Matlamat Pembangunan Mampan 14
Matlamat Pembangunan Mampan 14: Hidupan Bawah Air (SDG 14) merupakan salah satu daripada 17 Matlamat Pembangunan Mampan yang ditubuhkan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu pada 2015. Perkataan rasmi adalah untuk "Memelihara dan menggunakan secara mampan, lautan, laut dan sumber marin demi pembangunan mampan."[1] Matlamat tersebut mempunyai sepuluh sasaran yang perlu dicapai menjelang 2030. Kemajuan ke arah setiap sasaran sedang diukur dengan satu penunjuk setiap satu.
Tujuh sasaran pertama ialah "sasaran hasil": Mengurangkan pencemaran laut; melindungi dan memulihkan ekosistem; mengurangkan pengasidan lautan; perikanan mampan; memulihara kawasan pantai dan marin; menamatkan subsidi yang menyumbang kepada penangkapan ikan berlebihan; dan meningkatkan faedah ekonomi daripada penggunaan sumber marin secara mampan. Tiga sasaran terakhir ialah "cara mencapai" sasaran: Meningkatkan pengetahuan saintifik, penyelidikan dan teknologi untuk kesihatan lautan; menyokong nelayan skala kecil; dan melaksanakan dan menguatkuasakan undang-undang laut antarabangsa.[1]
Sasaran, penunjuk dan kemajuan[sunting | sunting sumber]
Sasaran 14.1: Mengurangkan pencemaran marin[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.1 ialah: "Menjelang 2025, mencegah dan mengurangkan dengan ketara semua jenis pencemaran marin, khususnya daripada aktiviti berasaskan darat, termasuk serpihan marin dan pencemaran nutrien."[1]
Ia mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.1, iaitu "indeks eutrofikasi pantai dan ketumpatan serpihan plastik terapung."[2]
Sasaran 14.2: Melindungi dan memulihkan ekosistem[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.2 ialah: "Menjelang 2020, urus dan lindungi ekosistem marin dan pantai secara mampan untuk mengelakkan kesan buruk yang ketara, termasuk dengan mengukuhkan daya tahan mereka, dan mengambil tindakan untuk pemulihannya bagi mencapai lautan yang sihat dan produktif."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.2.1, iaitu "jumlah zon ekonomi eksklusif negara yang diuruskan menggunakan pendekatan berasaskan ekosistem."[2] Penunjuk ini bertujuan untuk melindungi dan mengurus secara mampan ekosistem marin dan pantai untuk mengelakkan kesan buruk. Zon ekonomi eksklusif (EEZ) ialah zon laut yang ditetapkan oleh Konvensyen Undang-undang Laut Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu 1982 di mana negara berdaulat mempunyai hak istimewa berkenaan penerokaan dan penggunaan sumber marin, termasuk pengeluaran tenaga daripada air dan angin.
Tiada data tersedia untuk penunjuk ini lagi.[3]
Sasaran 14.3: Mengurangkan pengasidan lautan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.3 ialah: "Meminimumkan dan menangani kesan pengasidan lautan, termasuk melalui kerjasama saintifik yang dipertingkatkan di semua peringkat".[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.3.1 ialah "purata keasidan marin (pH) diukur pada stesen pensampelan wakil yang dipersetujui."[2]
Tiada data tersedia untuk penunjuk ini lagi.[3]
Pengasidan lautan ditangani secara langsung oleh sasaran SDG 14.3. Pengasidan lautan memberi kesan kepada ekosistem persekitaran marin yang menyediakan makanan, mata pencarian dan perkhidmatan ekosistem lain untuk sebahagian besar populasi manusia. Kira-kira 1 bilion orang bergantung sepenuhnya atau sebahagiannya kepada perkhidmatan ekosistem yang disediakan oleh terumbu karang dari segi perikanan, pelancongan dan pengurusan pantai.[5] SDG 14 berkait sepenuhnya dengan kesan pengasidan lautan, kerana tumpuannya merangkumi perlindungan dan pemulihan ekosistem, penangkapan ikan yang mampan, perlindungan kawasan pantai dan marin serta melindungi faedah ekonomi yang diperoleh daripada sumber marin.
