Matlamat Pembangunan Mampan 15
Matlamat Pembangunan Mampan 15: Hidupan Atas Darat (SDG 15) adalah salah satu daripada 17 Matlamat Pembangunan Mampan yang ditubuhkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) pada 2015, dengan keterangan rasmi ialah: "Melindungi, memulihkan dan menggalakkan penggunaan mampan ekosistem daratan, mengurus hutan secara mampan, memerangi penggurunan, dan menghentikan dan membalikkan degradasi tanah serta menghentikan kehilangan biodiversiti."[1] Matlamat tersebut mempunyai 12 sasaran yang perlu dicapai menjelang 2030. Kemajuan ke arah sasaran akan diukur dengan 14 penunjuk.
Sembilan "sasaran hasil" termasuk: Memulihara dan memulihkan ekosistem daratan dan air tawar; menamatkan penebangan hutan dan memulihkan hutan yang rosak; menamatkan penggurunan dan memulihkan tanah yang rosak; memastikan pemuliharaan ekosistem gunung, melindungi biodiversiti dan habitat semula jadi; melindungi akses kepada sumber genetik dan perkongsian manfaat yang adil; menghapuskan pemburuan haram dan pemerdagangan spesies yang dilindungi; mencegah spesies asing invasif di darat dan dalam ekosistem air; dan mengintegrasikan ekosistem dan biodiversiti dalam perancangan kerajaan. Tiga "cara mencapai sasaran" termasuk: Meningkatkan sumber kewangan untuk memulihara dan menggunakan ekosistem dan biodiversiti secara mampan; membiayai dan memberi insentif kepada pengurusan hutan lestari; memerangi pemburuan haram dan pemerdagangan global.
Sasaran, penunjuk dan kemajuan[sunting | sunting sumber]
PBB telah menetapkan 12 Sasaran dan 14 Penunjuk untuk SDG 15. Lima daripadanya akan dicapai pada tahun 2020, dua menjelang tahun 2030 dan selebihnya tidak mempunyai tahun sasaran.
Sasaran 15.1: Memulihara dan memulihkan ekosistem daratan dan air tawar[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.1 ialah: "Menjelang 2020, pastikan pemuliharaan, pemulihan dan penggunaan mampan ekosistem air tawar daratan dan pedalaman serta perkhidmatannya, khususnya hutan, tanah lembap, gunung dan tanah kering, selaras dengan kewajipan di bawah perjanjian antarabangsa."[1]
Sasaran ini mempunyai dua penunjuk:[2]
- Penunjuk 15.1.1: Keluasan hutan sebagai per jumlah keluasan tanah
- Penunjuk 15.1.2: Perkadaran tapak penting untuk biodiversiti darat dan air tawar yang diliputi oleh kawasan terlindung, mengikut jenis ekosistem
Laporan kemajuan pada tahun 2020 menyediakan data berikut untuk kawasan hutan:[3]
- Bahagian keluasan hutan jatuh, daripada 31.9 peratus daripada jumlah keluasan tanah pada tahun 2000 kepada 31.2 peratus pada tahun 2020, mewakili kerugian bersih hampir 100 juta hektar hutan dunia.
- Dari tahun 2000 hingga 2020, kawasan hutan meningkat di Asia, Eropah dan Amerika Utara.
