Lihat sumber bagi Aspirin

[[Fail:Aspirin-skeletal.svg|thumb|Aspirin.]]
[[Fail:Aspirin-B-3D-balls.png|thumb|Bola Aspirin.]]
'''Aspirin''' adalah [[jenama]] yang digunakan oleh syarikat [[Bayer]] daripada [[Jerman]] untuk [[asid asitilsalisilik]], sejenis [[dadah]] daripada famili [[salisilat]]. Aspirin seringkali digunakan sebagai [[analgesik]], anti-piretik, dan anti-keradangan. Di sesetengah negara, nama ini digunakan sebagai [[kata generik]] berbanding [[cap dagangan]] syarikat.<ref name=MSR>{{cite web|title=Zorprin, Bayer Buffered Aspirin (aspirin) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more|work=Medscape Reference|publisher=WebMD|accessdate=3 April 2014|url=http://reference.medscape.com/drug/zorprin-bayer-buffered-aspirin-343279#showall|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140407080151/http://reference.medscape.com/drug/zorprin-bayer-buffered-aspirin-343279#showall|archivedate=7 April 2014|df=dmy-all}}</ref><ref name = MD>{{cite web|title=Aspirin|work=Martindale: The Complete Drug Reference|publisher=Pharmaceutical Press|date=14 January 2014|accessdate=3 April 2014|url=http://www.medicinescomplete.com/mc/martindale/current/2601-s.htm|editor=Brayfield, A}}</ref>

Aspirin kerap digunakan untuk mengawal [[demam]], flu dan [[selesema]]. Namun setelah aspirin dikaitkan dengan [[sindrom Reye]], aspirin tidak lagi digunakan untuk mengawal [[simptom]] flu. Pengambilan aspirin pada dos rendah buat jangkamasa yang lama boleh menghalang penghasilan [[tromboksan]] A2 di dalam [[platelet]]. Tromboksan A2 amat penting dalam menghalang pengagregatan platlet, seterusnya mengurangkan risiko [[penyakit jantung]]. Aspirin yang dihasilkan untuk tujuan ini datang dalam bentuk 75 mg [[pil]] mudah larut. Antara kesan-kesan sampingan pengambilan aspirin ialah [[distres gastrousus]] dan [[tinitus]]. Selain itu, [[pendarahan]] berlebihan turut berlaku kepada [[wanita]] dalam [[haid]] disebabkan perubahan kepada sifat anti-gumpal.<ref name=AHSF2016>{{cite web|title=Aspirin|url=https://www.drugs.com/monograph/aspirin.html|website=Drugs.com|publisher=American Society of Health-System Pharmacists|accessdate=30 August 2016|date=June 6, 2016|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170425142242/https://www.drugs.com/monograph/aspirin.html|archivedate=25 April 2017|df=dmy-all}}</ref>

== Sejarah ==
[[Fail:Aspirin-Fläschchen.jpg|thumb|160px|Sebotol aspirin]]

[[Hippocrates]], seorang [[Orang Yunani|doktor Yunani]] menulis mengenai sejenis serbuk pahit yang diekstrak daripada [[kulit]] [[pokok Willow]] yang mampu mengurangkan kesakitan dan meredakan [[demam]]. Ubat ini turut disebut di dalam tulisan tamadun purba [[Sumeria]], [[Mesir]], dan [[Assyria]]. Kaum [[Amerindian|orang asli Amerika]] juga menggunakan kulit willow untuk mengubati [[pening kepala]], demam, keletihan [[otot]], [[reumatisme]], dan kesejukan. Pada 1763, Edmund Stone daripada Chipping Norton, [[Oxfordshire]], [[England]], mendapati kulit pohon willow mampu mengurangkan demam, namun penjelasan yang beliau berikan tidak tepat.

[[Ekstrak]] aktif, dikenali sebagai [[salisin]], diasingkan daripada bentuk hablurnya oleh seorang [[ahli farmasi]] [[Perancis]], [[Henri Leroux]]. Kemudian [[asid]] tersebut berjaya diasingkan daripada bentuk aslinya oleh seorang ahli kimia [[Itali]], [[Raffaele Piria]]. Salisin bersifat sangat berasid apabila larut di dalam [[air]] (pH = 2.4) dan larutan tersebut dipanggil asid salisilik.

Nama sistematik asid salisilik ialah '''asid 2-hidroksibenzoik'''.

