Bahasa Ibrani Alkitabiah

Bahasa Ibrani Alkitabiah
Bahasa Ibrani Klasik
שְֹפַת כְּנַעַןcode: he is deprecated , יְהוּדִיתcode: he is deprecated , (לָשׁוֹן) עִבְרִיתcode: he is deprecated , לְשׁוֹן הַקֹּדֶשׁcode: he is deprecated
Batu bersurat Siloam di Muzium Arkeologi Istanbul
Kawasan	Kerajaan Israel (monarki bersatu) Kerajaan Judah Kerajaan Israel (Samaria) Dinasti Hasmona Seluruh dunia (sebagai bahasa keagamaan Yahudi)
Era	dibuktikan wujud sejak abad ke-10 SM; berkembang menjadi Bahasa Ibrani Misynah selepas peperangan Yahudi-Rom pada abad pertama TM
Keluarga bahasa	Afro-Asia Semitik Semitik Barat Semitik Tengah Semitik Barat Laut Kanaan Bahasa Ibrani Alkitabiah
Bentuk piawai	Bahasa Samaria Bahasa Ibrani Misynah Templat:Pupus Bahasa Ibrani Zaman Pertengahan (Menjadi Ibrani Moden) Babylonia Templat:Pupus Ashkenaz Sefardi
Sistem penulisan	Tulisan Kanaan Purba / Sinaitik Purba Abjad Paleo-Ibrani Abjad Ibrani Abjad Samaria
Kod bahasa
ISO 639-3	Salah satu: hbo – Bahasa Ibrani kuno smp – Bahasa Ibrani Samaria
Linguist List	hbo
	smp
Glottolog	anci1244

Bahasa Ibrani Alkitabiah ( עִבְרִית עִבְרִית מִקְרָאִיתcode: he is deprecated (Ivrit Miqra'it)  atau לְשׁוֹן הַמִּקְרָאcode: he is deprecated (Lesyon ha-Miqra) ), juga dipanggil bahasa Ibrani Klasik, ialah bahasa Ibrani dalam bentuk kuno. Bahasa Ibrani merupakan salah satu ahli rumpun Kanaan bahasa Semitik yang dituturkan oleh bani Israel di barat Sungai Jordan dan timur Laut Mediterranean. Perkataan "Ibrani" (ivrit) tidak digunakan untuk bahasa Ibrani dalam Alkitab Ibrani, sebaliknya dipanggil שְֹפַת כְּנַעַןcode: he is deprecated (sefat kena'an, 'bahasa Kanaan') atau יְהוּדִיתcode: he is deprecated (Yehudit, 'dari Yudea'), tetapi nama "Ibrani" ada digunakan dalam teks-teks berbahasa Yunani Kuno dan Ibrani Misynah.

Bahasa Ibrani dibuktikan wujud dalam batu-batu bersurat dari kira-kira abad ke-10 SM, sewaktu ia hampir sama dengan bahasa Phoenicia dan bahasa-bahasa Kanaan yang lain, dan Ibrani basahan terus digunakan sepanjang dan selepas zaman Bait Suci Kedua, yang berakhir dengan pengepungan Baitulmaqdis (70 TM). Ia akhirnya menjadi bahasa Ibrani Misynah dan dituturkan sehingga abad ke-5 TM.

Syiling yang dicap semasa pemberontakan Bar Kokhba. Teks Paleo-Ibraninya berbunyi שמעוןcode: hbo is deprecated "Simeon" di hadapan dan לחרות ירושלםcode: hbo is deprecated "untuk kebebasan Yerusalem" di belakang.

