Lihat sumber bagi Pneumonia

{{Infobox medical condition (new)
| name          = Pneumonia
| image         = Chest radiograph in influensa and H influenzae, posteroanterior, annotated.jpg
| alt           = 
| caption       = [[Radiografi dada|X-ray dada]] peparu pneumonia akibat [[influenza]] dan ''[[Haemophilus influenzae]]'', dengan konsolidasi bertompok-tompok putih, terutamanya di lobus atas kanan (anak panah)
| pronounce     = {{IPAc-en|nj|uː|ˈ|m|əʊ|n|i|ə}} {{respell|new|MOHN|ee-ə}}
| synonyms      = Pneumonitis
| field         = [[Pulmonologi]], [[Penyakit berjangkit (kepakaran perubatan)|penyakit berjagkit]]
| symptoms      = Batuk, [[sesak nafas]], [[Takipnea|pernafasan cepat]], demam<ref name="NIH2">{{cite web |title=Pneumonia – Symptoms {{!}} NHLBI, NIH |url=https://www.nhlbi.nih.gov/health/pneumonia/symptoms |website=nhlbi.nih.gov |date=24 March 2022 |access-date=1 October 2022 |language=en}}</ref>
| duration      = Beberapa minggu<ref name=Behera2010>{{cite book|vauthors=Behera D|title=Textbook of pulmonary medicine|year=2010|publisher=Jaypee Brothers Medical Pub.|location=New Delhi|isbn=978-81-8448-749-7|pages=296–97|url=https://books.google.com/books?id=0TbJjd9eTp0C&pg=PA296|edition=2nd}}{{Dead link|date=September 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| onset         = 
| causes        = Bakteria, virus, [[pneumonia sedutan|sedutan]]<ref name=RespText09/><ref name=Jeff2010/>
| risks         = [[Fibrosis sista]], [[COPD]], [[asma]], [[diabetes mellitus|kencing manis]], [[kegagalan jantung]], sejarah [[merokok]], umur yang sangat muda, umur tua<ref name="NIH2022">{{cite web |title=Pneumonia – Causes and Risk Factors {{!}} NHLBI, NIH |url=https://www.nhlbi.nih.gov/health/pneumonia/causes |website=nhlbi.nih.gov |date=24 March 2022 |access-date=1 October 2022 |language=en}}</ref><ref name=-BMJ2012>{{cite journal | vauthors = Caldeira D, Alarcão J, Vaz-Carneiro A, Costa J | title = Risk of pneumonia associated with use of angiotensin converting enzyme inhibitors and angiotensin receptor blockers: systematic review and meta-analysis | journal = BMJ | volume = 345 | issue = jul11 1 | pages = e4260 | date = July 2012 | pmid = 22786934 | pmc = 3394697 | doi = 10.1136/bmj.e4260 | quote = Susceptibility is higher among elderly people (≥65 years) }}</ref><ref name=CDC2020SCD/>
| diagnosis     = Berdasarkan simptom, [[radiograf dada|imbasan sinar-X dada]] <ref name=NIH2011Diag/>
| differential  = [[COPD]], [[asma]], [[edema pulmonari]], [[embolsime pulmonari]]<ref name=BMJ06/>
| prevention    = [[Vaksin]], [[membasuh tangan|cuci tangan]], tidak merokok<ref name=NIH2011Pre/>
| medication    = [[Antibiotik]], [[antiviral]], [[terapi oksigen]]<ref name=NIH2011Tx/><ref name=Lancet11/>
| treatment     = 
| frequency     = 450 juta (7%) setahun<ref name=Lancet11/><ref name=CochraneTx13/>
| deaths        = Empat juta setahun<ref name=Lancet11/><ref name=CochraneTx13/>
}}

'''Pneumonia''' ({{small|disebut}} [pnéu.mo.nia]) merujuk kepada keadaan [[keradangan|radang]] [[paru-paru]]<ref>Stedman's Medical Dictionary, "[http://www.emedicine.com/asp/dictionary.asp?keyword=pneumonia pneumonia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080308081134/http://www.emedicine.com/asp/dictionary.asp?keyword=pneumonia |date=2008-03-08 }}". 24 November 2007.</ref> yang terutama mempengaruhi kantung udara kecil, dikenali sebagai [[alveoli pulmonari|alveoli]].<ref name=RespText09>{{cite book| veditors = McLuckie A |title=Respiratory disease and its management|year=2009|publisher=Springer|location=New York|isbn=978-1-84882-094-4|page=51}}</ref><ref name=AcuteCare09>{{cite book | last = Leach | first = Richard E. |title=Acute and Critical Care Medicine at a Glance |edition=2nd |publisher=Wiley-Blackwell |year=2009 |isbn=978-1-4051-6139-8 |url=https://books.google.com/books?id=7u_wu5VCsVQC&pg=PT168 }}</ref> Gejala biasanya termasuk beberapa kombinasi [[batuk|batuk berkahak atau kering]], [[sakit dada]], demam, dan [[sesak nafas|kesukaran bernafas]].<ref name=Ash2007>{{cite book | last1 = Ashby | first1 = Bonnie | last2 = Turkington | first2 = Carol | title = The encyclopedia of infectious diseases |edition=3rd |publisher=Facts on File |location=New York |year=2007 |page=242 |isbn=978-0-8160-6397-0 |url=https://books.google.com/books?id=4Xlyaipv3dIC&pg=PA242 |access-date=21 April 2011 }}</ref> Keterukan keadaan ini adalah berbeza-beza.

Pneumonia biasanya disebabkan oleh jangkitan virus atau bakteria, dan jarang oleh [[mikroorganisma]] lain.{{efn|Istilah ''pneumonia'' kadangkala lebih meluas digunakan untuk sebarang keadaan yang mengakibatkan keradangan paru-paru (disebabkan sebagai contoh oleh [[penyakit autoimun]], luka bakar kimia atau [[ubat farmaseutikal|ubat-ubatan]] tertentu),<ref name="RespText09" /><ref name="Jeff2010">{{cite book | first = Jeffrey C. | last = Pommerville |title=Alcamo's Fundamentals of Microbiology |edition=9th |publisher=Jones & Bartlett |location=Sudbury, MA |year=2010 |page=323 |isbn=978-0-7637-6258-2 |url=https://books.google.com/books?id=RJNQwQB8IxIC&pg=PA323 }}</ref> walaupun keradangan ini lebih tepat dirujuk sebagai [[pneumonitis]].<ref name="isbn0-7234-3200-7"/><ref name="Bowden2010">{{cite book|editor-last1=Bowden|editor-first1=Raleigh A.|editor-last2=Ljungman|editor-first2=Per|editor-last3=Snydman|editor-first3=David R. |title=Transplant infections|year=2010|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-1-58255-820-2}}</ref>}} Mengenal pasti patogen yang bertanggungjawab boleh menjadi sukar. Diagnosis sering didasarkan pada gejala dan [[pemeriksaan fizikal]].<ref name=NIH2011Diag/> [[Radiografi dada|X-ray dada]], ujian darah, dan [[Kultur mikrobiologi|kultur]] [[sputum|kahak]] boleh membantu mengesahkan diagnosis.<ref name=NIH2011Diag>{{cite web|title=How Is Pneumonia Diagnosed?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/diagnosis|website=NHLBI|access-date=3 March 2016|date=1 March 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307133513/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/diagnosis|archive-date=7 March 2016}}</ref> Penyakit ini boleh diklasifikasikan berdasarkan lokasi ia diperoleh, seperti pneumonia yang diperoleh di komuniti, hospital, atau yang berkaitan dengan penjagaan kesihatan.<ref>{{cite web|title=Types of Pneumonia|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/types|website=NHLBI|access-date=2 March 2016|date=1 March 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20160205213840/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/types|archive-date=5 February 2016}}</ref>

