Pekali

Dalam matematik, pekali adalah faktor pekali dalam sebuah ekspresi (atau dari sebuah janjang aritmetik). Biasanya pekali berupa nombor. Sebagai contoh, pada

$7x^{2}-3xy+1,5+y$

term tersebut memiliki pekali 7, -3, 1,5, dan 1. Pekali juga boleh berupa parameter dari permasalahan, seperti a, b, dan c pada

$ax^{2}+bx+c$.

Algebra linear

Dalam algebra linear, pekali pelopor bagi sesuatu baris dalam sesuatu matriks ialah ahli bukan sifar yang pertama dalam baris tersebut. Jadi, jika diberikan

$M={\begin{pmatrix}1&2&0&6\\0&2&9&4\\0&0&0&4\\0&0&0&0\end{pmatrix}}.$

maka, pekali pelopor bagi baris pertama ialah 1; 2 ialah pekali pelopor bagi baris kedua; 4 pula untuk baris ketiga, manakala tiada pekali pelopor dalam baris terakhir.

Walaupun pekali selalu ditunjukkan sebagai pemalar dalam algebra asas, ia—secara am—lebih tepat dianggap sebagai pemboleh ubah. Sebagai contoh, koordinat $(x_{1},x_{2},\dotsc ,x_{n})$ bagi vektor $v$ dalam ruang vektor dengan asas $\lbrace e_{1},e_{2},\dotsc ,e_{n}\rbrace$, ialah pekali bagi vektor asas dalam sebutan

$v=x_{1}e_{1}+x_{2}e_{2}+\dotsb +x_{n}e_{n}.$

Contoh pekali fizik

1. Pekali pemuaian panas (termodinamik) - Berkaitan perubahan suhu ke perubahan dimensi benda.
2. Pekali partisian (K_D) (kimia) - Perbandingan tumpuan senyawa kimia pada titik keseimbangan.

Lihat juga

• Darjah polinomial
• Polinomial monik

Rujukan

• Sabah Al-hadad and C.H. Scott (1979) College Algebra with Applications, halaman 42, Winthrop Publishers, Cambridge Massachusetts ISBN 0-87626-140-3 .
• Gordon Fuller, Walter L Wilson, Henry C Miller, (1982) College Algebra, edisi ke-5, halaman 24, Brooks/Cole Publishing, Monterey California ISBN 0-534-01138-1 .
• Steven Schwartzman (1994) The Words of Mathematics: an etymological dictionary of mathematical terms used in English, halaman 48, Mathematics Association of America, ISBN 0-88385-511-9.