Dasar alam sekitar

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Dasar alam sekitar ialah komitmen organisasi atau kerajaan terhadap undang-undang, peraturan dan mekanisme dasar lain yang berkaitan dengan isu alam sekitar. Isu ini secara amnya termasuk pencemaran udara dan air, pengurusan sisa, pengurusan ekosistem, penyelenggaraan biodiversiti, pengurusan sumber asli, hidupan liar dan spesies terancam.[1] Satu contoh ialah pelaksanaan dasar berorientasikan ekotenaga di peringkat global untuk menangani isu pemanasan global dan perubahan iklim boleh ditangani.[2] Polisi berkenaan tenaga atau pengawalseliaan bahan toksik termasuk racun perosak dan pelbagai jenis sisa industri adalah sebahagian daripada topik dasar alam sekitar. Dasar ini boleh diambil secara sengaja untuk mempengaruhi aktiviti manusia dan dengan itu menghalang kesan yang tidak diingini ke atas persekitaran biofizikal dan sumber semula jadi, serta untuk memastikan bahawa perubahan dalam alam sekitar tidak mempunyai kesan yang tidak boleh diterima ke atas manusia.[3]

Takrifan[sunting | sunting sumber]

Satu cara adalah untuk menerangkan dasar alam sekitar ialah ia terdiri daripada dua istilah utama: alam sekitar dan dasar. Alam sekitar merujuk kepada ekosistem fizikal, tetapi juga boleh mengambil kira dimensi sosial (kualiti hidup, kesihatan) dan dimensi ekonomi (pengurusan sumber, biodiversiti).[4] Dasar atau polisi boleh ditakrifkan sebagai "tindakan atau prinsip yang diterima pakai atau dicadangkan oleh kerajaan, parti, perniagaan atau individu".[5] Oleh itu, dasar alam sekitar cenderung memberi tumpuan kepada masalah yang timbul daripada kesan manusia terhadap alam sekitar, yang penting kepada masyarakat manusia dengan memberi kesan (negatif) terhadap nilai manusia. Nilai kemanusiaan sebegini sering dilabelkan sebagai kesihatan yang baik atau persekitaran yang "bersih dan hijau". Dalam amalan, penganalisis dasar menyediakan pelbagai jenis maklumat kepada proses membuat keputusan awam.[6]

Isu alam sekitar yang biasanya ditangani oleh dasar alam sekitar termasuk (tetapi tidak terhad kepada) pencemaran udara dan air, pengurusan sisa, pengurusan ekosistem, perlindungan biodiversiti, perlindungan sumber asli, hidupan liar dan spesies terancam, dan pengurusan sumber semula jadi ini untuk generasi akan datang. Baru-baru ini, dasar alam sekitar juga telah melibatkan komunikasi isu alam sekitar.[7] Berbeza dengan dasar alam sekitar, dasar ekologi menangani isu yang menumpukan pada mencapai faedah (kedua-dua kewangan dan bukan kewangan) daripada dunia ekologi bukan manusia. Secara umumnya termasuk dalam dasar ekologi ialah pengurusan sumber semula jadi (perikanan, perhutanan, hidupan liar, julat, biodiversiti, dan spesies berisiko). Bidang dasar khusus ini mempunyai ciri tersendiri.[8]

Kewajaran[sunting | sunting sumber]

Kewajaran penglibatan kerajaan dalam alam sekitar sering dikaitkan dengan kegagalan pasaran dalam bentuk kuasa di luar kawalan seseorang, termasuk masalah penunggang bebas dan tragedi orang ramai. Contoh luaran ialah apabila kilang menghasilkan pencemaran sisa yang mungkin dibuang ke sungai, akhirnya mencemari air. Kos tindakan sedemikian dibayar oleh masyarakat secara besar-besaran apabila mereka mesti membersihkan air sebelum meminumnya dan adalah di luar kos pencemar. Masalah penunggang percuma berlaku apabila kos marginal swasta untuk mengambil tindakan untuk melindungi alam sekitar adalah lebih besar daripada faedah marginal swasta, tetapi kos marginal sosial adalah kurang daripada faedah marginal sosial. Tragedi milik bersama adalah syarat bahawa, kerana tiada seorang pun memiliki harta bersama, setiap individu mempunyai insentif untuk menggunakan sumber bersama sebanyak mungkin. Tanpa penglibatan kerajaan, rakyat biasa digunakan secara berlebihan. Contoh tragedi rakyat biasa ialah penangkapan ikan berlebihan serta peragutan berlebihan.[9][10]

