Makanan terapeutik
.jpg)
Makanan terapeutik ialah makanan yang direka untuk tujuan terapeutik atau penyembuhan yang khusus, biasanya berkhasiat sebagai satu bentuk makanan tambahan. Contoh aplikasi utama makanan terapeutik ialah penggunaan untuk pemberian makanan kecemasan kepada kanak-kanak yang kekurangan zat makanan atau untuk menambah diet orang yang mempunyai keperluan pemakanan khas, seperti orang tua.
Makanan terapeutik yang sedia untuk digunakan[sunting | sunting sumber]
| Komposisi pemakanan | |
|---|---|
| Kandungan lembapan | 2.5% maksimum |
| Tenaga | 520-550 Kcal/100 g |
| Protein | 10 hingga 12% jumlah tenaga |
| Lipid | 45 hingga 60% jumlah tenaga |
| natrium | 290 mg/100 g maksimum |
| Potasium | 1100 hingga 1400 mg/100 g |
| Kalsium | 300 hingga 600 mg/100 g |
| Fosforus (tidak termasuk phytate) | 300 hingga 600 mg/100 g |
| Magnesium | 80 hingga 140 mg/100 g |
| besi | 10 hingga 14 mg/100 g |
| Zink | 11 hingga 14 mg/100 g |
| Tembaga | 1.4 hingga 1.8 mg/100 g |
| Selenium | 20 hingga 40 μg |
| Iodin | 70 hingga 140 μg/100 g |
| Vitamin A | 0.8 hingga 1.1 mg/100 g |
| Vitamin D | 15 hingga 20 μg/100 g |
| Vitamin E | 20 mg/100 g minimum |
| Vitamin K | 15 hingga 30 μg/100 g |
| Vitamin B1 | 0.5 mg/100 g minimum |
| Vitamin B2 | 1.6 mg/100 g minimum |
| Vitamin C | 50 mg/100 g minimum |
| Vitamin B6 | 0.6 mg/100 g minimum |
| Vitamin B12 | 1.6 μg/100 g minimum |
| Asid folik | 200 μg/100 g minimum |
| Niasin | 5 mg/100 g minimum |
| Asid pantotenat | 3 mg/100 g minimum |
| Biotin | 60 μg/100 g minimum |
| n-6 asid lemak | 3% hingga 10% daripada jumlah tenaga |
| n-3 asid lemak | 0.3 hingga 2.5% daripada jumlah tenaga |
Komposisi[sunting | sunting sumber]
Makanan terapeutik biasanya dibuat daripada campuran bahan protein, karbohidrat, lipid, vitamin dan mineral. Makanan terapeutik biasanya dihasilkan dengan mengisar semua bahan secara bersama dan mencampurkannya. "Proses pencampuran membolehkan komponen protein dan karbohidrat makanan tertanam dalam matriks bahan lipid.[1] Saiz zarah dalam campuran mestilah kurang daripada 200 μm untuk pengadunanyang dapat mengekalkan ketekalannya. [1] Menggunakan kaedah ini, makanan terapeutik dihasilkan dan dibungkus tanpa menggunakan air, yang merupakan sumber kerosakan untuk majoriti bahan makanan. Sesetengah makanan terapeutik memerlukan penambahan air sebelum diberikan, manakala yang lain boleh dimakan begitu sahaja. Makanan terapeutik direka bentuk dan dikilangkan untuk memastikan ia sedia untuk dimakan terus dari pembungkusan. Makanan tersebut kalis pencemaran bakteria dan tidak memerlukan sebarang proses memasak.[1]
Terdapat juga sebahagian daripada makanan terapeutik, yang dikategorikan sebagai "makanan terapeutik sedia untuk digunakan" (RUTF), dan ia berbentuk pes yang padat dengan tenaga, diperkaya dengan mikronutrien yang mempunyai profil pemakanan yang serupa dengan diet berasaskan susu F-100 tradisional yang digunakan dalam program pemakanan terapeutik pesakit dalam dan adalah selalunya diperbuat daripada kacang tanah, minyak, gula dan susu tepung.[2]
RUTF ialah "campuran homogen makanan kaya lipid dan larut air." [1] Lipid yang digunakan dalam merumuskan RUTF adalah dalam bentuk cecair likat. Bahan-bahan lain adalah dalam saiz sekecil zarah dan dicampur melalui pencampuran dengan lipid. Bahan-bahan lain ialah protein, karbohidrat, vitamin dan mineral. Campuran perlu homogen untuk digunakan dengan berkesan. Untuk melakukan ini, proses pencampuran tertentu diperlukan.[1] Komponen lemak tepu/lipid RUTF perlu dipanaskan dan dikacau terlebih dahulu. Haba dalam proses ini perlu dikekalkan supaya lipid dapat kekal dalam bentuk optimum untuk mencampurkan bahan-bahan lain. Protein serbuk, karbohidrat, dan vitamin dan mineral kemudiannya perlahan-lahan dan beransur-ansur ditambah kepada lipid, manakala lipid sedang dikacau dengan kuat. Selepas semua bahan ditambah dan kacau kuat dikekalkan, campuran kemudian dikacau dengan lebih kelajuan dan selama beberapa minit. [1] Jika bahan serbuk mempunyai saiz zarah yang lebih besar daripada 200 μm, campuran akan mula terpisah; maka saiz zarah perlu dikekalkan kurang daripada 200 μm. [1]