Pada tahun [[1839]], [[penyelidik]] [[Jerman]] berjaya mengekstrak [[bahan kimia]] ini daripada bunga ''meadowsweet'' (Latin = spiraea). Walaupun efektif, bahan kimia ini didapati menyebabkan masalah penghadaman contohnya kepedihan perut dan [[cirit-birit]]. Ekstrak ini juga boleh membawa maut jika diambil secara berlebihan. Pada tahun [[1897]], [[Felix Hoffman]], seorang [[ahli kimia]] yang bekerja dengan syarikat Friedrich Bayaer & Co. telah berjaya membezakan kumpulan fungsi [[hidroksil]] dalam asid salisilik daripada kumpulan [[asetil]]. (Asetil memberikan kesan buruk terhadap bahan kimia tersebut). Dadah baru ini dinamakan sebagai aspirin berdasarkan [[akronim]]:

<table align="center">
<tr><td>'''A'''</td><td>: Kumpulan '''a'''setil</td></tr>
<tr><td>'''spir'''</td><td>: nama bunga tersebut dalam [[bahasa Latin]]</td></tr> 
<tr><td>'''spir'''aea</td><td>: sukukata tambahan yang sering kali digunakan</td></tr>
<tr><td>'''in'''</td><td>: untuk dadah pada masa itu.</td></tr>
</table>

Aspirin masih mempunyai [[kesan sampingan]] tetapi dadah ini adalah lebih baik daripada asid salisilik atau salisin. Aspirin juga adalah [[dadah sintetik]] pertama di dunia dan penyebab utama perkembangan [[industri farmaseutikal]]. Bayaer mendaftar aspirin sebagai [[cap dagangan]] pada [[6 Mac]] [[1899]].

Walau bagaimanapun, syarikat Bayaer kehilangan hak cap dagangannya setelah [[tentera Bersekutu]] merampas dan menjual aset luar syarikat tersebut selepas [[Perang Dunia I|Perang Dunia Pertama]]. Di Amerika Syarikat (A.S.), hak penggunaan nama aspirin telah dibeli oleh kerajaan A.S. melalui [[Sterling Drug Inc.]], pada 1918. Biarpun sebelum tamatnya tarikh [[paten]], Bayaer tidak berjaya menghalang pesaingnya daripada meniru [[formula]] dan menggunakan jenama aspirin. Oleh sebab wujudnya lambakan aspirin di pasaran, pengguna tidak dapat mengenal pasti siapa yang mengeluarkan "Aspirin". Akibatnya, Sterling turut sama gagal untuk menghalang "Aspirin" daripada digunakan sebagai kata generik. Di negara lain seperti [[Kanada]], "Aspirin" masih dianggap cap dagangan terpelihara.

== Bagaimana Aspirin Berfungsi ==

Menurut kajian John Vane, aspirin mengekang penghasilan [[hormon]] dalam [[badan]] yang dikenali sebagai ''[[prostaglandin]]''. [[Siklooksigenase]], sejenis [[enzim]] yang terlibat dalam penghasilan ''prostaglandin'' dan [[tromboksan]], terencat tidak berbalik apabila aspirin mengasetil enzim tersebut. 

''Prostaglandins'' ialah hormon yang dihasilkan di dalam badan dan mempunyai kesan pelbagai di dalam badan termasuk penghantaran isyarat sakit ke [[otak]] dan pemodulatan [[termostat]] [[hipotalamus]]. Tromboksan pula bertanggungjawab dalam pengagregatan platlet. [[Serangan jantung]] adalah disebabkan oleh ketulan [[darah]] dan isyarat sakit melampau ke otak. Oleh itu, pengurangan [[ketulan darah]] dan isyarat sakit ini disebabkan pengambilan aspirin pada kadar yang sedikit dianggap baik daripada segi [[perubatan]]. 

Namun, kesannya, darah lambat membeku menyebabkan pendarahan berlebihan mungkin berlaku. Oleh itu mereka yang akan menjalani [[pembedahan]] atau mempunyai masalah pendarahan tidak digalakkan mengambil aspirin.

== Lihat juga ==
Jenis-jenis ubat [[analgesik]] yang lain:
* [[Parasetamol]]
* [[Kodeina]]

==Rujukan==
{{reflist}}

==Pautan luar==
{{Commons|Aspirin}}
* [http://druginfo.nlm.nih.gov/drugportal/dpdirect.jsp?name=Aspirin U.S. National Library of Medicine: Drug Information Portal – Aspirin]
* [https://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0010.html CDC – NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards – Acetyl salicylic Acid]
* [http://pubs.acs.org/subscribe/journals/mdd/v03/i08/html/10health.html Take two: Aspirin], New uses and new dangers are still being discovered as aspirin enters its 2nd century. Shauna Roberts, American Chemical Society
* {{Cite encyclopedia|last = Ling|first = Greg|title = Aspirin|encyclopedia = How Products are Made|volume = 1|publisher = Thomson Gale|year = 2005|url = http://www.madehow.com/Volume-1/Aspirin.html}}

{{Agen perawat jerawat}}
{{Produk antiradang}}
{{Analgesik}}
{{Salisilat}}
{{Kawalan kewibawaan}}

[[Kategori:Dadah]]