Lihat sumber bagi Jajahan Mahkota Labuan

{{Infobox former country
| native_name            = ''Pulau Labuan''<br>纳闽
| conventional_long_name = Jajahan Mahkota Labuan
| common_name            = Labuan
| continent              = Asia
| region                 = Asia Tenggara
| status                 = Jajahan
| empire                 = Empayar British
| era                    = Empayar British
| image_flag             = Flag of Labuan (1912–1946).svg
| flag_alt               = Bendera 1912–1946
| symbol_type            = Lencana
| image_coat             = Coat of arms of Labuan (1912–1946).svg
| image_map              = Labuan in Malaysia (special marker).svg
| image_map_caption = <center>{{Legend inline|#C41E3A|outline=silver}} '''Labuan''' hari ini, dalam {{Legend inline|#FFFDD0|outline=silver}} [[Malaysia]]</center>
| year_start             = 1848
| year_end               = 1946
| life_span              = 1848–1890<br><br>1904–1906<br><br>1906–1941<br><br>1945–1946
| event_pre              =
| date_pre               =
| event_start            = Penubuhan tanah jajahan
| date_start             =
| event1                 = Dipindahkan ke [[Borneo Utara]]
| date_event1            = 1890
| event2                 = Digabungkan ke dalam [[Negeri-negeri Selat]]
| date_event2            = 1906
| event3                 = [[Pendudukan Jepun di Borneo British|Pendudukan Jepun]]
| date_event3            = 1941
| event_end              = Labuan kepada [[Jajahan Mahkota Borneo Utara|Mahkota Borneo Utara]]
| date_end               = 15 Julai
| event_post             = [[Malaysia|Persekutuan]]
| date_post              = 16 September 1963
| p1                     = Empayar Brunei
| flag_p1                = Old Flag of Brunei.svg
| p2                     = Borneo Utara
| flag_p2                = Flag of North Borneo (1902–1946).svg
| p3                     = Negeri-negeri Selat
| flag_p3                = Flag of the British Straits Settlements (1904–1925).svg
| p4                     = Pendudukan Jepun di Borneo British
| flag_p4                = Merchant flag of Japan (1870).svg
| s1                     = Borneo Utara
| flag_s1                = Flag of North Borneo (1902–1946).svg
| s2                     = Negeri-negeri Selat
| flag_s2                = Flag of the British Straits Settlements (1904–1925).svg
| s3                     = Pendudukan Jepun di Borneo British
| flag_s3                = Merchant flag of Japan (1870).svg
| s4                     = Jajahan Mahkota Borneo Utara
| flag_s4                = Flag of North Borneo (1948–1963).svg
| national_anthem        = ''[[God Save the Queen|God Save the King/Queen]]''
| capital                = [[Victoria, Labuan|Victoria]]
| common_languages       = {{unbulleted list | [[Bahasa Inggeris|Inggeris]] | [[Bahasa Melayu|Melayu]] | [[Bahasa Cina|Cina]] | [[Bahasa India|India]] }}
|currency                = {{unbulleted list| [[Dolar Selat]] <small>(to 1939)</small> | [[Dolar Malaya]] <small>(selepas itu)</small> }}
| government_type        = {{unbulleted list|[[Monarki]] <small>(1867–1946)</small> }}
| latd                   = 5
| latm                   = 19
| lats                   = 13.16
| latNS                  = N
| longd                  = 115
| longm                  = 12
| longs                  = 40.42
| longEW                 = E
| title_leader           = [[Monarki United Kingdom|Monarki]]
| leader1                = [[Ratu Victoria]]
| year_leader1           = 1837–1901
| leader2                = [[George VI]]
| year_leader2           = 1936–1952
| title_deputy           = Gabenor pertama
| deputy1                = [[James Brooke]]
| year_deputy1           = 1847–1852
| stat_area1             = 91.64
| today                  = {{flag|Malaysia}}
}}

'''[[Labuan]]''', terdiri daripada Pulau Labuan utama dan enam pulau-pulau kecil (Pulau Burung, Pulau Daat, [[Pulau Kuraman]], Pulau Papan, Pulau Rusukan Kecil, and Pulau Rusukan Besar). Sejak abad ke-15, Labuan merupakan sebahagian daripada [[Brunei]] dan pulau itu menjadi tempat perlindungan bagi kapal-kapal dari ribut dan serangan [[lanun]]. Kemudian pada tahun 1846, Labuan telah diserahkan kepada Great Britain pada tahun 1848 untuk menjadi [[jajahan mahkota]] di bawah [[Perjanjian Labuan]].

