Lihat sumber bagi Vatikan

{{Infobox Country
|native_name              = ''Città del Vaticano'' 
|conventional_long_name   = Negara Bandar Vatikan<br>
|common_name              = Kota Vatikan
|image_flag               = Flag of the Vatican City - 2001 version.svg
|image_coat               = Coat of arms of the Vatican City.svg
|image_map                = LocationVaticanCity.svg
|map_caption              = 
|national_motto           = 
|national_anthem          = ''[[Inno e Marcia Pontificale]]'' 
|official_languages       = [[Bahasa Latin]], [[Bahasa Itali|Itali]], [[Bahasa Perancis|Perancis]], [[Bahasa Jerman|Jerman]]
|capital                  = Kota Vatikan
|largest_city             = Kota Vatikan
|government_type          = [[Monarki]] [[Teokrasi]]
|leader_title1            = Ketua Negara
|leader_title2            = Setiausaha Negara
|leader_title3            = Gabenor Jeneral
|leader_name1             = [[Paus Franciscus]]
|leader_name2             = Kardinal Pietro Parolin
|leader_name3             = Biskop Agung Giovanni Lajolo
|accessionEUdate          = 
|area_rank                = ke-232
|area_magnitude           =  
|percent_water            = 
|population_estimate      = 1126
|population_estimate_year = 2019
|population_estimate_rank = 229
|population_census        = 
|population_census_year   = 
|population_density_rank  = 6
|GDP_PPP_year             = 2019
|GDP_PPP                  = $78.23 juta
|GDP_PPP_rank             = 229
|GDP_PPP_per_capita       = 69,476
|GDP_PPP_per_capita_rank  = 8
|sovereignty_type         = Kemerdekaan
|sovereignty_note         = 
|established_event1       = [[Perjanjian Lateran]]
|established_event2       = 
|established_event3       = 
|established_date1        = [[11 Februari]] [[1929]]
|established_date2        = 
|established_date3        = 

| currency                 = [[Euro]] (€)<sup>2</sup>
|currency_code            = EUR
|country_code             = 
|time_zone                = [[Waktu Eropah Tengah|CET]]<sup>3</sup>
|utc_offset               = +1
|time_zone_DST            = [[Waktu Musim Panas Eropah Tengah|CEST]]
|utc_offset_DST           = +2
|cctld                    = [[.va]]
|calling_code             = +379
|footnotes                = 
}}
'''Vatikan''' ([[bahasa Itali]]<nowiki/>a: ''Città del Vaticano'') merupakan sebuah [[negara kota]] yang dikelilingi bandar raya [[Rom|Roma]] di [[Itali|Italia]]. Ia merupakan negara yang paling kecil di dunia dari segi keluasan tanah - sebanyak 44 [[hektar]] (110 ekar atau 0.44 km persegi) - dan kependudukan, sebanyak 1000.<ref name="factbook">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/vt.html|title=Holy See (Vatican City)|work=CIA—The World Factbook|access-date=2018-02-12|archive-date=2019-01-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20190110183740/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/vt.html|url-status=dead}}</ref> Negara kota ini dibentuk pada 1929 melalui [[Perjanjian Lateran]] antara pemerintah Itali dan [[Takhta Suci]],<ref name="Preamble">{{cite web|url=http://www.vaticanstate.va/content/dam/vaticanstate/documenti/leggi-e-decreti/Normative-Penali-e-Amministrative/LateranTreaty.pdf|title=Preamble of the Lateran Treaty|publisher=}}</ref> bidang kuasa kepada mazhab [[Gereja Roman Katolik|Roman Katolik]] dan [[Gereja Ortodoks Timur|Timur]] dari seluruh dunia yang wujud sejak awal agama Kristian lagi. Kota Vatikan merupakan pusat Takhta Suci dan pusat pentadbiran [[Gereja Roman Katolik]] sedunia.

