Lihat sumber bagi Kim Jong-il

{{Infobox officeholder
|name         = Kim Jong-il<br /><small>김정일</small><br /><small>{{lang|ko|金正日}}</small>
|image        = Kim Jong-il on August 24, 2011.jpg
|office       = [[Senarai pemimpin Korea Utara|Pemimpin Agung Korea Utara]]
|president    = [[Kim Yong-nam]]
|premier      = [[Hong Song-nam]]<br />[[Pak Pong-ju]]<br />[[Kim Yong-il]]<br />[[Choe Yong-rim]]
|term_start   = 8 Julai, 1994
|term_end     = 18 Disember, 2011
|predecessor  = [[Kim Il-sung]]
|successor    = [[Kim Jong-un]]
|office2      = [[Pengerusi Suruhanjaya Pertahanan Negara Korea Utara]]
|deputy2      = [[Jo Myong-rok]]
|term_start2  = 9 April, 1993
|term_end2    = 18 Disember, 2011
|predecessor2 = Jawatan ditubuhkan
|successor2   = 
|office3      = [[Panglima Tertinggi Tentera Rakyat Korea]]
|term_start3  = 24 Disember, 1991
|term_end3    = 18 Disember, 2011
|predecessor3 = [[Kim Il-sung]]
|successor3   = 
|office4      = [[Setiausaha Agung Parti Buruh Korea]]
|term_start4  = 8 Oktober, 1997
|term_end4    = 18 Disember, 2011
|predecessor4 = [[Kim Il-sung]]
|successor4   = 
|office5      = Pengerusi [[Suruhanjaya Ketenteraan Pusat (Korea Utara)|Suruhanjaya Ketenteraan Pusat Parti Buruh Korea]]
|term_start5  = 8 Oktober, 1997
|term_end5    = 18 Disember, 2011
|predecessor5 = [[Kim Il-sung]]
|successor5   =
|birth_date   = {{birth date|1941|2|16|df=y}}<br />[[Vyatskoye, Krai Khabarovsk|Vyatskoye]], [[Kesatuan Soviet]] <small>(rekod Soviet)</small><br />{{birth date|1942|2|16|df=y}}<br />[[Gunung Baekdu]], [[Pemerintahan Jepun di Korea|Korea jajahan Jepun]] <small>(rekod Korea Utara)</small>
|death_date   = {{dda|2011|12|17|1942|2|16|df=y}}
|death_place  = 
|party        = [[Parti Buruh Korea]]
|spouse       = [[Kim Young-sook]]<br />[[Song Hye-rim]]<br />[[Ko Young-hee]]<br />[[Kim Ok]]
|children     = [[Kim Sul-song]]<br />[[Kim Jong-nam]]<br />[[Kim Jong-chul]]<br />[[Kim Jong-un]]
|alma_mater   = [[Universiti Kim Il-sung]]<br />[[Universiti Malta]]
|allegiance   = {{flag|Korea Utara}}
|branch       = [[Tentera Rakyat Korea]]
|serviceyears = 1991–2011
|rank         = [[Wonsu]]
|commands     = [[Panglima Tertinggi Tentera Rakyat Korea|Pemerintah Tertinggi]]
|signature    = Kim Jong-il Signature.png
}}
{{Infobox Korean name
|context = north
|hangul  = 김정일
|hanja   = {{linktext|金|正|日|}}
|rr      = Gim Jeong(-)il
|mr      = Kim Chŏngil
}}
'''Kim Jong-il''' ({{Jawi|کيم جوڠ-{{ء}}يل}}; nama kelahiran: '''Yuri Irsenovich Kim''' menurut rekod [[Soviet]];<ref>{{citation|url=http://nk.chosun.com/english/news/news.html?ACT=detail&res_id=7283|date=22 Ogos 2002|accessdate=19 Februari 2007|periodical=The Chosun Ilbo|title=Sergeyevna Remembers Kim Jong Il|last=Chung|first=Byoung-sun}}</ref><ref>{{citation|url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=1671983|periodical=National Public Radio|date=12 Februari 2004|accessdate=19 Februari 2007|title=A Visit to Kim Jong Il's Russian Birthplace|last=Sheets|first=Lawrence}}</ref><ref>{{cite news | url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0607/05/i_ins.01.html | work=CNN | title=CNN.com | access-date=2011-12-19 | archive-date=2020-10-04 | archive-url=https://web.archive.org/web/20201004171812/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0607/05/i_ins.01.html/ | url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.life.com/gallery/26532/image/51407067/north-korea-secrets-and-lies#index/7 |title=Kim Jong-Il, Kim Il-Sung - In the Family Business - North Korea: Secrets and Lies - Photo Gallery|publisher=LIFE |date= |accessdate=2011-12-19}}</ref> {{Jawi|يوري ايرسنوۏيش کيم}}; 16 Februari, 1941 (rekod Soviet) atau 16 Februari, 1942 (rekod Korea Utara) – 17 Disember, 2011<ref name="bbcdeath">{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-16239693 |title=BBC News - N Korean leader Kim Jong-il dies|publisher=Bbc.co.uk |date= |accessdate=2011-12-19}}</ref>)) ialah [[Senarai pemimpin Korea Utara|Pemimpin Agung]] [[Korea Utara|Republik Rakyat Demokratik Korea]] (Korea Utara). Beliau merupakan [[Suruhanjaya Pertahanan Negara Korea Utara|Pengerusi Suruhanjaya Pertahanan Negara]], [[Setiausaha Agung Parti Buruh Korea]], iaitu parti pemerintah sejak tahun 1948 dan [[Panglima Agung Tentera Rakyat Korea]], iaitu tentera keempat terbesar di dunia. Pada April 2009, perlembagaan Korea Utara dipinda supaya menggelarnya sebagai"''Pemimpin Agung''" secara tersirat.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/8279830.stm |publisher=BBC News | title=N Korea constitution bolsters Kim | date=29 September 2009 | accessdate=7 Mei 2010 | first=Jill | last=McGivering}}</ref> Beliau juga digelar "''Pemimpin Tersayang''", "''Bapa Kita''", "''Jeneral''" dan "''Generalisimo''".<ref>http://www.imdb.com/title/tt0456012/</ref>

