Lihat sumber bagi Adenosina

{{Drugbox
| Verifiedfields = changed
| verifiedrevid = 477242323
| IUPAC_name = (2''R'',3''R'',4''S'',5''R'')-2-(6-amino-9''H''-purin-9-il)-5-(hidroksimetil)oksolana-3,4-diol
| image = Adenosin.svg
| image2 = Adenosine-3D-balls.png
<!--Clinical data-->
| tradename = Adenocard; Adenocor; Adenic; Adenoco; Adeno-Jec; Adenoscan; Adenosin; Adrekar; Krenosin
| Drugs.com={{drugs.com|monograph|adenosine}}
| pregnancy_AU = <!-- A / B1 / B2 / B3 / C / D / X -->
| pregnancy_US = <!-- A / B / C / D / X -->
| pregnancy_category = C
(mungkin selamat terhadap janin)
| legal_status = Rx-only
| routes_of_administration = Intravena
<!--Pharmacokinetic data-->
| bioavailability = Dengan cepat diambil oleh sel
| protein_bound = Tiada
| metabolism = Dengan cepat ditukar menjadi inosina dan adenosina monofosfat
| elimination_half-life= Plasma <30 saat; separuh hayat <10 saat
| excretion = Secara utuh atau diurai menjadi hipoxantina, xantina, dan akhirnya asid urik
<!--Identifiers-->
| CAS_number_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CAS_number = 58-61-7
| ATC_prefix = C01
| ATC_suffix = EB10
| PubChem = 60961
| IUPHAR_ligand = 2844
| DrugBank_Ref = {{drugbankcite|correct|drugbank}}
| DrugBank = DB00640
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 54923
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = K72T3FS567
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG = C00212
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 16335
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 477
| synonyms = SR-96225 (nama kod)
<!--Chemical data-->
| C=10 | H=13
| N=5 | O=4
| smiles = n2c1c(ncnc1n(c2)[C@@H]3O[C@@H]([C@@H](O)[C@H]3O)CO)N
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/C10H13N5O4/c11-8-5-9(13-2-12-8)15(3-14-5)10-7(18)6(17)4(1-16)19-10/h2-4,6-7,10,16-18H,1H2,(H2,11,12,13)/t4-,6-,7-,10-/m1/s1
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = OIRDTQYFTABQOQ-KQYNXXCUSA-N
}}

'''Adenosina''' ([[Nukleosida|simbol]] '''A''') ialah [[sebatian organik]] yang terdapat secara meluas di alam dalam bentuk derivatif yang pelbagai. Molekul itu terdiri daripada [[adenina]] yang terikat pada [[ribosa]] melalui ikatan β-N<sub>9</sub>-[[Ikatan glikosidik|glikosidik]]. Adenosina ialah salah satu daripada empat blok binaan [[nukleosida]] [[Asid ribonukleik|RNA]] (dan [[Deoxyadenosine|deoksiadenosina]] terbitannya ialah blok binaan [[Asid deoksiribonukleik|DNA]]), yang penting bagi semua kehidupan di bumi. Terbitannya termasuk pembawa tenaga [[Adenosina trifosfat|adenosina mono-, di- dan trifosfat]], juga dikenali sebagai AMP/ADP/ATP. [[Adenosin monofosfat kitaran|Adenosina monofosfat kitaran]] (cAMP) banyak digunakan dalam [[transduksi isyarat]]. Adenosina digunakan sebagai ubat intravena untuk beberapa [[Disritmia jantung|aritmia jantung]].

'''Adenosil''' (disingkat '''Ado''' atau '''5'-dAdo''') ialah kumpulan kimia yang terbentuk melalui penyingkiran kumpulan 5'-hidroksi (OH). Ia ditemui dalam [[Adenosylcobalamin|adenosilkobalamin]] (bentuk aktif [[vitamin B12]]<ref>{{Cite book|title=Bioorganometallic Chemistry|vauthors=Butler P, Kräutler B|year=2006|isbn=3-540-33047-X|series=Topics in Organometallic Chemistry|volume=17|pages=1–55|chapter=Biological Organometallic Chemistry of B12|doi=10.1007/3418_004}}</ref>) dan sebagai radikal dalam enzim [[SAM radikal]].

