Mamisi

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.

Mamisi ialah sebuah keramat kecil Mesir purba yang bersambung dengan kuil yang lebih besar (biasanya di hadapan tonggak pedaka[1]), dibina sejak Zaman Akhir Mesir Purba,[2][3] dan mempamerkan kelahiran sesuatu dewa.[1] Perkataan tersebut berasal daripada bahasa Qibti—fasa terakhir bahasa Mesir purba—yang bermaksud "tempat kelahiran".[1][2] Penggunaannya dipopularkan oleh ahli kaji Mesir Perancis, Jean-François Champollion (1790–1832).[3]

Kaitan agama[sunting | sunting sumber]

Kuil-kuil utama untuk sebuah triad dewa boleh dibina dengan mamisi di dalam sebuah taman tiang, di mana dewi kumpulan dewa itu akan melahirkan anak triad itu.[1] Anak itu, yang kelahirannya diraikan setiap tahun, dikaitkan dengan firaun (seperti yang ditunjukkan dalam lukisan perkahwinan para dewa pada dinding).[1]

Mamisi Rom yang bersambung dengan kompleks Kuil Dendera, dalam satu fotogravur
Ukiran dengan Ra, Hathor dan Maharaja Traianus (98–117 TM) dalam mamisi Rom Dendera
Runtuhan Kuil Montu di Armant, dengan mamisi kecil yang Cleopatra VII bina untuk anaknya

Taweret, Raet-Tawy dan Tujuh Hathor yang merupakan dewi-dewi bersalin dipuja di sini, tetapi dewa Bes, Khnum dan Osiris juga diseru sebagai dewa kesuburan. Mamisi-mamisi melambangkan mitos kelahiran dewa dan pengulangannya melalui seni bina. Dari penghujung Zaman Akhir, bangunan-bangunan ini mengesahkan pemulihan kuasa diraja yang setiap dinasti berusaha untuk kukuhkan di dalam kuil utama negeri itu, termasuklah maharaja-maharaja Rom.

Mamisi yang terkenal[sunting | sunting sumber]

Kompleks kuil Untuk
Dendera (Pertama) Kelahiran Harsiese,

"Horus anak Isis"[2]

Dendera (ke-2) Kelahiran Ihy,

anak kepada Horus dan Hathor[3]

Filae Kelahiran Harpocrates,

"Horus Anak"[2]

Kom Ombo Kelahiran Panebtawy,

"Horus Raja Dua Negeri,

Si Anak"[3][4]

Edfu Kelahiran Harsomtus,

"Horus Penyatu Dua Negeri"[5]

Esna Kelahiran Heka,

anak kepada Khnum dan Neith[2]

Athribis Kelahiran Kolanthes,

anak Min dan Repyt[6][7]

Armant (1) Kelahiran Harpre,

"Horus si matahari"[2][8]

Armant (ke-2) Kelahiran Caesarion,

anak kepada Cleopatra VII

dan Julius Caesar[2][9][10]

Kellis

(Oasis Dakhla)

Tutu[11]
El Kab Nekhbet sebagai Hathor[12]

Dendera[sunting | sunting sumber]

Mamisi paling penting yang masih ada di Dendera, Edfu, Kom Ombo, Filae, El Kab, Athribis, Armant, Oasis Dakhla dll.[1][2] adalah dari zaman Ptolemaik dan Rom di Mesir;[13] tetapi yang pertama, di Dendera, berasal dari dinasti ke-30 Firaun Nectanebo I (379/378–361/360 SM), salah seorang pemerintah peribumi Mesir yang terakhir. Dilengkapi dewan bertiang oleh Firaun Ptolemy VI Philometor (181–145 SM) dan dengan taman tiang oleh Ptolemy X Alexander I (110–88 SM), ia didedikasikan untuk Harsiese ("Horus anak Isis").[2] Projek dinasti ke-30 ini kemudiannya diulangi, oleh pemerintah Yunani-Rom, di beberapa kuil utama negara ini.

Mamisi Rom yang terkenal—yang kurang kuno di kompleks Kuil Dendera—dibina oleh Augustus selepas penaklukan Mesir (31 SM). Mural-mural menunjukkan pengganti Augustus, Traianus dalam upacara persembahan kepada Hathor dan merupakan antara mural yang paling cantik di Mesir. Mamisi itu didedikasikan untuk Hathor dan anaknya Ihy.[3] Pada turus di atas kepala-kepala tiang adalah gambaran Bes, dewa kelahiran.