== Pemerintah Korea Utara ==
[[Presiden]] [[Kim Il-sung]] meninggal pada [[8 Julai]] [[1994]], pada usia 82 tahun akibat serangan jantung. Kim Il-sung tidak digantikan sebagai Presiden, sebaliknya menerima gelaran "[[Presiden Abadi]]", dan bersemadi di [[Istana Peringatan Kumsusan]] di tengah bandaraya Pyongyang. Jawatan aktif ini telah dibubarkan dalam penghormatan kepada peringatan Kim Il-sung. Kim Jong-il secara rasminya menerima gelaran Setiausaha Jeneral [[Parti Buruh Korea]] dan pengerusi [[Pengerusi Suruhanjaya Pertahanan Negara Korea Utara]] pada [[8 Oktober]] [[1997]]. Pada tahun 1998, jawatan beliau dalam Suruhanjaya Pertahanan diisytiharkan sebagai "jawatan tertinggi dalam negara", maka Kim boleh dianggap sebagai ketua negara Korea Utara semenjak hari itu. Oleh sebab Kim bukanlah presiden, beliau tidak diwajibkan mengikut perlembagaan untuk mengadakan pilihanraya untuk mengesahkan kesahan kepimpinan beliau dan maka itu, beliau masih belum lagi berbuat demikian.