== Kegunaan perubatan ==

=== Takikardia supraventrikular ===
Pada individu dengan [[takikardia supraventrikular]] (SVT), adenosina digunakan untuk membantu mengenal pasti dan menukar irama.<ref>{{Cite journal|date=July 2018|title=Pharmacology of Adenosine Receptors: The State of the Art|journal=Physiological Reviews|volume=98|issue=3|pages=1591–1625|doi=10.1152/physrev.00049.2017|pmid=29848236|doi-access=free|hdl-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|date=March 2006|title=Clinical practice. Supraventricular tachycardia|journal=The New England Journal of Medicine|volume=354|issue=10|pages=1039–1051|doi=10.1056/NEJMcp051145|pmid=16525141}}</ref><ref>{{Cite journal|date=August 1984|title=Electrophysiologic effects of adenosine triphosphate and adenosine on the mammalian heart: clinical and experimental aspects|journal=Journal of the American College of Cardiology|volume=4|issue=2|pages=414–424|doi=10.1016/S0735-1097(84)80233-8|pmid=6376597|doi-access=free}}</ref>

SVT tertentu boleh berjaya ditamatkan dengan adenosina.<ref name="pmid19000353">{{Cite journal|date=November 2008|title=Wide QRS complex tachycardia. Diagnosis: Supraventricular tachycardia with aberrant conduction; intravenous (IV) adenosine|journal=CJEM|volume=10|issue=6|pages=572–3, 581|pmid=19000353}}</ref> Ini termasuk sebarang [[Disritmia jantung|aritmia kemasukan semula]] yang memerlukan nod AV bagi kemasukan semula, cth, [[takikardia masuk semula AV]] (AVRT) dan [[takikardia masuk semula nod AV]] (AVNRT). Di samping itu, [[takikardia atrium]] kadang-kadang boleh ditamatkan dengan adenosina.<ref name="Goyal 2022">{{Cite book|title=StatPearls|vauthors=Goyal A, Basit H, Bhyan P, Zeltser R|date=2022|publisher=StatPearls Publishing|location=Treasure Island, FL|chapter=Reentry Arrhythmia|pmid=30725774|access-date=2022-01-28|chapter-url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537089/}}</ref>

Irama cepat jantung yang terhad kepada [[Atrium (anatomi)|atrium]] (cth, [[fibrilasi atrium]] dan [[getaran atrium]]) atau [[Ventrikel (jantung)|ventrikel]] (cth, [[takikardia ventrikel monomorfik]]), dan tidak melibatkan nod AV sebagai sebahagian daripada litar kemasukan semula, tidak biasanya ditukar oleh adenosina. Walau bagaimanapun, kadar tindak balas ventrikel diperlahankan buat sementara waktu dengan adenosina dalam kes sedemikian.<ref name="Goyal 2022"/>

Kerana kesan adenosina pada SVT yang bergantung kepada nod AV, adenosina dianggap sebagai [[agen antiaritmia]] kelas V. Apabila adenosina digunakan dalam [[kardiovert]] irama yang tidak normal, adalah normal bagi jantung memasuki [[asistol]] ventrikel selama beberapa saat. Ini boleh membingungkan pesakit yang biasanya sedar, dan dikaitkan dengan sensasi seperti angina di dada.<ref>{{Cite book|title=Coronary Pressure|vauthors=Pijls NH, De Bruyne B|publisher=Springer|year=2000|isbn=0-7923-6170-9}}{{Halaman diperlukan|date=August 2019}}</ref>

=== Ujian tekanan nuklear ===
Adenosine digunakan sebagai tambahan kepada [[sintigrafi perfusi miokardium]] (ujian tekanan nuklear) [[talium]] (TI 201) atau [[Teknetium-99m|teknetium (Tc99m)]] pada pesakit yang tidak dapat menjalani ujian tekanan yang mencukupi dengan senaman.<ref>{{Cite journal|date=September 1992|title=Safety and diagnostic accuracy of adenosine thallium-201 scintigraphy in patients unable to exercise and those with left bundle branch block|journal=American Heart Journal|volume=124|issue=3|pages=614–621|doi=10.1016/0002-8703(92)90268-z|pmid=1514488}}</ref>

