Pergi ke kandungan

Kalašma

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Kalašma atau Kalasma (kadangkala Kalašpa[1][2]) ialah sebuah negeri yang wujud pada Zaman Gangsa lewat di Anatolia Utara di sempadan Empayar Het.

Geografi[sunting | sunting sumber]

Kalašma terletak di barat laut Anatolia. Lokasi tepatnya tidak ditentukan lagi tetapi lokasinya boleh disimpulkan dengan merujuk dokumen-dokumen sezaman dengannya yang mencatatkan di mana ia berada. Contohnya, ia diketahui berada di selatan Arawanna dan barat Pala.[3] Penyelidikan kini menunjukkan ia terletak berhampiran Bolu moden.[4]

Sebuah bandar bernama Harranassi mungkin terletak di dalam Kalašma.[5][6] Semasa bahasa Het mula-mula diterjemahkan, Bedřich Hrozný menyangka nama tempat "Kalašmitta" adalah sama dengan "Kalašma" tetapi penyelidikan kini menunjukkan ia sebenarnya tempat yang berbeza.[7]

Sejarah[sunting | sunting sumber]

Forlanini mengatakan bahawa Kalašma bukanlah nama suatu puak tetapi sebuah negara kota, bandar yang dikukuhkan oleh raja Het Hantili I (mangkat sekitar 1560 SM).[8] Hantili gagal memantapkan semula dewa cuaca Kalašma, dan sekembalinya di Ḫattuša, ibu kota Het, baginda terpaksa melakukan upacara penebusan dosa kepada dewi Matahari Bumi.[9]

Selepas memerintahkan mereka bersumpah setia, Arnuwanda I (memerintah 1380-an SM) menugaskan beberapa orang komander ke wilayah-wilayah berbeza, termasuk Kalašma.[10] Pentadbiran awam ditugaskan kepada majlis orang-orang tua.[11] Dalam pemerintahan putera Arnuwanda, Tudhaliya II, tentera dari Kalašma dan tempat lain memberontak dan melarikan diri melalui Išuwa ke negara musuh yang tidak dinamakan; putera Tudhaliya Suppiluliuma I kemudian menewaskan wilayah-wilayah pemberontak.[12] Terdapat beberapa pemberontakan dalam pemerintahan putera Suppiluliuma Muršili II (berakhir 1295 SM). Satu sehingga menyebabkan jeneral Het, Nuwanzas, menyerbu untuk membalas dendam.[13][14] Muršili menggantikan majlis orang-orang tua dengan satu pentadbir tunggal bernama Aparru, yang lalu memberontak, merampas kuasa diraja, dan menyerang negeri jiran Sappa.[15][16][10][17] Aparru tidak lama kemudian dikalahkan tetapi Kalašma sedang mengalami perang saudara sehinggalah ditamatkan tahun berikutnya oleh Hutupiyanza, gabenor Pala.[15][18]

Orang-orang Kalašma kemudiannya ditemui jauh di timur, di Pahhuwa di hulu Sungai Furat, yang mungkin telah diusir ke sana oleh Muršili, atau menjadi askar upahan.[19] Orang Kalašma berperang di samping orang Het dalam Pertempuran Kadesh melawan Empayar Mesir pada tahun 1274 SM.[11]

Kalašma ialah salah satu tempat yang dinyatakan dalam batu bersurat hieroglif Luwi dari zaman pemerintahan Arnuwanda III (jatuh sekitar 1210 SM) yang ditakluki oleh Mukšuš.[20]

Bahasa[sunting | sunting sumber]

Pada tahun 2023, sebuah tablet yang ditulis dalam "bahasa negeri Kalašma" ditemui dalam Arkib Bogazköy yang digali di Ḫattuša.[4] Ia termasuk cabang bahasa Anatolia dalam rumpun Indo-Eropah, dan mungkin subcabang bahasa Luwik.[4] Pada tahun 1958, Einar von Schuler [de] menyatakan bahawa baiat dalam bahasa Het yang diberikan oleh pegawai-pegawai dari Kalašma adalah dalam dialek Het yang berbeza daripada sumpah setia pegawai-pegawai wilayah lain.[21]

Bibliografi[sunting | sunting sumber]

