MODEL POLITIK DI KANADA

PENDAHULUAN

  Kanada terletak di Amerika Utara telah mendapat pengiktirafan antarabangsa untuk sistem politiknya yang berjaya dan berfungsi dengan baik. Terkenal dengan tadbir urus demokratik, komitmen terhadap hak asasi manusia, keterangkuman dan kepelbagaian budaya, Kanada berfungsi sebagai model teladan untuk negara di seluruh dunia.

RANGKA KERJA PERLEMBAGAAN

  Sistem politik Kanada berakar umbi dalam rangka kerja perlembagaan yang merangkumi prinsip demokrasi berparlimen dan kedaulatan undang-undang. Akta Perlembagaan 1982 mengukuhkan kedaulatan Kanada dan mengabadikan hak dan kebebasan asas termasuk perlindungan hak minoriti dan pengiktirafan hak Orang Asal (Fletcher, 2014). Rangka kerja perlembagaan menyediakan asas yang stabil dan seimbang untuk tadbir urus demokratik memastikan kedaulatan undang-undang dan perlindungan kebebasan individu.

1. Akta Perlembagaan 1867 juga dikenali sebagai Akta Amerika Utara British menggariskan pembahagian kuasa antara kerajaan persekutuan dan kerajaan wilayah. Rangka kerja perlembagaan ini memperuntukkan tanggungjawab khusus kepada setiap peringkat kerajaan seperti pertahanan, perdagangan, imigresen, pendidikan, penjagaan kesihatan dan sumber asli kepada wilayah (Bakvis & Skogstad, 2011).
2. Sistem persekutuan Kanada memberikan tahap autonomi yang besar kepada wilayah. Setiap wilayah mempunyai dewan perundangan dan cawangan eksekutifnya sendiri, membolehkan mereka menangani keperluan dan kebimbangan serantau dalam bidang kuasa mereka. Wilayah mempunyai kuasa untuk membuat undang-undang dan peraturan di kawasan di bawah bidang kuasa mereka yang menyumbang kepada responsif dan kebolehsesuaian sistem politik (Mintz, 2003).
3. Mahkamah Agung Kanada memainkan peranan penting dalam mentafsir dan menegakkan rangka kerja perlembagaan. Melalui keputusannya, Mahkamah menjelaskan pembahagian kuasa dan menyelesaikan pertikaian antara kerajaan persekutuan dan wilayah. Sebagai contoh, dalam kes penting Reference re Secession of Quebec pada tahun 1998, Mahkamah Agung menubuhkan rangka kerja undang-undang untuk pemisahan yang berpotensi mengesahkan keperluan untuk rundingan perlembagaan dan proses demokrasi (Mahkamah Agung Kanada, 1998).
4. Akta Perlembagaan 1867 juga termasuk peruntukan untuk meminda perlembagaan. Pindaan memerlukan persetujuan kerajaan persekutuan dan bilangan wilayah tertentu yang mewakili majoriti penduduk Kanada. Proses ini membolehkan evolusi dan penyesuaian rangka kerja perlembagaan untuk menangani keperluan dan aspirasi yang berubah-ubah. Dari masa ke masa, perlembagaan telah dipinda untuk menampung tanggungjawab baru dan menangani perubahan masyarakat, mencerminkan fleksibiliti dan responsif sistem politik Kanada (Bailey & Smith, 2005).

SISTEM PILIHAN RAYA

  Kanada menggunakan demokrasi perwakilan dengan sistem parlimen. Sistem pilihan rayanya adalah berdasarkan sistem pluraliti ahli tunggal (first-past-the-post) di mana pengundi memilih calon untuk mewakili kawasan mereka di Dewan Rakyat. Sistem ini memupuk hubungan langsung antara konstituen dan wakil rakyat mereka membolehkan akauntabiliti dan responsif terhadap keperluan pengundi (Blais, 2008).