Peranan badan bukan kerajaan[sunting | sunting sumber]

Badan bukan kerajaan mempunyai pengaruh terbesar terhadap dasar alam sekitar.[11] Pada masa kini, banyak negara menghadapi kesan alam sekitar, sosial dan ekonomi yang besar akibat pertumbuhan penduduk yang pesat, pembangunan dan kekangan sumber semula jadi. Ketika NGO cuba membantu negara menangani isu ini dengan lebih berjaya, kekurangan pemahaman tentang peranan mereka dalam masyarakat sivil dan persepsi orang ramai bahawa kerajaan sahaja yang bertanggungjawab untuk kesejahteraan rakyat dan penduduknya, menjadikan tugas NGO lebih sukar untuk dicapai. NGO seperti Greenpeace dan Tabung Alam Sedunia boleh membantu menangani isu dengan menjalankan penyelidikan untuk memudahkan pembangunan dasar, membina kapasiti institusi, dan memudahkan dialog bebas dengan masyarakat sivil untuk membantu orang ramai menjalani gaya hidup yang lebih mampan. Keperluan rangka kerja undang-undang untuk mengiktiraf NGO dan membolehkan mereka mengakses sumber pembiayaan yang lebih pelbagai, sokongan/pengendorsan peringkat tinggi daripada tokoh tempatan, dan penglibatan NGO dalam pembangunan dan pelaksanaan dasar adalah lebih penting memandangkan isu alam sekitar terus meningkat.[12]

Organisasi antarabangsa juga telah memberi impak yang besar terhadap dasar alam sekitar dengan mewujudkan program seperti Program Alam Sekitar PBB (UNEP) dan menganjurkan persidangan seperti Sidang Kemuncak Bumi untuk menangani isu alam sekitar. UNEP ialah pihak berkuasa alam sekitar global terkemuka yang ditugaskan dengan panduan dasar untuk program alam sekitar. UNEP memantau aspek alam sekitar, seperti pengurusan sisa, penggunaan tenaga, inventori gas rumah hijau, dan penggunaan air untuk menggalakkan kelestarian alam sekitar dan menangani isu alam sekitar.[13]

Instrumen, masalah dan isu[sunting | sunting sumber]

Instrumen dasar alam sekitar ialah alat yang digunakan oleh kerajaan dan organisasi lain untuk melaksanakan dasar alam sekitar mereka. Kerajaan, sebagai contoh, mungkin menggunakan beberapa jenis instrumen yang berbeza. Contohnya, insentif ekonomi dan instrumen berasaskan pasaran seperti cukai dan pengecualian cukai, permit boleh niaga dan yuran boleh menjadi sangat berkesan untuk menggalakkan pematuhan terhadap dasar alam sekitar.[14] Andaian yang dipakai ialah syarikat dan organisasi lain yang terlibat dalam pengurusan alam sekitar yang cekap dan telus tentang data dan pelaporan alam sekitar mereka mungkin mendapat manfaat daripada prestasi perniagaan dan organisasi yang lebih baik.[15]

Perjanjian dua hala antara kerajaan dan firma swasta dan komitmen yang dibuat oleh firma bebas daripada keperluan kerajaan adalah contoh langkah alam sekitar secara sukarela. Instrumen lain ialah pelaksanaan program pembelian awam yang lebih hijau.[16]

Beberapa instrumen kadangkala digabungkan dalam campuran dasar untuk menangani masalah alam sekitar tertentu. Memandangkan isu alam sekitar mempunyai banyak aspek, beberapa instrumen dasar mungkin diperlukan untuk menangani setiap satu dengan secukupnya. Tambahan pula, gabungan polisi yang berbeza mungkin memberikan firma lebih fleksibel dalam pematuhan dasar dan mengurangkan ketidakpastian tentang kos pematuhan tersebut.