Pengelasan

Perkembangan pelbagai bunyi geseran dalam bahasa Ibrani, Aram dan Arab

Semitik Purba	Ibrani	Aram	Arab	Contoh
				Ibrani	Aram	Arab	maksud
*/ð/ *ḏ	*/z/ ז	*/d/ ד	*/ð/ ذ	זָהָב זָכָר	דְּהָב דְּכָר	ذَهَب ذَكَر	'emas' 'lelaki'
*/z/1 *z		*/z/ ז	*/z/ ز	מֹאזְנָיִם זְמָן	מֹאזְנָיִן זְמָן	مَوَازَيْن زَمَن	'timbang' 'waktu'
*/s/ *s	*/s/ ס		*/s/ س */ʃ/ ش	סַכִּין‎ סַהַר		سِكِّين شَهْر	'pisau' 'bulan'
*/ɬ/ *ś	*/s/ שׂ		*/ʃ/ ش	עָשָׂר		عَشْر	'sepuluh'
*/ʃ/ *š	*/ʃ/ שׁ	*/ʃ/ שׁ	*/s/ س	שָׁנָה שָׁלוֹם	שָׁנָה שְׁלָם	سَنة سَلام	'tahun' 'keamanan'
*/θ/ *ṯ		*/t/ ת	*/θ/ ث	שָׁלוֹשׁ שְׁתָּיִם	תְּלָת תְּרֵין	ثَلاث اِثْنان	'tiga' 'dua'
*/θʼ/1 *ṱ	*/sˤ/1 צ	*/tˤ/ ט	*/ðˤ/ ظ	צֵל צָהֳרָיִם	טְלָה טֹהֶר	ظِلّ ظُهْر	'bayang-bayang' 'tengah hari'
*/ɬʼ/1 *ṣ́		*/ʕ/ ע	*/dˤ/ ض	אֶרֶץ צָחַק	אֶרַע עֲחַק	أَرْض ضَحِكَ	'tanah/bumi' 'tertawa'
*/sʼ/1 *ṣ		*/sˤ/ צ	*/sˤ/ ص	צָרַח צַבָּר	צְרַח צַבָּר	صَرَخَ صَبْر	'jerit' 'sejenis tumbuhan yang seperti tembikai'
*/χ/ *ḫ	*/ħ/ ח		*/x~χ/ خ	חֲמִשָּׁה צָרַח	חַמְשָׁה צְרַח	خَمْسة صَرَخَ	'lima' 'jerit'
*/ħ/ *ḥ			*/ħ/ ح	מֶלַח חָלוֹם	מֶלַח חֲלָם	مِلْح حُلْم	'garam' 'mimpi'
*/ʁ/ *ġ	*/ʕ/ ע		*/ɣ~ʁ/ غ	עוֹרֵב מַעֲרָב	עוֹרָב מַעֲרָב	غُرَاب غَرْب	'gagak' 'barat'
*/ʕ/ *ʻ			*/ʕ/ ع	עֶבֶד שֶׁבַע		عَبْد سَبْع	'hamba' 'tujuh'

Bahasa Ibrani Alkitabiah ialah bahasa Semitik Barat Laut daripada subkumpulan Kanaan.

Ortografi

Rencana utama: Ortografi Ibrani Alkitabiah

Nama	Paleo-Ibrani	Cetak	Samaria	Nilau fonetik (Pra-Pembuangan) (AFA)
Alef		אcode: hbo is deprecated	ࠀ	[ʔ]
Bet		בcode: hbo is deprecated	ࠁ	[b], [β]
Gimel		גcode: hbo is deprecated	ࠂ	[ɡ], [ɣ]
Dalet		דcode: hbo is deprecated	ࠃ	[d], [ð]
He		הcode: hbo is deprecated	ࠄ	[h]
Wau		וcode: hbo is deprecated	ࠅ	[w]/wᶹ
Zain		זcode: hbo is deprecated	ࠆ	[z̄]
Het		חcode: hbo is deprecated	ࠇ	[ħ] or [χ]
Tet		טcode: hbo is deprecated	ࠈ	[tˤ]
Yod		יcode: hbo is deprecated	ࠉ	[j]
Kaf		כcode: hbo is deprecated , ךcode: hbo is deprecated	ࠊ	[k], [x]
Lamed		לcode: hbo is deprecated	ࠋ	[l]
Mem		מcode: hbo is deprecated , םcode: hbo is deprecated	ࠌ	[m]
Nun		נcode: hbo is deprecated , ןcode: hbo is deprecated	ࠍ	[n]
Samekh		סcode: hbo is deprecated	ࠎ	[s]
Ayin		עcode: hbo is deprecated	ࠏ	[ʕ] or [ʁ]
Pe		פcode: hbo is deprecated , ףcode: hbo is deprecated	ࠐ	[p], [ɸ]
Tsadi		צcode: hbo is deprecated , ץcode: hbo is deprecated	ࠑ	[sˤ]
Qof		קcode: hbo is deprecated	ࠒ	[qˁ]
Resy		רcode: hbo is deprecated	ࠓ	[ɾ], [r]
Syin		שcode: hbo is deprecated	ࠔ	[ʃ] or [ɬ͡s]
Tav		תcode: hbo is deprecated	ࠕ	[t], [θ]