1. Sistem pilihan raya Kanada yang dikenali sebagai sistem perwakilan berkadar memastikan parti politik diwakili mengikut perkadaran undi yang mereka terima. Sistem ini membolehkan refleksi yang lebih tepat tentang keutamaan pengundi dan menggalakkan kemasukan suara yang pelbagai dalam proses perundangan (Blake, 2019).
2. Sistem berbilang parti Kanada dan perwakilan berkadar menggalakkan pembinaan gabungan dan pencarian konsensus di kalangan parti. Dalam situasi di mana tiada parti tunggal memperoleh majoriti kerusi, parti sering membentuk gabungan atau bekerjasama untuk membentuk kerajaan yang stabil. Pendekatan kolaboratif ini memupuk kestabilan politik kerana keputusan dibuat melalui rundingan dan kompromi, dengan mengambil kira pelbagai perspektif yang lebih luas (Docherty & Tanguay, 2013).
3. Perwakilan berkadar memudahkan perwakilan kumpulan minoriti dalam proses politik. Ia memastikan bahawa parti-parti yang mewakili komuniti tertentu atau kumpulan berkepentingan mempunyai peluang yang saksama untuk mendapatkan perwakilan di parlimen. Sistem ini membolehkan kepelbagaian yang lebih besar dalam badan perundangan, memberi suara kepada masyarakat yang kurang diwakili dan menggalakkan keterangkuman dalam membuat keputusan (Belanger & Nadeau, 2007).
4. Perwakilan berkadar membantu mengurangkan risiko polarisasi dan senario pemenang mengambil semua yang boleh timbul dalam sistem pilihan raya lain. Dengan memastikan bahawa kerusi diperuntukkan secara berkadar dengan undi yang diterima, ia tidak menggalakkan sikap partisan yang melampau dan menggalakkan pendekatan yang lebih kerjasama dalam kalangan parti politik (Pilon, 2019).

KEPELBAGAIAN BUDAYA

  Komitmen Kanada terhadap kepelbagaian budaya adalah ciri yang menentukan sistem politiknya. Akta Multikulturalisme Kanada 1988 secara rasmi mengiktiraf dan mempromosikan kepelbagaian budaya sebagai nilai asas masyarakat Kanada. Komitmen ini memupuk keterangkuman dan meraikan pelbagai latar belakang budaya, etnik dan agama warganya. Dasar multikulturalisme Kanada menggalakkan perpaduan sosial, integrasi pendatang baru dan pemeliharaan warisan budaya (Kymlicka, 2015). Ia menggalakkan rasa kekitaan dan kesaksamaan, menjadikan Kanada sebuah masyarakat yang mesra dan harmoni.

1. Piagam Hak dan Kebebasan Kanada, yang termaktub dalam Akta Perlembagaan 1982 berfungsi sebagai dokumen asas yang menjamin hak asasi dan perlindungan kepada semua individu di Kanada. Ia memastikan individu dilindungi daripada diskriminasi berdasarkan kaum, etnik, agama dan ciri-ciri lain (Hiebert, 2018).
2. Dasar imigresen Kanada telah lama mengutamakan penerimaan pendatang dan pelarian. Akta Perlindungan Imigresen dan Pelarian menyediakan rangka kerja untuk pemilihan pendatang yang adil dan inklusif, menekankan integrasi dan penyertaan penuh mereka dalam masyarakat Kanada (Kewarganegaraan dan Imigresen Kanada, 2021). Pendekatan ini membolehkan individu daripada pelbagai latar belakang budaya menyumbang kepada ekonomi, sosial dan politik Kanada. (Bloemraad, 2013).
3. Kanada secara rasmi menerima pakai dasar multikulturalisme pada tahun 1971 menjadi negara pertama di dunia yang berbuat demikian. Dasar ini mengiktiraf dan menggalakkan kepelbagaian sebagai aset negara dan komited terhadap pemeliharaan dan peningkatan warisan pelbagai budaya dalam rangka kerja hak dan tanggungjawab yang sama (Jabatan Warisan Kanada, 2019). Ia menggalakkan individu dan komuniti untuk mengekalkan dan berkongsi tradisi budaya mereka sambil mengambil bahagian sepenuhnya dalam masyarakat Kanada.
4. Kanada secara aktif mempromosikan perayaan kebudayaan dan program integrasi yang memudahkan kemasukan pendatang baru dan memupuk semangat kekitaan. Acara seperti Hari Kanada, Hari Orang Asli Kebangsaan dan festival kebudayaan mempamerkan warisan negara yang pelbagai dan menggalakkan interaksi silang budaya (Statistik Kanada, 2018). Program integrasi menyediakan sokongan dan sumber untuk pendatang baharu untuk belajar tentang masyarakat, bahasa dan adat Kanada, membantu mereka menyepadukan ke dalam komuniti mereka sambil mengekalkan identiti budaya mereka (Citizenship and Immigration Canada, 2021).

PENUTUP

Sistem politik Kanada berfungsi sebagai model tadbir urus demokrasi yang teladan dengan rangka kerja perlembagaan, sistem pilihan raya, pelbagai budaya dan penghormatan terhadap hak individu. Asas perlembagaan memastikan kestabilan, sistem pilihan raya membenarkan perwakilan dan akauntabiliti, multikulturalisme menggalakkan keterangkuman dan perlindungan hak individu menegakkan prinsip demokrasi dan kesaksamaan.