Lihat sumber bagi Goguryeo

{{Infobox former country
|native_name = 고구려 (高句麗) 
|conventional_long_name = Goguryeo (ݢوݢوريو)
|common_name = Goguryeo
|
|continent = Asia 
|region = Asia Timur Laut
|country = Goguryeo
|era = Purba
|status =
|status_text =
|empire =
|government_type = Beraja
|
|year_start = 37 SM
|year_end = 668 M
|
|event_start = Penubuhan
|date_start =
|event_end = Kejatuhan [[Pyongyang]]
|date_end =
|
|event1 = Pengenalan kepada agama [[Buddha]]
|date_event1 = 372
|event2 = Kempen [[Gwanggaeto yang Agung]]
|date_event2 = 391–413
|event3 = [[Perang Goguryeo-Sui]]
|date_event3 = 598–614
|event4 = [[Perang Goguryeo-Tang]]
|date_event4 = 645–668
|
|event_pre =
|date_pre =
|
|<!--- Flag navigation: Preceding and succeeding entities p1 to p5 and s1 to s5 --->
|p1 = Buyeo
|flag_p1 =
|s1 = Balhae
|flag_s1 =
|s2 = Silla
|flag_s2 =
|
|image_flag = <!--- Default: Flag of {{{common name}}}.svg --->
|flag = <!--- Link target under flag image. Default: Flag of {{{common name}}} --->
|flag_type = <!--- Displayed text for link under flag. Default "Flag" --->
|
|image_coat =
|symbol =
|symbol_type =
|
|image_map = History_of_Korea-Three_Kingdoms_Period-476_CE.gif
|image_map_caption = Goguryeo ketika zaman kemuncaknya pada 476.
|
|capital = [[Jolbon]]<small><br />(37 SM – 3 M)</small><br />[[Gungnae-seong|Gungnae]]<small><br />(3–427)</small><br />[[Pyongyang]]<small><br />(427–668)</small>
|
|latd =
|
|national_motto =
|national_anthem =
|common_languages = [[Bahasa Goguryeo|Goguryeo]] (sama ada bahasa [[Bahasa Korea Lama|Korea Lama]] atau andaian [[bahasa Buyeo]])
|religion = [[Buddha]], [[Taoisme]], [[Konfusianisme]], [[Kepawangan]]
|currency = 
|
|title_leader = [[Raja]]
|leader1 = [[Dongmyeong dari Goguryeo|Dongmyeong]]
|year_leader1 = 37 – 19 M
|leader2 = [[Gwanggaeto yang Agung]]
|year_leader2 = 391 – 413
|leader3 = [[Jangsu dari Goguryeo|Jangsu]]
|year_leader3 = 413 – 491
|leader4 = [[Yeongyang dari Goguryeo|Yeongyang]]
|year_leader4 = 590 – 618
|
|<!--- Area and population of a given year --->
|stat_year1 =
|stat_area1 =
|stat_pop1 = 3,500,000 (ketika zaman kejatuhannya pada 668 M)
|today = {{Bendera|Korea Utara}}<br />{{Bendera|Korea Selatan}}<br />{{Bendera|China}}<br />{{Bendera|Rusia}}
|footnotes =
}}
'''Goguryeo''' atau '''Koguryŏ''' ([[Hangul]]: 고구려; [[hanja]]: 高句麗) (37 [[Sebelum Masihi|SM]] – 668 [[Masihi|M]]) merupakan salah satu daripada [[Tiga Kerajaan Korea]],{{R|A1|proper|whs}}{{sfn|Byeon|1999}} yang terletak di bahagian utara dan tengah [[Semenanjung Korea]] serta bahagian selatan dan tengah wilayah [[Manchuria]]. Kerajaan ini memainkan peranan yang aktif dalam pergelutan kuasa untuk mengawal kawasan semenanjung dan juga yang berkaitan dengan ketatanegaraan antara China ([[Dinasti Han]]) dan Jepun ([[Zaman Yamato]]).

Dalam catatan <span title="Sejarah Tiga Kerajaan" style="cursor:default">''[[Samguk Sagi]]''</span> (삼국사기; 三國史記), menunjukkan bahawa Goguryeo diasaskan oleh putera [[Dongmyeong dari Goguryeo|Jumong]], seorang putera dari [[Buyeo]] pada 37 SM, walaupun terdapat bukti arkeologi dan berteks daripada monograf geografi Cina yang mencadangkan Goguryeo mungkin telah wujud sejak abad ke-2 SM iaitu ketika zaman kejatuhan [[Gojoseon]], kerajaan sebelum ini yang juga menduduki selatan Manchuria dan utara Korea.