=== Dos ===
Apabila diberikan untuk penilaian atau rawatan SVT, dos awal ialah 6&nbsp;mg hingga 12&nbsp;mg, bergantung pada pesanan tetap atau keutamaan pembekal,<ref>{{Cite web|url=http://www.regionsems.com/wp-content/uploads/2016/04/2014-Guidelines.pdf|title=2014 Guidelines|date=April 2016|website=regionsems.com|access-date=10 April 2023}}</ref> diberikan sebagai [[Kaedah pemberian|infus parenteral]] pantas. Disebabkan oleh separuh hayat adenosina yang sangat singkat, saluran IV dimulakan proksimal (sehampir) mungkin dengan jantung, seperti [[fosa antekubital]]. Tolakan IV selalunya diikuti dengan siram 10–20 mL garam biasa. Jika ini tidak memberi kesan (iaitu, tiada bukti halangan AV sementara), dos 12&nbsp;mg boleh diberikan 1-2 minit selepas dos pertama. Apabila diberikan untuk melebarkan arteri, seperti dalam "ujian tekanan", dos biasanya 0.14&nbsp;mg/kg/min, diberikan selama 4 atau 6 minit, bergantung pada protokol.

Dos yang disyorkan boleh ditingkatkan pada pesakit yang menggunakan teofilina kerana metilxantina menghalang pengikatan adenosina di tapak reseptor. Dos sering dikurangkan pada pesakit yang menggunakan [[dipiridamola]] (Persantine) dan [[diazepam]] (Valium) kerana adenosina mempotensikan kesan ubat-ubatan ini. Dos yang disyorkan juga dikurangkan sebanyak separuh pada pesakit yang mengalami [[Kegagalan jantung|kegagalan jantung kongestif]], [[Penginfarkan miokardium|infarksi miokardium]], [[Renjatan (peredaran)|kejutan]], [[Hipoksia (perubatan)|hipoksia]], dan/atau penyakit hati kronik atau [[Penyakit ginjal kronik|penyakit buah pinggang kronik]], dan pada pesakit [[Umur tua|tua]].

== Interaksi ubat ==
[[Dipyridamole|Dipiridamola]] mempotensikan tindakan adenosina, dan memerlukan penggunaan dos yang lebih rendah.
[[Fail:Caffeine_and_adenosine.svg|kiri|thumb|350x350px| Cara utama tindakan [[kafeina]] adalah sebagai [[Antagonis reseptor|antagonis]] reseptor adenosina dalam otak.<ref>{{Cite journal|displayauthors=6|year=2005|title=Transcriptional profiling of lung cell populations in idiopathic pulmonary arterial hypertension|journal=Pulmonary Circulation|volume=10|issue=1|pages=432–439|doi=10.1192/apt.11.6.432|pmc=7052475|pmid=32166015|doi-access=free}}</ref>]]
[[Xantina|Metilxantina]] (cth., [[kafeina]] dalam kopi, [[teofilina]] dalam teh, atau [[teobromina]] dalam coklat) mempunyai struktur [[purina]] dan mengikat beberapa reseptor yang sama seperti adenosina.<ref>{{Cite journal|year=2010|title=Caffeine and adenosine|journal=Journal of Alzheimer's Disease|volume=20|issue=Suppl 1|pages=S3-15|doi=10.3233/JAD-2010-1379|pmid=20164566|doi-access=free|hdl-access=free}}</ref> Metilxantina bertindak sebagai antagonis berpersaingan adenosina dan boleh menumpulkan kesan farmakologinya.<ref>{{Cite web|url=http://www.rspharmchem.com/vitamin-b4.htm|title=Vitamin B4|date=April 2011|publisher=R&S Pharmchem|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110715213918/http://www.rspharmchem.com/vitamin-b4.htm|archive-date=2011-07-15}}</ref> Individu yang mengambil metilxantina dalam kuantiti yang banyak mungkin memerlukan peningkatan dos adenosina.

[[Kafeina]] bertindak dengan menyekat pengikatan adenosina kepada [[Reseptor adenosina A1|reseptor adenosina A<sub>1</sub>]] yang meningkatkan pembebasan neurotransmiter [[asetilkolina]].<ref>{{Cite journal|date=May 1995|title=Caffeine enhances acetylcholine release in the hippocampus in vivo by a selective interaction with adenosine A1 receptors|journal=The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics|volume=273|issue=2|pages=637–642|pmid=7752065}}</ref> Kafeina juga meningkatkan tahap AMP kitaran melalui perencatan tak berpilih fosfodiesterase.<ref>{{Cite journal|date=June 2021|title=The Medicinal Chemistry of Caffeine|journal=Journal of Medicinal Chemistry|volume=64|issue=11|pages=7156–7178|doi=10.1021/acs.jmedchem.1c00261|pmid=34019396}}</ref> "Kafein mempunyai struktur tiga dimensi yang serupa dengan adenosina," yang membolehkannya mengikat dan menyekat reseptornya.<ref>{{Cite book|title=Principles of Life|vauthors=Hillis DM, Sadava D, Hill RW, Price MV|publisher=Macmillan Learning|year=2015|isbn=978-1-4641-8652-3|edition=2|pages=102–103}}</ref>