  • Carnevale, Antonio (2018). La frontiera orientale dell'impero ittita (PDF) (Tesis) (dalam bahasa Itali). Universiti Sapienza Rom.
  • Forlanini, Massimo (2010). "Deportati e mercenari dall'Anatolia occidentale all'alto Eufrate sotto l'impero hittita". Orientalia (dalam bahasa Itali). 79 (2): 152–163. ISSN 0030-5367. JSTOR 43077905.
  • Garstang, John; Gurney, O.C. (1960). The geography of the Hittite Empire. Occasional Publications. 5. London: British Institute of Archaeology at Ankara – melalui Internet Archive.
  • Weeden, Mark; Ullmann, Lee Z., penyunting (20 Mei 2022) [2017]. Hittite Landscape and Geography. Handbook of Oriental Studies, Section 1: The Near and Middle East. 121. Brill. ISBN 978-90-04-34939-1.

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ Weeden & Ullmann. (2022). m/s 232; Garstang. (1960). m/s 41.
  2. ^ Kryszeń, Adam (28 April 2023). "Kalašma". Hittite Toponyms (HiTop). University of Würzburg. Dicapai pada 2 September 2023.
  3. ^ Weeden & Ullmann (2022). m/s 234, 261
  4. ^ a b c "New Indo-European Language Discovered". University of Würzburg (dalam bahasa Inggeris). 2023-09-21. Dicapai pada 2023-09-26. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "uni-wuerzburg-indo-european" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  5. ^ Miller, Jared L. (2013). Giorgieri, Mauro (penyunting). Royal Hittite Instructions and Related Administrative Texts. Writings from the Ancient World. 31. Atlanta (Ga.): Society of Biblical Literature. m/s. 368 n. 264. ISBN 978-1-58983-657-0.
  6. ^ Forlanini, Massimo (1977). "L'Anatolia nordoccidentale nell'impero eteo". Studi Micenei ed Egeo-Anatolici (dalam bahasa Italian). Rome: Edizioni dell'Ateneo & Bizzarri: 208. ISSN 1126-6651 – melalui academia.edu.CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. ^ Singer, Itamar (1996). Muwatalli's prayer to the assembly of gods through the storm-god of lightning (CTH 381). Atlanta: Scholars Press. m/s. 176 n. 395. ISBN 978-0-7885-0281-1.
  8. ^ Forlanini. (2010). m/s 158.
  9. ^ Lorenz-Link, Ulrike (2009). Uralte Götter und Unterweltsgötter; Religionsgeschichtliche Betrachtungen zur „Sonnengöttin der Erde“ und den „Uralten Göttern“ bei den Hethitern (PDF) (Tesis) (dalam bahasa German). Mainz.CS1 maint: unrecognized language (link)
  10. ^ a b Weeden & Ullmann. (2022). m/s 256.
  11. ^ a b Glatz, Claudia (12 November 2020). The Making of Empire in Bronze Age Anatolia: Hittite Sovereign Practice, Resistance, and Negotiation (dalam bahasa Inggeris). Cambridge University Press. m/s. 168–169. ISBN 978-1-108-86552-4. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama "Glatz2020" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  12. ^ Templat:Multiref
  13. ^ Garstang. (1960). m/s 46.
  14. ^ Carnevale. (2018). m/s 342 n. 1361.
  15. ^ a b Garstang. (1960) m/s 45.
  16. ^ Carnevale. (2018). m/s 131.
  17. ^ Gerçek, N. İlgi; d’Alfonso, Lorenzo (28 April 2022). "tapariya- and tapariyalli-: Local Leaders and Local Agency in the Hittite Period and Its Aftermath". "A community of peoples": studies on society and politics in the Bible and Ancient Near East in honor of Daniel E. Fleming. Leiden: Brill. m/s. 100–122. doi:10.1163/9789004511538_008. ISBN 9789004511538.
  18. ^ Weeden & Ullmann. (2022). m/s 233.
  19. ^ Forlanini. (2010). m/s 161–162.
  20. ^ Zangger, Eberhard; Woudhuizen, Fred (2017). "Rediscovered Luwian Hieroglyphic Inscriptions from Western Asia Minor". Talanta. 50: 21, 27, 39.
  21. ^ von Schuler, Einar (1956). "Die Würdenträgereide des Arnuwanda". Orientalia (dalam bahasa German). 25 (3): 237–240. ISSN 0030-5367. JSTOR 43581508.CS1 maint: unrecognized language (link)
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalašma&oldid=6201259"