Pergi ke kandungan

Kertas tisu

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Lembaran kertas tisu

Kertas tisu atau kertas selampai atau ringkasnya tisu ialah kertas ringan atau, kertas crêpe ringan. Tisu juga boleh dibuat daripada pulpa kertas kitar semula pada mesin kertas.

Kertas tisu sangat serba boleh, dan pelbagai jenis tisu dibuat untuk memenuhi tujuan ini, iaitu kertas tisu kebersihan, tisu muka, tuala kertas, sebagai bahan pembungkusan, antara kegunaan lain (kadang-kadang kreatif).

Penggunaan kertas tisu adalah perkara biasa di negara maju, sekitar 21 juta tan di Amerika Utara dan 6 juta di Eropah, dan semakin berkembang disebabkan oleh pembandaran. Akibatnya, industri ini sering dikritik sebagai pendorong penebangan hutan Walau bagaimanapun, lebih banyak syarikat pada masa ini menggunakan lebih banyak gentian kitar semula dalam kertas tisu.

Hartanah

[sunting | sunting sumber]

Sifat utama tisu ialah daya serap, berat asas, ketebalan, pukal (isipadu khusus), kecerahan, regangan, penampilan dan keselesaan.

Pengeluaran

[sunting | sunting sumber]
Tissue Converting and Production Machine in action
Mesin Penukar Kertas Tisu dengan Gulung Jumbo dilampirkan. [1]

Kertas tisu dihasilkan pada mesin kertas yang mempunyai satu silinder pengering dipanaskan wap besar (pengering Yankee) yang dipasang dengan hud udara panas. Bahan mentahnya ialah pulpa kertas. Silinder Yankee disembur dengan pelekat agar kertas dapat melekat. Proses pengkrepan dilakukan oleh bebilah Yankee yang mengikis kertas kering dari permukaan silinder. Kedutan (crêping) dikawal oleh kekuatan pelekat, geometri bebilah, perbezaan kelajuan antara pengering Yankee dan bahagian akhir mesin kertas dan ciri-ciri pulpa kertas.[2]

Aplikasi

[sunting | sunting sumber]

Kertas tisu bersih

[sunting | sunting sumber]
Gulungan kertas tisu yang digunakan dalam tandas

Kertas tisu bersih lazimnya dalam kegunaan peribadi sebagai tisu muka (sapu tangan kertas), tuala, tisu bilik mandi dan tuala rumah. Kertas telah digunakan untuk tujuan kebersihan selama berabad-abad, tetapi kertas tisu seperti yang kita ketahui hari ini tidak dihasilkan di Amerika Syarikat sebelum pertengahan 1940-an. Di Eropah Barat, pengeluaran perindustrian berskala besar bermula pada awal 1960-an.

Tisu muka

[sunting | sunting sumber]
Sekotak tisu muka

Tisu muka merujuk kepada kelas kertas lembut, menyerap, pakai buang yang sesuai digunakan pada muka. Istilah ini biasanya digunakan bagi merujuk kepada jenis tisu muka, biasanya dijual dalam kotak, yang direka untuk memudahkan pengeluaran lendir hidung walaupun ia mungkin merujuk kepada jenis tisu muka yang lain termasuk napkin dan kain lap.

Sapu tangan tisu pertama diperkenalkan pada tahun 1920-an. Produk ini telah diperhalusi selama bertahun-tahun, terutamanya bagi kelembutan dan kekuatan, tetapi reka bentuk asasnya kekal berterusan. Hari ini, setiap orang di Eropah Barat menggunakan kira-kira 200 sapu tangan tisu setahun, dengan pelbagai fungsi 'alternatif' termasuk rawatan luka ringan, pembersihan muka dan tangan serta pembersihan cermin mata.[3]

Kepentingan tisu kertas untuk meminimumkan penyebaran jangkitan telah diserlahkan berikutan kebimbangan terhadap wabak selesema babi. Di UK, sebagai contoh, kerajaan menjalankan kempen yang dipanggil "tangkap, buang, bunuh", yang menggalakkan orang ramai menutup mulut mereka dengan tisu kertas apabila batuk atau bersin.[4] Tekanan terhadap penggunaan kertas tisu telah meningkat berikutan kebimbangan kebersihan yang lebih baik sebagai tindak balas kepada pandemik coronavirus.