Pada tahun 1890, ia ditadbir oleh [[Syarikat Borneo Utara British]]. Ia kembali kepada pemerintahan kerajaan British pada tahun 1904. Kemudian, pada 1 Januari 1907, ia menyertai [[Negeri-negeri Selat]] dan telah ditadbir dari [[Singapura]], ibu negeri Negeri-negeri Selat.

Semasa [[Perang Dunia II]], Labuan telah diduduki oleh [[Jepun]] dari Disember 1941 hingga Jun 1945 dan ditadbir sebagai sebahagian daripada unit tentera Utara Borneo oleh Tentera ke-37 Jepun. Labuan telah ditukar nama Pulau Maida (Pulau Maida, 前田島 ''Maeda-shima'') sempena Marquis [[Toshinari Maeda]], komander pertama tentera Jepun di Borneo utara. Pembebasan Borneo bermula pada 10 Jun 1945 apabila Tentera Bersekutu di bawah pimpinan Jeneral McArthur mendarat di Labuan dengan konvoi 100 buah kapal. Divisi ke-9 Australia melancarkan serangan disokong oleh pengeboman besar-besaran udara dan laut yang mengakibatkan penyerahan kalah Jepun. Pada 9 September 1945, Jeneral [[Baba Masao|Masao Baba]], komander tentera Jepun, menyerah diri di pantai Layang-layang di hadapan Mejar Jeneral George F. Wooten, komander [[Divisi ke-9 Australia]]. Labuan menggunakan nama yang dahulu dan berada di bawah pentadbiran tentera British bersama-sama dengan yang lain daripada Negeri-negeri Selat, kemudian bergabung dengan Tanah Jajahan Mahkota [[Jajahan Mahkota Borneo Utara|Borneo Utara]], pada 15 Julai 1946, yang seterusnya menjadi sebahagian daripada [[Malaysia]] sebagai negeri [[Sabah]] pada 16 September 1963.

Labuan kemudiannya dipisahkan dari Sabah, menjadi [[Wilayah Persekutuan (Malaysia)|Wilayah Persekutuan]], ditadbir oleh kerajaan persekutuan, pada 16 April 1984.

== Garis masa ==
* 1500 Di bawah [[Empayar Brunei]].
* 1846 [[Perjanjian Labuan]], secara rasmi menjadi [[jajahan mahkota]] untuk Great Britain.
* 1890 Dimasukkan ke dalam wilayah [[Syarikat Borneo Utara British]] yang pada tahun 1881 telah mengambil alih tanah yang sebelumnya sebahagian daripada [[Brunei]].
* 1906 Sempadan [[Negeri-negeri Selat]] telah diperluaskan kepada Jajahan Labuan.
* 1907 Menjadi sebahagian daripada Negeri-negeri Selat.
* 1946 Labuan dikembalikan kepada Jajahan Mahkota [[Jajahan Mahkota Borneo Utara|Borneo Utara]].
* 1963 Menjadi sebahagian daripada [[Sabah]] dan [[Malaysia]].
* 1984 Diserahkan kepada [[Kerajaan Malaysia|Kerajaan Persekutuan]] oleh Sabah dan dijadikan [[Wilayah Persekutuan (Malaysia)|Wilayah Persekutuan]].

== Pautan luar ==
* Official Portal Labuan Co. http://www.pl.gov.my/history-of-labuan {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131011031011/http://www.pl.gov.my/history-of-labuan |date=2013-10-11 }}


{{British overseas territories}}
{{British rule in Malaysian history}}
{{Malaysia topics}}

{{coord missing}}

{{DEFAULTSORT:Labuan, Crown colony of}}
[[Kategori: Borneo British]]
[[Kategori: Bekas jajahan dan naungan British di Asia | Labuan]]
[[Kategori: Pedudukan tentera Jepun]]
[[Kategori: Borneo Utara British]]
[[Kategori: Sejarah Brunei]]
[[Kategori: Sejarah Sabah]]
[[Kategori: Bekas negara dalam sejarah Brunei]]
[[Kategori: Bekas negara dalam sejarah Malaysia]]
[[Kategori: Sejarah Borneo Utara]]
[[Kategori: Labuan | Jajahan Mahkota Labuan]]
[[Kategori: Penempatan di Empayar British 1848]]
[[Kategori:Bekas jajahan British]]
[[Kategori:Sejarah Labuan]]