Faktor risiko untuk pneumonia termasuk [[fibrosis sista]], [[penyakit paru-paru obstruktif kronik]] (COPD), [[penyakit sel sabit]], [[asma]], [[diabetes]], kegagalan jantung, sejarah merokok, kebolehan batuk yang lemah (seperti selepas strok), dan [[Pengimunotindasan|sistem imun yang lemah]].<ref name="NIH2022"/><ref name=CDC2020SCD>{{cite web |title=Complications and Treatments of Sickle Cell Disease {{!}} CDC |url=https://www.cdc.gov/ncbddd/sicklecell/treatments.html |website=Centers for Disease Control and Prevention |access-date=6 May 2020 |language=en-us |date=12 June 2019}}</ref>

[[Vaksin]] untuk mencegah jenis pneumonia tertentu (seperti yang disebabkan oleh bakteria ''[[Streptococcus pneumoniae]]'', berkaitan dengan [[influenza]], atau berkaitan dengan [[COVID-19]]) tersedia.<ref name=NIH2011Pre/>  Kaedah pencegahan lain termasuk [[membasuh tangan|mencuci tangan]] untuk mencegah jangkitan, dan tidak merokok.<ref name=NIH2011Pre>{{cite web|title=How Can Pneumonia Be Prevented?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/prevention|website=NHLBI|access-date=3 March 2016|date=1 March 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307133901/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/prevention|archive-date=7 March 2016}}</ref>

Rawatan bergantung pada punca asas.<ref name=NIH2011>{{cite web|title=What Is Pneumonia?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu|website=NHLBI|access-date=2 March 2016|date=1 March 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160229143108/https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/|archive-date=29 February 2016}}</ref> Pneumonia yang dipercayai disebabkan oleh bakteria dirawat dengan [[antibiotik]].<ref name=NIH2011Tx>{{cite web|title=How Is Pneumonia Treated?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/treatment|website=NHLBI|access-date=3 March 2016|date=1 March 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306030735/http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/pnu/treatment|archive-date=6 March 2016}}</ref>Jika pneumonia teruk, individu yang terjejas biasanya dimasukkan ke hospital. [[Terapi oksigen]] akan digunakan jika tahap oksigen rendah.<ref name=NIH2011Tx/>

Setiap tahun, pneumonia menjejaskan kira-kira 450 juta orang di seluruh dunia (7% daripada populasi) dan mengakibatkan kira-kira 4 juta kematian.<ref name=Lancet11>{{cite journal | vauthors = Ruuskanen O, Lahti E, Jennings LC, Murdoch DR | title = Viral pneumonia | journal = Lancet | volume = 377 | issue = 9773 | pages = 1264–75 | date = April 2011 | pmid = 21435708 | pmc = 7138033 | doi = 10.1016/S0140-6736(10)61459-6 }}</ref><ref name=CochraneTx13>{{cite journal | vauthors = Lodha R, Kabra SK, Pandey RM | title = Antibiotics for community-acquired pneumonia in children | journal = The Cochrane Database of Systematic Reviews | volume = 6 | issue = 6 | pages = CD004874 | date = June 2013 | pmid = 23733365 | pmc = 7017636 | doi = 10.1002/14651858.CD004874.pub4 }}</ref> Dengan pengenalan antibiotik dan vaksin pada abad ke-20, kadar kelangsungan hidup telah bertambah baik dengan ketara.<ref name=Lancet11/> Walaupun begitu, pneumonia tetap menjadi penyebab utama kematian di negara-negara membangun, dan juga dalam kalangan orang yang sangat tua, sangat muda, dan yang mempunyai penyakit [[keadaan kronik|kronik]].<ref name=Lancet11/><ref>{{cite book|last=George|first=Ronald B.|title=Chest medicine: essentials of pulmonary and critical care medicine|year=2005|publisher=Lippincott Williams & Wilkins |location=Philadelphia|isbn=978-0-7817-5273-2|page=353|url=https://books.google.com/books?id=ZzlX2zJMbdgC&pg=PA353|edition=5th}}</ref> Pneumonia sering memendekkan tempoh penderitaan dalam kalangan individu yang nazak.<ref name=EBMED05>{{cite journal|last=Eddy|first=Orin|title=Community-Acquired Pneumonia: From Common Pathogens To Emerging Resistance|journal=Emergency Medicine Practice|date=Dec 2005|volume=7|issue=12|url=https://www.ebmedicine.net/topics.php?paction=showTopic&topic_id=118}}</ref>

== Tanda dan gejala ==
{|class="wikitable" align="right"
!colspan=2| Kekerapan gejala<ref name=Tint10/>
|-
! Gejala !! Frekuensi
|-
| Batuk ||<center>79–91%</center>
|-
| Kelelahan || <center>90%</center>
|-
| Demam || <center>71–75%</center>
|-
| Kesukaran bernafas || <center>67–75%</center>
|-
| Sputum || <center>60-65%</center>
|-
| Sakit dada || <center>39-49%</center>
|-
|}
[[file:Symptoms of pneumonia.svg|thumb|kiri|alt=Gambar tubuh manusia yang menunjukkan gejala kunci pneumonia|300px|Gejala utama pneumonia yang menular]]
Pesakit pneumonia yang berjangkit biasanya menderita [[batuk|batuk kuat]], [[demam]] yang disertai [[rigor|menggigil bergetar]], [[kesukaran bernafas]], [[nyeri dada]] yang tajam atau menghunjam selama menarik nafas dalam-dalam, dan peningkatan [[laju respirasi]].<ref name=BMJ06/> Pada manula, adanya kebingungan menjadi tanda yang paling utama.<ref name=BMJ06>{{cite journal |author= Hoare Z |coauthors = Lim WS|title=Pneumonia: update on diagnosis and management |journal=BMJ | year= 2006 |pages=1077–9|pmid=16675815|doi=10.1136/bmj.332.7549.1077 |url=http://www.bmj.com/content/332/7549/1077.full.pdf |volume=332 |issue= 7549|pmc= 1458569 |format=PDF}}</ref> Tanda-tanda dan gejala khusus pada anak-anak kecil yaitu demam, batuk, dan nafas yang cepat atau sulit.<ref name=Develop11>{{cite journal | vauthors = Singh V, Aneja S | title = Pneumonia - management in the developing world | journal = Paediatric Respiratory Reviews | volume = 12 | issue = 1 | pages = 52–9 | date = Mac 2011 | pmid = 21172676 | doi = 10.1016/j.prrv.2010.09.011 }}</ref>