Tuala kertas

[sunting | sunting sumber]

Tuala kertas adalah aplikasi kedua terbesar kertas tisu dalam sektor komersial. Kertas jenis ini biasanya mempunyai berat asas 20 hingga 24 g/m2. Biasanya, tuala kertas seperti itu adalah dua lapis. Tisu jenis ini boleh dibuat daripada 100% pulpa kimia kepada 100% serat kitar semula atau gabungan kedua-duanya. Biasanya, beberapa pulpa kimia gentian panjang disertakan untuk meningkatkan kekuatan.[5]

Tisu pembalut

[sunting | sunting sumber]

Tisu pembalut ialah sejenis kertas tisu nipis dan lut sinar yang digunakan untuk membalut/membungkus pelbagai artikel & sebagai kusyen bagi barang rapuh.

Tisu tandas

[sunting | sunting sumber]

Gulungan kertas tandas telah tersedia sejak akhir abad ke-19. Hari ini, lebih daripada 20 bilion gulungan tisu tandas digunakan setiap tahun di Eropah Barat.[3]

Napkin meja

[sunting | sunting sumber]

Napkin meja boleh dibuat daripada kertas tisu. Ini dibuat daripada satu hingga empat lapis dan dalam pelbagai kualiti, saiz, lipatan, warna dan corak bergantung pada penggunaan yang dimaksudkan dan fesyen yang lazim. Komposisi bahan mentah adalah berbeza-beza, daripada pulpa dinyahtinta hingga pulpa kimia, bergantung pada kualiti.

Napkin kertas berwarna boleh menjadi sumber amina aromatik primer karsinogenik (paA) apabila digunakan sebagai pembungkus makanan akibat degradasi sebatian azo yang digunakan sebagai pewarna kertas.[6]

Pengganggu akustik

[sunting | sunting sumber]

Pada penghujung 1970-an dan awal 1980-an, seorang jurutera rakaman bunyi bernama Bob Clearmountain dikatakan telah menggantung kertas tisu pada sepasang pembesar suara Yamaha NS-10 miliknya untuk merendahkan treble yang terlalu terang yang datang daripadanya.[7][8][9]

Pembaikan jalan

[sunting | sunting sumber]

Kertas tisu, dalam bentuk kertas tandas ekalapis standard, biasanya digunakan dalam pembaikan jalan untuk melindungi pengedap retak. Pengedap memerlukan lebih daripada 40 minit agar cukup matang untuk tidak melekat pada lalu lintas. Penggunaan kertas tandas menghilangkan sifat melekit dan mengekalkan tar di tempatnya, membolehkan jalan dibuka semula serta-merta dan meningkatkan produktiviti krew pembaikan jalan. Kertas itu rosak dan hilang pada hari-hari berikutnya.[10][11] Penggunaannya telah dikreditkan kepada pekerja Jabatan Pengangkutan Minnesota Fred Muellerleile, yang menghasilkan idea itu pada tahun 1970 selepas pada mulanya mencuba kertas pejabat standard, yang berfungsi, tetapi tidak mudah hancur.[12]

Industri pembungkusan

[sunting | sunting sumber]

Selain daripada di atas, rangkaian tisu khusus juga dihasilkan untuk digunakan dalam industri pembungkusan. Ini digunakan untuk membalut/membungkus pelbagai barangan, melindungi barang yang rapuh, dimasukkan dalam kasut atau beg untuk mengekalkan bentuk yang utuh atau, dimasukkan dalam pakaian semasa pembungkusan untuk memastikan ia tidak berkedut dan selamat. Ia biasanya digunakan dicetak dengan nama jenama pengeluar atau, logo untuk meningkatkan rupa dan daya tarikan estetik produk. Ia adalah sejenis kertas nipis, lut sinar umumnya dalam julat antara 17 dan 40 GSM, yang boleh menjadi kasar atau, bersinar, keras atau lembut, bergantung pada jenis penggunaan.