RUTF yang paling biasa diperbuat ialah daripada RUTF yang dihasilkan dengan empat bahan: gula, susu skim kering, minyak, dan suplemen vitamin dan mineral (CMV). Kualiti lain yang sepatutnya ada pada RUTF termasuklah tekstur yang lembut atau boleh dihancurkan dan rasa yang boleh diterima dan sesuai untuk kanak-kanak kecil. RUTF sepatutnya sedia untuk dimakan tanpa perlu pemprosesan lanjutan seperti memasak. Ciri yang sangat penting ialah RUTF mempunyai jangka hayat yang panjang dan ia tahan terhadap pencemaran mikroorganisma, tanpa memerlukan pembungkusan yang mahal. Oleh kerana bahan-bahan perlu digantung dalam cecair, cecair yang digunakan dalam menghasilkan RUTFs perlu dalam bentuk campuran lemak tepu/lipid. 50% daripada protein yang membentuk RUTF harus datang daripada produk tenusu.
Spesifikasi UNICEF untuk RUTF mengatakan bahawa premix vitamin dan mineral mesti diperoleh daripada salah satu vendor berikut yang dibenarkan oleh Program Makanan Sedunia: DSM Nutrition/Fortitech, Nicholas Piramal Healthcare Ltd (kini Kumpulan Piramal ), Hexagon Nutrition, BASF (SternVitamin), dan kemudahan pracampuran GAIN . [3]
RUTF digunakan oleh program kekurangan zat makanan yang diselia oleh pihak UNICEF Kid Power, yang menggunakan selebriti untuk melakukan "misi global" untuk membantu menyelamatkan penduduk di kawasan miskin di Afrika. [4]
Kaedah pemakanan[sunting | sunting sumber]
Rawatan standard untuk kanak-kanak kekurangan zat makanan akan diberikan dalam dua fasa. [5] Fasa pertama biasanya melibatkan kanak-kanak yang mengalami kekurangan zat makanan yang teruk dan akibatnya akan mengalami kesihatan yang sangat lemah. Terapi yang digunakan dalam fasa ini dipanggil F-75, di mana makanan cecair berasaskan susu yang mengandungi jumlah tenaga dan protein yang sederhana (75 kcal/100 mL dan 0.9 g protein/100 mL) dan pemberian antibiotik secara parenteral.[6] Apabila kanak-kanak tersebut menunjukkan peningkatan selera dan keadaan klinikal masih diperlukan, maka kanak-kanak tersebut akan dimasukkan ke dalam fasa dua rawatan. Fasa ini dikategorikan dengan gelaran F-100. F-100 ialah "makanan cecair berasaskan susu yang dirumus khas, bertenaga tinggi, tinggi protein (100 kcal/100 mL, 2.9 g protein/100 mL). [6] Kanak-kanak itu berada dalam fasa dua sehingga dia tidak lagi menunjukkan berat badan yang terencat [weight-for-height z score (WHZ) 2]. [6] Fasa kedua bermula semasa kanak-kanak berada di hospital tetapi biasanya selesai selepas kanak-kanak pulang ke rumah. Ibu bapa kemudiannya bertanggungjawab untuk memberi anak makanan tambahan tepung yang diperbuat daripada bijirin dan kekacang sebagai pengganti makanan berasaskan susu yang digunakan dalam fasa satu dan dua. [6]
Piawaian Pertubuhan Kesihatan Sedunia untuk rawatan kekurangan zat makanan pada kanak-kanak menyatakan penggunaan dua formula semasa rawatan awal, F-75 dan F-100. Formula ini mengandungi campuran susu tepung, gula dan bahan-bahan lain yang direka untuk menyediakan campuran karbohidrat dan mikronutrien penting yang mudah diserap. Ia biasanya disediakan sebagai campuran serbuk yang disusun semula dengan air. WHO mengesyorkan penggunaan formula ini, dengan pengenalan makanan lain secara beransur-ansur, sehingga kanak-kanak menghampiri berat badan yang normal. [5]
Keberkesanan[sunting | sunting sumber]