Gejala demam yang dialami tidaklah sangat spesifik memandangkan ia umum timbul pada berbagai penyakit, dan mungkin tidak tampak pada penderita penyakit parah atau [[malagizi]]. Selain itu, gejala batuk sering tidak muncul pada anak-anak berusia kurang dari 2 bulan.<ref name=Develop11/> Tanda-tanda dan gejala yang lebih parah meliputi: [[sianosis pusat|pembiruan kulit]], rasa haus berkurang, [[konvulsi]], muntah-muntah yang menetap, suhu ekstrem, atau [[penurunan tahap kesedaran]].<ref name=Develop11/><ref name=Clinic2011>{{cite journal | vauthors = Nair GB, Niederman MS | title = Community-acquired pneumonia: an unfinished battle | journal = The Medical Clinics of North America | volume = 95 | issue = 6 | pages = 1143–61 | date = November 2011 | pmid = 22032432 | pmc = 7127066 | doi = 10.1016/j.mcna.2011.08.007 }}</ref>

Kes pneumonia jangkitan bakteria dan virus biasanya muncul dengan gejala yang serupa.<ref name=WHOPrevent2012>{{cite web|title=Pneumonia (Fact sheet N°331)|url=https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|work=World Health Organization|date=Ogos 2012|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20120830053348/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|archive-date=30 August 2012|df=dmy-all}}</ref> Beberapa penyebabnya dikaitkan dengan cri klinis yang klasik tetapi tidak spesifik. Pneumonia yang disebabkan oleh ''[[Legionella]]'' dapat muncul disertai nyeri perut, [[cirit-birit]], atau kebingungan,<ref>{{cite journal|last=Darby|first=J|coauthors=Buising, K|title=Could it be Legionella?|journal=Australian family physician|date=October 2008 |volume=37|issue=10|pages=812–5|pmid=19002299}}</ref> sedangkan pneumonia yang disebabkan oleh ''[[Streptococcus pneumoniae]]'' dikaitkan dengan [[sputum]] berwarna perang karat,<ref>{{cite journal|last=Ortqvist|first=A|coauthors=Hedlund, J, Kalin, M|title=Streptococcus pneumoniae: epidemiology, risk factors, and clinical features|journal=Seminars in respiratory and critical care medicine|date=December 2005|volume=26|issue=6|pages=563–74|pmid=16388428|doi=10.1055/s-2005-925523}}</ref> dan pneumonia yang disebabkan oleh ''[[Klebsiella]]'' dapat disertai sputum berdarah yang sering digambarkan sebagai "currant jelly" (lendir merah).<ref name=Tint10>{{cite book|author=Tintinalli, Judith E.|title=Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli))|publisher=McGraw-Hill Companies|location=New York|year=2010|pages=480|isbn=0-07-148480-9|oclc=|doi=|accessdate=}}</ref> Sputum berdarah (dikenal sebagai [[hemoptisis]]) juga dapat muncul pada [[tuberkulosis]], pneumonia gram-negatif, dan abses paru serta umum dijumpai pada [[bronkitis akut]].<ref name=Clinic2011/> Pneumonia ''mikoplasma'' dapat timbul bersama [[limfadenopati servikal|pembengkakan nodus limfa di leher]], [[artralgia|nyeri sendi]], atau [[otitis media|jangkitan telinga tengah]].<ref name=Clinic2011/> Pneumonia viral lebih umum muncul disertai [[mengi]] dibandingkan dengan pneumonia bakterial.<ref name=WHOPrevent2012/>


== Penyebab ==
[[file:Streptococcus pneumoniae.jpg|thumb|alt=Tiga objek bulat dengan latar belakang hitam|Bakteri ''[[Streptococcus pneumoniae]]'', penyebab umum pneumonia, gambar diambil menggunakan [[mikroskop elektron]]]]
Pneumonia terutama disebabkan oleh jangkitan [[bakteria]] atau [[virus]] dan jarang dijumpai disebabkan oleh [[kulat]] dan [[parasit]]. Walaupun terdapat lebih dari 100 galur agen jangkitan yang telah dikenalpasti, namun hanya beberapa yang bertanggungjawab atas kebanyakan kes yang ada. Jangitan bersama dengan virus beserta bakteri dapat muncul hingga sebanyak 45% jangkitan pada anak-anak dan 15% jangkitan pada orang dewasa.<ref name=Lancet11/> Agen penyebabnya tidak dapat diisolasi pada sekitar setengah kes yang ada walaupun pengujian yang cermat telah dilakukan.<ref name=EBMED05>{{cite journal|last=Eddy|first=Orin|title=Community-Acquired Pneumonia: From Common Pathogens To Emerging Resistance|journal=Emergency Medicine Practice|date=Dec 2005|volume=7|issue=12|url=https://www.ebmedicine.net/topics.php?paction=showTopic&topic_id=118}}</ref>

Istilah ''pneumonia'' kadangkala digunakan secara lebih luas terhadap berbagai-bagai keadaan yang menyebabkan [[keradangan]] paru-paru (misalnya yang disebabkan oleh [[penyakit autoimun]], luka bakar kimia atau tindak balas terhadap ubat); namun demikian, inflamasi ini lebih tepat disebut sebagai [[pneumonitis]].<ref name="isbn0-7234-3200-7">{{cite book|author=Lowe, J. F.; Stevens, Alan|authorlink=|editor=|others=|title=Pathology|edition=2nd|publisher=Mosby|location=St. Louis|year=2000|page=197|isbn=0-7234-3200-7|oclc=|doi=|url=http://books.google.co.uk/books?id=AfVxLi4QTZQC&pg=PA197|accessdate=}}</ref><ref>{{cite book|last=Snydman|first=editors, Raleigh A. Bowden, Per Ljungman, David R.|title=Transplant infections|year=2010|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-1-58255-820-2|page=187|url=http://books.google.com/books?id=NWa4FJv-eBYC&pg=PA447|edition=3rd}}</ref> Menurut sejarahnya agen penjangkit dibahagi menjadi "khas" dan "tidak khas" didasarkan pada aspek yang diduga, tetapi bukti-bukti yang ada tidak menyokong pembezaan ini, sehingga kini tidak lagi ditekankan.<ref name=M32>{{cite book| first = John F. | last = Murray | name-list-style = vanc |title=Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine |year=2010|publisher=Saunders/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=978-1-4160-4710-0|edition=ke-5|chapter=32}}</ref>

Faktor risiko dan keadaan yang memengaruhi pneumonia mencakupi: [[Merokok|tabiat merokok]], [[keimunokurangan]], alkoholisme, [[penyakit sesak paru-paru kronik]], [[penyakit ginjal kronik]], dan [[penyakit hati]].<ref name=Clinic2011/> Penggunaan ubat-ubatan yang bersifat menekan asid seperti [[penghambat pam proton]] atau [[antagonis H2]] dikaitkan dengan peningkatan risiko pneumonia<ref>{{cite journal|last=Eom|first=CS|coauthors=Jeon, CY; Lim, JW; Cho, EG; Park, SM; Lee, KS|title=Use of acid-suppressive drugs and risk of pneumonia: a systematic review and meta-analysis|journal=CMAJ : Canadian Medical Association journal = journal de l'Association medicale canadienne|date=22 February 2011|volume=183|issue=3|pages=310–9|pmid=21173070|doi=10.1503/cmaj.092129|pmc=3042441}}</ref>. Usia lanjut juga berpengaruh pada pneumonia.<ref name=Clinic2011/>