Industri

[sunting | sunting sumber]

Di Amerika Utara, orang ramai menggunakan tisu sekitar tiga kali lebih banyak daripada di Eropah.[13] Daripada anggaran pengeluaran dunia sebanyak 21 juta tonne (21,000,000 long ton; 23,000,000 short ton) tisu, Eropah menghasilkan kira-kira 6 juta tonne (5,900,000 long ton; 6,600,000 short ton).[14]

Pasaran tisu Eropah bernilai kira-kira 10 bilion Euro setiap tahun dan berkembang pada kadar sekitar 3%. Pasaran Eropah mewakili sekitar 23% daripada pasaran global. Daripada jumlah tisu pasaran kertas dan papan menyumbang 10%. Analisis dan penyelidikan pasaran di Eropah, Jerman adalah salah satu negara pengguna tisu teratas di Eropah Barat manakala Sweden berada di atas penggunaan kertas tisu per kapita di Eropah Barat.[15]

Pengeluaran dan penggunaan kertas tisu diramalkan akan terus berkembang kerana faktor seperti pembandaran, peningkatan pendapatan boleh guna dan perbelanjaan pengguna. Pada 2015, pasaran global untuk kertas tisu berkembang pada kadar setahun antara 8–9% (China, kini 40% daripada pasaran global) dan 2–3% (Eropah).[16] Permintaan tisu di pihak pengguna meningkat manakala dengan bisnes luar rumah merosot kerana sekatan perjalanan pandemik COVID-19.[17]

Kelestarian

[sunting | sunting sumber]

Industri kertas secara umumnya mempunyai sejarah panjang tuduhan kerana bertanggungjawab terhadap penebangan hutan global melalui pembalakan yang haram serta sah. WWF telah menggesa Asia Pulp & Paper (APP), "salah satu penebangan hutan paling terkenal di dunia" terutamanya di hutan hujan Sumatera, untuk menjadi sebuah syarikat yang bertanggungjawab terhadap alam sekitar; pada 2012, WWF melancarkan kempen untuk mengalih keluar jenama kertas tandas yang diketahui diperbuat daripada gentian APP daripada rak kedai runcit.[18] Menurut Worldwatch Institute, penggunaan kertas tandas per kapita dunia adalah 3.8 kilogram pada tahun 2005. WWF menganggarkan bahawa "setiap hari, kira-kira 270,000 pokok dibuang ke dalam longkang atau akhirnya menjadi sampah di seluruh dunia", kadarnya kira-kira 10% disebabkan oleh kertas tandas sahaja.[19][20]

