Anjing dalam agama

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Seekor anjing selepas dihias pada Kukur Tihar.

Anjing (Canis lupus familiaris), yang merupakan haiwan bela jinak manusia pertama dan paling umum, telah memainkan peranan dalam banyak tradisi agama.

Tradisi Cina[sunting | sunting sumber]

Maklumat selanjutnya: Anjing (zodiak) dan Anjing dalam mitologi Cina

Anjing ialah salah satu daripada 12 haiwan yang dihormati dalam astrologi Cina. Hari kedua Tahun Baru Cina dianggap merupakan hari jadi semua anjing dan orang Cina kerap berbaik terhadap anjing pada hari itu.

Agama Hindu[sunting | sunting sumber]

Bhairava dengan anjingnya.

Anjing mempunyai kepentingan keagamaan besar antara penganut agama Hindu di Nepal dan juga di India terutamanya di Mithlanchal, Benggala Utara dan Sikkim. Anjing disembah sebagai sebahagian pesta Tihar lima hari yang bertarikh secara kasar pada November tahunan. Dalam agama Hindu, anjing dipercayai menjaga gerbang pintu Syurga dan Neraka. Ini ialah hari apabila anjing disembah dengan menggunakan tika (titik merah merona suci), kayu dupa dan dikalungi umumnya dengan bunga marigold.[1] Sarama, anjing betina dewa-dewa, digambarkan sebagai ibu semua anjing.

Anjing (Shvan) juga wahana atau gunung dewa Hindu Bhairava. Yudhisthira telah mendekati syurga dengan anjingnya,[2] maka sesama rami orang Hindu, kepercayaan sepunya ini wujud bahawa menjaga anjing juga boleh membuka laluan ke syurga.

Agama Kristian[sunting | sunting sumber]

Patung Santo Roch dengan anjingnya, di Praha, Republik Czech.

Anjing disebut dalam Kitab Tobit deuterokanun, setia menemani Tobias, anak Tobit dan malaikat Israfil dalam perjalanan mereka.

Nabi Isa menceritakan kisah orang miskin Lazarus, yang kudisnya dijilat oleh anjing jalanan. Ini secara tradisional telah dilihat sebagai menunjukkan kesengsaraan Lazarus.

Gereja Roman Katolik mengiktiraf Santo Roch (juga dipanggil Santo Rocco), yang tinggal pada awal abad ke-14 di Perancis, sebagai santo pelindung anjing. Terkata bahawa beliau menjangkiti plag sementara melakukan kerja amal dan pergi ke dalam hutan, menjangkakan ajal. Di sana beliau berkawan dengan seekor anjing yang menjilat kudis beliau dan membawakan beliau makanan, dan beliau boleh sembuh. Hari perayaan Santo Roch, 16 Ogos, disambut di Bolivia sebagai "hari jadi semua anjing".[3]

Santo Guinefort ialah nama yang diberikan kepada seekor anjing yang menerima penghormatan sebagai santo di sebuah tempat suci Perancis dari abad ke-13 ke ke-20.[4]

Anjing hitam dan putih kadang-kadang digunakan sebagai lambang tidak rasmi order Dominikan biarawan dan biarawati seagama. Ini bercabang daripada permainan kata Latin: sungguhpun nama order sebenarnya Pengkhutbah Bersaudara (Ordus Praedicatorum - order pengkhutbah), nama umumnya ialah Dominikan (sempena Santo Dominik, pengasasnya): Domini canes dalam bahasa Latin bererti "anjing-anjing Pembesar."

Agama Majusi[sunting | sunting sumber]

Dalam agama Majusi, anjing dipandang sebagai makhluk yang terutamanya beramal, bersih dan soleh, yang mesti diberi makan dan dijaga.[5] Anjing disembah kerana kerja berguna yang dilakukan olehnya di dalam rumah,[6] tetapi juga dilihat mempunyai kebaikan rohani. Renungan anjing dianggap menyucikan dan menghalau Asura (syaitan). Ia juga dipercayai mempunyai hubungan istimewa dengan akhirat: Jambatan Chinvat ke Syurga dikatakan dijaga oleh anjing kitab Majusi,[7] dan anjing secara tradisional diberi makan sempena pemeringatan untuk yang telah meninggal.[8] Ihtiram-i sag, "penghormatan untu anjing", ialah suatu injuksi sesama orang kampung Majusi Iran.[5]