Sasaran 14.4: Perikanan mampan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.4 ialah: "Menjelang 2020, mengawal selia secara berkesan penuaian dan menamatkan penangkapan ikan berlebihan, penangkapan ikan yang menyalahi undang-undang, tidak dilaporkan dan tidak terkawal serta amalan penangkapan ikan yang merosakkan, dan melaksanakan pelan pengurusan berasaskan sains, untuk memulihkan stok ikan sesingkat mungkin, pada sekurang-kurangnya ke tahap yang boleh menghasilkan hasil mampan maksimum seperti yang ditentukan oleh ciri biologinya."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.4.1 ialah "perkadaran stok ikan dalam tahap yang mampan secara biologi."[3] Penunjuk ini bertujuan untuk mengukur jumlah bahagian stok ikan global yang dieksploitasi secara berlebihan, dieksploitasi sepenuhnya dan tidak dieksploitasi sepenuhnya. Tahap stok ikan adalah mampan jika ia kurang dieksploitasi atau dieksploitasi sepenuhnya. Stok ikan yang dieksploitasi secara berlebihan tidak dapat dikekalkan. Perikanan mampan bermakna meninggalkan ikan yang mencukupi di lautan sambil juga menghormati habitat dan memastikan orang yang bergantung kepada menangkap ikan dapat mengekalkan mata pencarian mereka. Menurut World Wide Fund for Nature (WWF), lebih 3 bilion orang bergantung kepada ikan dari perikanan laut dan darat sebagai sumber protein utama.[6] Menurut FAO, bidang perikanan mengekalkan berjuta-juta pekerjaan dan sering mewariskan tradisi dan pengetahuan dari generasi ke generasi.
Laporan di Forum Politik Peringkat Tinggi mengenai Pembangunan Mampan pada 2021 menyatakan bahawa: "Perikanan mampan menyumbang kira-kira 0.1% KDNK global pada 2017."[7]:22
Sasaran 14.5: Memulihara kawasan pantai dan marin[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.5 ialah: "Menjelang 2020, pelihara sekurang-kurangnya 10% kawasan pantai dan marin, selaras dengan undang-undang negara dan antarabangsa serta berdasarkan maklumat saintifik terbaik yang tersedia."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.5.1 ialah "liputan kawasan perlindungan berhubung dengan kawasan marin."
Istilah "Kawasan Perlindungan Marin" termasuk rizab marin, kawasan marin yang dilindungi sepenuhnya, zon larangan, kawasan perlindungan marin, kawasan perlindungan laut, taman marin, kawasan marin yang diuruskan secara tempatan dan lain-lain. Setiap kawasan mempunyai tahap perlindungan tertentu dan julat aktiviti tertentu yang dibenarkan.[8]
Dilaporkan pada 2021 bahawa "liputan purata kawasan perlindungan kawasan biodiversiti utama marin meningkat secara global daripada 28% pada 2000 kepada 44% pada 2020."[7]:21
Sasaran 14.6: Menamatkan subsidi yang menyumbang kepada penangkapan ikan berlebihan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.6 ialah: "Menjelang 2020, melarang beberapa bentuk subsidi perikanan yang menyumbang kepada lebihan kapasiti dan penangkapan ikan berlebihan, menghapuskan subsidi yang menyumbang kepada penangkapan ikan yang menyalahi undang-undang, tidak dilaporkan dan tidak terkawal dan mengelak daripada memperkenalkan subsidi baharu sedemikian, dengan mengiktiraf layanan khas khas dan berkesan bagi negara membangun dan negara kurang maju sebagai sebahagian daripada rundingan subsidi perikanan Pertubuhan Perdagangan Dunia."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.6.1 ialah "kemajuan oleh negara dalam tahap pelaksanaan instrumen antarabangsa yang bertujuan untuk memerangi penangkapan ikan yang menyalahi undang-undang, tidak dilaporkan dan tidak dikawal."
WWF menganggarkan bahawa kerugian global akibat penangkapan ikan haram menelan kos sehingga $36.4 bilion setiap tahun.[9]
Rundingan untuk Sasaran 14.6 berada di peringkat akhir untuk menamatkan perikanan berbahaya pada 2020.[10] Tarikh akhir ditetapkan pada Jun 2020, tetapi ditangguhkan akibat pandemik COVID-19 yang telah menimbulkan kebimbangan berhubung keupayaan untuk menyokong sektor perikanan.[10]
Sasaran 14.7: Meningkatkan faedah ekonomi daripada penggunaan sumber marin secara mampan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.7 ialah: "Menjelang 2030, tingkatkan manfaat ekonomi kepada negara pulau kecil membangun dan negara kurang maju daripada penggunaan sumber marin secara mampan, termasuk melalui pengurusan mampan perikanan, akuakultur dan pelancongan."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.7.1 ialah " perikanan mampan sebagai sebahagian KDNK."
Tiada data tersedia untuk penunjuk ini lagi.[3]
Sasaran 14.a: Meningkatkan pengetahuan saintifik, penyelidikan dan teknologi untuk kesihatan lautan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.a ialah: "Meningkatkan pengetahuan saintifik, membangunkan kapasiti penyelidikan dan memindahkan teknologi marin, dengan mengambil kira Kriteria dan Garis Panduan Suruhanjaya Oseanografi Antara Kerajaan mengenai Pemindahan Teknologi Marin, untuk meningkatkan kesihatan lautan dan meningkatkan sumbangan biodiversiti marin kepada pembangunan negara-negara membangun, khususnya negara pulau kecil membangun dan negara kurang maju."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.a.1. ialah "perkadaran jumlah belanjawan penyelidikan yang diperuntukkan untuk penyelidikan dalam bidang teknologi marin". Penunjuk ini bertujuan untuk meningkatkan kesihatan lautan dan untuk meningkatkan sumbangan biodiversiti marin kepada pembangunan negara membangun, khususnya negara pulau kecil membangun dan negara kurang maju.