=== Bakteria ===
[[Bakteria]] adalah penyebab paling umum dari [[pneumonia dapatan masyarakat]] (CAP), dengan ''[[Streptococcus pneumoniae]]'' berhasil dikenalpasti dalam hampir 50% kes yang ada.<ref name=Rad07>{{cite journal|last=Sharma|first=S|author2=Maycher, B |author3=Eschun, G |title=Radiological imaging in pneumonia: recent innovations|journal=Current Opinion in Pulmonary Medicine|date=May 2007 |volume=13|issue=3|pages=159–69|pmid=17414122|doi=10.1097/MCP.0b013e3280f3bff4}}</ref><ref name=EOP10>{{cite journal |author=Anevlavis S | coauthors = Bouros D |title=Community acquired bacterial pneumonia|journal=Expert Opin Pharmacother |volume=11 |issue=3 |pages=361–74 |year=2010|month=February|pmid=20085502|doi=10.1517/14656560903508770 }}</ref> Bakteria lain yang umum dikenalpasti termasuk ''[[Haemophilus influenzae]]'' dalam 20% kes, ''[[Chlamydophila pneumoniae]]'' dalam 13% kes, dan ''[[Mycoplasma pneumoniae]]'' dalam 3% kes;<ref name=Rad07/> ''[[Staphylococcus aureus]]''; ''[[Moraxella catarrhalis]]''; ''[[Legionella pneumophila]]'' dan [[Basilus gram-negatif]].<ref name=EBMED05/> Sejumlah versi [[keimunan ubat]] dari jangkitan di atas makin umum dijumpai, termasuk ''Streptococcus pneumoniae'' kebal ubat (DRSP) dan [[Staphylococcus aureus yang kebal terhadap metisilin]](MRSA).<ref name=Clinic2011/>

Penyebaran organisme mudah terjadi jika faktor risikonya ada.<ref name=EBMED05/> [[Alkoholisme|Ketagihan minuman keras]] sering dikaitkan dengan ''Streptococcus pneumoniae'', [[organisme anaerobik]], dan ''Mycobacterium tuberculosis''; merokok memudahkan jangkitan dari ''Streptococcus pneumoniae'', ''Haemophilus influenzae'', ''Moraxella catarrhalis'', dan ''Legionella pneumophila''. Pendedahan terhadap burung seringkali dengan ''[[Chlamydia psittaci]]''; terhadap haiwan ternak dengan ''[[Coxiella burnetti]]''; aspirasi isi perut dengan [[organisme anaerobik]]; dan [[fibrosis sista]] dengan ''[[Pseudomonas aeruginosa]]'' dan ''Staphylococcus aureus''.<ref name=EBMED05/> ''Streptococcus pneumoniae'' lebih sering dijumpai pada [[musim sejuk]],<ref name=EBMED05/> dan patut diduga pada orang yang menarik nafas udara yang disyaki mengandungi sejumlah besar [[organisme anaerobik]].<ref name=Clinic2011/>

=== Virus ===
[[Virus]] bertanggungjawab atas sekitar sepertiga kes pneumonia pada orang dewasa<ref name=Lancet11/> dan sekitar 15% kes pada anak-anak.<ref name=M31>Murray and Nadel (2010). Chapter 31.</ref> Agen yang biasanya terkait mencakupi [[rhinovirus]], [[coronavirus]], [[virus influenza]], [[Virus sinsitium pernafasan|virus sinsitium pernapasan]] (RSV), [[adenovirus]], dan [[parainfluenza]].<ref name="Lancet11" /><ref name="Viral09">{{cite journal |author=Figueiredo LT |title=Viral pneumonia: epidemiological, clinical, pathophysiological, and therapeutic aspects |journal=J Bras Pneumol |volume=35 |issue=9 |pages=899–906 |date=September 2009 |pmid=19820817 |doi=10.1590/S1806-37132009000900012}}</ref> [[Virus herpes simpleks]] jarang menyebabkan pneumonia, kecuali dalam kelompok seperti: bayi baru lahir, penderita kanker, penerima [[Pemindahan organ|organ baharu dipindahkan]], dan penderita [[luka kebakaran]] yang cukup parah.<ref name="Text2010">{{cite book|last=Behera|first=D.|title=Textbook of pulmonary medicine|year=2010|publisher=Jaypee Brothers Medical Pub.|location=New Delhi|isbn=8184487495|pages=391–394|url=http://books.google.ca/books?id=0TbJjd9eTp0C&pg=PA391|edition=2nd }}</ref> Orang yang menjalani [[pemindahan organ]] atau yang mempunyai [[tindak balas imun lemah]] menunjukkan tahap pneumonia [[cytomegalovirus]] yang tinggi.<ref name="M31" /><ref name="Text2010" /> Para penderita jangkitan virus dapat terjangkit secara sekunder dengan bakterai ''Streptococcus pneumoniae'', ''Staphylococcus aureus'', atau ''Haemophilus influenzae'', khususnya ketika disertai masalah kesihatan lain.<ref name=Clinic2011/><ref name=M31/> Virus yang berbeza mendominasi masa yang berbeza dalam setahun, sebagai contoh selama musim influenza maka virus influenza bertanggungjawab atas lebih dari separuh kes virus yang terjadi.<ref name=M31/> Wabak virus lainnya juga sesekali muncul, termasuk ''[[hantavirus]]'' dan ''[[Koronavirus|coronavirus]]''.<ref name=M31/>

=== Kulat ===
Pneumonia [[kulat]] jarang dijumpai, namun lebih sering muncul pada individu yang menderita [[Defisiensi kekebalan tubuh|sistem kekebalan lemah]] akibat [[AIDS]], [[ubat penahan sakit]] atau masalah perubatan lainnya.<ref name=EBMED05/><ref name=Fungus2009>{{cite book|last=Maskell|first=Nick|title=Oxford desk reference.|year=2009|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|isbn=9780199239122|pages=196|url=http://books.google.ca/books?id=MfEUkzQQ1BEC&pg=PA196|coauthors=Millar, Ann}}</ref> Jenis ini paling sering disebabkan oleh ''[[Histoplasmosis|Histoplasma capsulatum]]'', blastomyces, ''[[Cryptococcus neoformans]]'', ''[[Pneumocystis jiroveci]]'', dan ''[[Coccidioides immitis]]''. [[Histoplasmosis]] paling umum terjadi di [[Teluk Mississippi|lembah Sungai Mississippi]], dan [[coccidioidomycosis]] paling umum dijumpai di [[Barat Daya Amerika]].<ref name=EBMED05/> Jumlah kes meningkat pada separuh kedua abad ke-20 akibat semakin seringnya orang melakukan perjalanan dan meningkatnya peredaman daya lali tubuh dalam populasi.<ref name=Fungus2009/>

