Rom: Perbezaan antara semakan

Sunting pautan
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnyaSuntingan berikutnya →
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Chongkian (bincang | sumb.)
13,186 suntingan
Tiada ringkasan suntingan
Baris 1: Baris 1:
{{kegunaanlain|Rom (nyahkekaburan)}}
{{kegunaanlain|Rom (nyahkekaburan)}}
{{Infobox Settlement
{{Infobox Settlement
|name = Roma
|name = Rom
|native_name = Roma
|settlement_type = [[Ibu negara]] [[Itali]]
|established_title = Diasaskan
|established_title = Diasaskan
|established_date = 21 April 753 SM (tradisional)
|established_date = 21 April 753 SM (tradisional)
Baris 37: Baris 39:
Sebagai satu daripada beberapa bandar utama Eropah yang terselamat dari [[Perang Dunia Kedua]], Rom tengah pada dasarnya kekal dengan ciri [[Renaissance]] dan [[Baroque]] seperti biasa. Rom adalah destinasi pelancong ketiga paling dilawati dalam [[Kesatuan Eropah]],<ref>{{cite web |url=http://www.euromonitor.com/Top_150_City_Destinations_London_Leads_the_Way |title=Top 150 City Destinations London Leads the Way |publisher=[[Euromonitor International]] |author=Caroline Bremner |accessdate=2008-11-09}}</ref> dan pusat sejarah disenaraikan [[UNESCO]] sebagai salah satu [[Tapak Warisan Dunia]] <ref>http://whc.unesco.org/en/list/91 - Masukan mengenai Rom di tapak rasmi Pusat Warisan Dunia [[UNESCO]]</ref>. Seperti satu bandar moden ia menjadi ibu negara Itali semenjak 1870, dan bertumbuh terutamanya dalam dua jangka masa salah satu sisi Perang Dunia II.
Sebagai satu daripada beberapa bandar utama Eropah yang terselamat dari [[Perang Dunia Kedua]], Rom tengah pada dasarnya kekal dengan ciri [[Renaissance]] dan [[Baroque]] seperti biasa. Rom adalah destinasi pelancong ketiga paling dilawati dalam [[Kesatuan Eropah]],<ref>{{cite web |url=http://www.euromonitor.com/Top_150_City_Destinations_London_Leads_the_Way |title=Top 150 City Destinations London Leads the Way |publisher=[[Euromonitor International]] |author=Caroline Bremner |accessdate=2008-11-09}}</ref> dan pusat sejarah disenaraikan [[UNESCO]] sebagai salah satu [[Tapak Warisan Dunia]] <ref>http://whc.unesco.org/en/list/91 - Masukan mengenai Rom di tapak rasmi Pusat Warisan Dunia [[UNESCO]]</ref>. Seperti satu bandar moden ia menjadi ibu negara Itali semenjak 1870, dan bertumbuh terutamanya dalam dua jangka masa salah satu sisi Perang Dunia II.


== Asal Usul ==
== Asal usul ==
Pada 21 April 753S.M, Romulus telah membuka sebuah bandar di sini, di Lembah Latium yang didiami oleh penduduk-penduduk Latin pada masa itu. Pada tahun 1509, Rom telah menubuhkan sistem Republik selepas rakyat bangun menentang rajanya yang memerintah secara mutlak. Penentangan ini dipimpin oleh golongan bangsawan yang dikenali sebagai patrician. Pada masa kedua Masihi, telah wujudnya Majlis Perbandaran untuk mentadbir bandar- bandar di Rom. Pada masa yang sama, Pompei dijadikan bandar contoh.Misalnya, di Pompei terdapat pejabat, dewan orang ramai, mahkamah, perpustakaan, rumah ibadat, kedai, pintu gerbang, dan colloseum. Tamadun Rom merupakan salah satu tamadun yang terunggul dalam sejarah manusia, selain Tamadun Yunani, Indus, India, China dan sebagainya.
Pada 21 April 753S.M, Romulus telah membuka sebuah bandar di sini, di Lembah Latium yang didiami oleh penduduk-penduduk Latin pada masa itu. Pada tahun 1509, Rom telah menubuhkan sistem Republik selepas rakyat bangun menentang rajanya yang memerintah secara mutlak. Penentangan ini dipimpin oleh golongan bangsawan yang dikenali sebagai patrician. Pada masa kedua Masihi, telah wujudnya Majlis Perbandaran untuk mentadbir bandar- bandar di Rom. Pada masa yang sama, Pompei dijadikan bandar contoh.Misalnya, di Pompei terdapat pejabat, dewan orang ramai, mahkamah, perpustakaan, rumah ibadat, kedai, pintu gerbang, dan colloseum. Tamadun Rom merupakan salah satu tamadun yang terunggul dalam sejarah manusia, selain Tamadun Yunani, Indus, India, China dan sebagainya.