== Pemerintahan ==

=== Ketua negara ===
[[Paus (Katolik)|Paus]] merupakan [[ketua negara]] Kota Vatikan secara ''ex officio,''<ref>One of the titles of the Pope listed in the Annuario Pontificio is "Sovereign of Vatican City State" (page 23* in recent editions).</ref> di mana peranan beliau bergantung kepada tugasnya sebagai biskop ketua keuskupan Rom. Istilah "Takhta Suci" yang berkaitan dengan jawatan beliau tidak merujuk kepada Kota Vatikan tetapi kepada pemerintahan kepaderian dan kerohanian Paus yang dilaksanakan secara besarnya melalui [[Kuria Rom]].<ref>{{cite web|url=http://www.intratext.com/IXT/ENG0017/_P19.HTM|title=Code of Canon Law: text – IntraText CT|publisher=}}</ref> Gelaran rasmi beliau mengikut perananya dalam Kota Vatikan ialah ''Sovrano dello Stato della Città del Vaticano'' ("Ketua Negara Kota Vatikan").

=== Hubungan luar ===
Negara ini merupakan kawasan negara yang diiktiraf di bawah undang-undang antarabangsa, namun Takhta Sucilah yang menguruskan hubungan diplomatik bagi pihaknya selain hubungan milik bidang kuasa itu sendiri yang memasuki perjanjian antarabangsa. Oleh itu, negara ini tiada perkhidmatan diplomatiknya sendiri. 

Kota Vatikan merupakan salah satu negara dunia yang tidak dapat merumahkan kedutaan disebabkan kekurangan ruang. Kedutaan-kedutaan asing Takhta Suci terletak dalam kota Rom.

Saiz Kota Vatikan tiada kaitan dengan pengaruh meluas Takhta Suci sebagai suatu entiti yang berbeza dan ditubuhkan lebih awal lagi daripada negara tersebut.<ref>[http://ukinholysee.fco.gov.uk/resources/en/news/2007/4485113/gregorian The Holy See and Diplomacy], ''Foreign and Commonwealth Office'' {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090521105212/http://ukinholysee.fco.gov.uk/resources/en/news/2007/4485113/gregorian|date=21 May 2009}}</ref> Walau bagaimanapun, ia melibatkan diri dalam pertubuhan antarabangsa tertentu yang berperanan mengikuti geografi sesebuah kawasan sebagai ahli penuh mahupun ahli pemerhati, antaranya:<ref name="Participation">[http://www.vaticanstate.va/EN/State_and_Government/Internationalrelations/Participation_with_international_Organizations.htm Vatican City State: Participation in International Organizations] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100710054455/http://www.vaticanstate.va/EN/State_and_Government/Internationalrelations/Participation_with_international_Organizations.htm|date=10 July 2010}}</ref><ref>See also appendix at end of [http://www.vatican.va/roman_curia/secretariat_state/documents/rc_seg-st_20010123_holy-see-relations_en.html Bilateral Relations of the Holy See]. vatican.va</ref>
* Persidangan Pentadbiran Pos dan Telekomunikasi Eropah (CEPT)
* [[Eutelsat|Pertubuhan Satelit Telekomunikasi Eropah]] (Eutelsat IGO)
* Majlis Bijirin Antarabangsa (IGC)
* Institut Sains Pentadbiran Antarabangsa (IIAS)
* [[Kesatuan Telekomunikasi Antarabangsa]] (ITU)
* Pertubuhan Satelit Telekomunikasi Antarabangsa (ITSO)
* [[Interpol]]<ref>{{cite web|url=http://www.interpol.int/Member-countries/Europe/Vatican-City-State|title=Membership Vatican City State|publisher=[[Interpol]]|accessdate=5 June 2012}}</ref>
* [[Kesatuan Pos Sedunia]] (UPU)

== Wilayah ==
Rangkuman wilayah Kota Vatikan termasuk [[Dataran Santo Peter]], [[Basilika Santo Peter]], Istana Apostolik dan sebagainya. Wilayah ini dikelilingi satu tembok yang juga merupakan sempadan antarabangasa antara Kota Vatikan dan negara Itali.