Sasaran 14.b: Menyokong nelayan skala kecil[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.b ialah: "Menyediakan akses kepada nelayan artisan berskala kecil kepada sumber marin dan pasaran."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.b.1. ialah "kemajuan oleh negara dalam tahap penggunaan rangka kerja undang-undang/kawal selia/dasar/institusi yang mengiktiraf dan melindungi hak akses terhadap perikanan berskala kecil."
Tiada data tersedia untuk penunjuk ini lagi.[3]
Sasaran 14.c: Melaksana dan menguatkuasakan undang-undang laut antarabangsa[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 14.c ialah: "Tingkatkan pemuliharaan dan penggunaan lestari lautan dan sumbernya dengan melaksanakan undang-undang antarabangsa seperti yang dicerminkan dalam Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut, yang menyediakan rangka kerja undang-undang untuk pemuliharaan dan kelestarian. penggunaan lautan dan sumbernya, seperti yang teringat dalam perenggan 158 "Masa depan yang kita inginkan."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 14.c.1. ialah "bilangan negara yang membuat kemajuan dalam meratifikasi, menerima dan melaksanakan melalui rangka kerja undang-undang, dasar dan institusi, instrumen berkaitan lautan yang melaksanakan undang-undang antarabangsa, seperti yang ditunjukkan dalam Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut."
Laporan pada tahun 2021 menyatakan bahawa: "Banyak Negara telah meratifikasi atau menyetujui Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut (168 pihak) dan perjanjian pelaksanaannya (150 pihak untuk Perjanjian yang berkaitan dengan pelaksanaan Bahagian XI Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut dan 91 pihak bagi Perjanjian Stok Ikan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu).[7]:22
Cabaran[sunting | sunting sumber]
Kesan pandemik COVID-19[sunting | sunting sumber]
Pandemik COVID-19 pada tahun 2020 mempunyai kesan positif ke atas lautan memandangkan aktiviti manusia lebih rendah dan memberikan peluang untuk laluan pemulihan yang mampan.[11]
Sebaliknya, pandemik COVID-19 juga memburukkan lagi penggunaan plastik pakai buang seperti topeng, bekas pencuci tangan, sarung tangan dan banyak lagi, di banyak tempat di seluruh dunia, khususnya di Afrika.[12] Dianggarkan 12 bilion topeng muka sekali pakai dibuang setiap bulan yang menimbulkan ancaman besar kepada kesihatan manusia dan alam sekitar, disebabkan pengurusan sisa tidak formal di banyak negara Afrika.[12]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ a b c d e f g h i j k l United Nations (2017) Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development (A/RES/71/313)
- ^ a b c "Goal 14: Sustainable Development Knowledge Platform". sustainabledevelopment.un.org. Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b c d e "Goal 14: Life below Water - SDG Tracker". Our World in Data (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b Ritchie, Roser, Mispy, Ortiz-Ospina. "SDG 14 - Measuring progress towards the Sustainable Development Goals." SDG-Tracker.org, website (2018).
- ^ Rivera, Hanny E.; Chan, Andrea N.; Luu, Victoria (2020-08-05). "Coral reefs are critical for our food supply, tourism, and ocean health. We can protect them from climate change". MIT Science Policy Review (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-09-03.
- ^ "Sustainable Fisheries". wwf.panda.org. Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b c United Nations Economic and Social Council (2021) Progress towards the Sustainable Development Goals Report of the Secretary-General, E/2021/58, High-level political forum on sustainable development.
- ^ "Marine Protected Area". wwf.panda.org. Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ "Illegal Fishing | Threats | WWF". World Wildlife Fund (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b Cisneros-Montemayor, Andrés M.; Ota, Yoshitaka; Bailey, Megan; Hicks, Christina C.; Khan, Ahmed S.; Rogers, Anthony; Sumaila, U. Rashid; Virdin, John; He, Kevin K. (2020). "Changing the narrative on fisheries subsidies reform: Enabling transitions to achieve SDG 14.6 and beyond". Marine Policy (dalam bahasa Inggeris). 117: 103970. doi:10.1016/j.marpol.2020.103970. PMC 7142672. PMID 32287946.
- ^ "Goal 14: Conserve and sustainably use the oceans, seas and marine resources for sustainable development". United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Statistics Division. Dicapai pada 7 September 2020.
- ^ a b Benson, Nsikak U.; Fred-Ahmadu, Omowunmi H.; Bassey, David E.; Atayero, Aderemi A. (2021-06-01). "COVID-19 pandemic and emerging plastic-based personal protective equipment waste pollution and management in Africa". Journal of Environmental Chemical Engineering (dalam bahasa Inggeris). 9 (3): 105222. doi:10.1016/j.jece.2021.105222. ISSN 2213-3437. PMC 7881289. PMID 33614408.