== Kontraindikasi ==
Kontraindikasi biasa untuk adenosina termasuk

* [[Penyakit asma|Asma]], secara tradisinya dianggap sebagai kontraindikasi mutlak. Ini sedang dipertikaikan, dan ia kini dianggap sebagai kontraindikasi relatif (namun, antagonis adenosina terpilih sedang disiasat untuk digunakan dalam rawatan asma)<ref name="pmid18311158">{{Cite journal|date=March 2008|title=Adenosine receptors and asthma|journal=British Journal of Pharmacology|volume=153|issue=Suppl 1|pages=S446–S456|doi=10.1038/bjp.2008.22|pmc=2268070|pmid=18311158}}</ref>

== Kesan farmakologi ==
Adenosina ialah nukleosida purina endogen yang memodulasi banyak proses fisiologi. Isyarat selular oleh adenosina berlaku melalui empat subjenis reseptor adenosina yang diketahui ([[Reseptor adenosina A1|A<sub>1</sub>]], [[Reseptor adenosina A2A|A<sub>2A</sub>]], [[Reseptor adenosina A2B|A<sub>2B</sub>]], dan [[Reseptor adenosina A3|A<sub>3</sub>]]).<ref name="pmid18758473">{{Cite journal|date=September 2008|title=Adenosine receptors: therapeutic aspects for inflammatory and immune diseases|journal=Nature Reviews. Drug Discovery|volume=7|issue=9|pages=759–770|doi=10.1038/nrd2638|pmc=2568887|pmid=18758473}}</ref>

Kepekatan adenosina ekstraselular daripada sel normal adalah lebih kurang 300 nM; bagaimanapun, sebagai tindak balas kepada kerosakan sel (cth, dalam tisu radang atau [[iskemia]]), kepekatan ini meningkat cepat (600–1,200 nM). Oleh itu, berkenaan tekanan atau kecederaan, fungsi adenosina secara utama adalah sebagai perlindungan sel untuk menghalang kerosakan tisu semasa kejadian [[Hipoksia (perubatan)|hipoksia]], [[iskemia]] dan aktiviti sawan. Pengaktifan reseptor A<sub>2A</sub> menghasilkan aneka tindak balas yang secara umum bersifat antiradang.<ref>{{Cite journal|date=January 2004|title=Adenosine: an endogenous regulator of innate immunity|journal=Trends in Immunology|volume=25|issue=1|pages=33–39|doi=10.1016/j.it.2003.11.003|pmid=14698282}}</ref> Pengeluaran adenosina enzim boleh menjadi [[Keradangan|antiradang]] atau [[Pengimunotindasan|menindas keimunan]].<ref name="pmid30513816">{{Cite journal|date=December 2018|title=Targeting Adenosine Receptor Signaling in Cancer Immunotherapy|journal=International Journal of Molecular Sciences|volume=19|issue=12|pages=3837|doi=10.3390/ijms19123837|pmc=6321150|pmid=30513816|doi-access=free}}</ref><ref name="pmid31878283">{{Cite journal|date=December 2019|title=The Good, the Bad and the Unknown of CD38 in the Metabolic Microenvironment and Immune Cell Functionality of Solid Tumors|journal=Cells|volume=9|issue=1|pages=52|doi=10.3390/cells9010052|pmc=7016859|pmid=31878283|doi-access=free}}</ref><ref name="pmid23601906">{{Cite journal|date=June 2013|title=CD39 and CD73 in immunity and inflammation|journal=Trends in Molecular Medicine|volume=19|issue=6|pages=355–367|doi=10.1016/j.molmed.2013.03.005|pmc=3674206|pmid=23601906}}</ref>