  • Ruins of the Philae mammisi, built by various Ptolemaic Pharaohs, in a vintage photograph.
    Runtuhan mamisi Filae, yang dibina oleh pelbagai Firaun Ptolemaik, dalam gambar vintaj.
  • Ruins of the Dendera mammisi built by Pharaoh Nectanebo I (379/378–361/360 BC), one of the last native pharaohs.
    Runtuhan mamisi Denderayang dibina oleh Firaun Nectanebo I (379/378–361/360 SM), antara firaun peribumi yang terakhir.
  • Ruins of the Kom Ombo mammisi built by Pharaoh Ptolemy VIII Physcon (2nd century BC).
    Runtuhan mamisi Kom Ombo yang dibina oleh Firaun Ptolemy VIII Physcon (abad ke-2 SM).
  • Ruins of the Dendera mammisi built by various Roman Emperors in a vintage photograph
    Runtuhan mamisi Dendera yang dibina oleh pelbagaiMaharaja Rom dalam gambar vintaj
  • Ruins of the Edfu mammisi built by various Ptolemaic and Roman rulers.
    Runtuhan mamisi Edfuyang dibina oleh pelbagai pemerintah Ptolemaik danRom.

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ a b c d e f Rachet, Guy (1994). Dizionario della civiltà egizia. Rome: Gremese Editore. ISBN 88-7605-818-4. p. 186. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama ":1" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  2. ^ a b c d e f g h i "The mammisi". www.reshafim.org.il. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-04-15. Dicapai pada 2018-04-18. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama ":0" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  3. ^ a b c d e "Ancient Egyptian Temple Elements - Associated Element". www.touregypt.net (dalam bahasa Rusia). Dicapai pada 2018-04-19. Ralat petik: Tag <ref> tidak sah, nama ":2" digunakan secara berulang dengan kandungan yang berbeza
  4. ^ "Panebtawy, Lord of the Two Lands". www.reshafim.org.il. Dicapai pada 2018-04-19.
  5. ^ Christian Leitz u. a. Lexikon der ägyptischen Götter und Götterbezeichnungen. (LGG) Vol. 5: Ḥ – ḫ (= Orientalia Lovaniensia analecta. Jil. 114). Peeters, Leuven 2002, ISBN 90-429-1150-6. m/s 289.
  6. ^ Christian, Leitz (2008-10-01). "Le temple d'Athribis en Haute Égypte". Annuaire de l'École pratique des hautes études (EPHE), Section des sciences religieuses. Résumé des conférences et travaux (dalam bahasa Perancis) (115): 85–91. doi:10.4000/asr.165. ISSN 0183-7478.
  7. ^ "Kolanthes". Henadology (dalam bahasa Inggeris). 2009-08-11. Dicapai pada 2018-04-20.
  8. ^ Lurker, Manfred (2015-04-29). A Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons (dalam bahasa Inggeris). Routledge. ISBN 9781136106200.
  9. ^ "HERMONTHIS (Armant) Egypt".
  10. ^ Remler, Pat (2010). Egyptian Mythology, A to Z (dalam bahasa Inggeris). Infobase Publishing. ISBN 9781438131801.
  11. ^ Kaper, Olaf E. (2003). The Egyptian God Tutu: A Study of the Sphinx-god and Master of Demons with a Corpus of Monuments (dalam bahasa Inggeris). Peeters Publishers. ISBN 9789042912175.
  12. ^ Dolińska, Monika; Beinlich, Horst (2010). 8. Ägyptologische Tempeltagung: interconnections between temples : Warschau, 22.-25. September 2008 (dalam bahasa Inggeris). Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 9783447062381.
  13. ^ Wilkinson, Richard H. (2000). The Complete Temples of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 73

Bacaan lanjut[sunting | sunting sumber]

  • Alexander Badawy : Simbolisme Senibina dari Mammisi-Chapels di Mesir. Dalam: Chronique d'Egypte. Vol. 38, 1933, hlm. 87–90.
  • Ludwig Borchardt : Ägyptische Tempel mit Umgang. Kaherah 1938.
  • François Daumas : Les mammisis des temples égyptiens. Paris 1958.
  • Francois Daumas: Geburtshaus, dalam: Lexikon der Ägyptologie. Vol. II, hlm. 462–475.
  • Sandra Sandri: Har-Pa-Chered (Harpokrates): Die Genese eines ägyptischen Götterkindes. Peeters, Leuven 2006,ISBN 90-429-1761-X .
  • Daniela Rutica: Kleopatras vergessener Tempel. Das Geburtshaus von Kleopatra VII. dalam Hermonthis. Eine Rekonstruktion der Dekoration (= Göttinger Miszellen. Kajian Sesekali Jld. 1). Georg-August-Universität Göttingen, Seminar für Ägyptologie und Koptologie, Göttingen 2015,ISBN 978-3-9817438-0-7 .
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Mamisi&oldid=6121927"