Asid fosfoenolpiruvik

Asid fosfoenolpiruvik
Nama
	Nama IUPAC pilihan Asid 2-(fosfonooksi)prop-2-enoik
	Nama lain Asid fosfoenolpiruvik, PEP
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	138-08-9 ;
Imej model 3D Jmol	Imej berinteraktif;
ChEBI	CHEBI:44897 ;
ChemSpider	980 ;
DrugBank	DB01819 ;
ECHA InfoCard	100.004.830
IUPHAR/BPS	4692;
KEGG	C00074 ;
PubChem CID	1005;
UNII	545YL308OW ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID80861797 ;
	InChI InChI=1S/C3H5O6P/c1-2(3(4)5)9-10(6,7)8/h1H2,(H,4,5)(H2,6,7,8) Key: DTBNBXWJWCWCIK-UHFFFAOYSA-N ;
	SMILES O=C(O)C(OP(=O)(O)O)=C;
Sifat
Formula kimia	C3H5O6P
Jisim molar	168.042
	Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	pengesahan (apa yang perlu: /?)
	Rujukan kotak info

Fosfoenolpiruvat (2-fosfoenolpiruvat, PEP) ialah sebuah asid karboksilik terbitan enol piruvat dan fosfat. Ia wujud sebagai anion. PEP ialah satu bahan perantara penting dalam biokimia. Ia memiliki fosfat tenaga tertinggi (−61.9 kJ/mol) yang ditemui dalam organisma, dan terlibat dalam glikolisis dan glukoneogenesis. Dalam tumbuhan, ia juga terlibat dalam biosintesis pelbagai sebatian aromatik, dan penetapan karbon; dalam bakteria, ia juga digunakan sebagai sumber tenaga bagi sistem fosfotransferase.^[1]^[2]

Glikolisis[sunting | sunting sumber]

PEP terbentuk melalui tindakan enzim enolase terhadap asid 2-fosfogliserik. Metabolisme PEP menjadi asid piruvik oleh piruvat kinase (PK) menjana adenosina trifosfat (ATP) melalui pemfosforilan tahap substrat. ATP ialah antara bahan kimia tenaga terutama dalam sel.

PEP terbentuk daripada penyahkarboksilan oksaloasetat dan hidrolisis satu molekul guanosina trifosfat. Tindakan balas ini dimangkinkan oleh enzim fosfoenolpiruvat karboksikinase (PEPCK). Tindak balas ini ialah tindak balas langkah pengehad kadar dalam glukoneogenesis:^[3]

GTP + oksaloasetat → GDP + fosfoenolpiruvat + CO₂

PEP mungkin digunakan dalam sintesis korismat melalui laluan syikimat.^[4] Korismat kemudiannya dapat dimetabolismekan menjadi asid amino (fenilalanina, triptofan dan tirosina) serta sebatian aromatik lain. Langkah pertama adalah ketika fosfoenolpiruvat dan eritrosa-4-fosfat bertindak balas lalu membentuk 3-deoksi-D-arabinoheptulosonat-7-fosfat (DAHP) dalam tindak balas dimangkinkan DAHP sintase.

Selain itu, dalam tumbuhan C₄, PEP berfungsi sebagai substrat penting dalam penetapan karbon. Persamaan kimia seperti yang dimangkinkan oleh fosfoenolpiruvat karboksilase (PEP karboksilase) ialah:

PEP + HCO−
3 → oksaloasetat

^ Berg, Jeremy M.; Tymoczko, Stryer (2002). Biochemistry (ed. 5th). New York: W.H. Freeman and Company. ISBN 0-7167-3051-0.
^ Nelson, D. L.; Cox, M. M. "Lehninger, Principles of Biochemistry" 3rd Ed. Worth Publishing: New York, 2000. ISBN 1-57259-153-6.
^ "InterPro: IPR008209 Phosphoenolpyruvate carboxykinase, GTP-utilising". Dicapai pada 2007-08-17.
^ "BioCarta - Charting Pathways of Life". Dicapai pada 2007-08-17.