=== Reseptor adenosina ===
Semua subjenis reseptor adenosina (A<sub>1</sub>, A<sub>2A</sub>, A<sub>2B</sub> dan A<sub>3</sub>) ialah [[reseptor bergandingan protein G.]] Subjenis reseptor tersebut dikelaskan lagi berdasarkan keupayaan mereka untuk sama ada merangsang atau menghalang aktiviti [[Adenilil siklase|adenilat siklase]]. Reseptor A<sub>1</sub> berpasangan dengan G<sub>i/o</sub> dan mengurangkan tahap cAMP, manakala reseptor adenosina A<sub>2</sub> berganding dengan G<sub>s</sub> yang merangsang aktiviti siklase adenilat. Di samping itu, reseptor A<sub>1</sub> berpasangan dengan G<sub>o</sub> yang telah dilaporkan menjadi pengantara perencatan adenosina bagi konduktans Ca<sup>2+</sup>, manakala reseptor A<sub>2B</sub> dan A<sub>3</sub> juga berganding dengan G<sub>q</sub> dan merangsang aktiviti [[fosfolipase]]. Penyelidik di Universiti Cornell baru-baru ini menunjukkan reseptor adenosina menjadi kunci dalam membuka penghalang darah-otak (BBB). Tikus yang diberi dos dengan adenosina telah menunjukkan peningkatan pengangkutan merentasi BBB antibodi plak amiloid dan prodrug yang dikaitkan dengan penyakit Parkinson, Alzheimer, sklerosis berbilang dan kanser sistem saraf pusat.<ref>{{Cite journal|date=September 2011|title=Adenosine receptor signaling modulates permeability of the blood-brain barrier|journal=The Journal of Neuroscience|volume=31|issue=37|pages=13272–13280|doi=10.1523/JNEUROSCI.3337-11.2011|pmc=3328085|pmid=21917810}}</ref>

=== Reseptor sekretagog hormon pertumbuhan/grelin ===
Adenosine ialah [[agonis]] [[endogen]] bagi [[Reseptor sekretagog hormon pertumbuhan|reseptor sekretagog grelin/hormon pertumbuhan]].<ref name="KordonRobinson2012">{{Cite book|title=Brain Somatic Cross-Talk and the Central Control of Metabolism|vauthors=Smith RG, Betancourt L, Sun Y|publisher=Springer Science & Business Media|year=2012|isbn=978-3-642-18999-9|veditors=Kordon C, Robinson I, Hanoune J, Dantzer R|pages=42–|chapter=Role of the Growth Hormone Secretagogue Receptor in the Central Nervous System|chapter-url=https://books.google.com/books?id=Ml7vCAAAQBAJ&pg=PA42}}</ref> Walau bagaimanapun, walaupun ia mampu meningkatkan [[Selera|selera makan]], tidak seperti agonis reseptor ini yang lain, adenosina tidak dapat mendorong rembesan [[hormon pertumbuhan]] dan meningkatkan tahap plasmanya.<ref name="KordonRobinson2012" />

=== Mekanisme tindakan ===
Apabila ia diberikan secara intravena, adenosina menyebabkan [[blok jantung]] sementara dalam [[nod atrioventrikel]] (AV). Ini dimediasi melalui reseptor A<nowiki><sub id="mwzQ">1</sub></nowiki>, menghalang adenilil siklase, mengurangkan cAMP dan seterusnya menyebabkan hiperpolarisasi sel dengan meningkatkan pengeluaran K<sup>+</sup> melalui saluran K<nowiki><sup id="mw0A">+</sup></nowiki> penerus masuk, seterusnya menghalang arus Ca<sup>2+</sup>.<ref>{{Cite web|url=https://kimito.com.ua/adenozin-v-kosmetike/|title=Аденозин в косметике - Польза антивозрастной корейской косметики|date=2021-03-18|website=KIMITO|language=ru-RU|access-date=2021-03-22}}</ref><ref>{{Cite book|title=Basic & Clinical Pharmacology|vauthors=Katzung B|publisher=McGraw Hill|year=2012|isbn=978-0-07-176402-5|edition=12th|page=245}}</ref> Ia juga menyebabkan kelonggaran yang bergantung kepada endotelium otot licin seperti yang terdapat di dalam dinding arteri. Ini menyebabkan pelebaran segmen "normal" arteri, iaitu di mana endothelium tidak dipisahkan daripada media tunika oleh [[plak aterosklerotik]]. Ciri ini membolehkan pakar perubatan menggunakan adenosina untuk menguji penyumbatan dalam arteri koronari dengan membesar-besarkan perbezaan antara bahagian normal dan tidak normal.

