Malaran tak geser bibir-velar bersuara
| Nombor AFA | 170 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | w | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Malaran tak geser bibir-velar bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara [w] dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA).
Dalam bahasa Melayu, bunyi ini dilambangkan oleh huruf w, contohnya: wang, sawan.
Ciri-ciri[sunting | sunting sumber]
Features of the voiced labialized velar approximant:
- Cara artikulasinya ialah malaran tak geser, iaitu dihasilkan dengan merapatkan dua alat artikulasi tanpa menyempitkan rongga vokal sehingga terhasilnya arus udara yang bergelora.
- Daerah artikulasinya adalah velar dan bibir, iaitu disebut dengan bahagian belakang lidah (dorsum) dinaikkan ke arah lelangit lembut (velum), sambil bibir dibundarkan. Sesetengah bahaasa seperti bahasa Jepun dan mungkin sekali bahasa-bahasa Iroquoian Utara, ada bunyi yang selalu ditranskripsi sebagai [w] yang mana bibir terketap (atau sekurang-kurangnya tak bundar), tetapi hampir kepada konsonan bibir-velar. Transkripsi yang lebih terperinci boleh membubuh diakritik pengurang kebundaran: [w̜].
- Jenis pembunyiannya adalah bersuara, iaitu pita vokal bergelar ketika penyebutan.
- Ini merupakan konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
- Ini merupakan konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Penggunaan[sunting | sunting sumber]
| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Melayu | [[[Ortografi bahasa Melayu|wang]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [waŋ] | 'wang' | Rujuk fonologi bahasa Melayu | |
| Arab | Baku[1] | ورد | [ward] | 'bunga mawar' | Rujuk fonologi bahasa Arab |
| Catalonia[2] | [[[Ortografi bahasa Catalonia|blau]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [blaw] | 'biru' (m.) | Rujuk fonologi bahasa Catalonia | |
| Cina | Mandarin | [[[Aksara Cina|王]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-cmn-Hani (bantuan)/wáng | [wɑŋ˧˥] | 'raja' | Rujuk Bahasa Mandarin Baku |
| Hawaii[3] | [[[Abjad Hawaii|wikiwiki]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [wikiwiki] | 'cepat' | Juga boleh disebut [v]. Rujuk fonologi bahasa Hawaii | |
| Inggeris | [[[Ortografi bahasa Inggeris|weep]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [wiːp] | 'menangis' | Rujuk fonologi bahasa Inggeris | |
| Itali[4] | [[[Abjad Itali|uomo]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈwɔmo] | 'lelaki' | Rujuk fonologi bahasa Itali | |
| Jepun | 私/[[[Perumian bahasa Jepun|watashi]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ɰ͡β̞ataɕi] | 'saya' | Disebut dengan lidah terketap. Rujuk fonologi bahasa Jepun | |
| Perancis[5] | [[[Ortografi bahasa Perancis|oui]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [wi] | 'ya' | Rujuk fonologi bahasa Perancis | |
| Poland[6] | [[[Ortografi bahasa Poland|łaska]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈwaska] | 'lemah-lembut' | Rujuk fonologi bahasa Poland | |
| Portugis[7] | [[[Ortografi bahasa Portugis|água]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈaɡwɐ] | 'air' | Rujuk fonologi bahasa Portugis | |
| Sepanyol[8] | [[[Ortografi bahasa Sepanyol|cuanto]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈkwãn̪t̪o̞] | 'berapa' | Rujuk fonologi bahasa Sepanyol | |
Rujukan[sunting | sunting sumber]
- ^ Watson (2002:13)
- ^ Carbonell & Llisterri (1992:55)
- ^ Pukui & Elbert (1986:xvii)
- ^ Rogers & d'Arcangeli (2004:117)
- ^ Fougeron & Smith (1993:75)
- ^ Jassem (2003:103)
- ^ Barbosa & Albano (2004:230)
- ^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:256)
Bibliografi[sunting | sunting sumber]
- Barbosa, Plínio A.; Albano, Eleonora C. (2004), "Brazilian Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 34 (2): 227–232
- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
- Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
- Ohala, James; Lorentz (1977), "Story of [w]: An exercise in the phonetic explanation for sound patterns", Berkeley Linguistics Society annual meeting 3 proceedings, m/s. 577–599 External link in
|chapter=(bantuan) - Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel H. (1986), Hawaiian Dictionary, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, ISBN 0-8248-0703-0
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
- Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press