- Dari tahun 2000 hingga 2020, kawasan hutan berkurangan di Amerika Latin, Afrika Sub-Sahara dan Asia Tenggara, didorong oleh penukaran tanah kepada pertanian.[4]
Pada 2020. didapati bahawa bahagian hutan di kawasan perlindungan dan di bawah rancangan pengurusan jangka panjang, serta kawasan hutan yang diperakui, meningkat atau kekal stabil di peringkat global dan di kebanyakan wilayah di dunia.[3]
Sasaran 15.2: Menamatkan penebangan hutan dan memulihkan hutan yang rosak[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.2 ialah: "Menjelang 2020, menggalakkan pelaksanaan pengurusan lestari semua jenis hutan, menghentikan penebangan hutan, memulihkan hutan yang rosak dan meningkatkan penghutanan dan penghutanan semula dengan ketara secara global."[1]
Sasaran ini mempunyai satu Penunjuk: Penunjuk 15.2.1 ialah "Kemajuan ke arah pengurusan hutan lestari."[2]
Sasaran 15.3: Menamatkan penggurunan dan memulihkan tanah yang rosak[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.3 ialah: "Menjelang 2030, memerangi penggurunan, memulihkan tanah dan tanah yang terdegradasi, termasuk tanah yang terjejas oleh penggurunan, kemarau dan banjir, dan berusaha untuk mencapai dunia yang neutral degradasi tanah."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.3.1 ialah "Kadaran tanah terdegradasi per jumlah keluasan tanah."[2]
Sasaran 15.4: Memastikan pemuliharaan ekosistem gunung[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.4 ialah: "Menjelang 2030, pastikan pemuliharaan ekosistem gunung, termasuk biodiversitinya, untuk meningkatkan kapasiti mereka untuk menyediakan faedah yang penting untuk pembangunan mampan."[1]
Sasaran ini mempunyai dua penunjuk:[2]
- Penunjuk 15.4.1: Liputan oleh kawasan perlindungan tapak penting untuk biodiversiti gunung[2]
- Penunjuk 15.4.2: Indeks Penutupan Hijau Gunung
Indeks Tutupan Hijau Gunung mengukur peratusan persekitaran gunung yang diliputi oleh kawasan hijau dan kapasiti kawasan tersebut untuk memenuhi peranan ekosistem mereka.[5]
Sehingga 2017, 76% kawasan pergunungan di dunia dilitupi oleh tumbuh-tumbuhan hijau, termasuk hutan, pokok renek, padang rumput dan tanah pertanian.[6] Tutupan Hijau Gunung adalah yang paling rendah di Asia Barat dan Afrika Utara (60%) dan tertinggi di Oceania (96%).
Sasaran 15.5: Melindungi biodiversiti dan habitat semula jadi[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.5 ialah: "Ambil tindakan segera dan penting untuk mengurangkan kemerosotan habitat semula jadi, menghentikan kehilangan biodiversiti dan, menjelang 2020, melindungi dan mencegah kepupusan spesies terancam ."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.5.1 ialah "Indeks Senarai Merah".[2]
Indeks Senarai Merah (RLI) menunjukkan trend dalam keseluruhan risiko kepupusan spesies dan digunakan oleh kerajaan untuk menjejaki kemajuan mereka ke arah sasaran untuk mengurangkan kehilangan biodiversiti. Jika nilai RLI ialah 1.0, bermakna spesies dikategorikan sebagai "kurang membimbangkan". Mereka dijangka pupus dalam masa terdekat. Jika nilai RLI ialah 0, ini bermakna spesies tersebut telah pupus.
Kehilangan habitat, pemburuan yang tidak mampan, pengenalan spesies invasif dan faktor lain telah menyebabkan kepupusan 322 vertebrata darat sejak 1500. Pada masa yang sama, bilangan kebanyakan spesies hidup telah menurun. Menurut penilaian terperinci oleh IUCN, 24,307 spesies kini terancam kepupusan secara serius.[7]
Sasaran 15.5.A: Kurangkan urbanisasi[sunting | sunting sumber]
Pembandaran membawa kepada kehilangan tanah dan menjejaskan ekosistem semula jadi, dan kesan pembandaran terhadap biodiversiti adalah lebih serius daripada bentuk aktiviti manusia yang lain (Czech et al., 2000).[8]
Pembandaran membawa kepada pencemaran cahaya dan bunyi yang menjejaskan fisiologi, tingkah laku dan pembiakan banyak haiwan (Newport et al. 2014). Pertimbangan biodiversiti nampaknya merupakan salah satu faktor yang paling kurang penting.[9]
Sasaran 15.6: Lindungi akses kepada sumber genetik dan perkongsian manfaat yang adil[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.6 ialah: "Menggalakkan perkongsian yang adil dan saksama bagi faedah yang timbul daripada penggunaan sumber genetik dan menggalakkan akses yang sesuai kepada sumber tersebut, seperti yang dipersetujui di peringkat antarabangsa."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.6.1 ialah "Bilangan negara yang telah menerima pakai rangka kerja perundangan, pentadbiran dan dasar untuk memastikan perkongsian manfaat yang adil dan saksama."[2]
Penunjuk ini digunakan untuk mengesan penyertaan negara dalam protokol yang berkaitan dengan promosi dan perkongsian sumber genetik untuk tumbuhan, makanan dan pertanian.
