Bahasa Gafat
| Bahasa Gafat | |
|---|---|
| Asli kepada | Habsyah |
| Etnik | Gafat |
| Pupus | (tarikh hilang) |
Afroasia
| |
| Kod bahasa | |
| ISO 639-3 | gft |
| Glottolog | gafa1240 |
Bahasa Gafat ialah salah satu bahasa pupus di bawah keluarga bahasa-bahasa Habsyah Selatan yang pernah dituturkan oleh orang Gafat di sepanjang Sungai Nil Biru di Habsyah, dan kemudiannya, penutur-penuturnya berpindah ke selatan Gojjam di kawasan yang kini dikenali sebagai Kawasan Welega Timur.[1][2] Bahasa Gafat mempunyai kaitan dengan bahasa Harari dan bahasa-bahasa Gurage Timur.[3] Rakaman bahasa ini sangat jarang ditemui. Terdapat terjemahan Kidung Agung ditulis pada abad ke-17 atau ke-18 yang disimpan di Perpustakaan Bodley.
Charles Beke mengumpul senarai perkataan pada awal 1840-an dengan kesukaran daripada segelintir orang yang mengetahui bahasa tersebut, lalu mendapati bahawa "generasi yang meningkat dewasa tampaknya sama sekali tidak mengetahuinya; dan orang dewasa yang mengaku boleh menuturnya sama sekali tidak fasih."[4] Pemerian terbaru bahasa tersebut ialah laporan Wolf Leslau, yang melawat rantau kawasannya pada tahun 1947 dan selepas bertungkus-lumus mencari, beliau dapat menemui empat orang yang masih boleh bertutur bahasa tersebut. Edward Ullendorff, dalam penerangan ringkasnya tentang bahasa Gafat, menyimpulkan bahawa pada masa penulisannya, "seseorang mungkin ... menjangkakan bahawa ia kini hampir menghembuskan nafas terakhirnya."[5]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ Lipiński, Edward (2001). Semitic Languages: Outline of a Comparative Grammar. Peeters Publishers. m/s. 89. ISBN 978-90-429-0815-4.
- ^ Fage, J. D.; Oliver, Roland (1975). The Cambridge History of Africa. Cambridge University Press. m/s. 128. ISBN 978-0-521-20981-6.
- ^ Pankhurst, Richard (1997). The Ethiopian Borderlands: Essays in Regional History from Ancient Times to the End of the 18th Century. The Red Sea Press. m/s. 89. ISBN 978-0-932415-19-6.
- ^ Charles T. Beke, "Abyssinia: Being a Continuation of Routes in That Country", Journal of the Royal Geographical Society of London, 14 (1844), p. 41
- ^ Ullendorff, Edward. The Ethiopians: An Introduction to Country and People, Second Edition (London: Oxford University Press, 1965), p. 131.
Bibliografi[sunting | sunting sumber]
- Adelung, Johann Christoph . (1812). Mithridates, oder allgemeine Sprachkunde . Berlin. [jld. 3, hlm. 124-125: muka surat yang sama daripada teks Gafat bagi Kidung Agung seperti dalam Bruce 1804 di bawah].
- Beke, Charles Tilstone . (1846). "Mengenai Bahasa dan Dialek Abyssinia dan Negara-negara di Selatan", dalam: Prosiding Persatuan Filologi 2 (London), hlm. 89–107.
- Bruce, James . (1804). Mengembara untuk Menemui Sumber Sungai Nil, Pada Tahun 1768, 1769, 1770, 1771, 1772 dan 1773 . ed ke-2. Edinburgh. [jld. 2, hlm. 491–499: "Kosa Kata Bahasa Amharik, Falashan, Gafat, Agow dan Tcheretch Agow"; jld. 7, plat III: halaman daripada teks Gafat bagi Kidung Agung].
- Leslau, Wolf (1944), "The Position of Gafat in Ethiopic", dalam Bahasa 20, hlm. 56–65.
- Leslau, Serigala. (1945). Dokumen Gafat: Rekod Bahasa Ethiopia Selatan . Siri Oriental Amerika, no. 28. New Haven.
- Leslau, Serigala. (1956). Etudes deskriptif et comparative du gafat (éthiopien méridional) . Paris: C. Klinksieck.
- Ludolf, Hiob, Historia Aethiopica . Francofurti dan Moenum. [terdapat 3 ayat dalam Gafat dengan terjemahan Latin dalam bab 10, §60].
- Franz Praetorius. (1879). Die amharische Sprache . Halle. hlm. 13–14.