Muskovit
| Muskovit | |
|---|---|
 |
|
| Maklumat am | |
| Kategori | Filosilikat |
| Formula kimia | KAl2(AlSi3O10)(F,OH)2 |
| Pengecaman | |
| Warna | Putih, kelabu, perak |
| Tabii hablur | Berketul hingga kepingan |
| Sistem hablur | Monoklin |
| Pengembaran | Lazim di [310], kurang lazim di {001} |
| Pembelahan | Sempurna di {001} |
| Fraktur | Seperti mika |
| Kekerasan skala Mohs | 2–2.5 selari dengan {001} 4 serenjanga dengan {001} |
| Kilau | Seperti sutera, mutiara |
| Indeks biasan | nα = 1.552–1.576 nβ = 1.582–1.615 nγ = 1.587–1.618 |
| Sifat-sifat optik | Dwipaksi (-) |
| Dwibiasan | δ = 0.035 – 0.042 |
| Penyebaran | r > v lemah |
| Pleokroisme | Lemah bila berwarna |
| Pendarfluor ultraunggu | Tiada |
| Guris | Putih |
| Graviti tentu | 2.76–3 |
| Diafaneiti | Lut sinar ke lut cahaya |
Muskovit (juga dikenali sebagai mika biasa, isinglass, atau mika potasy[1]) ialah mineral filosilikat terhidrat aluminium dan kalium dengan formula KAl2(AlSi3O10)(F,OH)2 atau (KF)2(Al2O3)3(SiO2)6(H2O). Ia mempunyai belahan basal yang sangat sempurna menghasilkan lamina (helaian) yang sangat nipis yang selalunya sangat anjal. Kepingan muskovit 5 meter × 3 meter (16.5 kaki × 10 kaki) telah ditemui di Nellore, India.[2]
Muscovite mempunyai kekerasan Mohs 2–2.25 selari dengan muka [001], 4 di serenjang dengan [001] dan graviti tentu 2.76–3. Ia boleh menjadi tidak berwarna atau berwarna melalui kelabu, coklat, hijau, kuning atau (jarang sekali) ungu atau merah, dan boleh menjadi lutsinar atau lut sinar. Ia adalah anisotropik dan mempunyai birefringens yang tinggi. Sistem kristalnya adalah monoklin. Varian hijau yang kaya dengan kromium dipanggil fucsit; mariposit juga merupakan jenis muskovit yang kaya dengan kromium.
Muscovite ialah mika yang paling biasa yang ditemui dalam granit, pegmatit, gneis, dan skist, dan sebagai batu metamorf sentuhan atau sebagai mineral sekunder yang terhasil daripada perubahan topaz, feldspar, kianit dll. Ia adalah ciri batu peraluminus, di mana kandungan aluminium adalah agak tinggi.[3] Dalam pegmatit, ia sering dijumpai dalam helaian besar yang bernilai komersial. Muskovit mendapat permintaan dalam pembuatan bahan kalis api dan penebat dan sedikit sebanyak sebagai pelincir.
Penamaan[sunting | sunting sumber]
Nama muscovite berasal dari Muscovy-glass, nama yang diberikan kepada mineral di England zaman Elizabeth oleh kerana penggunaannya pada zaman pertengahan Rusia (Muscovy) sebagai alternatif murah bagi kaca dalam tingkap. Penggunaan ini menjadi terkenal di England pada abad ke-16 dengan sebutan pertamanya muncul dalam surat oleh George Turberville, setiausaha duta besar England kepada tsar Rusia Ivan IV pada 1568.