Pemberian adenosina juga mengurangkan aliran darah ke arteri koronari melepasi oklusi. Arteri koronari lain mengembang apabila adenosina diberikan manakala segmen melepasi oklusi sudah diluaskan secara maksimum dalam proses yang dipanggil "pencurian koronari". Ini menyebabkan lebih sedikit darah yang sampai ke tisu iskemia, dan seterusnya menghasilkan sakit dada khusus.

== Metabolisme ==
Adenosina yang digunakan sebagai [[utusan kedua]] boleh menjadi hasil daripada [[Metabolisme purina|biosintesis purina]] ''de novo'' melalui [[Adenosin monofosfat|adenosina monofosfat]] (AMP), walaupun ada kemungkinan laluan lain wujud.<ref>{{Cite journal|displayauthors=6|year=1993|title=Effects of the purine biosynthesis pathway inhibitors azaserine, hadacidin, and mycophenolic acid on the developing ovine corpus luteum|journal=The Chinese Journal of Physiology|volume=36|issue=4|pages=245–252|pmid=8020339}}</ref>

Apabila adenosina memasuki peredaran, ia dipecahkan oleh [[adenosina deaminase]] yang terdapat dalam [[sel darah merah]] dan dinding saluran.

[[Dipiridamola]], perencat [[pengangkut nukleosida adenosina]], membenarkan adenosina terkumpul dalam aliran darah. Ini menyebabkan peningkatan vasodilatasi koronari.

[[Kekurangan adenosina deaminase]] adalah punca kemerosotan imun yang diketahui.

== Penyelidikan ==

=== Virus ===
Analog adenosina [[NITD008]] telah dilaporkan secara langsung menghalang [[RNA polimerase|polimerase]] RNA yang bergantung kepada RNA rekombinan [[virus denggi]] dengan menamatkan sintesis rantai RNA-nya. Interaksi ini menyekat [[viremia]] puncak dan peningkatan dalam [[sitokin]] serta menghalang kematian pada haiwan yang dijangkiti, meningkatkan kemungkinan rawatan baharu untuk [[flavivirus]] ini.<ref>{{Cite journal|displayauthors=6|date=December 2009|title=An adenosine nucleoside inhibitor of dengue virus|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=106|issue=48|pages=20435–20439|bibcode=2009PNAS..10620435Y|doi=10.1073/pnas.0907010106|pmc=2787148|pmid=19918064|doi-access=free}}</ref> Analog 7-deaza-adenosina telah ditunjukkan untuk menghalang replikasi [[virus hepatitis C]].<ref>{{Cite journal|displayauthors=6|date=October 2004|title=A 7-deaza-adenosine analog is a potent and selective inhibitor of hepatitis C virus replication with excellent pharmacokinetic properties|journal=Antimicrobial Agents and Chemotherapy|volume=48|issue=10|pages=3944–3953|doi=10.1128/AAC.48.10.3944-3953.2004|pmc=521892|pmid=15388457}}</ref> [[BCX4430]] ialah pelindung terhadap virus [[Penyakit virus Ebola|Ebola]] dan [[Penyakit virus Marburg|Marburg]].<ref>{{Cite journal|displayauthors=6|date=April 2014|title=Protection against filovirus diseases by a novel broad-spectrum nucleoside analogue BCX4430|journal=Nature|volume=508|issue=7496|pages=402–405|bibcode=2014Natur.508..402W|doi=10.1038/nature13027|pmc=7095208|pmid=24590073}}</ref> Analog adenosina sedemikian berpotensi berguna secara klinikal kerana ia boleh diambil secara lisan.

=== Sifat antiradang ===
Adenosine dipercayai sebagai agen antiradang pada reseptor A<sub>2A</sub>.<ref name="pmid18461129">{{Cite journal|displayauthors=6|date=May 2008|title=Anti-inflammatory preconditioning by agonists of adenosine A1 receptor|journal=PLOS ONE|volume=3|issue=5|pages=e2107|bibcode=2008PLoSO...3.2107N|doi=10.1371/journal.pone.0002107|pmc=2329854|pmid=18461129|doi-access=free}}</ref><ref name="pmid18846036">{{Cite journal|date=October 2008|title=Treating lung inflammation with agonists of the adenosine A2A receptor: promises, problems and potential solutions|journal=British Journal of Pharmacology|volume=155|issue=4|pages=463–474|doi=10.1038/bjp.2008.329|pmc=2579671|pmid=18846036}}</ref> Rawatan topikal adenosina kepada luka kaki dalam [[Penyakit kencing manis|diabetes melitus]] telah ditunjukkan dalam haiwan makmal bahawa ia berupaya meningkatkan pembaikan dan pembinaan semula tisu secara drastik. Pentadbiran topikal adenosina untuk digunakan dalam kekurangan penyembuhan luka dan diabetes mellitus pada manusia kini di bawah penyiasatan klinikal.