Fonologi

Fonologi rekonstruksi Ibrani Alkitabiah adalah seperti berikut:

Konsonan

1. Konsonan hilang semasa bahasa Ibrani Alkitabiah masih hidup.
2. Konsonan yang diperoleh semasa bahasa Ibrani Alkitabiah masih hidup.

Vokal

Sistem vokal Ibrani telah banyak berubah. Vokal-vokal berikut adalah rekonstruksi peringkat terawal bahasa Ibrani, yang diakui dalam Sekunda, pelbagai tradisi penyuaraan (qiraat Tabariah dan variasi Babylon dan Palestin), dan yang dalam tradisi Samaria, bersama-sama vokal yang tidak terdapat dalam beberapa tradisi diwarnakan.

Ibrani Purba	Ibrani Alkitabiah	Ibrani Sekunda	Tiberian, Babylonian, and Palestinian Hebrew	Samaritan Hebrew
Depan Belakang Sempit i iː u uː Separuh sempit (eː) oː Luas a aː	Depan Belakang Sempit i1 iː u2 uː Separuh sempit eː3 oː Luas a4 aː5	Depan Belakang Sempit iː uː Separuh sempit e eː o oː Luas a1 aː Singkat ə	Depan Belakang Sempit i u Separuh sempit e o Separuh luas ɛ1 ɔ2 Luas a Singkat ă3 ɔ̆3 (ɛ̆)3 ə3	Depan Belakang Sempit i iː u uː Mid e eː (o)1 Luas a aː ɒ ɒː Singkat (ə)2
	alofon yang berpotensi /i/ – [i] [ɪ] [ẹ/ɛ] /u/ – [o̞] [o] [ʊ] [u] /eː/ – [ẹː] [ɛː] /a/ – [ɛ] [a] [ɐ] /aː/ – [aː] [ɐː]	mungkin disebut sebagai [æ], kerana ortografi asyik menukar ganti ⟨α⟩ dan ⟨ε⟩ dengan satu sama lain	lebur dengan /e/ dalam qiraat Palestin dan dengan /a/ dalam qiraat Babylonia lebur dengan /a/ atau /o/ dalam qiraat Palestin Qiraat Tabariah mempunyai fonem-fonem vokal penyingkatan /ă ɔ̆/ dan pinggiran /ɛ̆/, sedangkan Palestin dan Babylonia hanya ada satu, /ə/ (disebut sebagai [ɛ] dalam Ibrani Palestin yang datang kemudian)	/u/ dan /o/ hanya berkontras dalam suku kata pascatonik terbuka, cth. ידוcode: hbo is deprecated /jedu/ ('tangan dia') ידיוcode: hbo is deprecated /jedo/ ('tangan-tangan dia'), yang mana /o/ datang daripada diftong yang disingkatkan. Dalam persekitaran lain, /o/ muncul sebagai suku kata tertutup dan /u/ dalam suku kata terbuka, cth. דורcode: hbo is deprecated /dor/ דורותcode: hbo is deprecated /durot/. hasil daripada /i/ dan /e/ dalam suku-suku kata pascatonik tertutup

Teks contoh

Berikut adalah contoh daripada Mazmur 18 seperti yang terdapat dalam teks Masorah dengan niqqud dan kantilasi Tabariyah zaman pertengahan dan transkripsi Yunani Sekunda daripada Heksapla bersama-sama dengan sebutan rekonstruksi.

