Senarai kultivar pisang
Berikut senarai kultivar pisang dan kumpulan dari mana ia dikelaskan. Hampir kesemua kelainan moden pisang dan plantain makan yang ditanam (kultivar) ialah kacukan dan poliploid bagi dua jenis liar, Musa acuminata dan Musa balbisiana. Pisang yang ditanam selalunya tak berbiji (partenokarpi) dan dengan itu mandul, jadi ia dibiakkan secara tampang (diklonkan).
Kultivar
[sunting | sunting sumber]Bahagian Musa
[sunting | sunting sumber]Musa × paradisiaca ialah nama kacukan Musa acuminata (A) dan Musa balbisiana (B). Keduanya berada dalam Musa bahagian Musa.
Kumpulan AA
[sunting | sunting sumber]Musa acuminata diploid dengan kededua pokok pisang liar dan kultivar.
- Pisang Chingan
- Pisang berangan
- Pisang jari buaya
- Pisang empat puluh hari[1]
- Pisang Sinwobogi
- Pisang lidi[2]
- Pisang kapas[2]
- Pisang oli[3]
- Subkumpulan Sucrier
Kumpulan AAA
[sunting | sunting sumber]Musa acuminata triploid dengan kededua pokok pisang liar dan kultivar.
- Subkumpulan Cavendish
- Pisang serendah ('Dwarf Cavendish')
- Pisang Cina ('Giant Cavendish')
- Pisang embun Jepun ('Grande Nain')
- Pisang masak hijau
- Pisang buai
- Subkumpulan Gros Michel
- Pisang merah
- Pisang merah kerdil
- Pisang Flhorban 920
- Pisang Tanah Tinggi Afrika Timur (subkumpulan AAA-EA)
- Pisang susu[2]
- Pisang amping[2]
- Pisang pelimbing[2]
- Pisang Pulo[3]
- Pisang papan[3]
Kumpulan AAAA
[sunting | sunting sumber]Musa acuminata tetraploid dengan kededua pokok liar dan kultivar.
Kumpulan AAAB
[sunting | sunting sumber]Kultivar tetraploid Musa × paradisiaca
Kumpulan AAB
[sunting | sunting sumber]Kultivar triploid Musa × paradisiaca. Kumpulan ini mengandungi subkumpulan Plantain, terdiri daripada plantain betul ataupun plantain Afrika. Pusat kerencaman Kumpulan AAB adalah di Afrika Barat dan Tengah, di mana sebilangan besar kultivar ditanam sesuai perkenalan plantain leluhurnya dari Asia, boleh jadi 2000–3000 tahun lalu.[4]
Subkumpulan Iholena dan Maoli-Popo'ulu dirujuk sebagai plantain Pasifik.[5]
- Subkumpulan Iholena - subkumpulan pisang olahan yang ditanam di kawasan Pasifik[6]
- Subkumpulan Maoli-Popo'ulu - subkumpulan pisang olahan yang ditanam di kawasan Pasifik[6]
- Subkumpulan Mysore - pisang olahan dan pembasuh mulut[7]
- Subkumpulan Pisang Raja
- Subkumpulan Pisang Nangka
- Subkumpulan Plantain[4]
- Kultivar French: 'Obino l'Ewai' (Nigeria), 'Nendran' (India), 'Dominico' (Colombia)
- Kultivar French Horn: 'Batard' (Cameroon), 'Mbang Okon' (Nigeria)
- Kultivar False Horn: 'Agbagba' and 'Orishele' (Nigeria), 'Dominico-Harton' (Colombia)
- Kultivar Horn: 'Ishitim' (Nigeria), 'Tanduk',[3] (Indonesia), 'Pisang Tandok' (Malaysia)
- Unsorted
- Subkumpulan Pome
- Subkumpulan Silk
- Lain-lain
Kumpulan AABB
[sunting | sunting sumber]Kultivar tetraploid Musa × paradisiaca
Kumpulan AB
[sunting | sunting sumber]Kultivar diploid Musa × paradisiaca
Kumpulan ABB
[sunting | sunting sumber]Kultivar triploid Musa × paradisiaca
- Pisang Jawa biru
- Subkumpulan Bluggoe
- Subkumpulan Saba
- Pisang nipah (pisang abu)
- Pisang cematu
- Pisang Benedetta
Kumpulan ABBB
[sunting | sunting sumber]Kultivar tetraploid Musa × paradisiaca
Kumpulan BB
[sunting | sunting sumber]Musa balbisiana diploid, pisang liar
Bahagian Callimusa
[sunting | sunting sumber]Kultivar Musa lolodensis, Musa maclayi dan Musa peekelii dalam Musa bahagian Callimusa.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ FS dela Cruz Jr.; LS Gueco; OP Damasco; VC Huelgas; FM dela Cueva; TO Dizon; MLJ Sison; IG Banasihan; VO Sinohin & AB Molina, Jr. (2008). Farmers' Handbook on Introduced and Local Banana Cultivars in the Philippines (PDF). Bioversity International. ISBN 9789719175186. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2014-07-14. Dicapai pada 2013-01-17.
- ^ a b c d e f g Molina, A.B.; Roa, V.N. (2000). Advancing Banana and Plantain R and D in Asia and the Pacific. International Plant Genetic Resources Institute. m/s. 3. ISBN 978-971-91751-3-1. Dicapai pada 2021-12-08.
- ^ a b c d e f g Susilawati, Dewi; Ahmad, Fajarudin; Khastini, Rida Oktorida; Laksono, Suroso Mukti; Maryan, Nani (2023-08-07). "Bananas and Their Wild Relatives in Pandeglang, Indonesia". HAYATI Journal of Biosciences (dalam bahasa Indonesia). 30 (6): 1071–1091. doi:10.4308/hjb.30.6.1071-1091. eISSN 2086-4094. ISSN 1978-3019.
- ^ a b "Plantain subgroup".
- ^ Ploetz, R.C.; Kepler, A.K.; Daniells, J. & Nelson, S.C. (2007). "Banana and Plantain: An Overview with Emphasis on Pacific Island Cultivars". Dalam Elevitch, C.R (penyunting). Species Profiles for Pacific Island Agroforestry (PDF). Hōlualoa, Hawai'i: Permanent Agriculture Resources (PAR). Dicapai pada 2013-01-10.
- ^ a b "Iholena subgroup".
- ^ C. Rajamanickam. K. Rajmohan - Genetic Diversity in Banana (Musa spp.)
- ^ "Musa Orinoco". Bananas Wiki. 2021-12-28. Dicapai pada 2021-12-28.