=== Parasit ===
Banyak jenis [[parasit]] dapat mempengaruhi paru-paru termasuk: ''[[Toxoplasma gondii]]'', ''[[Strongyloides stercoralis]]'',''[[Ascaris lumbricoides]]'', dan ''[[Plasmodium malariae]]''.<ref name=M37>Murray and Nadel (2010). Chapter 37.</ref> Berbagai organisme ini biasanya memasuki tubuh melalui [[kontak]] langsung dengan kulit, pencernaan, atau melalui [[Vektor (epidemiologi)|vektor]] serangga.<ref name=M37/> Kecuali untuk ''[[Paragonimus westermani]]'', kebanyakan parasit tidak secara khusus menjangkit paru-paru tetapi melibatkan paru-paru sebagai tempat sekunder menyasarkan tempat lain dala,m badan.<ref name=M37/> Sebahagian parasit, khususnya yang termasuk genus-genus ''Ascaris'' dan ''Strongyloides'', merangsang timbulnya reaksi [[eosinofilik]] kuat, yang dapat mengakibatkan [[pneumonia eosinofilik]].<ref name=M37/> Dalam jangkitan lainnya, seperti malaria, keterlibatan paru terutama akibat inflamasi sistemik yang diinduksi oleh sitokin.<ref name=M37/> Pelaporan jangkitan semacam ini di [[Negara membangun|negara-negara membangun]] paling sering dijumpai pada orang-orang yang kembali dari perjalanan jauh atau pada para imigran.<ref name=M37/> Secara peringkat globalnya, jangkitan-jangkitan paling sering terjadi pada pada penderita defisiensi kekebalan tubuh.<ref>{{cite journal|last=Vijayan|first=VK|title=Parasitic lung infections.|journal=Current opinion in pulmonary medicine|date=2009 May|volume=15|issue=3|pages=274–82|pmid=19276810}}</ref>

=== Idiopatik ===
Pneumonia interstisial idiopatik atau pneumonia yang tidak menular<ref>{{cite book|first=ed. in chief Richard K. Root. Eds. Francis Waldvogel|title=Clinical infectious diseases : a practical approach|year=1999|publisher=Oxford Univ. Press|location=New York, NY [u.a.]|isbn=978-0-19-508103-9|page=833|url=http://books.google.com/books?id=zvCOpighJggC&pg=PA833}}</ref> merupakan kelas [[penyakit paru difus]]. Kelas ini mencakup: [[kerosakan alveolar difus]], [[pneumonia atur]], [[pneumonia interstisial non-spesifik]], [[pneumonia interstisial limfositik]], [[pneumonia interstisial desquamative]], [[penyakit paru interstisial bronkiolitis pernapasan]], dan [[pneumonia interstisial biasa]].<ref>{{cite book|first=Volume editors, Ulrich Costabel|title=Diffuse parenchymal lung disease : ... 47 tables|url=https://archive.org/details/diffuseparenchym00cost|year=2007|publisher=Karger|location=Basel|isbn=978-3-8055-8153-0|page=[https://archive.org/details/diffuseparenchym00cost/page/n4 4]|edition=[Online-Ausg.]}}</ref>

== Pencegahan ==
Pencegahan termasuklah [[Pemvaksinan|vaksinasi]], langkah-langkah alam sekitar, dan rawatan yang bersesuaian bagi masalah kesihatan yang lain.<ref name="Develop112">{{Cite journal|date=March 2011|title=Pneumonia – management in the developing world|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1526054210000795|journal=Paediatric Respiratory Reviews|volume=12|issue=1|pages=52–59|doi=10.1016/j.prrv.2010.09.011|pmid=21172676}}</ref> Dipercayai bahawa, jika langkah-langkah pencegahan yang sesuai dilaksanakan di peringkat global, bilangan kematian dalam kalangan kanak-kanak dapat dikurangkan sehingga 400,000; dan jika rawatan yang betul tersedia secara seragam, bilangan kematian kanak-kanak dapat dikurangkan lagi sebanyak 600,000.<ref name="WHOPrevent20122">{{Cite web|url=https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|title=Pneumonia (Fact sheet N°331)|date=August 2012|website=World Health Organization|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20120830053348/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|archive-date=30 August 2012}}</ref>

=== Pemvaksinan ===
Vaksinasi mampu mencegah jangkitan pneumonia disebabkan oleh bakteria dan virus tertentu pada kanak-kanak dan orang dewasa. [[Vaksin influenza]] adalah cara yang sederhana dan berkesan untuk mencegah gejala influenza.<ref name="Lancet112">{{Cite journal|date=April 2011|title=Viral pneumonia|journal=Lancet|volume=377|issue=9773|pages=1264–75|doi=10.1016/S0140-6736(10)61459-6|pmc=7138033|pmid=21435708}}</ref><ref>{{Cite journal|date=February 2018|title=Vaccines for preventing influenza in healthy adults|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2020|issue=2|pages=CD001269|doi=10.1002/14651858.CD001269.pub6|pmc=6491184|pmid=29388196}}</ref> [[Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit]] (CDC) mengesyorkan vaksin influenza tahunan bagi setiap individu yang berusia 6 bulan ke atas.<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/flu/|title=Seasonal Influenza (Flu)|website=Centers for Disease Control and Prevention|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20110629190823/http://www.cdc.gov/flu/|archive-date=29 June 2011|access-date=29 June 2011}}</ref> Pekerja penjagaan kesihatan yang mengamalkan vaksinasi dapat mengurangkan risiko penularan radang paru-paru virus di kalangan pesakit mereka.<ref name="IDSA2007">{{Cite journal|date=March 2007|title=Infectious Diseases Society of America/American Thoracic Society consensus guidelines on the management of community-acquired pneumonia in adults|journal=Clinical Infectious Diseases|volume=44|issue=Suppl 2|pages=S27–72|doi=10.1086/511159|pmc=7107997|pmid=17278083|doi-access=free}}</ref>

