SISTEM POLITIK ZIMBABWE
PENGENALAN:
Zimbabwe merupakan sebuah negara yang terkurung daratan di Afrika Selatan mempunyai sejarah politik yang kompleks yang dicirikan oleh peralihan kuasa, pemerintahan autoritarian dan perjuangan berterusan untuk demokrasi.
I. LATAR BELAKANG SEJARAH:
Zimbabwe memperoleh kemerdekaan daripada pemerintahan British pada tahun 1980. Barisan Kesatuan Kebangsaan Afrika-Patriotik Zimbabwe (ZANU-PF) yang diketuai oleh Robert Mugabe menjadi parti pemerintah. Jawatan presiden Mugabe yang berlangsung hampir empat dekad ditandai dengan dakwaan pelanggaran hak asasi manusia, penindasan politik dan kemerosotan ekonomi.
II. PENGUASAAN ZANU-PF:
Sistem politik Zimbabwe bercirikan penguasaan parti ZANU-PF yang memegang kuasa sejak merdeka. Parti itu telah mengekalkan cengkaman kukuh terhadap institusi politik, mengawal eksekutif, badan perundangan dan kehakiman. Penguasaan ini telah mengehadkan ruang untuk pembangkang politik dan menghalang perkembangan demokrasi pluralistik.
Zimbabwe beroperasi di bawah sistem pemerintahan presiden. Presiden berkhidmat sebagai ketua negara dan kerajaan dan memegang kuasa eksekutif yang penting. Presiden dipilih melalui pilihan raya kebangsaan tetapi kebimbangan terhadap integriti dan keadilan pilihan raya telah dibangkitkan dalam pilihan raya sebelumnya menimbulkan keraguan tentang kesahihan proses itu.
Zimbabwe menghadapi cabaran besar dalam mencapai tadbir urus demokrasi. Cabaran ini termasuk sekatan ke atas kebebasan bersuara dan berhimpun, kebebasan media terhad, keganasan politik dan dakwaan manipulasi pilihan raya. Penumpuan kuasa dalam parti pemerintah dan ketiadaan medan permainan yang sama rata untuk parti pembangkang telah membantutkan lagi pembangunan demokrasi yang rancak.
V. KRISIS EKONOMI DAN ISU TADBIR URUS:
Zimbabwe juga telah menghadapi beberapa siri cabaran ekonomi termasuk hiperinflasi, pengangguran dan kemiskinan yang meluas. Salah urus ekonomi dan dakwaan rasuah telah menjejaskan kepercayaan orang ramai terhadap institusi kerajaan. Ketidakstabilan ekonomi telah memburukkan lagi ketidaksamaan sosial dan menyumbang kepada ketidakpuasan hati politik.
VI. PERALIHAN KUASA DAN PROSPEK PERUBAHAN:
Pada 2017, jawatan presiden Robert Mugabe berakhir melalui campur tangan tentera dan Emmerson Mnangagwa mengambil alih kuasa. Mnangagwa menjanjikan era baharu tadbir urus demokrasi, pembaharuan ekonomi dan hubungan yang lebih baik dengan masyarakat antarabangsa. Walau bagaimanapun, kemajuan ke arah reformasi demokrasi yang bermakna telah menjadi perlahan dan kebimbangan terhadap pencabulan hak asasi manusia dan ruang yang semakin mengecil untuk perbezaan pendapat politik berterusan.
VII. RESPON DAN SOKONGAN ANTARABANGSA UNTUK DEMOKRASI:
Masyarakat antarabangsa telah terlibat secara aktif dalam menyokong reformasi demokrasi di Zimbabwe. Badan serantau seperti Kesatuan Afrika dan Komuniti Pembangunan Afrika Selatan (SADC) telah memainkan peranan dalam memudahkan dialog dan menggalakkan tadbir urus demokratik. Pertubuhan antarabangsa dan negara penderma telah memberikan bantuan dalam bidang seperti pemantauan pilihan raya, pembinaan institusi dan pembangunan ekonomi.
KESIMPULAN:
Sistem politik di Zimbabwe telah dicirikan oleh parti pemerintah yang dominan, kebebasan politik yang terhad dan cabaran ekonomi. Walaupun negara telah menyaksikan peralihan politik dan komitmen untuk melakukan pembaharuan, laluan ke arah tadbir urus demokrasi masih sukar. Mengatasi cabaran demokrasi memerlukan usaha berterusan untuk mengukuhkan institusi demokrasi, melindungi hak asasi manusia, memupuk persekitaran politik yang inklusif dan menangani jurang ekonomi. Sokongan masyarakat antarabangsa, ditambah dengan penglibatan rakyat Zimbabwe adalah penting dalam memajukan aspirasi rakyat untuk sebuah Zimbabwe yang demokratik dan makmur.