Protokol Nagoya mengenai "Akses kepada Sumber Genetik dan Perkongsian Faedah yang Adil dan Saksama Timbul daripada Penggunaannya kepada Konvensyen Kepelbagaian Biologi" adalah perjanjian antarabangsa yang bertujuan untuk berkongsi faedah yang timbul daripada penggunaan sumber genetik secara adil dan saksama. cara.
Sehingga 2020, kini terdapat 146 pihak yang berkontrak kepada Perjanjian Antarabangsa mengenai Sumber Genetik Tumbuhan untuk Makanan dan Pertanian, dan 56 negara telah memberikan maklumat tentang akses dan langkah perkongsian manfaat mereka.[3]
Sasaran 15.7: Menghapuskan pemburuan haram dan pemerdagangan spesies yang dilindungi[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.7 ialah: "Mengambil tindakan segera untuk menamatkan pemburuan haram dan pemerdagangan spesies flora dan fauna yang dilindungi dan menangani kedua-dua permintaan dan bekalan produk hidupan liar haram."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.7.1 ialah "Kadaran hidupan liar yang diperdagangkan yang diburu atau diperdagangkan secara haram."[2]
Tiada data tersedia untuk penunjuk ini lagi.[2]
Sasaran 15.8: Mencegah spesies asing invasif di darat dan dalam ekosistem air[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.8 ialah: "Menjelang 2020, perkenalkan langkah untuk mencegah pengenalan dan mengurangkan dengan ketara kesan spesies asing invasif ke atas ekosistem darat dan air serta mengawal atau menghapuskan spesies keutamaan."[1]
Sasaran ini mempunyai satu Penunjuk: Penunjuk ialah 15.8.1 ialah "Perkadaran negara yang menerima pakai perundangan negara yang berkaitan dan mencukupi sumber pencegahan atau kawalan spesies asing invasif."[2]
Pemburuan haram ditakrifkan oleh pemburuan haram dan penangkapan haiwan liar. Dunia sedang menghadapi lonjakan yang tidak pernah berlaku sebelum ini dalam perdagangan hidupan liar haram.[10] Ia adalah ancaman langsung terbesar kepada masa depan kebanyakan spesies yang paling terancam dan terdedah di dunia.
Sasaran 15.9: Mengintegrasikan ekosistem dan biodiversiti dalam perancangan pentadbiran[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.9 ialah: "Menjelang 2020, integrasikan ekosistem dan nilai biodiversiti ke dalam perancangan negara dan tempatan, proses pembangunan, strategi dan pertimbangan pengurangan kemiskinan."[1]
Penunjuk sasaran ini ialah 15.9.1, iaitu "Kemajuan ke arah sasaran negara yang ditetapkan selaras dengan Sasaran Biodiversiti Aichi 2 Pelan Strategik Biodiversiti 2011–2020."[2]
Sasaran 15.a: Meningkatkan sumber kewangan untuk memulihara dan menggunakan ekosistem dan biodiversiti secara mampan[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.a ialah: "Menggerakkan dan meningkatkan sumber kewangan dengan ketara daripada semua sumber untuk memulihara dan menggunakan biodiversiti dan ekosistem secara mampan."[1]
Sasaran ini mempunyai satu Penunjuk: Penunjuk 15.a.1 ialah "Bantuan pembangunan rasmi dan perbelanjaan awam terhadap pemuliharaan dan penggunaan lestari biodiversiti dan ekosistem."[2]
Sasaran 15.b: Membiayai dan memberi insentif kepada pengurusan hutan lestari[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.b ialah: "Menggerakkan sumber penting daripada semua sumber dan di semua peringkat untuk membiayai pengurusan hutan yang mampan dan menyediakan insentif yang mencukupi kepada negara membangun untuk memajukan pengurusan tersebut, termasuk untuk pemuliharaan dan penghutanan semula."[1]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.b.1 ialah "Bantuan pembangunan rasmi dan perbelanjaan awam untuk pemuliharaan dan penggunaan lestari biodiversiti dan ekosistem."[2]
Sasaran 15.c: Membanteras pemburuan haram dan pemerdagangan global[sunting | sunting sumber]
Tajuk penuh Sasaran 15.c ialah: "Tingkatkan sokongan global untuk usaha memerangi pemburuan haram dan pemerdagangan spesies yang dilindungi, termasuk dengan meningkatkan kapasiti komuniti tempatan untuk membina peluang kehidupan yang mampan."[2]
