Kepupusan besar-besaran
Peristiwa kepupusan (juga dikenali sebagai kepupusan besar-besaran atau krisis biotik) merupakan penurunan besar dalam kepelbagaian biologi di Bumi. Kejadian sedemikian dikenal pasti dengan perubahan tajam dalam kepelbagaian dan banyaknya organisma multisel. Ia berlaku apabila kadar kepupusan bertambah dengan kadar penspesiesan. atas faktor kebanyakan kepelbagaian dan biojisim di Bumi ialah mikrob, dan sukar untuk diukur, peristiwa kepupusan yang direkodkan mempengaruhi komponen biosfera yang mudah diperhatikan, secara biologi kompleks dan bukannya jumlah kepelbagaian dan kelimpahan hidup.[1]
Kepupusan berlaku pada kadar yang tidak rata. Berdasarkan rekod fosil, kadar latar belakang kepupusan di Bumi adalah kira-kira dua hingga lima taksonomi keluarga haiwan laut setiap juta tahun. Fosil marin kebanyakannya digunakan untuk mengukur kadar kepupusan kerana rekod fosil dan stratigrafi yang lebih tinggi berbanding haiwan darat.
Peristiwa Pengoksigenan Besar mungkin merupakan peristiwa kepupusan utama yang pertama. Sejak letupan Kambrium lima lagi kepupusan besar-besaran besar-besaran telah melebihi kadar kepupusan latar belakang. Paling diketahui dan paling terkenal, peristiwa kepupusan Kapur–Paleogen, yang berlaku kira-kira 66 juta tahun yang lalu (Ma), ialah kepupusan besar-besaran haiwan dan tumbuhan dalam masa geologi yang singkat.[2] Sebagai tambahan kepada lima kepupusan besar-besaran besar-besaran, terdapat banyak juga kecil, dan kepupusan besar-besaran berterusan yang disebabkan oleh aktiviti manusia kadang-kadang dipanggil kepupusan keenam.[3] Kepupusan besar-besaran seolah-olah menjadi fenomena Fanerozoik terutamanya, dengan kadar kepupusan rendah sebelum organisma kompleks besar timbul.[4]
Anggaran bilangan kepupusan besar-besaran utama dalam tempoh 540 juta tahun lepas adalah dari lima hingga lebih daripada dua puluh. Perbezaan ini terletak dari ambang yang dipilih untuk menggambarkan peristiwa kepupusan sebagai "utama", dan data yang dipilih untuk mengukur kepelbagaian masa lalu.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Nee, S. (2004). "Extinction, slime, and bottoms". PLoS Biology. 2 (8): E272. doi:10.1371/journal.pbio.0020272. PMC 509315. PMID 15314670.
- ^ Ward, Peter D (2006). "Impact from the Deep". Scientific American.
- ^ Kluger, Jeffrey (July 25, 2014). "The Sixth Great Extinction Is Underway—and We're to Blame". Time. Dicapai pada December 14, 2016.
- ^ Butterfield, N. J. (2007). "Macroevolution and macroecology through deep time". Palaeontology. 50 (1): 41–55. doi:10.1111/j.1475-4983.2006.00613.x.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- Mengira kesan - Kesan
- Spesies Alliance (organisasi nirlaba menghasilkan sebuah film dokumenter tentang Kepunahan besar-Besaran bertajuk "Call of Life: Menghadapi Kepunahan besar-Besaran)
- Antara bintang Awan Debu yang disebabkan oleh Kepunahan Teori
- Sepkoski Global Genus Pangkalan Laut Hewan – Kira kepupusan kadar untuk diri sendiri!