinguistics (ed. 8th). Wiley-Blackwell. m/s. 127.

[5] Labov, William (1963). "The social motivation of a sound change". WORD. 19 (3): 273–309. doi:10.1080/00437956.1963.11659799. S2CID 140505974.

[6] Chambers, J.K. (2003). Sociolinguistic Theory: Linguistic Variation and its Social Significance. Blackwell. ISBN 978-0-631-22882-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]