Sasaran ini mempunyai satu penunjuk: Penunjuk 15.c.1 ialah "Kadaran hidupan liar yang diperdagangkan yang diburu atau diperdagangkan secara haram."[2]
Perdagangan haram dan pemerdagangan haiwan telah berkembang dengan ketara untuk menjadi salah satu pasaran gelap terbesar di dunia yang bernilai berpuluh bilion dolar.[11]
Cabaran untuk memerangi pemburuan haram dan pemerdagangan global perlu ditangani dengan menguatkuasakan undang-undang dan mengukuhkan institusi.[12]
Cabaran[sunting | sunting sumber]
Kesan pandemik COVID-19[sunting | sunting sumber]
Dalam laporan FAO 2020 mengenai keadaan hutan dunia, kemerosotan dan kehilangan hutan disebut sebagai punca utama wabak COVID-19. Ia merupakan faktor penyumbang kepada mengganggu keseimbangan alam semula jadi dan meningkatkan risiko dan pendedahan orang kepada penyakit haiwan.[13] COVID-19 adalah bukti bahawa habitat yang terdegradasi akan terus membawa kepada lebih banyak interaksi haiwan-manusia, kepelbagaian penyakit, proses evolusi kerana parasit mudah merebak daripada ternakan kepada manusia.[14] Jelas daripada wabak itu bahawa penyeludupan hidupan liar merupakan penyumbang besar kepada gangguan ekosistem dan penyebaran jangkitan.[15]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ a b c d e f g h i j k l United Nations (2017) Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017, Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development (A/RES/71/313)
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r "Goal 15: Life on Land - SDG Tracker". Our World in Data (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ a b c United Nations Economic and Social Council (2020) Progress towards the Sustainable Development Goals Report of the Secretary-General, High-level political forum on sustainable development, convened under the auspices of the Economic and Social Council (E/2020/57), 28 April 2020
- ^ "15.1.1 Forest area| Sustainable Development Goals| Food and Agriculture Organization of the United Nations". www.fao.org. Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ "KEEPING AN EYE ON SDG 15: Working with countries to measure indicators for forests and mountains" (PDF). Report. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2020-12-30.
- ^ "15.4.2 Mountain Green Cover| Sustainable Development Goals| Food and Agriculture Organization of the United Nations". www.fao.org. Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ Katila, Pia; Pierce Colfer, Carol J.; Jong, Wil De; Galloway, Glenn; Pacheco, Pablo; Winkel, Georg (2020). Sustainable development goals : their impacts on forests and people. Cambridge, United Kingdom. m/s. 482–509. ISBN 9781108765015.
- ^ "Scopus preview - Scopus - Welcome to Scopus". www.scopus.com.
- ^ Newport, Jenny; Shorthouse, David J.; Manning, Adrian D. (October 25, 2014). "The effects of light and noise from urban development on biodiversity: Implications for protected areas in Australia". Ecological Management & Restoration. 15 (3): 204–214. doi:10.1111/emr.12120 – melalui Wiley Online Library.
- ^ "Illegal Wildlife Trade | Threats | WWF". World Wildlife Fund (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-05.
- ^ "Combating Wildlife Trafficking". www.usaid.gov (dalam bahasa Inggeris). 2020-03-12. Dicapai pada 2020-09-06.
- ^ Conflict and resource development in the southern highlands of Papua New Guinea. Haley, Nicole., May, R. J. (Ronald James), 1939-, State, Society, and Governance in Melanesia Project., Australian National University. Research School of Pacific and Asian Studies., ANU E Press. Canberra, ACT, Australia: ANU E Press. 2007. ISBN 978-1-921313-46-2. OCLC 236169911.CS1 maint: others (link)
- ^ The State of the World's Forests 2020 (dalam bahasa Inggeris). FAO and UNEP. 2020. doi:10.4060/ca8642en. ISBN 978-92-5-132419-6.
- ^ Environment, U. N. (2020-05-26). "COVID-19: Four Sustainable Development Goals that help future-proof global recovery". UN Environment (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-25.
- ^ "The sustainable development report 2020" (PDF).