Petua terperinci untuk perawatan anjing dijumpai dalam Vendidad (satu subbahagian kitab suci Majusi Avesta), terutamanya dalam bab-bab 13, 14 dan 15, yang melibatkan hukuman tegas dijatuhkan kerana menyebabkan kesakitan terhadap anjing dan yang beriman perlu menolong anjing, kedua-dua bela jinak dan terbiar, dalam pelbagai cara; kerap, bantuan atau penyakitan anjing disamakan dengan bantuan dan penyakitan manusia.[9] Pembunuhan anjing ("anjing gembala, atau anjing rumah, atau anjing Vohunazga [iaitu terbiar], atau anjing terlatih") dianggap membawa kepada penglaknatan di akhirat.[10] Pemilik rumah perlu menjaga anjing bunting yang berada berdekatan dengan rumahnya sekurang-kurangnya sehingga anak anjing lahir (dan dalam sesetengah kes sehingga anak anjing cukup dewasa untuk menjaga diri, iaitu enam bulan). Sekiranya pemilik rumah tidak membantu anjing dan anak anjing lahir dalam keadaan tidak baik sebagai akibatnya, "dia akan menanggung kerananya hukuman kerana pembunuhan yang disengajakan", kerana "Atar (Api), anak Ahura Mazda, menjaga (anjing bunting) sebaik untuk wanita hamil".[11] Berdosa besar sekiranya seseorang menyakitkan anjing dengan memberi anjing tulang yang terlalu keras dan tersangkut di dalam kerongkong, atau makanan yang terlalu panas, sehingga melecur kerongkongnya.[12] Pemberian makanan tidak baik kepada anjing adalah seteruk penghidangan makanan tidak baik kepada manusia.[13] Orang yang beriman perlu menjaga anjing yang berderia bau tidak berfungsi, cuba memulihkannya "dengan cara sama seperti dilakukan oleh mereka untuk orang yang beriman" dan, sekiranya gagal, mengikatnya membenarkannya patut jatuh ke dalam lubang atau air dan disakitkan.[14]

Kedua-duanya menurut Vendidad dan dalam amalan Majusi, anjing diberi sesetengah upacara pengebumian sama seperti untuk manusia.[8] Dalam Vendidad, ternyata bahawa roh seribu ekor anjing mati dijelmakan semula dalam seekor anjing air ("berang-berang") tunggal, lalu pembunuhan berang-berang ialah jenayah yang teruk yang membawa kemarau dan kebuluran terhadap tanah dan mesti ditebus dengan kematian pembunuh[15] atau dengan pembunuh melakukan senarai bakti sangat panjang yang dianggap suci, termasuk pemulihan anjing, pembesaran anak anjing, pembayaran denda kepada rahib, serta pembunuhan haiwan yang dianggap berbahaya dan tidak suci (kucing, tikus, mencit dan pelbagai spesies reptilia, dualam, dan serangga).[16]

Sagdid ialah upacara pengebumian yang melibatkan anjing dibawa ke dalam bilik tempat jenazah dibaringkan supaya boleh ia boleh melihatnya. "Sagdid" bererti "pandangan anjing" dalam bahasa Parsi Tengah karya teologi Majusi. Ada pelbagai kebaikan rohani yang difikirkan diperoleh dengan upacara ini. Tujuan utama yang dipercayai adalah untuk memastikan bahawa yang meninggal sudah pun meninggal, kerana deria lebih tajam anjing boleh mengesan tanda nyawa yang mungkin terlepas oleh manusia. Anjing "bermata empat", yang mempunyai dua bintik di dahi, dipilih untuk sagdid.[17][18]

Upacara tradisional melibatkan anjing diserang oleh ahli reformasi sejak pertengahan abad ke-19, dan mereka telah meninggalkannya sepenuhnya menjelang hujung abad ke-20. Penganut Majusi tradisional juga tercenderung mengehadkan upacara seperti ini kepada takat ketara kini (hujung abad ke-20 – awal abad ke-21).[8]

Agama Mesir Purba[sunting | sunting sumber]

Orang Mesir Purba kerap lebih berkaitan dengan kucing dalam bentuk Bastet, tetapi di sini juga, anjing dijumpai mempunyai peranan suci dan watak sebagai lambang penting dalam ikonografi keagamaan.[19]

Anjing berkaitan dengan Anubis, dewa akhirat berkepala jakal. Pada tempoh masa kegunaannya kubur bawah tanah Anubieion di Sakkarah terlihatnya pengebumian anjing.[20]

Agama Mesopotamia[sunting | sunting sumber]

Ada sebuah kuil di Isin, Mesopotamia, bernama é-ur-gi7-ra yang diterjemahkan sebagai "rumah anjing"[21] Enlilbani, seorang raja dari Dinasti Pertama Babylonia Kuno Isin, memperingati kuil kepada dewi Ninisina.[22] Sungguhpun ada sejumlah kecil perincian yang diketahui tentangnya, ada cukup maklumat untuk mengesahkan bahawa pendewaan anjing wujud di kawasan ini.[23] Biasanya, anjing hanya berkaitan dengan pendewaan Gula, tetapi ada sesetengah maklumat, seperti pemeringatan Enlilbani, untuk mencadangkan bahawa anjing juga penting kepada pendewaan Ninisina, kerana Gula merupakan satu lagi dewi yang berkaitan rapat dengan Ninisina.[24] Lebih daripada 30 pengebumian anjing, sebilangan seni pahat anjing, dan lukisan anjing ditemui apabila kawasan di sekitar kuil Ninisina ini digali. Dalam pendewaan Gula, anjing digunakan dalam sumpah dan kadang-kadang dirujuk sebagai kedewaan.