== Demografi ==

=== Kewarganegaraan ===
[[Kewarganegaraan]] negara ini tidak berdasarkan ''[[jus sanguinis]]'' (kelahiran oleh warga sesebuah negara sungguhpun di luar kawasan negara tersebut) mahupun ''[[jus soli]]'' (kelahiran dalam kawasan negara tersebut) tetapi secara ''jus officii'', yakni melalui penjawatan kerja dalam suatu keupayaan perkhidmatan kepada Takhta Suci. Status kewarganegaraan ini secara biasanya akan luput selepas tamat perkhidmatannya. Kewarganegaraan turut dilanjutkan kepada pasangan, ibu bapa dan keturunannya dengan syarat mereka duduk bersama pemegang kewarganegaraan tersebut.<ref>{{cite web|url=http://www.unhcr.org/refworld/category,LEGAL,,LEGISLATION,VAT,3ae6b52f10,0.html|title=Law on Citizenship and Residence, 7 June 1992|author=United Nations High Commissioner for Refugees|date=7 June 1992|publisher=Unhcr.org|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110717160038/http://www.unhcr.org/refworld/category,LEGAL,,LEGISLATION,VAT,3ae6b52f10,0.html|archivedate=17 July 2011|accessdate=15 October 2010|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.vatican.va/news_services/press/documentazione/documents/sp_ss_scv/informazione_generale/cittadinanza_it.html|title=Cittadinanza vaticana|date=31 December 2001|publisher=Vatican.va|accessdate=15 October 2010}}</ref> Takhta Suci mengeluarkan pasport perkhidmatan serta diplomatik manakala Kota Vatkan lebih mengeluarkan pasport biasa kepada warganegaranya 

Sesiapa sahaja yang terlucut kewarganegaraan Vatikannya tanpa memiliki apa-apa warganegaraan lain secara automatiknya menjadi warganegara Itali seperti yang termaktub pada Perjanjian Lateran.<ref name="treaty">{{cite web|url=http://www.vatican.va/roman_curia/secretariat_state/archivio/documents/rc_seg-st_19290211_patti-lateranensi_it.html|title=Patti Lateranensi|publisher=vatican.va|accessdate=6 November 2013}}</ref>

Terdapat 558 orang yang memiliki kewarganegaraan Vatikan termasuk [[Paus (Katolik)|Paus]] sendiri manakala sebanyak 246 orang yang menghuni negara itu tidak memiliki kewarganegaraan tersebut selewat 31 Disember 2005.

74% daripada 557 orang warga tersebut merupakan kakitangan gereja:
* 58 orang [[kardinal]] yang mendiami kota Rom, kebanyakannya di luar kawasan Vatikan;
* 293 orang paderi, ahli misi diplomatik Takhta Suci yang mendiami negara-negara lain,yang memebentuk separuh bilangan warga penduduk negara tersebut.
* 62 orang paderi lain yang bekerja untuk Kota Vatikan namun tidak semestinya mendiami negara tersebut.
101 ahli [[Pengawal Swiss]] membentuk 18% keseluruhan penduduk Vatikan, dan terdapat hanya 55 orang biasa lain dengan kewarganegaraan Vatikan.<ref>{{cite web|url=http://www.vatican.va/news_services/press/documentazione/documents/sp_ss_scv/informazione_generale/cittadini-vaticani_en.html|title=Vatican citizenship|publisher=Holy See Press Office|accessdate=3 December 2006}}</ref><ref name="LawNowAllows">{{cite web|url=http://www.zenit.org/article-31900?l=english|title=Law Now Allows for Vatican Residents: 1929 Code Replaced|date=2 March 2011|work=ZENIT|publisher=Innovative Media, Inc.|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110623221238/http://www.zenit.org/article-31900?l=english|archivedate=23 June 2011|accessdate=2 March 2011}}</ref>

