Katamaran
Katamaran (catamaran) merupakan sejenis kapal yang memiliki dua buah lambung sebagai badan utamanya.
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Binaan berlambung sebegini dikembangkan daripada masyarakat orang Austronesia yang mengikat dua kayu balak dalam satu badan menjadi suatu kapal ringkas. Kayu balak ini kemudiannya berkembang menjadi sampan di mana satu sampan lebih kecil daripada satu lainnya; sampan lambung kecil ini membeza menjadi suatu kapal outrigger yang boleh wujud secara tunggal atau berpasangan (malah juga bertiga seperti trimaran)[1][2][3] - kapal berlimbung dua lebih digemari penduduk Nusantara, Madagascar dan Comoros kerana membolehkan kestapilan sambil mereka berpaling arah, manakala penduduk Micronesia dan Polynesia lebih mempunyai kapal berlimbung tunggal yang biasa.[1][2][3][4][5]
Teknologi pelayaran ini mula didedahkan kepada penduduk bukan Austronesia di Sri Lanka dan selatan India termasuk kepulauan Maladewa dan Lakadewa sejak 1000 hingga 600SM: di sinilah perkataan "katamaran" mula diberikan daripada perkataan bahasa Tamil kattumaram (கட்டுமரம்) yang bermaksud "balak diikat bersama."[6][7]
Binaan
[sunting | sunting sumber]Jenis mengikut kegunaan
[sunting | sunting sumber]Berlayar
[sunting | sunting sumber]Rekaan kapal jenis layar ini turut boleh membeza dengan terperinci lagi mengikut fungsi diingini:
- Sukan dan rekreasi: direka menampung sepasang anak kapal. Banyak model kapal fungsi ini mempunyai trampolin, tiang berputar, beroti serta juga sebuah trapez untuk tujuan penumpang menstabilkan diri menghadapi cuaca kuat kencang.[8]
- Pelayaran libur:
Berkuasa
[sunting | sunting sumber]Kapal katamaran berkuasa lebih mengutamakan kelajuan dan kebolehan mengemudi laut dengan lancar. Ia sering digunakan untuk tujuan pengawalan dan pemerhatian tentera, malah juga boleh dipakai seumpama feri untuk membawa penumpang.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ a b Mahdi, Waruno (1999). "The Dispersal of Austronesian boat forms in the Indian Ocean". Dalam Blench, Roger; Spriggs, Matthew (penyunting). Archaeology and Language III: Artefacts languages, and texts (PDF). One World Archaeology. 34. Routledge. m/s. 144–179. ISBN 0415100542.
- ^ a b Doran, Edwin B. (1981). Wangka: Austronesian Canoe Origins. Texas A&M University Press. ISBN 9780890961070.
- ^ a b Doran, Edwin, Jr. (1974). "Outrigger Ages". The Journal of the Polynesian Society. 83 (2): 130–140.
- ^ Beheim, B. A.; Bell, A. V. (23 February 2011). "Inheritance, ecology and the evolution of the canoes of east Oceania". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 278 (1721): 3089–3095. doi:10.1098/rspb.2011.0060. PMC 3158936.
- ^ Hornell, James (1932). "Was the Double-Outrigger Known in Polynesia and Micronesia? A Critical Study". The Journal of the Polynesian Society. 41 (2 (162)): 131–143.
- ^ Lück, Michael (2008). The Encyclopedia of Tourism and Recreation in Marine Environments. Wallingford, UK: CABI. m/s. 86. ISBN 978-1-84593-350-0.
- ^ "Catamaran". Dictionary.com Unabridged. Random House, inc. 2016.
- ^ Berman, Phil (March 1982). Catamaran Sailing: From Start to Finish. W. W. Norton & Co. Inc. ISBN 978-0393000849.