Negara satu parti: Perbezaan antara semakan
k Membalikkan suntingan oleh 2404:160:8133:FC88:1:0:190E:CFBB (Perbincangan) kepada versi terakhir oleh 2404:160:810A:C917:1:0:B78E:ACF1 Teg: Undur |
Tiada ringkasan suntingan Teg-teg: Dibalikkan Suntingan visual Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih |
||
| Baris 1: | Baris 1: | ||
'''Negara satu parti'''/'''ekaparti''' atau '''sistem satu parti''' ialah sejenis [[pemerintahan]] dibentuk hanya satu [[parti politik]] sahaja yang dibenarkan sambil tiada parti lain dapat mencalonkan ahli-ahlinya untuk [[pilihan raya]], lazimnya dikuatkuasakan melalui fasal perlembagaan digubal untuk negara tersebut. |
'''Negara satu parti'''/'''ekaparti''' atau '''sistem satu parti''' ialah sejenis [[pemerintahan]] dibentuk hanya satu [[parti politik]] sahaja yang dibenarkan sambil tiada parti lain dapat mencalonkan ahli-ahlinya untuk [[pilihan raya]], lazimnya dikuatkuasakan melalui fasal perlembagaan digubal untuk negara tersebut. Adakalanya, istilah '''negara satu parti ''de facto''''' digunakan untuk mentakrifkan [[sistem parti dominan]] di mana undang-undang atau amalan setempat melarang parti pembangkang daripada memperoleh kuasa. Sesetengah negara satu parti hanya melarang parti ''pembangkang'' sambil membenarkan kewujudan parti sekutu bawahan sebagai sebahahgian kerajaan campuran yang berkekalan, seperti [[Majoriti]]. Dalam sesetengah negara, parti dominan yang memerintah negara .sahaja. Sebagai contoh, di Kesatuan Soviet, ''Parti'' bermaksud Parti Komunis Kesatuan Soviet; begitu juga di bekas Republik Rakyat Poland di mana ''Parti'' di sana merujuk kepada Parti Buruh Bersatu Poland. |
||
Sesetengah negara satu parti membenarkan pihak bukan ahli parti untuk merebut kerusi perundangan, seperti pergerakan [[Tangwai]] di [[Republik China|Taiwan]] pada 1970-an dan 1980-an. |
|||
Kebanyakan negara satu parti dilahirkan daripada fahaman [[Leninisme]] dan [[sosialisme]], tetapi ada juga yang timbul daripada daripada [[fasisme]] dan [[nasionalisme]], atau sebaik sahaja merdeka dari [[penjajahan]]. Sistem satu parti selalunya timbul dari proses penyahjajahan kerana satu parti memegang peranan yang teramat dominan dalam perjuangan pembebasan atau kemerdekaan. |
|||
==Contoh== |
==Contoh== |
||
Semakan pada 00:25, 21 Jun 2023
Negara satu parti/ekaparti atau sistem satu parti ialah sejenis pemerintahan dibentuk hanya satu parti politik sahaja yang dibenarkan sambil tiada parti lain dapat mencalonkan ahli-ahlinya untuk pilihan raya, lazimnya dikuatkuasakan melalui fasal perlembagaan digubal untuk negara tersebut. Adakalanya, istilah negara satu parti de facto digunakan untuk mentakrifkan sistem parti dominan di mana undang-undang atau amalan setempat melarang parti pembangkang daripada memperoleh kuasa. Sesetengah negara satu parti hanya melarang parti pembangkang sambil membenarkan kewujudan parti sekutu bawahan sebagai sebahahgian kerajaan campuran yang berkekalan, seperti Majoriti. Dalam sesetengah negara, parti dominan yang memerintah negara .sahaja. Sebagai contoh, di Kesatuan Soviet, Parti bermaksud Parti Komunis Kesatuan Soviet; begitu juga di bekas Republik Rakyat Poland di mana Parti di sana merujuk kepada Parti Buruh Bersatu Poland.
Contoh
Negara satu parti masa kini
Senarai berikut menyatakan negara-negara yang diperlembagakan sebagai negara satu parti (tepat pada tahun 2009) dan nama parti pemerintah tunggal:
Republik Rakyat China (Parti Komunis China) - Lapan parti kecil diterima; Hong Kong dan Macau dikecualikan hasil pemerintahan dwisistem dilaksanakan di sana.
Cuba (Parti Komunis Cuba)
Eritrea (Barisan Demokrasi dan Keadilan Rakyat)
Korea Utara (Parti Pekerja Korea mengetuai Barisan Demokratik untuk Penyatuan Semula Tanahair)
Laos (Parti Revolusi Rakyat Laos mengetuai Barisan Pembinaan Kebangsaan Laos)
Syria (Parti Baath mengetuai Barisan Progresif Kebangsaan)
Turkmenistan (Parti Demokratik Turkmenistan)
Vietnam (Parti Komunis Vietnam mengetuai Barisan Tanahair Vietnam)