Kesan antiradang [[metotreksat]] mungkin disebabkan oleh rangsangan pembebasan adenosina.<ref name="pmid21044428">{{Cite journal|year=2010|title=How does methotrexate suppress inflammation?|journal=Clinical and Experimental Rheumatology|volume=28|issue=5 Suppl 61|pages=S21–S23|pmid=21044428}}</ref>

=== Sistem saraf pusat ===
Secara umum, adenosina mempunyai kesan perencatan dalam [[sistem saraf pusat]] (CNS). Kesan rangsangan [[kafeina]] dikreditkan terutamanya (walaupun tidak sepenuhnya) kepada kebolehannya untuk menyekat reseptor adenosina lalu mengurangkan tonus perencatan adenosina dalam CNS. Pengurangan dalam aktiviti adenosina ini membawa kepada peningkatan aktiviti neurotransmitter [[dopamina]] dan [[Asid glutamik|glutamat]].<ref>{{Cite journal|date=August 2002|title=Caffeine induces dopamine and glutamate release in the shell of the nucleus accumbens|journal=The Journal of Neuroscience|volume=22|issue=15|pages=6321–6324|doi=10.1523/JNEUROSCI.22-15-06321.2002|pmc=6758129|pmid=12151508}}</ref> Bukti eksperimen menunjukkan bahawa agonis adenosina dan adenosina boleh mengaktifkan fosforilasi [[reseptor Trk]] melalui mekanisme yang memerlukan reseptor adenosina A<sub>2A</sub>.<ref name="pmid11248116">{{Cite journal|date=March 2001|title=Activation of Trk neurotrophin receptors in the absence of neurotrophins|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|volume=98|issue=6|pages=3555–3560|bibcode=2001PNAS...98.3555L|doi=10.1073/pnas.061020198|pmc=30691|pmid=11248116|doi-access=free}}</ref>

=== Rambut ===
Adenosina telah ditunjukkan untuk menggalakkan penebalan rambut pada orang yang mempunyai rambut menipis.<ref name="pmid19239555">{{Cite journal|displayauthors=6|date=December 2008|title=Adenosine increases anagen hair growth and thick hairs in Japanese women with female pattern hair loss: a pilot, double-blind, randomized, placebo-controlled trial|journal=The Journal of Dermatology|volume=35|issue=12|pages=763–767|doi=10.1111/j.1346-8138.2008.00564.x|pmid=19239555}}</ref><ref name="pmid22020741">{{Cite journal|displayauthors=6|date=February 2012|title=Adenosine stimulates growth of dermal papilla and lengthens the anagen phase by increasing the cysteine level via fibroblast growth factors 2 and 7 in an organ culture of mouse vibrissae hair follicles|journal=International Journal of Molecular Medicine|volume=29|issue=2|pages=195–201|doi=10.3892/ijmm.2011.817|pmid=22020741|doi-access=free}}</ref> Satu kajian pada tahun 2013 membandingkan adenosina topikal dengan [[minoksidil]] dalam [[alopesia androgenetik]] lelaki, mendapati ia sekuat minoksidil (dalam hasil rawatan keseluruhan), tetapi dengan kadar kepuasan yang lebih tinggi dengan pesakit disebabkan "pencegahan keguguran rambut yang lebih cepat dan penampilan rambut yang baru tumbuh" (percubaan lanjut dipanggil untuk menjelaskan penemuan).<ref>{{Cite journal|date=2013|title=Comparison of the efficacy of topical minoxidil 5% and adenosine 0.75% solutions on male androgenetic alopecia and measuring patient satisfaction rate|journal=Acta Dermatovenerologica Croatica|volume=21|issue=3|pages=155–159|pmid=24183218}}</ref>