=== Ekonomi ===
[[Ekonomi Korea Utara|Ekonomi]] kawalan pusat Korea Utara bergelut sepanjang 1990-an, terutamanya disebabkan kehilangan of penyusunan perdagangan strategik dengan [[Kesatuan Soviet]]<ref>[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m3778/is_1992_April/ai_12151027 "Prospects for trade with an integrated Korean market"], Agricultural Outlook, April 1992.</ref> dan ketegangan hubungan dengan [[China]] berikutan penormalan China dengan Korea Selatan pada tahun [[1992]].<ref>[http://www.rieti.go.jp/en/china/03041801.html "Why South Korea Does Not Perceive China to be a Threat"], China in Transition, 18 April 2003.</ref> Selain itu, Korea Utara mengalami [[banjir]] besar yang memecah rekod dunia ([[1995]] dan [[1996]]) diikuti [[kemarau]] yang dahsyat selama beberapa tahun bermula tahun [[1997]].<ref>[http://www.globalresearch.ca/index.php?context=viewArticle&code=OLS20051228&articleId=1663 "An Antidote to disinformation about North Korea"], Global Research, 28 Disember 2005.</ref>  This, compounded with only 18 percent arable land<ref>[http://www.country-studies.com/north-korea/agriculture.html "North Korea Agriculture"], Federal Research Division of the Library of Congress, Dipetik 11 Mac 2007.</ref> dan ketidakmampuan untuk mengimport barang-barang yang perlu untuk menampung industri,<ref>[http://www.fas.org/nuke/guide/dprk/target/industry.htm "Other Industry - North Korean Targets"] Federation of American Scientists, 15 Jun 2000.</ref> yang menyebabkan [[Kebuluran di Korea Utara|kebuluran besar-besaran]] dan menyebabkan Korea Utara mengalami kemelesetan ekonomi. Kim yang menghadapi sebuah negara yang makin mereput ini mengamalkan satu [[Songun|dasar "Tentera Diutamakan"]] (선군정치, ''Sŏn'gun chŏngch'i'') untuk menguatkan negara dan mengukuhkan rejim.<ref>[http://www.carlisle.army.mil/usawc/Parameters/03spring/hodge.htm "North Korea’s Military Strategy"], ''Parameters'', US Army War College Quarterly, 2003.</ref> Di seluruh negara, dasar ini telah menghasilkan kadar pertumbuhan yang positif untuk negara sejak tahun [[1996]], dan pelaksanaan "amalan ekonomi pasaran berjenis sosialis sebagai titik perubahan" pada tahun [[2002]] memastikan kekukuhan Korea Utara yang sungguhpun masih bergantung kepada bantuan negara luar untuk makanan.<ref>[http://www.atimes.com/atimes/Korea/IA04Dg02.html "Kim Jong-il's military-first policy a silver bullet"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080705055947/http://atimes.com/atimes/Korea/IA04Dg02.html |date=2008-07-05 }}, Asia Times Online, 4 Januari 2007.</ref>

Akibat musibah-musibah pada 1990-an, kerajaan mula mengizinkan secara rasmi beberapa kegiatan [[barter]] dan perdagangan kecil-kecilan. Seperti yang diperhati oleh Daniel Sneider, pengarah sekutu penyelidikan di [[Pusat Penyelididkan Asia-Pasifik Universiti Stanford]], godaan dengan [[kapitalisme]] ini "agak terhad, tetapi — khususnya jika dibandingkan dengan masa dahulu — kini terdapat pasaran-pasaran yang nyata menimbulkan kesamaan dengan sistem [[pasaran bebas]]."<ref>[http://www.cfr.org/publication/10858/ "North Korea's Capitalist Experiment"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090216130206/http://www.cfr.org/publication/10858/ |date=2009-02-16 }}, Council on Foreign Relations, 8 Jun 2006.</ref>  Paa tahun 2002, Kim Jong-il mengisytiharkan bahawa "duit sepatutnya mampu mengukur nilai semua komoditi."<ref>[http://www.csmonitor.com/2005/0602/p07s02-woap.html "On North Korea's streets, pink and tangerine buses"], Christian Science Monitor, 2 Jun 2005.</ref>
Alamat-alamat yang menghala ke arah pembaharuan ekonomi ini mencerminkan tindakan serupa yang diambil [[Deng Xiaoping]] di China pada akhir 1980-an dan awal 90-an. Sewaktu mengadakan lawatan yang jarang sekali diadakan pada tahun [[2006]], Kim meluahkan rasa kagum terhadap pembangunan ekonomi yang pesat di China.<ref>[http://www.usip.org/pubs/usipeace_briefings/2007/0126_north_korea.html "Inside North Korea: A Joint U.S.-Chinese Dialogue"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090610091236/http://www.usip.org/pubs/usipeace_briefings/2007/0126_north_korea.html |date=2009-06-10 }}, Institut Keamanan Amerika Syarikat, Januari 2007.</ref>