== Ekonomi ==
== Iklim ==
Rom memiliki [[iklim Mediterranean]] bermusim panas hangat dan kering,([[klasifikasi iklim Köppen]]: ''Csa''),<ref>{{cite web
|url=http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/|title=World Map of Köppen−Geiger Climate Classification}}</ref> dan musim sejuk yang dingin dan lembap.


Suhu tahunannya lazimnya bernilai melebihi {{convert|20|°C|°F|abbr=on}} pada siang hari dan {{convert|10|°C|°F|abbr=on}} pada malam. Salji jarang turun tetapi bukannya tidak pernah, dengan salji ringan atau salji yang turun seccara tiba-tiba terjadi pada hampir setiap musim dingin, umumnya tanpa pengumpulan, dan hujan salji besar terjadi sekali setiap 20 atau 25 tahun; kali terakhir terjadi pada tahun 2012.<ref>{{cite web|url=http://www.meteo-net.it/articoli/storiconeve.aspx|title=Storia della neve a Roma|accessdate=2 Oktober 2014 |archivedate=27 Julai 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130727130551/http://www.meteo-net.it/articoli/storiconeve.aspx}}</ref> Dalam bulan terdingin (Januari), suhu purata ialah {{convert|12|°C|°F|abbr=on}} ketika siang dan {{convert|3|°C|°F|abbr=on}} ketika malam. Dalam bulan-bulan terpanas (Julai dan Ogos), suhu purata mencecah {{convert|30|°C|°F|abbr=on}} pada waktu siang dan {{convert|18|°C|°F|abbr=on}} pada malam.


[[Kelembaban relatif]] purata Rom adalah sekitar 75%, dengan julat daripada 72% pada Julai sampai 77% pada November. Suhu laut berjulat daripada yang terendah mencecah {{convert|13|°C|°F|abbr=on}} pada Februari dan Mac sehingga nilai tertinggi iaitu {{convert|24|°C|°F|abbr=on}} pada bulan Ogos.<ref name="sea temp">[http://www.holidaycheck.com/climate-wetter_Rome+Area-ebene_rid-id_219.html Rome Climate]. Retrieved 9 August 2012</ref>

== Ekonomi ==
Dengan [[keluaran dalam negara kasar|KDNK]] 2005 €94.376 bilion (AS$121.5 bilion),<ref name="rapporto2006">[http://www.censis.it/277/372/5732/5766/5783/5784/content.asp Rapporto Censis 2006]</ref> bandar raya itu menghasilkan 6.7% daripada KDNK negara (lebih daripada mana-mana bandar raya yang lain di Itali), dan kadar penganggurannya, dikurangkan dari 11.1% ke 6.5% di antara 2001 dan 2005, kini adalah salah satu daripada kadar terendah di semua ibu negara Kesatuan Eropah.<ref name="rapporto2006"/> Rom bertumbuh +4,4% setiap tahun dan terus bertumbuh pada satu kadar yang tinggi dalam perbandingan dengan mana-mana bandar lain dalam negara itu.<ref name="rapporto2006"/>
Dengan [[keluaran dalam negara kasar|KDNK]] 2005 €94.376 bilion (AS$121.5 bilion),<ref name="rapporto2006">[http://www.censis.it/277/372/5732/5766/5783/5784/content.asp Rapporto Censis 2006]</ref> bandar raya itu menghasilkan 6.7% daripada KDNK negara (lebih daripada mana-mana bandar raya yang lain di Itali), dan kadar penganggurannya, dikurangkan dari 11.1% ke 6.5% di antara 2001 dan 2005, kini adalah salah satu daripada kadar terendah di semua ibu negara Kesatuan Eropah.<ref name="rapporto2006"/> Rom bertumbuh +4,4% setiap tahun dan terus bertumbuh pada satu kadar yang tinggi dalam perbandingan dengan mana-mana bandar lain dalam negara itu.<ref name="rapporto2006"/>

== Kebudayaan ==

=== Seni bina ===
Bidang seni bina di Rom telah berkembang selama berabad-abad lamanya, terutamanya dari gaya Rom Imperial dan Klasik sampai [[seni bina fasis]] moden. Rom pada satu tahap pernah menjadi salah satu pusat-pusat seni bina klasik utama dunia dengan mengembangkan bentuk-bentuk seni bina baharu seperti [[gerbang]], [[kubah]], dan [[kekubah]].<ref name="Eyewitness">Eyewitness Travel (2006), pg.36–37.</ref> Gaya [[Seni bina Romanesque|Romanesque]] pada abad ke-11 hingga ke-13 juga banyak digunakan dalam seni bina tempatan, dan seterusnya, kota ini menjadi salah satu pusat-pusat utama seni bina [[Renaissance]], [[Baroque]], dan neoklasik.<ref name="Eyewitness"/>