Sebaik-baiknya, dasar kerajaan perlu digubal dengan teliti supaya langkah-langkah individu tidak menjejaskan satu sama lain, atau mewujudkan rangka kerja yang tegar dan tidak kos efektif. Dasar yang bertindih mengakibatkan kos pentadbiran yang tidak perlu, meningkatkan kos pelaksanaan.[17] Untuk membantu kerajaan merealisasikan matlamat dasar mereka, Direktorat Alam Sekitar OECD sebagai contoh, mengumpul data mengenai kecekapan dan akibat dasar alam sekitar yang dilaksanakan oleh kerajaan negara.[18] Suruhanjaya Ekonomi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu untuk Eropah, melalui Kajian Prestasi Alam Sekitar UNECE, menilai kemajuan yang dicapai oleh negara anggotanya dalam menambah baik dasar alam sekitar mereka.

Pergantungan semasa pada rangka kerja berasaskan pasaran mempunyai penyokong dan pengkritik. Antara pengkritik misalnya, sesetengah ahli alam sekitar berpendapat bahawa pendekatan yang lebih radikal dan menyeluruh diperlukan daripada satu set inisiatif khusus, untuk menangani perubahan iklim. Sebagai contoh, langkah kecekapan tenaga sebenarnya boleh meningkatkan penggunaan tenaga sekiranya tiada had penggunaan bahan api fosil, kerana orang ramai mungkin memandu kereta yang lebih jimat bahan api. Untuk memerangi keputusan ini, Aubrey Meyer meminta penguncupan dan penumpuan "pasaran berasaskan rangka kerja". Cap and Share dan Sky Trust adalah cadangan berdasarkan idea tersebut.

Penilaian kesan alam sekitar (EIA) dijalankan untuk membandingkan kesan pelbagai alternatif dasar. Selain itu, walaupun sering diandaikan bahawa pembuat dasar membuat keputusan yang rasional berdasarkan merit projek, Eccleston dan March berpendapat bahawa walaupun penggubal dasar biasanya mempunyai akses kepada maklumat alam sekitar yang agak tepat, faktor politik dan ekonomi adalah penting dan sering membawa kepada keputusan dasar yang hanya membelakangkan keutamaan alam sekitar.

Teori perancangan keputusan menimbulkan keraguan pada premis ini. Keputusan yang tidak rasional dicapai berdasarkan berat sebelah tidak sedar, andaian yang tidak logik, dan keinginan untuk mengelakkan kekaburan dan ketidakpastian.[19]

Eccleston pula mengenal pasti dan menerangkan empat daripada isu dasar alam sekitar paling kritikal yang dihadapi oleh manusia: kekurangan air, kekurangan makanan, perubahan iklim dan paradoks penduduk.[20][21][22]

Dasar penyelidikan dan inovasi[sunting | sunting sumber]

Perihal yang bersegerak dengan dasar alam sekitar ialah dasar penyelidikan dan inovasi alam sekitar. Contohnya ialah dasar penyelidikan dan inovasi alam sekitar Eropah yang bertujuan untuk mentakrif dan melaksanakan agenda transformatif untuk menghijaukan ekonomi dan masyarakat secara keseluruhannya untuk mencapai pembangunan yang benar-benar mampan. Eropah amat aktif dalam bidang ini, melalui satu set strategi, tindakan dan program untuk menggalakkan lebih banyak penyelidikan dan inovasi yang lebih baik untuk membina masyarakat yang cekap sumber, berdaya tahan iklim dan ekonomi yang berkembang maju selari dengan persekitaran semula jadinya. Penyelidikan dan inovasi di Eropah disokong dari segi kewangan oleh program Horizon 2020 yang juga terbuka kepada penyertaan seluruh dunia.[23]

Penyelidikan UNFCCC menunjukkan bahawa projek dan dasar berkaitan iklim yang melibatkan wanita adalah lebih berkesan. Polisi, projek dan pelaburan tanpa penyertaan bermakna oleh wanita adalah kurang berkesan dan sering meningkatkan ketidaksamaan jantina yang sedia ada. Penyelesaian iklim yang ditemui oleh wanita yang merentasi sempadan politik atau etnik adalah amat penting di kawasan di mana keseluruhan ekosistem berada di bawah ancaman, contohnya negara pulau kecil, Artik dan Amazon dan di kawasan di mana mata pencarian penduduk bergantung kepada sumber semula jadi seperti memancing, pertanian dan perhutanan.[24][25][26]