=== Hubungan luar ===
Pada tahun 1998, Presiden Korea Selatan [[Kim Dae-jung]] melaksanakan "[[Polisi Sunshine]]" (햇볕 정책, ''Haetpyŏt chŏngch'aek'') bagi mengeratkan hubungan antara kedua-dua Korea dan juga untuk membolehkan syarikat Korea Selatan untuk menjalankan projek di Korea Utara. Kim Jong-il mengumumkan rancangan untuk mengimport dan membangunkan teknologi baru untuk memajukan industri [[perisian]] Korea Utara yang masih baru. Kesan daridasar baru ini, [[Taman Perindustrian Kaesong]] dibina pada tahun [[2003]] berdekatan sempadan dua Korea, beserta perancangan penglibatan 250 syarikat dari Korea Selatan dan pengambilan 100,000 orang pekerja Korea Utara menjelang tahun 2007.<ref>[http://times.hankooki.com/lpage/biz/200404/kt2004042317263611880.htm "Asan, KOLAND Permitted to Develop Kaesong Complex"], The Korea Times, 23 April 2004.</ref> Bagaimanapun, menjelang bulan Mac [[2007]], taman itu cuma menempatkan 21 syarikat dan mengambil 12,000 orang pekerja Korea Utara.<ref>[http://english.yonhapnews.co.kr/Engnews/20070307/640000000020070307103114E2.html "S. Korea denies U.S. trade pact will exclude N. Korean industrial park"], Yonhap News, 7 Mac 2007.</ref>

=== Kematian ===
Televisyen kerajaan Korea Utara mengumumkan pemergian Kim Jong-il pada 19 Disember 2011.<ref name="apdeath">{{cite news|title=North Korean leader Kim Jong Il, 69, has died|url=http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5izIlSjdJ6OnbxnvsA8REol_H-PpA?docId=e4eb9efdbd884d2fbff01ada250d87de|accessdate=19 Disember 2011|newspaper=Associated Press|date=19 Disember2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111220172541/http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5izIlSjdJ6OnbxnvsA8REol_H-PpA?docId=e4eb9efdbd884d2fbff01ada250d87de|archivedate=2011-12-20|url-status=live}}</ref> Pemberita dengan sebaknya mengumukan bahawa beliau meninggal dunia dua hari sebelumnya akibat [[serangan jantung]] ketika menaiki keretapi ke suatu tempat di luar [[Pyongyang]].<ref name="bbcdeath">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-16239693|title=N Korean leader Kim Jong-il dies|date=19 Disember 2011|accessdate=19 Disember 2011|work=[[BBC News Online]]|quote=died on Saturday}}</ref> Anaknya, [[Kim Jong-un]] diumumkan sebagai pewarisnya dalam siaran khabar tersebut.<ref>{{cite news|url=http://online.wsj.com/article/SB10001424052970204791104577107350219610874.html|title=Kim Jong Il Has Died|date=18 Disember 2011|accessdate=19 Disember 2011}}</ref> Upacara pengebumiannya dijadualkan pada 28 Disember di [[Pyongyang]],<ref name="bbcdeath" /> dengan tempoh berkabung sehingga sehari yang berikutnya.

