Fi (huruf)
Abjad Yunani | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sejarah | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Penggunaan dalam bahasa lain | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Topik berkaitan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Phi (Φ/φ/ϕ) ialah huruf ke-21 dalam abjad Yunani dan mempunyai nilai 500 (φʹ) atau 500 000 (͵φ) dalam sistem nombor Yunani.
Dalam bahasa Yunani Kuno dan Yunani Klasik (abad ke-9 hingga ke-4 SM), ia mewakili plosif bilabial tak bersuara beraspirasi ([pʰ]), yang merupakan asal usul romanisasi biasa sebagai ⟨ph⟩.
Semasa bahagian akhir Klasik Antikuiti, dalam bahasa Yunani Koine (abad ke-4 SM hingga abad ke-4 M), sebutannya beralih kepada frikatif bilabial tak bersuara ([ɸ]), dan oleh zaman Yunani Byzantine (abad ke-4 M hingga abad ke-15 M) ia mengembangkan sebutan modennya sebagai frikatif labiodental tanpa suara ([f]).
Oleh itu, romanisasi fonem Yunani Moden biasanya ⟨f⟩.
Peranan dalam Matematik
[sunting | sunting sumber]Fi digunakan dalam matematik sebagai simbol nisbah keemasan. Ia sekadar 1.618 dan digunakan dalam pelbagai bidang, termasuklah matematik, seni lukisan, dan seni bina.