Goguryeo ketika zaman pengembangan kuasanya adalah suatu wangsa utama di [[Asia Timur]] sebelum ia dikalahkan oleh perikatan [[Silla]]–[[Dinasti Tang|Tang]] pada 668 M. Selepas kejatuhannya, wilayah Goguryeo dibahagikan kepada kepada kerajaan [[Silla Bersatu]], [[Balhae]] dan Tang.

== Sejarah ==
=== Pengasasan kerajaan ===
[[File:History of Korea-001.png|thumb|200px|left|Tiga Kerajaan Lama, c. 1 M.]]
Menurut catatan <span title="Sejarah Tiga Kerajaan" style="cursor:default">''[[Samguk Sagi]]''</span> dan <span title="Warisan Tiga Kerajaan" style="cursor:default">''[[Samguk Yusa]]''</span>, seorang putera dari [[Buyeo]], bernama [[Dongmyeong dari Goguryeo|Jumong]] melarikan diri selepas berlaku perebutan kuasa dengan putera–putera lain dalam kerajaan Buyeo<ref name="B1"/> dan mengasaskan kerajaan Goguryeo pada 37 SM di dalam kawasan yang dikenali sebagai [[Jolbon]], di mana ia dianggap terletak di lembangan sungai T'ung-chia dan [[sungai Yalu|Yalu]] tengah, yang menindih sempadan di antara China–Korea Utara pada hari ini. Sesetengah sarjana percaya bahawa Goguryeo mungkin telah diasaskan pada abad ke-2 SM.<ref name="B2"/> Di dalam monograf ilmu alam ''[[Buku Han|Han Shu]]'', perkataan 'Goguryeo' (高句麗) pertama kali disebut pada 113 SM sebagai kawasan di bawah pemerintahan daerah [[Xuantu]].<ref name="B3"/> Dalam ''[[Buku Lama Tang]]'' (945 M), adalah direkodkan bahawa Maharaja [[Taizong dari Tang|Taizong]] merujuk sejarah Goguryeo berusia 900 tahun.

Pada 75 SM, sekumpulan puak [[Yemaek]] (puak proto Goguryeo), yang mungkin berasal dari Goguryeo membuat serangan ke atas daerah Xuantu di barat lembah [[Sungai Yalu|sungai Amnok]].

== Rujukan ==
{{Reflist|refs=
<ref name="A1">{{Petik web |url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/321038/Koguryo |title = Koguryo |work = Encylopaedia Britannica |accessdate = 15 Oktober 2013}}</ref>

<ref name="proper">{{Petik web|url=http://terms.naver.com/entry.nhn?docId=1061183&cid=200000000&categoryId=200003808|publisher=Ensiklopedia Doosan|language=Korea|title=고구려 : 두산백과|accessdate=17 Februari 2015}}</ref>

<ref name="whs">{{Petik web |url = http://whc.unesco.org/en/list/1091 |title = Complex of Koguryo Tombs |publisher=Pusat Warisan Dunia UNESCO |accessdate=24 Oktober 2013}}</ref>

<ref name="B1">{{Petik buku|author=Mark E. Byington|title=A History of the Puyo State, its History and Legacy|year=2003|publisher=PhD dissertation for the department of East Asian History, Universiti Harvard|page=234}}</ref>

<ref name="B2">'Daniel Kane, postdoctoral student, Korean History Department, Universiti Hawaii, personal web site http://www2.hawaii.edu/~dkane/Puyo.htm</ref>

<ref name="B3">{{Petik buku|author=Christopher I. Beckwith|title=Koguryo, The Language Of Japan's Continental Relatives|year=2004|publisher=Brill Academic Publishers|page=33}}</ref>
}}

== Bibliografi ==
* {{Petik buku|last=Byeon|first=Tae-seop|title=韓國史通論 |trans_title=Garis masa sejarah Korea |volume=4 |isbn=89-445-9101-6 |ref=sfn|language=Korea}}
* Pozzi, Alessandra; Janhunen, Juha Antero; Weiers, Michael, eds. (2006). ''[http://books.google.com/books?id=LbmP_1KIQ_8C&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Tumen Jalafun Jecen Aku: Manchu Studies in Honour of Giovanni Stary]''. Jilid 20 Tunguso Sibirica. Giovanni Stary (Penyumbang). Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 344705378X. Diambil 1 April 2013.

== Pautan luar ==
{{Kategori Commons}}
* [http://www.mygoguryeo.com/ Maklumat tentang Goguryeo]
* [http://www.historyfoundation.or.kr/?sub_num=79 Goguryeo] di Yayasan Sejarah Asia Timur Laut

{{Portal bar|Sejarah|Korea}}
[[Kategori:Goguryeo|*]]
[[Kategori:Bekas empayar]]
[[Kategori:Bekas negara dalam sejarah Korea]]
[[Kategori:Tiga Kerajaan Korea]]