Karambalangan

Karambalangan ialah sejenis zirah badan peribadi dari Jawa. Ia adalah lapisan logam yang dipakai di hadapan dada atau breastplate.^[1]^:320^[2]^:802

Sejarah[sunting | sunting sumber]

Dalam Kakawin Ramayana (kira-kira 870 M), yang merupakan versi Jawa dari epik Ramayana rekaan Valmiki (kira-kira 500 SM), menyebut tentang pakaian dan perisai yang mencerminkan zaman itu. Seorang ahli keluarga diraja dikatakan memakai mahkota, padaka (kolar, medali, atau penutup dada), karambalangan (korset atau breastplate) dan menggunakan baju besi bersalut emas walaupun dalam pertempuran.^[2]^:802^[3]^:27

Karambalangan tercatat dalam Kidung Panji Wijayakrama-Rangga Lawe (ditulis seawal 1334 M),^[4]^:56 yang menyebut bahawa Rangga Lawe memakai karambalangan manik (karambalangan permata) ketika memberontak terhadap Majapahit (1295 M).^[5]^:187 Raden Wijaya dalam kidung dirakam menggunakan karambalangan manik berwarna emas.^[5]^:105

Dalam Kidung Sundayana, ada tertulis bahawa Gajah Mada sebelum tragedi Bubat memakai karambalangan (lapisan besi di bahagian depan dada—penutup dada) yang dihiasi dengan tiang emas, bersenjatakan tombak bersalut emas, dan perisai yang dihiasi dengan berlian.^[6]^[7]

Lihat pula[sunting | sunting sumber]

Rujukan[sunting | sunting sumber]

^ Nugroho, Irawan Djoko (2011). Majapahit Peradaban Maritim. Suluh Nuswantara Bakti. ISBN 978-602-9346-00-8.
^ ^a ^b Zoetmulder, P. J. (1982). Old Javanese-English dictionary. The Hague: Martinus Nijhoff. ISBN 9024761786.
^ Tjoa-Bonatz, Mai Lin (2019). "JAVA : ARTS AND REPRESENTATIONS. Art historical and Archaeometric Analyses of Ancient Jewellery (7–16th C.) : The Prillwitz Collection of Javanese Gold". Archipel (97): 19–68.
^ Damais, Louis-Charles (1958). "I. Études d'épigraphie indonésienne : V. Dates de manuscrits et documents divers de Java, Bali et Lombok" Bulletin de l'Ecole française d'Extrême-Orient. Tome 49, m/s. 1-257.
^ ^a ^b Berg, C.C. (1930). Rangga Lawe: Middeljavaansche Historische Roman: Critisch uitgegeven. Batavia: Kon. Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen (Bibliotheca Javanica, 1).
^ Berg, Kindung Sundāyana (Kidung Sunda C), Soerakarta, Drukkerij “De Bliksem”, 1928.
^ Nugroho, Irawan Djoko (6 Ogos 2018). "Baju Baja Emas Gajah Mada". Nusantara Review. Dicapai pada 14 Ogos 2019.

[:12-1] Nugroho, Irawan Djoko (2011). Majapahit Peradaban Maritim. Suluh Nuswantara Bakti. ISBN 978-602-9346-00-8.

[:1-2] Zoetmulder, P. J. (1982). Old Javanese-English dictionary. The Hague: Martinus Nijhoff. ISBN 9024761786.

[3] Tjoa-Bonatz, Mai Lin (2019). "JAVA : ARTS AND REPRESENTATIONS. Art historical and Archaeometric Analyses of Ancient Jewellery (7–16th C.) : The Prillwitz Collection of Javanese Gold". Archipel (97): 19–68.

[4] Damais, Louis-Charles (1958). "I. Études d'épigraphie indonésienne : V. Dates de manuscrits et documents divers de Java, Bali et Lombok" Bulletin de l'Ecole française d'Extrême-Orient. Tome 49, m/s. 1-257.

[:0-5] Berg, C.C. (1930). Rangga Lawe: Middeljavaansche Historische Roman: Critisch uitgegeven. Batavia: Kon. Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen (Bibliotheca Javanica, 1).

[6] Berg, Kindung Sundāyana (Kidung Sunda C), Soerakarta, Drukkerij “De Bliksem”, 1928.

[7] Nugroho, Irawan Djoko (6 Ogos 2018). "Baju Baja Emas Gajah Mada". Nusantara Review. Dicapai pada 14 Ogos 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]