Integrasi dasar[sunting | sunting sumber]

Konsep integrasi dasar alam sekitar (EPI) merujuk kepada proses penyepaduan objektif alam sekitar ke dalam bidang dasar bukan alam sekitar, seperti tenaga, pertanian dan pengangkutan, dan bukannya membiarkannya diteruskan semata-mata melalui amalan dasar alam sekitar semata-mata. Ini sering kali amat mencabar kerana keperluan untuk menyelaraskan objektif global dan peraturan antarabangsa dengan keperluan dan undang-undang domestik.[27] EPI diiktiraf secara meluas sebagai salah satu elemen utama pembangunan mampan. Baru-baru ini, tanggapan "penyepaduan dasar iklim", juga dilambangkan sebagai "pengarusperdanaan", telah digunakan untuk menunjukkan penyepaduan pertimbangan iklim (kedua-dua mitigasi dan penyesuaian) ke dalam aktiviti biasa (sering menumpukan ekonomi) kerajaan.[28]

Kajian dasar[sunting | sunting sumber]

Memandangkan keperluan yang semakin meningkat untuk pengamal alam sekitar terlatih, pendidikan siswazah di seluruh dunia menawarkan ijazah profesional khusus dalam kajian dasar alam sekitar. Walaupun tiada kurikulum standard, pelajar biasanya mengambil kelas dalam analisis dasar, sains alam sekitar, undang-undang dan politik alam sekitar, ekologi, tenaga dan pengurusan sumber semula jadi. Graduan program ini diambil bekerja oleh kerajaan, organisasi antarabangsa, sektor swasta, badan pemikir, organisasi advokasi, universiti dan sebagainya.

Institusi akademik menggunakan sebutan yang berbeza-beza untuk merujuk kepada ijazah dasar alam sekitar mereka. Ijazah biasanya jatuh dalam salah satu daripada empat kategori luas: Sarjana Seni, Sarjana Sains, sarjana pentadbiran awam dan PhD. Kadangkala, nama yang lebih khusus digunakan untuk menggambarkan fokus program akademik.

Insentif dasar alam sekitar[sunting | sunting sumber]

Insentif pematuhan dasar alam sekitar adalah satu cara untuk menggalakkan penduduk menjadi lebih mampan. Kajian merangkumi bahawa jika kerajaan boleh mengeluarkan dasar kawal selia berdasarkan harga yang ditadbir (cukai), maka ini akan sama dengan syarikat yang mengeluarkan permit boleh niaga. Ini bermakna jika terdapat dasar yang secara langsung mengenakan cukai kepada amalan syarikat yang tidak mampan, ini akan menggalakkan mereka untuk menjadi lebih mampan dan meminta mereka beralih daripada permit boleh niaga.

Insentif boleh menjejaskan keputusan untuk berinovasi berasaskan dasar alam sekitar. Kajian menyebut bahawa berdasarkan kajian Cleff dan Rennings berkenaan instrumen dasar alam sekitar yang berbeza di Jerman, data tinjauan menyatakan bahawa dasar alam sekitar menggalakkan inovasi eko dalam kalangan orang ramai. Kajian ini mendedahkan bahawa jika populasi berhadapan dengan dasar yang membawa masalah kepada mereka, mereka mesti menyesuaikan diri pada tahap di mana dasar itu tidak menjadi masalah. Dalam kes ini, di Jerman, dasar alam sekitar mengenakan cukai dan peraturan untuk sisa, tenaga dsb. Akibatnya, orang ramai mengubah tabiat mereka supaya mereka tidak dikenakan cukai. Selain itu, apabila terdapat insentif dalam talian, ia adalah lebih berfaedah untuk berinovasi dan manfaat alami, daripada memperoleh tanpa insentif dan masih dikenakan cukai.

