Pergi ke kandungan

Rosmah Mansor

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Di dalam nama orang Melayu, tiada nama keluarga. Nama Mansor merupakan nama bapa, dan orang berkenaan harus dirujuk oleh nama yang diberikan, Rosmah. Perkataan terbitan Arab "bin" atau "binti"/"binte" (sekiranya digunakan) masing-masing bermaksud 'anak lelaki kepada' atau 'anak perempuan kepada'.
Yang Berbahagia Datin Sri
Rosmah Mansor
D.K. II (Pahang) S.S.A.P. S.P.M.K. S.J.M.K. S.S.D.K. S.I.M.P. S.P.D.K. D.U.N.M. D.A.
روسمه منصور‎
Rosmah pada tahun 2017
Pasangan Perdana Menteri Malaysia
Dalam jawatan
3 April 2009 – 9 Mei 2018
RajaSultan Mizan Zainal Abidin
Sultan Abdul Halim Mu’adzam Shah
Sultan Muhammad V
Perdana MenteriNajib Razak
Didahului olehJeanne Abdullah
Digantikan olehSiti Hasmah Mohamad Ali
Pasangan Timbalan Perdana Menteri Malaysia
Dalam jawatan
7 January 2003 – 3 April 2009
RajaTuanku Syed Sirajuddin
Sultan Mizan Zainal Abidin
Perdana MenteriAbdullah Ahmad Badawi
Deputy Prime MinisterNajib Razak
Didahului olehEndon Mahmood
Digantikan olehNoorainee Abdul Rahman
Canselor Universiti Selangor
Dalam jawatan
February 2006 – February 2011
Didahului olehJawatan ditubuhkan
Digantikan olehRaja Tan Sri Dato' Seri Arshad bin Raja Tun Uda
Maklumat peribadi
Lahir
Rosmah binti Mansor

(1951-12-10) 10 Disember 1951 (umur 73)
Negeri SembilanMalaysia Kuala Pilah, Negeri Sembilan, Persekutuan Tanah Melayu (kini Malaysia)
PasanganAbdul Aziz Nong Chik (c.)
Najib Razak (k. 1987)
Anak4 (termasuk Riza Aziz)
PendidikanKolej Tunku Kurshiah
Tempat belajar
Rencana ini merupakan sebahagian daripada siri
mengenai

Perdana Menteri Malaysia ke-6

Insiden dan kontroversi

Pilihan raya umum

Keluarga

Rosmah binti Mansor (Jawi: ‏روسمه بنت منصور‎‎; lahir 10 Disember 1951) merupakan isteri kedua kepada bekas Perdana Menteri Malaysia, Najib Razak. Seperti suaminya, beliau turut dikaitkan dengan Skandal 1Malaysia Development Berhad (1MDB). Pada 1 September 2022, beliau disabitkan bersalah atas kesalahan rasuah berkaitan projek bekalan elektrik sekolah, didenda sebanyak RM1.25 bilion dan dijatuhi hukuman penjara selama sepuluh tahun.[1][2] Namun begitu, pada 19 Disember 2024, Mahkamah Tinggi Malaysia membebaskan Rosmah Mansor daripada tujuh belas pertuduhan pengubahan wang haram dan pengelakan cukai kerana kekurangan bukti.[3]

Kehidupan awal dan pendidikan

Rosmah mendapat pendidikan menengahnya di Kolej Tunku Kurshiah, Negeri Sembilan.[4]

Rosmah pernah berkahwin dengan Abdul Aziz Nong Chik. Hasil perkahwinan tersebut, mereka dikurniakan dua orang anak, iaitu Riza Aziz dan Azrene Soraya. Pada tahun 1987, beliau berkahwin dengan Najib Razak dan dikurniakan dua orang anak, iaitu Nooryana Najwa dan Mohd Norashman. Pasangan ini telah mengumpul kekayaan dalam jumlah yang besar, yang didakwa oleh Rosmah sebagai hasil simpanannya sejak kecil.[5][6]

Rasuah

Skandal 1MDB

Rencana utama: Skandal 1Malaysia Development Berhad

Gaya hidup mewah dan perbelanjaan melampau Rosmah[7] serta suaminya semasa Najib Razak berkuasa telah menimbulkan kemarahan rakyat di Malaysia.[8][9] Selepas kekalahan suaminya dalam Pilihan Raya Umum ke-14, pasangan tersebut disiasat berkaitan skandal 1Malaysia Development Berhad (1MDB), di mana lebih daripada AS$7.5 bilion dilaporkan hilang daripada dana tersebut.[10]