Vaksinasi terhadap Haemophilus influenzae dan Streptococcus pneumoniae memiliki bukti yang kukuh untuk mendukung penggunaannya.<ref name="PedNA09">{{Cite journal|date=February 2009|title=Pneumonia and other respiratory infections|journal=Pediatric Clinics of North America|volume=56|issue=1|pages=135–56, xi|doi=10.1016/j.pcl.2008.10.005|pmc=7111724|pmid=19135585}}</ref> Terdapat bukti yang mantap untuk memberikan vaksin kepada kanak-kanak di bawah usia 2 tahun terhadap Streptococcus pneumoniae (vaksin konjugat pneumokokus).<ref>{{Cite journal|date=October 2009|title=Pneumococcal conjugate vaccines for preventing vaccine-type invasive pneumococcal disease and X-ray defined pneumonia in children less than two years of age|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2009|issue=4|pages=CD004977|doi=10.1002/14651858.CD004977.pub2|pmc=6464899|pmid=19821336}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/biologicals/areas/vaccines/pneumo/en/|title=WHO {{!}} Pneumococcal conjugate vaccines|website=who.int|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080428235941/http://www.who.int/biologicals/areas/vaccines/pneumo/en/|archive-date=28 April 2008|access-date=16 January 2018}}</ref> <ref name="CDC2018Vac">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/pneumococcal/vaccination.html|title=Pneumococcal Disease {{!}} Vaccines – PCV13 and PPSV23 {{!}} CDC|date=18 September 2017|website=cdc.gov|language=en-us|access-date=16 January 2018}}</ref> Vaksinasi kanak-kanak terhadap Streptococcus pneumoniae telah menyebabkan penurunan tingkat infeksi ini pada orang dewasa, karena banyak orang dewasa yang mendapatkan infeksi dari kanak-kanak. Vaksin Streptococcus pneumoniae tersedia untuk orang dewasa, dan terbukti mengurangkan risiko penyakit pneumokokal invasif hingga 74%. Namun, tidak ada bukti yang cukup untuk merekomendasikan penggunaan vaksin pneumokokal untuk mencegah pneumonia atau kematian dalam populasi dewasa umum.<ref>{{Cite journal|date=January 2013|title=Vaccines for preventing pneumococcal infection in adults|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|issue=1|pages=CD000422|doi=10.1002/14651858.CD000422.pub3|pmc=7045867|pmid=23440780}}</ref> CDC merekomendasikan bahwa kanak-kanak dan orang dewasa berusia di atas 65 tahun menerima vaksin pneumokokal, serta kanak-kanak yang lebih tua atau orang dewasa yang lebih muda dengan risiko tinggi terkena penyakit pneumokokal.<ref name="CDC2018Vac" /> Vaksin pneumokokal terbukti dapat mengurangkan risiko pneumonia yang diperoleh dari komunitas pada orang dengan penyakit paru obstruktif kronis (COPD), meskipun tidak mengurangi risiko kematian atau kemasukan ke rumah sakit bagi orang dengan kondisi ini.<ref name="Walters2017">{{Cite journal|date=January 2017|title=Pneumococcal vaccines for preventing pneumonia in chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|issue=3|pages=CD001390|doi=10.1002/14651858.CD001390.pub4|pmc=6422320|pmid=28116747}}</ref> Orang dengan COPD disarankan oleh beberapa panduan untuk mendapatkan vaksinasi pneumokokal. Vaksin lain yang didukung untuk melindungi terhadap pneumonia termasuk vaksin [[Vaksin pertusis|pertusis]], [[Vaksin varisela|varicella]], dan [[Vaksin campak|campak]].<ref name="CDCPrev2012">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|title=Pneumonia Can Be Prevented – Vaccines Can Help|website=Centers for Disease Control and Prevention|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20121023024453/http://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|archive-date=23 October 2012|access-date=22 October 2012}}</ref>

=== Ubat-ubatan ===
Apabila wabak influenza berlaku, ubat-ubatan seperti amantadine atau rimantadine dapat membantu mencegah keadaan, tetapi mereka dikaitkan dengan kesan sampingan.<ref name="jefferson">{{Cite journal|date=April 2006|title=Amantadine and rimantadine for influenza A in adults|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2006|issue=2|pages=CD001169|doi=10.1002/14651858.CD001169.pub3|pmc=7068158|pmid=16625539}}</ref> Zanamivir atau oseltamivir, di sisi lain, dapat mengurangkan kemungkinan seseorang yang terdedah kepada virus untuk mengalami gejala; bagaimanapun, adalah disyorkan agar potensi kesan sampingan diambil kira.<ref>{{Cite journal|date=April 2014|title=Neuraminidase inhibitors for preventing and treating influenza in healthy adults and children|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=4|issue=4|pages=CD008965|doi=10.1002/14651858.CD008965.pub4|pmc=6464969|pmid=24718923}}</ref>

=== Lain-lain ===
Berhenti merokok<ref name="BTS09">{{Cite journal|date=October 2009|title=BTS guidelines for the management of community acquired pneumonia in adults: update 2009|journal=Thorax|volume=64|issue=Suppl 3|pages=iii, 1–55|doi=10.1136/thx.2009.121434|pmid=19783532|doi-access=free}}</ref> dan mengurangkan pencemaran udara dalam rumah, seperti memasak dengan kayu, sisa tanaman, atau [[tinja]], keduanya sangat disarankan.<ref name="Develop113">{{Cite journal|date=March 2011|title=Pneumonia – management in the developing world|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1526054210000795|journal=Paediatric Respiratory Reviews|volume=12|issue=1|pages=52–59|doi=10.1016/j.prrv.2010.09.011|pmid=21172676}}</ref><ref name="WHOPrevent20123">{{Cite web|url=https://thuocnampqa.vn/thuoc-dieu-tri-hen-phe-quan|title=thuốc trị hen phế quản cho người lớn|date=August 2012|website=World Health Organization|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20120830053348/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|archive-date=30 August 2012}}</ref> Merokok nampaknya merupakan satu-satunya faktor risiko terbesar untuk pneumonia pneumokokus pada orang dewasa yang sehat.<ref name="IDSA20072">{{Cite journal|date=March 2007|title=Infectious Diseases Society of America/American Thoracic Society consensus guidelines on the management of community-acquired pneumonia in adults|journal=Clinical Infectious Diseases|volume=44|issue=Suppl 2|pages=S27–72|doi=10.1086/511159|pmc=7107997|pmid=17278083|doi-access=free}}</ref> Kebersihan tangan dan batuk ke lengan juga mungkin merupakan langkah pencegahan yang efektif. <ref name="CDCPrev20122">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|title=Pneumonia Can Be Prevented – Vaccines Can Help|website=Centers for Disease Control and Prevention|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20121023024453/http://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|archive-date=23 October 2012|access-date=22 October 2012}}</ref>Memakai [[topeng pembedahan]] oleh orang sakit juga dapat membantu mencegah penularan penyakit.<ref name="IDSA20072" />

Mengubati penyakit asas dengan sewajarnya, seperti HIV/AIDS, [[Penyakit kencing manis|diabetes mellitus]], dan kekurangan zat makanan, dapat mengurangkan risiko radang paru-paru.<ref name="WHOPrevent20124">{{Cite web|url=https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|title=Pneumonia (Fact sheet N°331)|date=August 2012|website=World Health Organization|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20120830053348/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/|archive-date=30 August 2012}}</ref> <ref name="CDCPrev20123">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|title=Pneumonia Can Be Prevented – Vaccines Can Help|website=Centers for Disease Control and Prevention|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20121023024453/http://www.cdc.gov/features/Pneumonia/|archive-date=23 October 2012|access-date=22 October 2012}}</ref> <ref>{{Cite journal|date=May 2010|title=Community-acquired pneumonia in HIV-infected children: a global perspective|url=https://journals.lww.com/co-pulmonarymedicine/Abstract/2010/05000/Community_acquired_pneumonia_in_HIV_infected.8.aspx|journal=Current Opinion in Pulmonary Medicine|volume=16|issue=3|pages=208–16|doi=10.1097/MCP.0b013e3283387984|pmid=20375782}}</ref>  Pada kanak-kanak berusia kurang dari 6 bulan, penyusuan susu ibu secara eksklusif dapat mengurangkan kedua-dua risiko dan keterukan penyakit.<ref name="WHOPrevent20124" /> Pada orang yang hidup dengan HIV/AIDS dan memiliki jumlah sel CD4 kurang dari 200 sel/uL, antibiotik trimethoprim/sulfamethoxazole dapat mengurangkan risiko pneumonia Pneumocystis<ref>{{Cite journal|date=June 2011|title=HIV-associated Pneumocystis pneumonia|journal=Proceedings of the American Thoracic Society|volume=8|issue=3|pages=294–300|doi=10.1513/pats.201009-062WR|pmc=3132788|pmid=21653531}}</ref> dan juga bermanfaat untuk pencegahan pada individu yang memiliki sistem imun lemah tetapi tidak memiliki HIV.<ref>{{Cite journal|date=October 2014|title=Prophylaxis for Pneumocystis pneumonia (PCP) in non-HIV immunocompromised patients|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=10|issue=10|pages=CD005590|doi=10.1002/14651858.CD005590.pub3|pmc=6457644|pmid=25269391}}</ref>

