Jambatan Sultan Haji Omar Ali Saifuddien
| Jambatan Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien جمبتن سلطان حاج عمر علي سيف الدين | |
|---|---|
 Gambar jambatan pada 2022 | |
| Koordinat | 4°53′09″N 115°04′54″E / 4.8857°N 115.0818°EKoordinat: 4°53′09″N 115°04′54″E / 4.8857°N 115.0818°E |
| Membawa | Kenderaan bermotor |
| Menyeberangi | Teluk Brunei |
| Lokasi | Brunei |
| Penyelenggara | Jabatan Kerja Raya |
| Ciri-ciri | |
| Reka bentuk | Galang kotak dan jambatan kabel |
| Panjang keseluruhan | 30 km (19 bt) |
| Sejarah | |
| Pereka bentuk | Arup Group |
| Dibina oleh | |
| Mula dibina | mid-2014 |
| Siap dibina | 2019 |
| Kos pembinaan | B$1.6 bilion |
| Dibuka | 17 Mac 2020 |
| Lokasi | |
 | |
sunting · sunting di Wikidata | |
Jambatan Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien (Jawi : جمبتن سلطان حاج عمر علي سيف الدين) juga Jambatan Temburong (Jawi : جمبتن تمبوروڠ), ialah jambatan dua laluan di Brunei yang merentangi Teluk Brunei, menghubungkan tanah besar Brunei dengan separuh eksklafnya Temburong.[1][2] Ia merupakan jambatan terpanjang di Asia Tenggara, pada 30 kilometer (19 bt) panjang.
Pembinaan[sunting | sunting sumber]
Pembinaan jambatan itu dibahagikan kepada enam "pakej" atau kontrak.[3] Yang pertama ialah CC1 atau Terowong Mentiri yang melibatkan pembinaan satu siri terowong melalui Permatang Mentiri yang menghubungkan Jalan Utama Mentiri, jalan dua akses terkawal, dengan Jalan Kota Batu. Pakej pembinaan lain termasuk CC2, CC3 dan CC4 masing-masing terdiri daripada Jejambat Marin, Jambatan Navigasi dan Jejambat Temburong. CC2 dan CC3 telah dianugerahkan kepada Daelim, sebuah syarikat Korea Selatan, yang bertanggungjawab membina sistem jejambat dan dua jambatan kabel yang merentasi Teluk Brunei.[4] Sementara itu, China State Construction Engineering telah dianugerahkan kontrak CC4 dan bertanggungjawab membina jejambat tanah yang merentasi paya bakau Hutan Simpan Labu.[5][6][7][8] CC5A dan CC5B ialah sistem kawalan lalu lintas dan pengawasan, dan sistem bekalan kuasa masing-masing. Projek itu dilaporkan menelan belanja 1.6 bilion ringgit Brunei (AS$1.2 bilion setakat Mac 2018).[2][9]
Pembinaan jambatan itu bermula pada 2014 dan dijangka siap dan dibuka pada penghujung 2019, tetapi akhirnya dibuka pada Mac 2020. Disebabkan oleh wabak COVID-19, jambatan itu dibuka lebih awal daripada jadual pada 17 Mac 2020, sehari selepas Brunei menghalang kebanyakan warga asing bukan pemastautin daripada memasuki negara ini, dan kebanyakan rakyat serta penduduk daripada keluar, yang sebaliknya akan memutuskan sambungan Temburong dari seluruh negara.[10]
Pada 14 Julai 2020, sempena ulang tahun keputeraan Sultan Haji Hassanal Bolkiah yang ke-74, jambatan itu dinamakan Jambatan Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien sebagai penghormatan kepada ayahanda Sultan, Almarhum Sultan Haji Omar 'Ali Saifuddien Saadul Khairi Waddien, yang dikenali secara meluas sebagai arkitek Brunei moden.[11]
Laluan[sunting | sunting sumber]
Sistem jalan raya itu ialah laluan berkembar akses terkawal yang bermula di persimpangan yang dipisahkan gred dengan Jalan Utama Mentiri antara bulatan Sungai Akar dan persimpangan Salambigar. Jalan itu kemudiannya melalui dua terowong selari dan berakhir di persimpangan lain yang dipisahkan gred dengan Jalan Kota Batu. Bahagian ini memiliki panjang 3.6 kilometer (2.2 batu). Jambatan itu kemudiannya bermula, dengan jejambat 14.5-kilometer (9.0-batu) merentasi Teluk Brunei, melalui hujung Pulau Berambang, kemudian di antara Pulau Pepatan dan Pulau Baru-Baru, sehingga ke Tanjung Kulat di Temburong. Akhirnya, satu lagi jejambat 11.8-kilometer (7.3-batu) bermula dari Tanjung Kulat dan berakhir di Jalan Labu, merentasi Hutan Simpan Labu, dan termasuk jambatan yang merentasi Sungai Labu, sebelum bersilang dengan Jalan Labu di bulatan.[12]