Sementara itu, industri tisu kertas, bersama-sama dengan sektor pembuatan kertas yang lain, telah berusaha untuk meminimumkan kesannya terhadap alam sekitar. Gentian dipulihkan kini mewakili kira-kira 46.5% daripada bahan mentah industri kertas. Industri ini sangat bergantung pada bahan api bio (kira-kira 50% daripada tenaga utamanya). Penggunaan tenaga primer khususnya telah menurun sebanyak 16% dan penggunaan elektrik khusus telah menurun sebanyak 11%, disebabkan oleh langkah-langkah seperti teknologi proses yang lebih baik dan pelaburan dalam gabungan haba dan kuasa (CHP). Pelepasan karbon dioksida khusus daripada bahan api fosil menurun sebanyak 25% disebabkan oleh langkah berkaitan proses dan peningkatan penggunaan bahan api karbon rendah dan biojisim. Setelah digunakan, kebanyakan produk kertas berasaskan hutan memulakan kehidupan baharu sebagai bahan kitar semula atau bahan api.[21]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Tissue Paper Converting Machine Photos Diarkibkan 2017-12-20 di Wayback Machine Al Baraka
  2. ^ Paulapuro, Hannu (2000). "3". Paper and Board grades. Papermaking Science and Technology. 18. Finland: Fapet Oy. m/s. 75–92. ISBN 952-5216-18-7.
  3. ^ a b European Tissue Symposium. "Tissue Product Properties" Diarkibkan 2010-02-12 di Wayback Machine, Retrieved on 2010-01-02.
  4. ^ Department of Health "Respiratory and hand hygiene guidance" Diarkibkan 2009-06-08 di Wayback Machine, retrieved on 2009-06-05.
  5. ^ Paulapuro, Hannu (2000). "3". Paper and Board grades. Papermaking Science and Technology. 18. Finland: Fapet Oy. m/s. 80. ISBN 952-5216-18-7.
  6. ^ Azo compounds#European regulation
  7. ^ Gardiner, Bryan (15 September 2010). "Yamaha's NS-10: The Most Important Speaker You've Never Heard Of" Diarkibkan 2014-02-12 di Wayback Machine. Gizmodo
  8. ^ 1977 Yamaha NS-10M Speakers|Mix Inducts the Yamaha NS10M Speakers into the TECnology Hall of Fame Diarkibkan 2014-02-02 di Wayback Machine. Mix (28 August 2008).
  9. ^ PR Newell, KR Holland & JP Newell. "The Yamaha NS10M: Twenty Years a Reference Monitor. Why?" Diarkibkan 2012-06-04 di Wayback Machine. Report commissioned by Sound on Sound, Institute of Acoustics (2001)
  10. ^ Aguilar, John (2016-11-03). "Littleton TP's its own streets as a way to fill its cracks — single-ply only". The Denver Post. Denver, Colorado. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-11-23. Dicapai pada 2017-09-22.
  11. ^ Salter, Peter (2014-12-31). "City crews hitting the streets with single-ply toilet paper". Lincoln Journal-Star. Lincoln, Nebraska. Diarkibkan daripada yang asal pada 2017-09-23. Dicapai pada 2017-09-22.
  12. ^ Ojanpa, Brian (2011-08-12). "Road T.P. was his idea that stuck". Mankato Free Press. Mankato, Minnesota. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-02-26. Dicapai pada 2017-09-22.
  13. ^ European Tissue Symposium "Facts and Figures" Diarkibkan 2008-06-20 di Wayback Machine. Retrieved on 2009-06-05
  14. ^ European Tissue Symposium "Profile of the ETS" Diarkibkan 2010-02-06 di Wayback Machine. Retrieved on 2010-01-02
  15. ^ Western European Tissue Consumption Diarkibkan 2017-12-07 di Wayback Machine, 2010 – 2016
  16. ^ "Is tissue becoming a safe haven for the global pulp and paper industry? Global paper and board industry is in transition". paperindustryworld. 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-05-29. Dicapai pada 2016-06-23.
  17. ^ COVID-19 and tissue markets Diarkibkan 2020-07-12 di Wayback Machine April 2020|publisher=Fastmarkets RISI
  18. ^ "Does your toilet paper cause rain forest destruction?". WWF. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-04-04. Dicapai pada 2016-04-11.
  19. ^ "Flushing Forests | Worldwatch Institute". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-04-21. Dicapai pada 2016-04-11.
  20. ^ "Don't flush forests down the toilet | WWF". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-04-11. Dicapai pada 2016-04-11.
  21. ^ Paper Online "Environmental Issues" Diarkibkan 2010-02-06 di Wayback Machine Retrieved on 2010-02-04
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kertas_tisu&oldid=5779240"