Menguji wanita hamil untuk Kumpulan B Streptococcus dan Chlamydia trachomatis, serta memberikan rawatan [[antibiotik]] jika perlu, dapat mengurangkan kadar radang paru-paru pada bayi.<ref>{{Cite journal|date=November–December 2011|title=Screening for group B Streptococcus in pregnant women: a systematic review and meta-analysis|journal=Revista Latino-Americana de Enfermagem|volume=19|issue=6|pages=1470–78|doi=10.1590/s0104-11692011000600026|pmid=22249684|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|date=October 2005|title=Chlamydia trachomatis infections in neonates and young children|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S104518700500066X|journal=Seminars in Pediatric Infectious Diseases|volume=16|issue=4|pages=235–44|doi=10.1053/j.spid.2005.06.004|pmid=16210104}}</ref> Langkah pencegahan penularan HIV dari ibu kepada anak juga mungkin berkesan.<ref>{{Cite book|url=http://whqlibdoc.who.int/hq/2009/WHO_FCH_CAH_NCH_09.04_eng.pdf|title=Global Action Plan for Prevention and Control of Pneumonia (GAPP)|publisher=World Health Organization|year=2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20131017001256/http://whqlibdoc.who.int/hq/2009/WHO_FCH_CAH_NCH_09.04_eng.pdf|archive-date=17 October 2013}}</ref> Namun, penyedutan mulut dan tekak bayi dengan air ketuban yang diwarnakan mekonium tidak ditemukan dapat mengurangkan kadar pneumonia aspirasi dan dapat menimbulkan bahaya potensial, oleh karena itu, amalan ini tidak disarankan dalam kebanyakan situasi.<ref name="Rog2009">{{Cite journal|date=April 2009|title=Quản lý phân su khi sinh|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1701216316341536|journal=Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada|volume=31|issue=4|pages=353–54|doi=10.1016/s1701-2163(16)34153-6|pmid=19497156}}</ref> Pada kelompok tua yang lemah, perawatan kesehatan mulut yang baik dapat mengurangkan risiko radang paru-paru aspirasi,<ref>{{Cite journal|date=March 2013|title=Oral health care and aspiration pneumonia in frail older people: a systematic literature review|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1741-2358.2012.00637.x|journal=Gerodontology|volume=30|issue=1|pages=3–9|doi=10.1111/j.1741-2358.2012.00637.x|pmid=22390255}}</ref> meskipun tidak ada bukti yang jelas bahwa satu pendekatan perawatan mulut lebih baik daripada yang lain dalam mencegah radang paru-paru yang diperoleh di rumah jagaan.<ref>{{Cite journal|date=September 2018|title=Oral care measures for preventing nursing home-acquired pneumonia|url=|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2022|issue=11|pages=CD012416|doi=10.1002/14651858.CD012416.pub3}}</ref> Suplemen seng pada anak-anak berusia 2 bulan hingga lima tahun tampaknya dapat mengurangkan kadar radang paru-paru.<ref>{{Cite journal|date=December 2016|title=Zinc supplementation for the prevention of pneumonia in children aged 2 months to 59 months|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=12|issue=12|pages=CD005978|doi=10.1002/14651858.CD005978.pub3|pmc=6463931|pmid=27915460}}</ref>

Bagi orang yang memiliki kadar [[vitamin C]] yang rendah dalam diet atau darah mereka, pengambilan suplemen vitamin C mungkin diusulkan untuk mengurangkan risiko radang paru-paru, meskipun tidak ada bukti manfaat yang kuat.<ref name=":0">{{Cite journal|date=18 November 2021|title=Vitamin C supplementation for prevention and treatment of pneumonia|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=4|issue=11|pages=CD013134|doi=10.1002/14651858.CD013134.pub3}}</ref> Saat ini, tidak ada cukup bukti untuk merekomendasikan agar populasi umum mengonsumsi vitamin C sebagai langkah pencegahan atau pengobatan radang paru-paru.<ref name=":0" />

Bagi orang dewasa dan kanak-kanak di rumah sakit yang memerlukan alat pernafasan, tidak ada bukti yang kuat yang menunjukkan perbedaan antara penukar panas dan lembap serta pelembap yang dipanaskan untuk mencegah radang paru-paru.<ref>{{Cite journal|date=September 2017|title=Heat and moisture exchangers versus heated humidifiers for mechanically ventilated adults and children|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|issue=12|pages=CD004711|doi=10.1002/14651858.CD004711.pub3|pmc=6483749|pmid=28905374}}</ref> Terdapat bukti yang belum pasti bahwa berbaring telentang, dibandingkan dengan posisi separuh terangkat, dapat meningkatkan risiko radang paru-paru pada orang yang diintubasi.<ref>{{Cite journal|date=January 2016|title=Semi-recumbent position versus supine position for the prevention of ventilator-associated pneumonia in adults requiring mechanical ventilation|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2016|issue=1|pages=CD009946|doi=10.1002/14651858.CD009946.pub2|pmc=7016937|pmid=26743945}}</ref>

==Prognosis==
Dengan rawatan, kebanyakan jenis pneumonia bakteria akan stabil dalam 3–6 hari.<ref name=Behera2010/> Ia sering mengambil masa beberapa minggu sebelum kebanyakan gejala sembuh.<ref name=Behera2010/> Penemuan sinar-X biasanya jelas dalam masa empat minggu dan kadar kematian adalah rendah (kurang daripada 1%).<ref name=Clinic2011/><ref name=C6/> Bagi warga tua atau orang yang mempunyai masalah paru-paru lain, pemulihan mungkin mengambil masa lebih dari 12 minggu.<!--<ref name=Clinic2011/> --> Bagi mereka yang memerlukan kemasukan ke hospital, kadar kematian mungkin setinggi 10%, dan bagi mereka yang memerlukan penjagaan intensif, ia mungkin mencapai 30–50%.<ref name=Clinic2011/> Pneumonia ialah [[jangkitan nosokomial|jangkitan hospital]] yang paling biasa menyebabkan kematian.<ref name=M32>Murray and Nadel (2010). Chapter 32.</ref> Sebelum adanya antibiotik, kadar kematian biasanya 30% bagi mereka yang dimasukkan ke hospital.<ref name=EBMED05/> Namun, bagi mereka yang keadaan paru-parunya merosot dalam masa 72 jam, masalahnya biasanya disebabkan oleh sepsis.<ref name="Elena 2015"/> Jika pneumonia merosot selepas 72 jam, ia boleh disebabkan oleh jangkitan nosokomial atau pemburukan komorbiditi lain yang mendasari.<ref name="Elena 2015"/> Kira-kira 10% daripada mereka yang keluar dari hospital akan dimasukkan semula disebabkan oleh komorbiditi yang mendasari seperti penyakit jantung, paru-paru, atau gangguan neurologi, atau disebabkan oleh pneumonia yang baru.<ref name="Elena 2015"/>

Komplikasi mungkin berlaku terutamanya pada warga tua dan mereka yang mempunyai masalah kesihatan yang mendasari.<ref name=C6/> Ini mungkin termasuk, antara lain: [[empiema]], abses paru-paru, [[bronkiolitis obliterans]], sindrom gangguan pernafasan akut, sepsis, dan pemburukan masalah kesihatan yang mendasari.