Pada 12 Mei 2018, tiga hari selepas suaminya yang merupakan perdana menteri ketika itu tewas dalam pilihan raya, satu manifes penerbangan menamakan Najib dan Rosmah sebagai penumpang sebuah pesawat peribadi yang dijadual berlepas dari sebuah lapangan terbang berhampiran Kuala Lumpur ke Lapangan Terbang Antarabangsa Halim Perdanakusuma di Jakarta.[11] Susulan itu, Jabatan Imigresen Malaysia atas arahan Perdana Menteri Mahathir Mohamad, telah mengeluarkan larangan perjalanan ke atas Rosmah dan suaminya, menyekat mereka daripada meninggalkan negara.[12][13][14]

Bermula 16 Mei 2018, Polis Diraja Malaysia telah menjalankan siasatan ke atas enam premis yang dikaitkan dengan Rosmah dan Najib sebagai sebahagian daripada penyiasatan skandal 1MDB. Polis Malaysia merampas 284 kotak berisi beg tangan berjenama mewah, 72 beg bagasi besar yang mengandungi wang tunai dalam pelbagai mata wang, dan barangan berharga lain. Pesuruhjaya Polis Malaysia mengesahkan bahawa nilai rampasan tersebut dianggarkan antara AS$223 juta hingga AS$273 juta.[15][16] Polis menggambarkan ia sebagai rampasan terbesar dalam sejarah Malaysia.[17]

Butiran rampasan tersebut termasuk:

Rosmah telah tiga kali dipanggil oleh Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) bagi membantu siasatan berhubung penyelewengan dana yang dikaitkan dengan akaun suaminya dalam skandal 1MDB. Kali pertama pada 5 Jun 2018 selama 5 jam, kali kedua pada 26 September 2018 selama 13 jam, dan kali ketiga pada 3 Oktober 2018[19][20] yang menyaksikan beliau ditahan pada hari yang sama.[21]

Pada 4 Oktober 2018, Rosmah mengaku tidak bersalah terhadap 17 pertuduhan pengubahan wang haram melibatkan kira-kira RM7 juta di Mahkamah Sesyen di bawah Akta Pencegahan Pengubahan Wang Haram, Pencegahan Pembiayaan Keganasan dan Hasil daripada Aktiviti Haram. Mahkamah menetapkan jaminan sebanyak RM2 juta serta mengarahkan beliau menyerahkan pasport dan tidak mengganggu mana-mana saksi.[22][23][24]

Tindakan undang-undang oleh Global Royalty Trading SAL

Pada 26 Jun 2018, Global Royalty Trading SAL, sebuah firma barang kemas yang berpangkalan di Lubnan, telah memfailkan saman terhadap Rosmah berhubung penghantaran barang kemas secara konsainan. Firma itu mendakwa bahawa barang kemas yang dihantar kepada Rosmah pada 10 Februari 2018 adalah untuk dinilai olehnya, dan seterusnya membeli mana-mana yang dipilih serta memulangkan baki yang tidak dibeli. Pada 22 Mei 2018, Rosmah mengakui menerima barang tersebut, namun dalam kenyataannya, beliau mendakwa bahawa barang kemas itu kini tidak lagi berada dalam simpanannya kerana telah dirampas oleh pihak berkuasa. Global Royalty menyatakan bahawa jika barang kemas itu tidak dapat dipulangkan sepenuhnya atau sebahagiannya, Rosmah bertanggungjawab membayar keseluruhan nilainya.[25][26]

Memandangkan barang kemas tersebut telah dirampas sebagai sebahagian daripada siasatan skandal 1MDB, kerajaan Malaysia telah campur tangan dalam tuntutan mahkamah oleh syarikat barang kemas Lubnan itu terhadap Rosmah. Perbicaraan kes ini bermula pada 27 Julai 2018.[27]

Dalam penyataan tuntutannya, Global Royalty Trading SAL mendakwa bahawa Rosmah merupakan pelanggan lama mereka dan firma itu sering menghantar konsainan barang kemas atas permintaannya.[28] Laporan berita mengenai perkara ini menimbulkan kemarahan dalam kalangan rakyat Malaysia yang mempersoalkan bagaimana isteri kepada bekas Perdana Menteri Malaysia mampu membeli walaupun sebarang barang kemas termurah dalam senarai tersebut.[29]