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ Eccleston, Charles H. (2010). Global Environmental Policy: Concepts, Principles, and Practice. ISBN 978-1439847664.
  2. ^ Banovac, Eraldo; Stojkov, Marinko; Kozak, Dražan (February 2017). "Designing a global energy policy model". Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Energy. 170 (1): 2–11. doi:10.1680/jener.16.00005.
  3. ^ McCormick, John (2001). Environmental Policy in the European Union. The European Series. Palgrave. m/s. 21.
  4. ^ Bührs, Ton; Bartlett, Robert V (1991). Environmental Policy in New Zealand. The Politics of Clean and Green. Oxford University Press. m/s. 9.
  5. ^ Concise Oxford Dictionary, 1995.
  6. ^ Loomis, John; Helfand, Gloria (2001). Environmental Policy Analysis for Decision Making. Springer. m/s. 330. ISBN 978-0-306-48023-2.
  7. ^ A major article outlining and analyzing the history of environmental communication policy within the European Union has recently come out in The Information Society, a journal based in the United States. See Mathur, Piyush. "Environmental Communication in the Information Society: The Blueprint from Europe," The Information Society: An International Journal, 25: 2, March 2009, pp. 119–38.
  8. ^ Lackey, Robert (2006). "Axioms of ecological policy" (PDF). Fisheries. 31 (6): 286–290.
  9. ^ Rushefsky, Mark E. (2002). Public Policy in the United States at the Dawn of the Twenty-first Century (ed. 3rd). New York: M.E. Sharpe, Inc. m/s. 253–254. ISBN 978-0-7656-1663-0.
  10. ^ Shakouri, Bhram; Yazdi, Soheila khoshnevis; Fashandi, Anahita (November 2010). "Overfishing". 2010 2nd International Conference on Chemical, Biological and Environmental Engineering: 229–234. doi:10.1109/ICBEE.2010.5649533. ISBN 978-1-4244-8748-6.
  11. ^ "The Role of NGOs in Global Governance". www.worldpoliticsreview.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-01-27.
  12. ^ "The Role of NGOs in Tackling Environmental Issues". Middle East Institute (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-01-27.
  13. ^ Environment, U. N. (2017-11-13). "Sustainability". UNEP - UN Environment Programme (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2021-11-22.
  14. ^ http://www.oecd.org/about/0,3347,en_2649_34281_1_1_1_1_1,00.html http://www.oecd.org/about/0,3347,en_2649_34295_1_1_1_1_1,00.html
  15. ^ "Environmental Compliance & Corporate Performance - Can You Have It All?". www.emisoft.com. 2016-10-26.
  16. ^ en_2649_34281_1_1_1_1_ 1,00.html Diarkibkan Jun 10, 2015, di Wayback Machine
  17. ^ "Instrument Mixes for Environmental Policy" (Paris: OECD Publications, 2007) 15–16.
  18. ^ “Environmental Policies and Instruments,” http://www.oecd.org/department/0,3355,en_2649_34281_1_1_1_1_1,00.html
  19. ^ Eccleston C. and Doub P., Preparing NEPA Environmental Assessments: A Users Guide to Best Professional Practices, CRC Press Inc., 300 pages (publication date: March 2012).
  20. ^ Eccleston C. and March F., Global Environmental Policy: Principles, Concepts And Practice, CRC Press Inc. 412 pages (2010).
  21. ^ "The Population Paradox - Our World".
  22. ^ "Population paradox: Europe's time bomb". Independent.co.uk. 2008-08-08.
  23. ^ See Horizon 2020 – the EU's new research and innovation programme http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1085_en.htm
  24. ^ "Development Solutions: How to fight climate change with gender equality". European Investment Bank (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-09-17.
  25. ^ unfccc.int https://unfccc.int/news/women-still-underrepresented-in-decision-making-on-climate-issues-under-the-un. Dicapai pada 2020-09-17. Missing or empty |title= (bantuan)
  26. ^ unfccc.int https://unfccc.int/news/5-reasons-why-climate-action-needs-women. Dicapai pada 2020-09-17. Missing or empty |title= (bantuan)
  27. ^ Farah, Paolo Davide; Rossi, Piercarlo (December 2, 2011). "National Energy Policies and Energy Security in the Context of Climate Change and Global Environmental Risks: A Theoretical Framework for Reconciling Domestic and International Law Through a Multiscalar and Multilevel Approach". European Energy and Environmental Law Review. 2 (6): 232–244. SSRN 1970698.
  28. ^ Taskforce on Conceptual Foundations of Earth System Governance http://www.earthsystemgovernance.net/conceptual-foundations/?page_id=144
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Dasar_alam_sekitar&oldid=5825209"