Agama Aztek[sunting | sunting sumber]

Anjing mempunyai keketaraan agama dan kelambangan besar kepada orang Aztek dari Mexico tengah. Beberapa tapak pengebumian purba untuk anjing telah ditemui di Mexico.[25]

Ateisme dan kritikan agama[sunting | sunting sumber]

Ahli falsafah Yunani Purba dan pengkritik adat resam sosial Diogenes dari Sinope direkodkan sebagai hidup dengan banyak anjing, melihat kebebasan daripada kesedaran sendiri dan kenikmatan jujur nikmat fizikal mudah merupakan model peranan yang dikagumkan.

Dalam sebuah rencana dalam New York Times Magazine ateis Natalie Angier menyebut Frans de Waal, seorang ahli primatologi di Universiti Emory:

"Saya telah mempertikaikan bahawa banyak yang dipanggil oleh ahli falsafah sentimen moral boleh dilihat dalam spesies lain. Dalam cimpanzi dan haiwan lain, anda melihat contoh simpati, empati, kesalingan, kesanggupan untuk mengikuti peraturan sosial. Anjing ialah contoh bagus spesies yang mempunyai dan mematuhi peraturan sosial; sebab itu kita menyukainya sangat, sungguhpun ia karnivor besar."
(bahasa Inggeris: "I've argued that many of what philosophers call moral sentiments can be seen in other species. In chimpanzees and other animals, you see examples of sympathy, empathy, reciprocity, a willingness to follow social rules. Dogs are a good example of a species that have and obey social rules; that's why we like them so much, even though they're large carnivores."[26])
Seekor anjing Newfoundland, baka yang dipuji oleh Byron, dilukis oleh Edwin Henry Landseer, 1802–1873

Pada 1808 pemuisi Inggeris Pembesar Byron meluahkan fikiran sama dalam puisi terkenalnya Epitaph to a Dog:

But the poor dog, in life the firmest friend,
The first to welcome, foremost to defend,
Whose honest heart is still his master's own,
Who labors, fights, lives, breathes for him alone,
Unhonored falls, unnoticed all his worth,
Denied in heaven the soul he held on earth –
While man, vain insect! hopes to be forgiven,
And claims himself a sole exclusive heaven.[27]

Lihat juga[sunting | sunting sumber]

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ "salinan arkib". Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-11-13. Dicapai pada 2013-05-22.
  2. ^ Textual Sources for the Study of Hinduism, ms. 53, oleh Wendy Doniger, publisher=Akhbar Universiti Manchester
  3. ^ "Saint Roch"
  4. ^ Stephen de Bourbon (meninggal dunia pada 1262): De Supersticione
  5. ^ a b Boyce, Mary 1989. A History of Zoroastrianism: The Early Period. ms. 303
  6. ^ Vendidad 13:39-40
  7. ^ Vendidad 13:9
  8. ^ a b c Encyclopaedia Iranica:Dog. In Zoroastrianism. Oleh Mary Boyce.
  9. ^ Vendidad 13,14,15
  10. ^ Vendidad 13:8-9
  11. ^ Vendidad, Fargard 15, passim, e.g. 21.
  12. ^ Vendidad, Fargard 15, 2-4.
  13. ^ http://www.avesta.org/vendidad/vd15sbe.htm Vendidad, Fargard 13, 20-28
  14. ^ Vendidad, Fargard 13:35
  15. ^ Vendidad, Fargard 13:50-56
  16. ^ [1]
  17. ^ Jivanji Jamshedji Modi, 1928, The Funeral Ceremonies of the Parsees, Persatuan Antropologi Mumbai
  18. ^ The Zoroastrian Faith: Tradition and Modern Research, oleh Solomon Alexander Nigosian, diterbitkan oleh McGill-Queen's Press - MQUP, 1993, ISBN 0-7735-1144-X, 9780773511446 muka surat 102 (halaman boleh dilihat melalui Google Books)
  19. ^ [2]
  20. ^ [3]
  21. ^ Livingstone, A (1988). "The Isin “Dog House” Revisited", Journal of Cuneiform Studies, 40(1), ms 54
  22. ^ Shaffer, Aaron (1974). "Enlilbaniand the ‘DogHouse’ in Isin", Journal of Cuneiform Studies, 26(4) ms. 251-252)
  23. ^ Livingstone ibid, 1988, ms. 58
  24. ^ Shaffer, Aaron (1974) Ibid, ms. 253
  25. ^ Olga R. Rodriguez (14 Februari 2014). "Aztec dog burial site found in Mexico City". Associated Press.
  26. ^ "Confessions of a Lonely Atheist"
  27. ^ Epitaph To a Dog
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Anjing_dalam_agama&oldid=5301206"