Retinoid
Retinoid ialah kelas sebatian kimia yang merupakan vitamer vitamin A atau berkaitan secara kimia dengannya. Retinoid telah didapati digunakan dalam perubatan, di mana ia mengawal pertumbuhan sel epitelium.
Retinoid mempunyai banyak fungsi penting di seluruh badan termasuk peranan dalam penglihatan,[1] pengawalan percambahan dan pembezaan sel, pertumbuhan tisu tulang, fungsi imun, dan pengaktifan gen penindas tumor.
Penyelidikan juga sedang dilakukan terhadap keupayaan mereka untuk merawat kanser kulit. Pada masa ini, alitretinoin (asid 9-cis-retinoik) boleh digunakan secara topikal untuk membantu merawat lesi kulit daripada sarkoma Kaposi, dan tretinoin (asid semua-trans-retinoik) digunakan untuk merawat leukemia promielosit akut.
Jenis[sunting | sunting sumber]
Retinoid dibahagikan kepada empat generasi berdasarkan struktur molekul dan selektiviti reseptornya.[2]
| Generasi | Penerangan | Sebatian |
|---|---|---|
| Generasi pertama | Isomer dan sebatian semula jadi | retinol, retinal, tretinoin (asid retinoik), isotretinoin dan alitretinoin |
| Generasi kedua | Analog sintetik yang dirumus bagi dos oral. Tiada formulasi retinoid generasi kedua yang tersedia secara topikal. | etretinat dan metabolitnya, asitretin |
| Generasi ketiga | Terbitan asid benzoik retinoid | adapalena, beksarotena dan tazarotena |
| Generasi keempat | Retinoid topikal dengan selektiviti ke arah reseptor RAR yang terletak di epidermis. | Trifarotena |
Struktur[sunting | sunting sumber]
Struktur asas molekul retinoid hidrofobik terdiri daripada kumpulan hujung berkitaran, rantai sisi poliena dan kumpulan hujung berkutub. Sistem terkonjugasi yang terbentuk dengan ikatan ganda dua C=C berselang-seli dalam rantai sisi poliena bertanggungjawab bagi warna retinoid (biasanya kuning, oren, atau merah). Oleh itu, banyak retinoid ialah kromofor. Pergantian rantai sisi dan kumpulan akhir menghasilkan pelbagai kelas retinoid.
Retinoid generasi pertama dan kedua mampu mengikat dengan beberapa reseptor retinoid oleh kerana fleksibiliti yang diberikan oleh ikatan tunggal dan berganda yang berselang-seli.
Retinoid generasi ketiga kurang fleksibel daripada retinoid generasi pertama dan kedua, dan oleh itu, berinteraksi dengan lebih sedikit reseptor retinoid.
Retinoid generasi keempat, trifarotena, mengikat secara selektif kepada reseptor RAR-y. Ia telah diluluskan untuk digunakan di AS pada 2019.[3]
Penyerapan[sunting | sunting sumber]
Sumber utama retinoid daripada diet adalah pigmen tumbuhan seperti karotena dan ester retinil yang diperoleh daripada sumber haiwan. Ester retinil dihidrolisiskan dalam lumen usus untuk menghasilkan retinol bebas dan asid lemak sepadan (palmitat atau stearat). Selepas hidrolisis, retinol diambil oleh enterosit. Hidrolisis ester retinil memerlukan kehadiran garam hempedu yang berfungsi untuk melarutkan ester retinil dalam misel campuran, dan untuk mengaktifkan enzim penghidrolisis.[4]
Beberapa enzim yang terdapat dalam lumen usus mungkin terlibat dalam hidrolisis ester retinil pemakanan. Kolesterol esterase dirembeskan ke dalam lumen usus dari pankreas, dan telah ditunjukkan secara in vitro untuk memaparkan aktiviti hidrolase ester retinil. Di samping itu, hidrolase ester retinil yang bersifat intrinsik kepada membran sempadan berus usus kecil telah dicirikan dalam tikus dan manusia. Enzim penghidrolisis yang berbeza diaktifkan oleh pelbagai jenis garam hempedu, dan mempunyai kekhususan substrat yang berbeza. Sebagai contoh, ketika esterase pankreas adalah selektif bagi ester retinil rantai pendek, enzim membran sempadan berus lebih suka menghidrolisis ester retinil yang mengandungi asid lemak rantai panjang seperti palmitat atau stearat. Retinol memasuki sel penyerap usus kecil, lebih disukai dalam bentuk semua-trans-retinol.