== Bandar berkembar ==
== Bandar berkembar ==
Baris 96: Baris 109:


; Lain-lain
; Lain-lain
* {{wikivoyage|Rome}}
{{wikivoyage|Rome}}
* {{dmoz|Regional/Europe/Italy/Regions/Lazio/Localities/Rome/Travel_and_Tourism/Travel_Guides|Rome travel guides}}
* {{dmoz|Regional/Europe/Italy/Regions/Lazio/Localities/Rome/Travel_and_Tourism/Travel_Guides|Rome travel guides}}
* [http://www-personal.umich.edu/~bkh/rome/5-20-3.htm City models of Ancient Rome]
* [http://www-personal.umich.edu/~bkh/rome/5-20-3.htm City models of Ancient Rome]


{{Olympic Summer Games Host Cities}}
{{Olympic Summer Games Host Cities}}{{Kawalan kewibawaan}}


[[Kategori:Rom| ]]
[[Kategori:Rom| ]]

Semakan pada 12:10, 6 Disember 2020

Untuk kegunaan lain, sila lihat Rom (nyahkekaburan).
Rom
Roma
Ibu negara Itali
Bendera Rom
Bendera
Nama panggilan: The Eternal City
Cogan kata: Senātus Populusque Rōmānus (SPQR)  (Latin)
NegaraItali
KawasanLazio
WilayahRom (RM)
Diasaskan21 April 753 SM (tradisional)
Pentadbiran
 • MayorGianni Alemanno
Aras
+20 m (66 ft)
Poskod
00121 to 00199
Kod kawasan06
Santo penaungSanto Petrus dan Santo Paulus
Laman sesawangcomune.roma.it

Rom (disebut /roʊm/; Itali: Roma, ˈroma; Latin: Roma; bahasa Inggeris: Rome) merupakan ibu negara Itali dan bandar raya terbesar dan paling ramai penduduk negara itu, dengan lebih 2.7 juta penduduk dalam sebuah perbandaran lebih kurang 1,285.3 km2 (496.3 batu persegi), manakala penduduk kawasan bandar adalah dianggarkan 3.46 juta oleh Eurostat.[2] OECD menganggarkan Kawasan metropolitan Rom mempunyai 3.7 juta penduduk.[3] Bandar ini terletak di bahagian barat-tengah Semenanjung Itali, di sungai Tiber.

Rom juga sering dikaitkan dengan Gereja Roman Katolik dan ketua uskupnya, Paus. Satu enklaf Rom ialah Kerajaan Kota Vatican, wilayah berdaulat Takhta Suci dan negara paling kecil di dunia.

Sebagai satu daripada beberapa bandar utama Eropah yang terselamat dari Perang Dunia Kedua, Rom tengah pada dasarnya kekal dengan ciri Renaissance dan Baroque seperti biasa. Rom adalah destinasi pelancong ketiga paling dilawati dalam Kesatuan Eropah,[4] dan pusat sejarah disenaraikan UNESCO sebagai salah satu Tapak Warisan Dunia [5]. Seperti satu bandar moden ia menjadi ibu negara Itali semenjak 1870, dan bertumbuh terutamanya dalam dua jangka masa salah satu sisi Perang Dunia II.

Asal usul

Pada 21 April 753S.M, Romulus telah membuka sebuah bandar di sini, di Lembah Latium yang didiami oleh penduduk-penduduk Latin pada masa itu. Pada tahun 1509, Rom telah menubuhkan sistem Republik selepas rakyat bangun menentang rajanya yang memerintah secara mutlak. Penentangan ini dipimpin oleh golongan bangsawan yang dikenali sebagai patrician. Pada masa kedua Masihi, telah wujudnya Majlis Perbandaran untuk mentadbir bandar- bandar di Rom. Pada masa yang sama, Pompei dijadikan bandar contoh.Misalnya, di Pompei terdapat pejabat, dewan orang ramai, mahkamah, perpustakaan, rumah ibadat, kedai, pintu gerbang, dan colloseum. Tamadun Rom merupakan salah satu tamadun yang terunggul dalam sejarah manusia, selain Tamadun Yunani, Indus, India, China dan sebagainya.

Iklim

Rom memiliki iklim Mediterranean bermusim panas hangat dan kering,(klasifikasi iklim Köppen: Csa),[6] dan musim sejuk yang dingin dan lembap.