Bekalan RUTF di dalam rumah pesakit itu sendiri untuk rawatan kekurangan zat makanan akut yang teruk terutamanya untuk kanak-kanak di bawah umur lima tahun mungkin berkesan untuk meningkatkan penambahan berat badan dan pemulihan jika dibandingkan dengan pendekatan diet alternatif. [7] Walaubagaimanapun, keberkesanan RUTF pada pesakit berulang atau kematian secara keseluruhan masih tidak jelas. [7]
Sehingga 2013, produk Plumpy'Nut telah digunakan untuk melegakan kekurangan zat makanan untuk beribu-ribu kanak-kanak Afrika, mendapat kelulusan sebagai makanan terapeutik daripada Pertubuhan Kesihatan Sedunia.[8]
Contoh[sunting | sunting sumber]
- K-Mix 2, makanan bertenaga tinggi, dibangunkan oleh UNICEF pada tahun 1960-an
- Citadel spread, pes kacang tanah, minyak, gula dan susu tepung yang digunakan sejak 1971
- Plumpy'nut, RUTF pepejal, dibuat di Perancis sejak 1996 untuk rawatan kekurangan zat makanan akut yang teruk
- Medika Mamba, makanan terapeutik mentega kacang diperkaya yang dihasilkan dan diedarkan oleh Meds and Food for Kids di Haiti sejak 2003
- BP-100, bar gandum dan oat yang diperkaya dengan nutrien yang direka untuk menyediakan profil pemakanan yang serupa dengan F-100 oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia
- Nutribun, produk roti diperkaya yang dibangunkan oleh Agensi Pembangunan Antarabangsa Amerika Syarikat dan diedarkan di bawah program Makanan untuk Keamanan
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ a b c d e f g Manary, M. J. (2006). "Local production and provision of ready-to-use therapeutic food (RUTF) spread for the treatment of severe childhood malnutrition". Food and Nutrition Bulletin. 27 (3 Suppl): S83–9. doi:10.1177/15648265060273S305. PMID 17076214. Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah, nama "manary" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza - ^ Isanaka, S; Nombela, N; Djibo, A; Poupard, M; Van Beckhoven, D; Gaboulaud, V; Guerin, P. J.; Grais, R. F. (2009). "Effect of preventive supplementation with ready-to-use-therapeutic food on the nutritional status, mortality and morbidity of children 6 to 60 months in Niger: A cluster randomized trial". JAMA. 301 (3): 277–285. doi:10.1001/jama.2008.1018. PMC 3144630. PMID 19155454.
- ^ Caron, Odile (12 September 2013). "RUTF Product Specifications" (PDF). UNICEF. Dicapai pada 10 July 2018.
- ^ "How Lifesaving Therapeutic Food is Made". United States Fund for UNICEF, New York. 20 November 2016. Dicapai pada 14 March 2017.
- ^ a b "Management of Severe Malnutrition: A Manual for Physicians and Other Senior Health Workers" (PDF). World Health Organization. 1999. Dicapai pada 11 February 2011. Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah, nama "who" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza - ^ a b c d Ciliberto, M. A.; Sandige, H; Ndekha, M. J.; Ashorn, P; Briend, A; Ciliberto, H. M.; Manary, M. J. (2005). "Comparison of home-based therapy with ready-to-use therapeutic food with standard therapy in the treatment of malnourished Malawian children: A controlled, clinical effectiveness trial". American Journal of Clinical Nutrition. 81 (4): 864–70. doi:10.1093/ajcn/81.4.864. PMID 15817865.
- ^ a b Schoonees, Anel; Lombard, Martani J.; Musekiwa, Alfred; Nel, Etienne; Volmink, Jimmy (2019). "Ready-to-use therapeutic food (RUTF) for home-based nutritional rehabilitation of severe acute malnutrition in children from six months to five years of age". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 5: CD009000. doi:10.1002/14651858.CD009000.pub3. ISSN 1469-493X. PMC 6537457. PMID 31090070.
- ^ Morrison SR (24 August 2013). "Plumpy'Nut: The lifesaver that costs... well, peanuts". The Independent. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 May 2022. Dicapai pada 14 March 2017.