== Rujukan ==
{{Reflist}}

== Pautan luar ==
{{commons}}
* [http://www.vaticanstate.va/EN/homepage.htm Vatican City State - official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071128105754/http://www.vaticanstate.va/EN/homepage.htm |date=2007-11-28 }}
** [http://www.vaticanradio.org/ Vatican Radio station] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040324200413/http://www.vaticanradio.org/ |date=2004-03-24 }}
** [http://www.vatican.va/news_services/television/index.htm Vatican TV]
** [http://www.youtube.com/user/vatican Official Youtube Channel for the Vatican]
* [https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-h/holy-see-vatican-city.html Chief of State and Cabinet Members] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081210073743/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-h/holy-see-vatican-city.html |date=2008-12-10 }}
* {{CIA World Factbook link|vt|Holy See (Vatican City)}}
* [http://www.state.gov/p/eur/ci/vt/ Holy See] information from the United States Department of State
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/holysee.htm Holy See] from ''UCB Libraries GovPubs''
* {{dmoz|Regional/Europe/Vatican_City}}
{{wikiatlas|Vatican City}}
* [http://www.saintpetersbasilica.org/vaticancity-map.htm  Interactive map of Vatican City]
* [http://www.youtube.com/watch?v=2twgq0xdLLU Video (YouTube) of St Peters and the Vatican City]
* [http://www.britannica.com/nations/Vatican-City Vatican City] at Encyclopaedia Britannica
* [http://eudocs.lib.byu.edu/index.php/History_of_Vatican_City:_Primary_Documents History of Vatican City: Primary Documents]
* [http://www.aloha.net/~mikesch/treaty.htm Lateran Pacts of 1929]
** [http://www.religlaw.org/template.php?id=578 Agreement Between the Italian Republic and the Holy See], 18 Feb. 1984
* [http://www.saintpetersbasilica.org/Exterior/Passetto/Passetto.htm Passetto] Passage from Vatican to Castel Sant'Angelo
* [http://www.pellegrinocattolico.com/foto/vaticano/city_map.jpg Map of Vatican City]
* [http://www.arounder.eu/spa/spa.html Piazza San Pietro in Vaticano] Virtual Tour with map and compass effect by Tolomeus
* [http://mises.org/journals/scholar/lottieri2.pdf The Vatican as a Free Society by Carlo Lottieri]
* [https://web.archive.org/web/20030519131326/http://www.geocities.com/mp_pollett/vaticinx.htm The Pope's Walls]
* [http://www.stpetersbasilica.org stpetersbasilica.org] Largest online source for St. Peter's in the Vatican
* [http://whc.unesco.org/en/list/286 UNESCO site]
* [http://www.vaticanphilately.org Vatican Philatelic Society] Premier online source of information about Vatican City postage stamps
* [http://asv.vatican.va/home_en.htm Vatican Secret Archive] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110422174512/http://asv.vatican.va/home_en.htm |date=2011-04-22 }}
* [http://mv.vatican.va/3_EN/pages/MV_Home.html Vatican Museums Online]
* [http://nolli.uoregon.edu/wallsOfRome.html Walls of Rome]
* [http://www.worldheritagesite.org/sites/vaticancity.html World Heritage Site]
* [http://www.streamdays.com/camera/view/atlante-star-hotel-rome-webcam Vatican City Live Webcam]
* [http://www.zeitcam.com/webcam/vatican_city Daily Time Lapse Movies of the St. Peter Square Webcam in the Vatican City] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090404034203/http://www.zeitcam.com/webcam/vatican_city |date=2009-04-04 }}
* [http://www.vaticanairlines.com Vatican City Airlines]  
* {{wikivoyage|Vatican}}
* [http://www.podtech.net/scobleshow/technology/1363/meet-the-techie-sister-behind-vaticans-website Video Interview with Vatican webmaster, Sister Judith Zoebelein].

{{coord|41.903|12.452|type:city|display=title}}

{{Negara Eropah yang bertutur bahasa Romawi}}
{{Negara di Eropah}}

[[Kategori:Negara di Eropah]]
[[Kategori:Kota Vatican| ]]
[[Kategori:Bandar raya suci]]
[[Kategori:Tempat suci Kristian]]
[[Kategori:Tapak Warisan Dunia di Eropah]]