Ibrani Tabariyah he he he he

Sekunda 29. χι αθθα θαειρ νηρι YHWH ελωαι αγι οσχιcode: grc is deprecated 30. χι βαχ αρους γεδουδ ουβελωαι εδαλλεγ σουρcode: grc is deprecated 31. αηλ θαμμιν (*-μ) δερχω εμαραθ YHWH σερουφα μαγεν ου λαχολ αωσιμ βωcode: grc is deprecated 32. χι μι ελω μεββελαδη YHWH ουμι σουρ ζουλαθι ελωννου (*-ηνου)code: grc is deprecated

Sebutan (Sekunda) (AFA) 29. [kiː ʔatːaː taːʔiːr neːriː **** ʔaloːhaj aɡiːh ħoʃkiː] 30. [kiː baːk ʔaːruːsˤ ɡəduːd ubeloːhaj ʔədalːeɡ ʃuːr] 31. [haːʔeːl tamːiːm derkoː ʔemərat **** sˤəruːfaː maːɡen huː ləkol haħoːsiːm boː] 32. [kiː miː ʔeloːh mebːelʕadeː **** umiː sˤuːr zuːlaːtiː ʔeloːheːnuː]

Bibliografi

• Ben-Ḥayyim, Ze'ev (2000). A Grammar of Samaritan Hebrew. Jerusalem: The Hebrew University Magnes Press. ISBN 978-1-57506-047-7.
• Bergstrasser, Gotthelf; Daniels, Peter T. (1995). Introduction to the Semitic Languages: Text Specimens and Grammatical Sketches. München: Max Hueber Verlag München. m/s. 50–75. ISBN 978-0-931464-10-2.
• Bergsträsser, G. (1983). Introduction to the Semitic Languages. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-0-931464-10-2.
• Joshua Blau (1981). The renaissance of modern Hebrew and modern standard Arabic. University of California Press. ISBN 978-0-520-09548-9.
• Blau, Joshua (2010). Phonology and Morphology of Biblical Hebrew. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-129-0.
• Bloch, Yigal (2017). "Aramaic Influence and Inner Diachronic Development in Hebrew Inscriptions of the Iron Age". Dalam Moshavi, Adina Mosak; Notarius, Tania (penyunting). Advances in Biblical Hebrew Linguistics: Data, Methods, and Analyses. Eisenbrauns. m/s. 83–112. ISBN 978-1-57506-481-9.
• Dolgopolsky, Aron (1999). From Proto-Semitic to Hebrew. Milan: Centro Studi Camito-Semitici di Milano.
• Doron, Edit (2005), "VSO and Left-conjunct Agreement: Biblical Hebrew vs. Modern Hebrew", dalam Kiss, Katalin É. (penyunting), Universal Grammar in the Reconstruction of Dead Languages (PDF), Berlin: Mouton, m/s. 239–264, ISBN 978-3-11-018550-8, diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 10 June 2011, dicapai pada 23 March 2010
• Feldman, Rachel (2010). "Most ancient Hebrew biblical inscription deciphered". Diarkibkan daripada yang asal pada 7 June 2011. Dicapai pada 15 June 2011.
• Frank, Yitzhak (2003). Grammar for Gemara and Targum Onkelos. Jerusalem, Israel: Ariel United Israel Institutes. ISBN 978-1-58330-606-2.
• Garnier, Romain; Jacques, Guillaume (2012). "A neglected phonetic law: The assimilation of pretonic yod to a following coronal in North-West Semitic". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 75 (1): 135–145. CiteSeerX 10.1.1.395.1033. doi:10.1017/s0041977x11001261.
• Glinert, Lewis (2004). The Grammar of Modern Hebrew. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-61188-6.
• Hanson, K. C. (2011). "The Gezer Almanac". Diarkibkan daripada yang asal pada 8 June 2011. Dicapai pada 15 June 2011.
• Janssens, Gerard (1982). Studies in Hebrew historical linguistics based on Origen's Secunda. Orientalia Gandensia. 9. Uitgeverij Peeters. ISBN 978-2-8017-0189-8.
• Jobes, Karen H.; Silva, Moises (2001). Invitation to the Septuagint. Paternoster Press. ISBN 978-1-84227-061-5.