Suhu tahunannya lazimnya bernilai melebihi 20 °C (68 °F) pada siang hari dan 10 °C (50 °F) pada malam. Salji jarang turun tetapi bukannya tidak pernah, dengan salji ringan atau salji yang turun seccara tiba-tiba terjadi pada hampir setiap musim dingin, umumnya tanpa pengumpulan, dan hujan salji besar terjadi sekali setiap 20 atau 25 tahun; kali terakhir terjadi pada tahun 2012.[7] Dalam bulan terdingin (Januari), suhu purata ialah 12 °C (54 °F) ketika siang dan 3 °C (37 °F) ketika malam. Dalam bulan-bulan terpanas (Julai dan Ogos), suhu purata mencecah 30 °C (86 °F) pada waktu siang dan 18 °C (64 °F) pada malam.

Kelembaban relatif purata Rom adalah sekitar 75%, dengan julat daripada 72% pada Julai sampai 77% pada November. Suhu laut berjulat daripada yang terendah mencecah 13 °C (55 °F) pada Februari dan Mac sehingga nilai tertinggi iaitu 24 °C (75 °F) pada bulan Ogos.[8]

Ekonomi

Dengan KDNK 2005 €94.376 bilion (AS$121.5 bilion),[9] bandar raya itu menghasilkan 6.7% daripada KDNK negara (lebih daripada mana-mana bandar raya yang lain di Itali), dan kadar penganggurannya, dikurangkan dari 11.1% ke 6.5% di antara 2001 dan 2005, kini adalah salah satu daripada kadar terendah di semua ibu negara Kesatuan Eropah.[9] Rom bertumbuh +4,4% setiap tahun dan terus bertumbuh pada satu kadar yang tinggi dalam perbandingan dengan mana-mana bandar lain dalam negara itu.[9]

Kebudayaan

Seni bina

Bidang seni bina di Rom telah berkembang selama berabad-abad lamanya, terutamanya dari gaya Rom Imperial dan Klasik sampai seni bina fasis moden. Rom pada satu tahap pernah menjadi salah satu pusat-pusat seni bina klasik utama dunia dengan mengembangkan bentuk-bentuk seni bina baharu seperti gerbang, kubah, dan kekubah.[10] Gaya Romanesque pada abad ke-11 hingga ke-13 juga banyak digunakan dalam seni bina tempatan, dan seterusnya, kota ini menjadi salah satu pusat-pusat utama seni bina Renaissance, Baroque, dan neoklasik.[10]

Bandar berkembar

Rom mempunyai satu bandar berkembar, dan sejumlah bandar rakan kongsi:

Bandar berkembar

  • Perancis Paris, Perancis (Perancis: Seule Paris est digne de Rome; seule Rome est digne de Paris; Itali: Solo Parigi è degna di Roma; solo Roma è degna di Parigi; bahasa Inggeris: Only Paris is worthy of Rome; only Rome is worthy of Paris).[11]

Bandar rakan kongsi

Nota

  • Lucentini, Mario (2002). La Grande Guida di Roma (dalam bahasa Italian). Rome: Newton & Compton Editori. ISBN 88-8289-053-8.CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Spoto, Salvatore (1999). Roma Esoterica (dalam bahasa Italian). Rome: Newton & Compton Editori. ISBN 88-8289-265-4.CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Richard Brilliant (2006). Roman Art. An American's View. Rome: Di Renzo Editore. ISBN 88-8323-085-X.

Rujukan

  1. ^ ISTAT. "Monthly demographic balance January-November 2008". Dicapai pada 2009-04-27.
  2. ^ "Urban Audit". Urbanaudit.org. Dicapai pada 2009-03-03.
  3. ^ OECD. "Competitive Cities in the Global Economy" (PDF). Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2007-06-14. Dicapai pada 2009-04-30.
  4. ^ Caroline Bremner. "Top 150 City Destinations London Leads the Way". Euromonitor International. Dicapai pada 2008-11-09.
  5. ^ http://whc.unesco.org/en/list/91 - Masukan mengenai Rom di tapak rasmi Pusat Warisan Dunia UNESCO
  6. ^ "World Map of Köppen−Geiger Climate Classification".
  7. ^ "Storia della neve a Roma". Diarkibkan daripada yang asal pada 27 Julai 2013. Dicapai pada 2 Oktober 2014.
  8. ^ Rome Climate. Retrieved 9 August 2012
  9. ^ a b c Rapporto Censis 2006
  10. ^ a b Eyewitness Travel (2006), pg.36–37.
  11. ^ "International relations: Special partners". Portal of the City of Paris. Dicapai pada 2008-11-09.

Pautan luar

Ketahui lebih lanjut tentang Rome di Wikipedia:
Takrifan dari Wikikamus
Imej dan media dari Commons
Sumber pembelajaran dari Wikiversity
Berita dari Wikiberita
Petikan dari Wikipetikan
Teks sumber dari Wikisumber
Buku teks dari Wikibuku
Rasmi
Lain-lain
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Rom&oldid=4956936"