===Peraturan ramalan klinikal===
Peraturan ramalan klinikal telah dibangunkan untuk meramalkan hasil pneumonia dengan lebih objektif. Peraturan ini sering digunakan untuk memutuskan sama ada untuk menempatkan seseorang di hospital.<ref name=M32/>
* Skor [[CURB-65]], yang mengambil kira keterukan gejala, sebarang penyakit yang mendasari, dan usia.<ref>{{cite journal | vauthors = Rello J | title = Demographics, guidelines, and clinical experience in severe community-acquired pneumonia | journal = Critical Care | volume = 12 | issue = Suppl 6 | pages = S2 | year = 2008 | pmid = 19105795 | pmc = 2607112 | doi = 10.1186/cc7025 | doi-access = free }}</ref>
* [[Indeks Keterukan Pneumonia]] (atau Skor PSI).<ref name=M32/>

===Efusi pleura, empiema, dan abses===
[[File:Pleural effusion.jpg|thumb|alt=X-ray menunjukkan dada terbaring mendatar. Bahagian bawah hitam, iaitu paru-paru kanan, lebih kecil dengan kawasan yang lebih putih di bawahnya daripada efusi paru-paru. Anak panah merah menunjukkan saiz.|[[Efusi pleura]]: seperti yang dilihat pada X-ray dada. Anak panah A menunjukkan lapisan cecair di dada kanan. Anak panah B menunjukkan lebar paru-paru kanan. Isipadu paru-paru berkurangan kerana pengumpulan cecair di sekeliling paru-paru.]]

Dalam kes pneumonia, pengumpulan cecair mungkin terbentuk di [[rongga pleura|ruang yang mengelilingi paru-paru]].<ref name=Yu2011>{{cite journal | vauthors = Yu H | title = Management of pleural effusion, empyema, and lung abscess | journal = Seminars in Interventional Radiology | volume = 28 | issue = 1 | pages = 75–86 | date = March 2011 | pmid = 22379278 | pmc = 3140254 | doi = 10.1055/s-0031-1273942 }}</ref> Kadangkala, mikroorganisma akan menjangkiti cecair ini, menyebabkan [[empiema pleura|empiema]].<ref name=Yu2011/>  Untuk membezakan empiema daripada [[efusi parapneumonik]] biasa, cecair boleh dikumpulkan dengan jarum (torasentesis) dan diperiksa.<ref name=Yu2011/> Jika ini menunjukkan bukti empiema, saliran lengkap cecair adalah perlu, yang sering memerlukan [[tiub dada|kateter saliran]].<ref name=Yu2011/> Dalam kes empiema yang teruk, [[dekortikasi|pembedahan]] mungkin diperlukan.<ref name=Yu2011/> Jika cecair yang dijangkiti tidak dikeringkan, jangkitan mungkin berterusan kerana antibiotik tidak menembusi dengan baik ke dalam rongga pleura. Jika cecair tersebut steril, ia hanya perlu dikeringkan jika ia menyebabkan gejala atau tidak sembuh.<ref name=Yu2011/>

Dalam keadaan yang jarang berlaku, bakteria di dalam paru-paru akan membentuk poket cecair yang dijangkiti yang dikenali sebagai abses paru-paru.<ref name=Yu2011/> Abses paru-paru biasanya boleh dilihat dengan X-ray dada tetapi sering memerlukan imbasan CT dada untuk mengesahkan diagnosis.<ref name=Yu2011/> Abses biasanya berlaku dalam pneumonia aspirasi, dan sering mengandungi beberapa jenis bakteria. Antibiotik jangka panjang biasanya mencukupi untuk merawat abses paru-paru, tetapi kadangkala abses perlu dikeringkan oleh pakar bedah atau ahli radiologi.<ref name=Yu2011/>


===Kegagalan pernafasan dan peredaran darah===
Pneumonia boleh menyebabkan kegagalan pernafasan dengan mencetuskan sindrom gangguan pernafasan akut (ARDS), yang berlaku akibat gabungan jangkitan dan tindak balas keradangan.<!--<ref name=M31/> --> Paru-paru dengan cepat dipenuhi dengan cecair dan menjadi kaku.<!--<ref name=M31/> --> Kekakuan ini, ditambah dengan kesukaran yang teruk dalam mengekstrak oksigen akibat cecair alveolar, mungkin memerlukan tempoh pengudaraan mekanikal yang panjang untuk bertahan.<ref name=M31/> 

Punca lain kegagalan peredaran darah adalah [[hipoksemia]], keradangan, dan peningkatan kebekuan darah.<ref name="Elena 2015"/>

Sepsis adalah komplikasi potensial pneumonia tetapi biasanya berlaku pada orang dengan imuniti yang lemah atau [[hyposplenisme]].<!--<ref name=C250/> --> Organisma yang paling sering terlibat adalah ''[[Streptococcus pneumoniae]]'', ''[[Haemophilus influenzae]]'', dan ''[[Klebsiella pneumoniae]]''. Punca lain bagi gejala tersebut harus dipertimbangkan seperti [[infarksi miokardium]] atau [[embolisme pulmonari]].<ref name=C250>Cunha (2010). pp. 250–51.</ref>

==Nota==
<references group="lower-alpha"/>

== Rujukan ==
<references/>

== Pautan luar ==
* {{ms}} [http://www.medicine.ukm.my/wiki/index.php/Pneumonia Laman Wiki UKM.]
* [http://www.merck.com/mmpe/sec05/ch052/ch052a.html?qt=pneumonia&alt=sh Merck Manual: Pneumonia]
* [http://www.merck.com/mrkshared/mmg/sec10/ch76/ch76a.jsp Merck Manual of Geriatrics: Pneumonia in the elderly]
* [http://www.lunguk.org/pneumonia.asp?dis=23 British Lung Foundation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071008141753/http://www.lunguk.org/pneumonia.asp?dis=23 |date=2007-10-08 }}
* [http://www.brit-thoracic.org.uk British Thoracic Society]
* [http://www.icumedicus.com/clinical_criteria/pneumonia_severity_score.php ICU Medicus Pneumonia Severity Score] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080113162328/http://www.icumedicus.com/clinical_criteria/pneumonia_severity_score.php |date=2008-01-13 }}
* [http://www.pneumoadip.com Pneumococcal vaccines Accelerated Development and Introduction Plan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110208033345/http://pneumoadip.com/ |date=2011-02-08 }}
{{Kawalan kewibawaan}}
{{Selesema}}
[[Kategori:Penyakit berjangkit]]
[[Kategori:Penyakit dan gangguan]]
[[Kategori:WPPER]]