• Kogan, Leonid (2011). "Proto-Semitic Phonology and Phonetics". Dalam Weninger, Stefan (penyunting). The Semitic Languages: An International Handbook. Walter de Gruyter. m/s. 54–151. ISBN 978-3-11-025158-6.
• LaSor, William Sanford (1978). Handbook of Biblical Hebrew. Grand Rapids, MI: Wm. B. Eerdmans Publishing Co. ISBN 978-0-8028-0444-0.
• Rainey, Anson (2008). "Shasu or Habiru. Who Were the Early Israelites?". Biblical Archaeology Review. Biblical Archaeology Society. 34 (6 (Nov/Dec)). Diarkibkan daripada yang asal pada 31 May 2012. Dicapai pada 5 June 2011.
• Rendsburg, Gary A. (1997), "Ancient Hebrew Phonology", dalam Kaye, Alan (penyunting), Phonologies of Asia and Africa, Eisenbrauns, m/s. 65–83, ISBN 978-1-57506-019-4, diarkibkan daripada yang asal pada 20 July 2011
• Rendsburg, Gary A. (1999), "Notes on Israelian Hebrew (I)", dalam Avishur, Yitzhak Avishur; Deutsch, Robert (penyunting), Michael: Historical, Epigraphical and Biblical Studies in Honor of Prof. Michael Heltzer, Tel Aviv: Archaeological Center Publications, m/s. 255–258, diarkibkan daripada yang asal pada 20 July 2011
• Rosén, H. (1969). "Israel Language Policy and Linguistics". Ariel. 25: 48–63.
• Sáenz-Badillos, Angel (1993). A History of the Hebrew Language. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55634-7.
• Shanks, Hershel (2010). "Oldest Hebrew Inscription Discovered in Israelite Fort on Philistine Border". Biblical Archaeology Review. 36 (2): 51–6. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 February 2012. Dicapai pada 15 June 2011.
• Sperber, Alexander (1959). A Grammar of Masoretic Hebrew. Copenhagen: Ejnar Munksgaard.
• Sperber, Alexander (1966). A Historical Grammar of Biblical Hebrew. Leiden: E. J. Brill.
• Steinberg, David (2010). "History of the Ancient and Modern Hebrew Language". Dicapai pada 15 June 2011.
• Steiner, Richard C. (1997). "Ancient Hebrew". Dalam Hetzron, Robert (penyunting). The Semitic Languages. Routledge. m/s. 145–173. ISBN 978-0-415-05767-7.
• Tov, Emanuel (1992). Textual Criticism of the Hebrew Bible. Minneapolis: Augsburg Fortress. ISBN 978-0-8006-3429-2.
• Waltke, Bruce K.; O'Connor, M. (1990). An Introduction to Biblical Hebrew Syntax. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-0-931464-31-7.
• Yahalom, Joseph (1997). Palestinian Vocalised Piyyut Manuscripts in the Cambridge Genizah Collections. Cambridge University. ISBN 978-0-521-58399-2.
• Yardeni, Ada (1997). The Book of Hebrew Script. Jerusalem: Carta. ISBN 978-965-220-369-4.
• Yeivin, Israel (1980). Introduction to the Tiberian Masorah. Scholars Press. ISBN 978-0-89130-373-2.
• Zuckermann, Ghil'ad (2006). "Complement Clause Types in Israeli". Dalam Dixon, R. M. W.; Aikhenvald, Alexandra Y. (penyunting). Complementation: a cross-linguistic typology.

Pautan luar

• Sumber Ibrani Alkitabiah
  • Sumber untuk Kajian Bahasa Ibrani Alkitabiah, Prof. E. Ben Zvi, Universiti Alberta
  • Brown–Driver–Briggs Hebrew Lexicon – dengan lampiran yang mengandungi bahasa Aram Alkitabiah (Wikisumber)
  • Sumber percuma untuk mempelajari bahasa Ibrani Alkitab dalam talian, eHebrew.net
• Tatabahasa, kosa kata dan penulisan
  • Carta Tatabahasa Ibrani Handy-Dandy, Prof. Shawn Madden, Seminari Teologi Baptis Tenggara .
  • Tatabahasa Ibrani Alkitabiah Asas (pengantar)
  • Belajar menulis aksara Ibrani Alkitab
  • Abjad Ibrani Alkitabiah