== Kritikan ==
Kim Jong-il selama ini sering dikritik oleh kerajaan-kerajaan dunia dan [[NGO]] antarabangsa atas sebab pencabulan hak manusia sewaktu pemerintahannya, serta juga penghasilan senjata nuklear oleh Korea Utara, yang bertentangan dengan kewajiban antarabangsa yang sah di bawah Perjanjian Ketakcambahan Senjata Nuklear dan komitmen beliau sendiri untuk memastikan [[Semenanjung Korea]] bebas daripada senjata nuklear. [[Kem 22]] ialah kem pengasingan tebesar di Korea Utara, di mana seramai 50,000 orang lelaki, wanita dan kanak-kanak yang dituduh melakukan "jenayah" politik ditahan. Timbulnya juga laporan pencabulan hak asasi manusia yang amat ngeri, seperti pembunuhan bayi yang dilahirkan tahanan.<ref>[http://www.guardian.co.uk/korea/article/0,2763,1136483,00.html "Revealed: the gas chamber horror of North Korea's gulag"], The Observer, 1 Februari 2004.</ref>

Citarasa mewah Kim turut menarik perhatian media. Dalam konteks sekatan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu yang mengehadkan perdagangan barang-barang mewah ke Korea Utara berikutan ujian senjata nuklear negara itu pada Oktober 2006, liputan [[Reuters]] menyatakan bahawa "Tiada sesiapa yang menikmati barang mewah lebih berbanding pemimpin agung Kim Jong-il yang bermegah dengan bilik wain bawah tanah yang terbaik di negara denan ruang yang boleh menampung 10,000 botol. Kim juga menggemari makanan mewah seperti udang kara, kaviar dan sushi mahal yang dia telah terbang masuk untuk beliau dari Jepun."<ref>[http://archives.tcm.ie/irishexaminer/2006/10/14/story15779.asp "North Korea leader Kim set to bear cost of nuclear weapons decision"], Irish Examiner, 14 Oktober 2006.</ref> Pembelian tahunan arak [[Hennessy]] beliau dirangkakan berjumlah $700,000, manakala pendapatan purata rakyat Korea Utara adalah kira-kira $900 setahun.<ref>[http://www.cnn.com/2003/US/01/08/wbr.kim.jong.il/ "North Korean leader loves Hennessey, Bond movies"], CNN Washington, 8 Januari 2003.</ref>

Sesetengah pembelot Korea Utara menghuraikan satu rangkaian yang direka untuk mengambil gadis remaja yang tercantik di negara untuk dijadikan alat mainan seks untuk Kim dan ahli-ahli pihak pemerintah yang lain. Gadis-gadis ini dirampas dari keluarga mereka dan ditempatkan dalam rumah agam dan rumah tumpangan yang didiami pegawai tinggi. Apabila mencecah usia 20-an, gadis-gadis ini dikahwinkan dengan pegawai berpangkat rendah secara paksa.<ref>Martin.</ref>

== Lihat juga ==
* [[Korea Utara]]

== Nota dan rujukan ==
{{reflist|2}}

== Pautan luar ==
{{sisterlinks|Kim Jong-il}}
* {{nndb name|id=261/000024189|name=Kim Jong Il}}
* {{PDFlink|[http://www.korea-dpr.com/library/103.pdf Kim Jong Il: Brief History]|893&nbsp;[[Kibibyte|KiB]]<!-- application/pdf, 915125 bytes -->}} – Foreign Languages Publishing House, Pyongyang DPR Korea (1998)
* [http://times.hankooki.com/lpage/opinion/200406/kt2004060817432954140.htm Born in the USSR] – Kim Jong-il's childhood.
* [http://www.east-asia-intel.com/eai/Sample/2.html The many family secrets of Kim Jong Il]
* [http://theseoultimes.com/ST/?url=/ST/db/read.php?idx=1643 "Hidden Daughter" Visits Kim Jong-il Every Year] (also includes photos of Kim during his youth)
* {{ko icon}} [http://news.naver.com/news/read.php?mode=LSD&office_id=047&article_id=0000073978&section_id=100&menu_id=100 Salasilah keluarga Kim] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130801052259/http://news.naver.com/news/read.php?mode=LSD&office_id=047&article_id=0000073978&section_id=100&menu_id=100 |date=2013-08-01 }}

[[Kategori:Kelahiran 1942]]
[[Kategori:Kematian 2011]]
[[Kategori:Ahli politik Korea Utara]]