Kegunaan[sunting | sunting sumber]
Keadaan kulit yang biasa dirawat oleh retinoid termasuk jerawat dan psoriasis.[5] Retinoid digunakan dalam rawatan pelbagai penyakit dan berkesan dalam rawatan beberapa keadaan dermatologi seperti gangguan kulit radang, kanser kulit, beksaroten bagi mikosis fungoides, gangguan peningkatan pusing ganti sel (cth., psoriasis),[6] fotopenuaan[7][8] dan kedutan kulit.[9]
Ketoksikan[sunting | sunting sumber]
Kesan toksik berlaku dengan pengambilan dos tinggi yang berpanjangan. Ketoksikan khusus adalah berkaitan dengan masa pendedahan dan kepekatan pendedahan. Tanda perubatan keracunan kronik ialah kehadiran bengkak lembut yang menyakitkan pada tulang panjang. Anoreksia, lesi kulit, keguguran rambut, hepatosplenomegali, papiloedema, pendarahan, kelesuan am, pseudotumor serebri dan kematian juga mungkin berlaku.
Dos kronik berlebihan juga menyebabkan peningkatan labiliti membran biologi dan lapisan luar kulit untuk mengelupas.[10]
Jawatankuasa Penilaian Risiko Pengawasan Farmakologi (PRAC) berdasarkan semakannya mengesahkan bahawa pengambilan retinoid oral semasa mengandung boleh memberi kesan berbahaya kepada bayi.[11][12] Penggunaan asitretin, alitretinoin dan isotretinoin perlu dilarang terhadap wanita dalam usia mengandung melainkan mereka mengambil langkah untuk mencegah kehamilan.[13] Penggunaan retinoid topikal juga harus dikecualikan semasa kehamilan dan pada wanita yang merancang kehamilan.
Apa yang penting, banyak losyen yang mendakwa mencegah atau merawat tanda regang mengandungi retinol yang tidak selamat untuk wanita hamil.[14][15] Dengan itu, Persatuan Akademi Dermatologi Amerika (AAD) mengesyorkan agar wanita hamil berunding dengan pembekal penjagaan kesihatan sebelum mencuba sebarang losyen atau minyak untuk mengelakkan tanda regang.[16]
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ Kiser, Philip D.; Golczak, Marcin; Palczewski, Krzysztof (11 July 2013). "Chemistry of the Retinoid (Visual) Cycle". Chemical Reviews. 114 (1): 194–232. doi:10.1021/cr400107q. PMC 3858459. PMID 23905688.
- ^ Motamedi, Melika; Chehade, Ahmad; Sanghera, Ravina; Grewal, Parbeer (2021-07-22). "A Clinician's Guide to Topical Retinoids". Journal of Cutaneous Medicine and Surgery. SAGE Publications. 26 (1): 71–78. doi:10.1177/12034754211035091. ISSN 1203-4754. PMC 8750127 Check
|pmc=value (bantuan). PMID 34292058. - ^ "Drug Approval Package: Aklief". US Food and Drug Administration. October 21, 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 November 2019. Dicapai pada 31 December 2021.
- ^ Noy, N. (2006) "Vitamin A", "Biochemical, Physiological, & Molecular Aspects of Human Nutrition", M. H. Stipanuk 2nd Ed.
- ^ "National Psoriasis Foundation". psoriasis.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 June 2010. Dicapai pada 16 March 2018.
- ^ "Psoriasis - Diagnosis and treatment - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 May 2017. Dicapai pada 16 March 2018.
- ^ "Topical retinoids in the treatment of photoaging". J Cosmet Dermatol. 4 (2): 130–4. June 2005. doi:10.1111/j.1473-2165.2005.40215.x. PMID 17166212.
- ^ "Retinoids in the treatment of skin aging: an overview of clinical efficacy and safety". Clinical Interventions in Aging. 1 (4): 327–48. 2006. doi:10.2147/ciia.2006.1.4.327. PMC 2699641. PMID 18046911.
- ^ "Improvement of naturally aged skin with vitamin A (retinol)". Arch Dermatol. 143 (5): 606–12. May 2007. doi:10.1001/archderm.143.5.606. PMID 17515510. Unknown parameter
|displayauthors=ignored (bantuan) - ^ "Topical retinoids - DermNet New Zealand". dermnetnz.org. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 July 2016. Dicapai pada 16 March 2018.
- ^ "PRAC recommends updating measures for pregnancy prevention during retinoid use" (PDF). www.ema.europa.eu. Dicapai pada 2023-10-10.
- ^ "PRAC Seeks New Pregnancy Prevention Measures For Retinoids". www.medscape.com. Dicapai pada 2023-10-10.
- ^ "Oral retinoid medicines: revised and simplified pregnancy prevention educational materials for healthcare professionals and women". www.gov.uk. Dicapai pada 2023-10-10.
- ^ "Skincare Ingredients To Avoid During Pregnancy (+ List Of Harmful Chemicals In Beauty Products)". www.littlebabygear.com. Dicapai pada 2023-10-10.
- ^ "Is Vitamin A, Retinyl Palmitate and Retinol Safe for Pregnant Women?". www.metrin.com. Dicapai pada 2023-10-10.
- ^ "Pregnancy-Safe Skin Care Guide: Ingredients to Avoid". www.whattoexpect.com. Dicapai pada 2023-10-10.
Pautan luar[sunting | sunting sumber]
- Retinoids dalam Tajuk Subjek Perubatan (MeSH) di Perpustakaan Perubatan Negara AS