Ciri-ciri pembeza[sunting | sunting sumber]
Micas dibezakan daripada mineral lain dengan bentuk kristal pseudoheksagon serta belahan sempurnanya yang membolehkan kristal dipisahkan menjadi kepingan anjal yang sangat nipis. Pirofilit dan talk adalah lebih lembut daripada mika dan mempunyai rasa berminyak, manakala klorit berwarna hijau dan kepingan belahannya tidak anjal. Mineral mika biasa yang lain, biotit, hampir selalu berwarna lebih gelap daripada muskovit. Paragonit boleh menjadi sukar untuk dibezakan daripada muskovit tetapi bersifat kurang lazim, walaupun ia berkemungkinan disalah anggap sebagai muskovit dengan kerap sehingga ia mungkin lebih biasa yang umumnya dihargai.[4] Mika muskovit dari Brazil berwarna merah kerana kandungan mangan(3+).[5]
Komposisi dan struktur[sunting | sunting sumber]
Seperti semua mineral mika, muskovit ialah mineral filosilikat (lembaran silikat) dengan struktur TOT-c. Dalam erti kata lain, kristal muskovit terdiri daripada lapisan (TOT) yang terikat antara satu sama lain oleh kation kalium (c).[4]
Setiap lapisan terdiri daripada tiga helaian. Helaian luar ('T' atau helaian tetrahedron) terdiri daripada tetrahedron silikon-oksigen dan aluminium-oksigen, dengan tiga daripada anion oksigen setiap tetrahedron dikongsi dengan tetrahedra jiran untuk membentuk helaian heksagon. Anion oksigen keempat dalam setiap helaian tetrahedral dipanggil anion oksigen apikal.[4] Terdapat tiga kation silikon untuk setiap kation aluminium tetapi susunan kation aluminium dan silikon sebahagian besarnya tidak teratur.[6]
Lembaran oktahedron tengah (O) terdiri daripada kation aluminium yang masing-masing dikelilingi oleh enam anion oksigen atau hidroksida membentuk oktahedron, dengan oktahedron berkongsi anion untuk membentuk lembaran heksagon yang serupa dengan lembaran tetrahedral. Anion oksigen apikal helaian T luar menghadap ke dalam dan dikongsi oleh helaian oktahedral, mengikat helaian itu bersama-sama. Ikatan yang agak kuat antara anion oksigen dan kation aluminium dan silikon dalam lapisan, berbanding dengan pengikatan kation kalium yang lebih lemah antara lapisan, memberikan pembelahan basal yang sempurna kepada muskovit.[4]
Dalam muskovite, lapisan secara berselang-seli sedikit terpesong satu sama lain, menjadikannya strukturnya berulang setiap dua lapisan. Ini dipanggil politip 1M bagi struktur mika am.[4]
Formula untuk muskovit biasanya diberikan sebagai KAl
2(AlSi
3O
10)(OH)
2, tetapi biasa bagi sejumlah kecil unsur lain untuk menggantikan juzuk utama. Logam alkali seperti natrium, rubidium dan sesium menjadi pengganti kalium; magnesium, besi, litium, kromium, titanium atau vanadium boleh menggantikan aluminium dalam kepingan oktahedrol; fluorin atau klorin boleh menggantikan hidroksida; dan nisbah aluminium kepada silikon dalam kepingan tetrahedron boleh berubah untuk mengekalkan keseimbangan cas jika perlu (seperti apabila kation magnesium, dengan cas +2, menggantikan ion aluminium, dengan cas +3).[7]
Sehingga 10% daripada kalium boleh digantikan dengan natrium, dan sehingga 20% daripada hidroksida oleh fluorin. Korin jarang menggantikan lebih daripada 1% hidroksida. Muskovit di mana pecahan mol silikon lebih besar daripada aluminium, dan magnesium atau besi menggantikan sebahagian daripada aluminium untuk mengekalkan keseimbangan cas, dipanggil fengit.[7]
Kegunaan[sunting | sunting sumber]
Muskovit boleh dibelah menjadi kepingan lutsinar yang sangat nipis yang boleh menggantikan kaca, terutamanya dalam aplikasi suhu tinggi seperti relau industri atau tingkap ketuhar. Ia juga digunakan dalam pembuatan pelbagai jenis elektronik dan sebagai pengisi dalam cat, plastik dan papan dinding. Ia memberikan kilauan seperti sutera pada kertas dinding. Ia juga digunakan dalam pembuatan tayar sebagai agen pelepas acuan, dalam lumpur penggerudian, dan dalam pelbagai kosmetik untuk kilauannya.[7]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ Encyclopædia Britannica
- ^ P. C. Rickwood (1981). "The largest crystals" (PDF). American Mineralogist. 66: 885–907.
- ^ Blatt, Harvey and Robert J. Tracy, Petrology, Freeman, 2nd ed., 1995, p. 516 ISBN 0-7167-2438-3
- ^ a b c d e Nesse, William D. (2000). Introduction to mineralogy. New York: Oxford University Press. m/s. 235–238. ISBN 9780195106916.
- ^ "Minerals Colored by Metal Ions". minerals.gps.caltech.edu. Dicapai pada 2023-03-01.
- ^ Guggenheim, Stephen; Chang, Yu-Hwa; Koster van Groos, August F. (1 June 1987). "Muscovite dehydroxylation; high-temperature studies". American Mineralogist. 72 (5–6): 537–550. Dicapai pada 15 December 2021.
- ^ a b c Nesse 2000.
Pautan luar[sunting | sunting sumber]
Kategori berkenaan Muskovit di Wikimedia Commons