=== Tidur ===
Adenosina adalah faktor utama dalam mengawal [[Ritma sirkadian|kitaran tidur-bangun]] badan.<ref>{{Cite journal|date=August 2022|title=Adenosine, caffeine, and sleep-wake regulation: state of the science and perspectives|journal=Journal of Sleep Research|volume=31|issue=4|pages=e13597|doi=10.1111/jsr.13597|pmc=9541543|pmid=35575450}}</ref> Tahap adenosina meningkat semasa tempoh terjaga dan menurun semasa tidur. Tahap adenosina yang lebih tinggi berkait rapat dengan rasa [[mengantuk]] yang lebih kuat, juga dikenali sebagai dorongan tidur atau tekanan tidur.<ref>{{Cite web|url=https://www.sleepfoundation.org/how-sleep-works/adenosine-and-sleep|title=Adenosine and Sleep|date=2022-06-07|website=Sleep Foundation|language=en-US|access-date=2023-04-12}}</ref> [[Terapi tingkah laku kognitif untuk insomnia|Terapi tingkah laku kognitif insomnia]] (CBT-I), yang dianggap sebagai salah satu rawatan paling berkesan untuk [[insomnia]], menggunakan [[Kurang tidur|kekurangan tidur]] jangka pendek untuk meningkatkan dan mengawal tahap adenosina dalam badan, untuk menggalakkan tidur yang konsisten dan berterusan dalam badan. jangka panjang.<ref>{{Cite journal|date=January 2011|title=Models of insomnia.|url=https://www.med.upenn.edu/cbti/assets/user-content/documents/ppsmmodelsofinsomnia20115theditionproof.pdf|journal=Principles and Practice of Sleep Medicine.|publisher=Elsevier Inc.|volume=5|issue=1|pages=850–865|doi=10.1016/B978-1-4160-6645-3.00078-5|isbn=9781416066453}}</ref>

Komponen utama [[Ganja|kanabis]], [[Tetrahidrokanabinol|delta-9-tetrahidrokanabinol]] (THC), dan [[Sistem endokanabinoid|endokanabinoid]] [[anandamida]] (AEA) mendorong [[tidur]] terhadap tikus dengan meningkatkan tahap adenosina di [[otak depan basal]]. Komponen ini juga meningkatkan [[tidur gelombang perlahan]] dengan ketara semasa [[kitaran tidur]], dibantu oleh pengaktifan [[reseptor CB1]]. Penemuan ini mengenal pasti potensi [[Ganja perubatan|penggunaan terapeutik]] [[kanabinoid]] untuk mendorong tidur dalam keadaan di mana kebolehan tidur mungkin dilemahkan dengan teruk.<ref>{{Cite journal|date=December 2003|title=Anandamide enhances extracellular levels of adenosine and induces sleep: an in vivo microdialysis study|journal=Sleep|volume=26|issue=8|pages=943–947|doi=10.1093/sleep/26.8.943|pmid=14746372|doi-access=free}}</ref>

== Vasodilasi ==
Ia juga memainkan peranan dalam pengawalan aliran darah ke pelbagai organ melalui [[vasodilasi]].<ref name="pmid15772334">{{Cite journal|displayauthors=6|date=April 2005|title=Mechanism of vasodilation to adenosine in coronary arterioles from patients with heart disease|journal=American Journal of Physiology. Heart and Circulatory Physiology|volume=288|issue=4|pages=H1633–H1640|doi=10.1152/ajpheart.00575.2004|pmid=15772334}}</ref><ref name="pmid9576114">{{Cite journal|date=May 1998|title=Role of nitric oxide in adenosine-induced vasodilation in humans|journal=Hypertension|volume=31|issue=5|pages=1061–1064|doi=10.1161/01.HYP.31.5.1061|pmid=9576114|doi-access=free}}</ref><ref name="pmid1884445">{{Cite journal|date=September 1991|title=Adenosine as a vasodilator in primary pulmonary hypertension|journal=Circulation|volume=84|issue=3|pages=1145–1149|doi=10.1161/01.CIR.84.3.1145|pmid=1884445|doi-access=free}}</ref>

== Rujukan ==
{{Reflist|30em}}{{Neurotransmiter}}{{Perubatan kecemasan}}{{Nukleobes, nukleosida dan nukleotida}}{{Agen antiaritmia}}{{Pemodulat reseptor purina}}{{Pemodulat pengisyaratan paksi GH/IGF-1}}{{Kawalan kewibawaan}}
[[Kategori:Sebatian hidroksimetil]]
[[Kategori:Purina]]
[[Kategori:Nukleosida]]
[[Kategori:Ubat bertindak terhadap sistem kardiovaskular]]
[[Kategori:Bahan kimia perubatan kecemasan]]
[[Kategori:Agonis reseptor adenosina]]
[[Kategori:Agonis reseptor grelin]]
[[Kategori:Agen aritmia]]