It connects Mengkubau and Sungai Besar in Brunei-Muara with Labu Estate in Temburong. Ini adalah satu-satunya jambatan jalan raya di negara ini yang menghubungkan secara langsung tanah besar dengan eksklaf Temburong, yang secara fizikal dipisahkan oleh daerah Limbang di Sarawak, Malaysia, dan Teluk Brunei di Laut China Selatan. Jambatan itu membolehkan penumpang melakukan perjalanan antara dua wilayah tanpa perlu melalui Malaysia, memintas empat pusat pemeriksaan imigresen di sepanjang laluan tanah besar dan memendekkan masa perjalanan antara Temburong dan ibu kota Bandar Seri Begawan. Sebelum ini, satu-satunya sambungan terus antara ibu negara dan Bangar, bandar daerah itu, ialah melalui perkhidmatan teksi air, yang mengambil masa kira-kira 45 minit.[13]
Senarai persimpangan[sunting | sunting sumber]
| Daerah | Mukim | Lokasi | km | bt | Destinasi | Catatan |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Brunei-Muara | Kota Batu | Mengkubau | Jalan Penghubung Mentiri – Sungai Akar, Subok, Pulaie, Salambigar, Lambak | Dalam pembinaan | ||
| Terowong Mentiri 1 (dalam pembinaan) | ||||||
| Terowong Mentiri 2 (dalam pembinaan) | ||||||
| Sungai Besar | Jalan Kota Batu – Sungai Besar, Mentiri, Tanah Jambu, Muara, Kota Batu, Bandar Seri Begawan | Susur keluar barat laut dan susur masuk tenggara sahaja | ||||
| Muara Sungai Brunei | Jambatan Temburong melepasi Sungai Brunei | |||||
| Peruntukan sambungan akan datang ke Pulau Berambang | ||||||
| Teluk Brunei | Jambatan Temburong melepasi Teluk Brunei | |||||
| Peruntukan sambungan akan datang ke Pulau Pepatan dan Pulau Baru-Baru | ||||||
| Limbang, Bahagian Limbang, Sarawak, Malaysia | Jambatan Temburong melepasi Teluk Brunei | |||||
| Temburong | Labu | Hutan Simpan Labu | Jambatan Sungai Pasu Gadong | |||
| Kampong Labu Estate | Jambatan Sungai Labu | |||||
| Jalan Labu: Labu, Bangar, Puni, Ujong Jalan, Batu Apoi, Amo | ||||||
1.000 mi = 1.609 km; 1.000 km = 0.621 mi
| ||||||
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ "Latest photos of Borneo's longest bridge project in Brunei". BtuWeekly (dalam bahasa Inggeris). 2017-04-10. Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ a b "Temburong Bridge 30-35% done, set for completion by Nov 2019 – Borneo Bulletin Online". Borneo Bulletin Online (dalam bahasa Inggeris). 2017-07-21. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-04-02. Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ "Mega bridge project on right track | The BT Archive". btarchive.org. Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ DAELIM. "Read - | DAELIM |". www.daelim.co.kr (dalam bahasa Korea). Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ "Brunei, China sign Temburong Bridge Project - Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-03-28. Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ "2 Temburong Bridge contracts inked | The Brunei Times". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-02-01.
- ^ Kamit, Rabiatul (10 May 2013). "Temburong Bridge ready 2018". The Brunei Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 June 2013. Dicapai pada 29 May 2013.
- ^ "Connecting Brunei ... with Brunei: Will this bridge change the sultanate forever?". CNN. 9 Sep 2017. Dicapai pada 21 Sep 2017.
- ^ "XE: Convert BND/USD. Brunei Darussalam Dollar to United States Dollar". xe.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-03-28.
- ^ Abu Bakar, Rasidah (16 March 2020). "Temburong bridge opens to traffic today". The Scoop. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 March 2020. Dicapai pada 20 March 2020.
- ^ Othman, Azlan (14 July 2020). "Sultan urges ministries to work together in face of pandemic". Borneo Bulletin. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 August 2020. Dicapai pada 15 July 2020.
- ^ "Proposed Temburong Bridge Project - Industry Briefing Day Session 2" (PDF). Public Works Department Brunei. Dicapai pada 19 June 2014.[pautan mati kekal]
- ^ "Travelling Facility to Temburong from Bandar Seri Begawan | Brunei's No.1 News Website". www.brudirect.com. Dicapai pada 2018-03-28.