Menteri Kewangan ketika itu, Lim Guan Eng, menyatakan bahawa penghantaran 44 barang kemas oleh Global Royalty Trading SAL yang dikaitkan dengan Rosmah Mansor tidak diisytiharkan kepada Jabatan Kastam, seperti yang sepatutnya dilakukan untuk sebarang barangan mewah yang diimport ke Malaysia.[30] Barangan yang tidak diisytiharkan adalah dilarang, dan oleh itu, barang kemas tersebut boleh dirampas.[31]

Pada 25 Mei 2022, Mahkamah Tinggi dimaklumkan bahawa syarikat barang kemas Lubnan, Global Royalty Trading SAL dan Rosmah masing-masing menuntut hak milik terhadap seutas gelang berlian emas putih bernilai AS$220,000 yang ketika itu disimpan dalam peti simpanan Bank Negara Malaysia (BNM).[32][33][34]

Tuntutan oleh Adi Hasan AlFardan Jewellery

Adi Hasan AlFardan Jewellery, sebuah lagi syarikat barang kemas mewah, telah meminta pihak polis Malaysia memulangkan barang kemas bernilai lebih AS$5 juta (RM20.69 juta) yang telah dirampas dan diserahkan kepada Rosmah pada Mac 2018. Menurut syarikat yang berpangkalan di Dubai itu, barang kemas berkenaan telah diserahkan kepada Rosmah namun bayaran belum dibuat. Adi AlFardan juga dilaporkan telah diiringi oleh pegawai dari Pejabat Perdana Menteri bagi mengelak pemeriksaan pihak Kastam dan Imigresen Malaysia semasa empat lawatannya ke Malaysia untuk menghantar barang kemas tersebut kepada Rosmah. Menurut firma guaman yang dilantik oleh Adi Hasan AlFardan Jewellery, mereka sedang menunggu arahan lanjut daripada anak guam mereka sebelum mempertimbangkan untuk mengambil tindakan undang-undang terhadap Rosmah.[35]

Projek elektrik sekolah di Sarawak

Pada tahun 2019, Rosmah telah didakwa atas kesalahan rasuah berhubung projek pembekalan kuasa solar hibrid untuk sekolah luar bandar di Sarawak.[36] Pada 18 Februari 2021, Hakim Mohamed Zaini Mazlan memutuskan bahawa pihak pendakwaan telah berjaya membuktikan kes prima facie terhadap Rosmah bagi ketiga-tiga pertuduhan meminta dan menerima rasuah, dan memerintahkan beliau membela diri.[37][38][39][40]

Pada 23 Disember 2021, Mahkamah Tinggi menolak permohonan pihak pendakwaan untuk mencabar kredibiliti Rosmah berikutan percanggahan antara keterangannya dalam perbicaraan rasuah semasa dan kenyataannya kepada Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) semasa siasatan pengubahan wang haram. Hakim Mohamed Zaini Mazlan berkata Rosmah telah cuba memberikan penjelasan terhadap perbezaan tersebut di mahkamah.[41]

Pada 4 Februari 2022, perbicaraan kes rasuah Rosmah telah ditangguhkan lagi selepas saksi terakhir gagal hadir ke mahkamah.[42] Pada 15 Februari 2022, peguam utama Rosmah, Akberdin Abdul Kader, disahkan positif Covid-19 dan dua lagi peguam bela beliau merupakan kontak rapat. Oleh itu, Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur telah menangguhkan perbicaraan rasuah berkaitan projek tenaga solar hibrid bernilai RM1.25 bilion ke 23 Februari 2022.[43]

Rosmah Mansor
Kelahiran
Rosmah binti Mansor

(1951-12-10) 10 Disember 1951 (umur 73)
Negeri SembilanMalaysia Kuala Pilah, Negeri Sembilan, Persekutuan Tanah Melayu (kini Malaysia)
Status jenayahDibebaskan dengan jaminan sementara menunggu rayuan
PasanganNajib Razak
Sabitan
  • 3 pertuduhan rasuah di bawah Seksyen 16(a)(A) Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) 2009
Hukuman jenayah10 tahun penjara dan denda sebanyak RM970 juta

Pada 1 September 2022, Rosmah didapati bersalah atas tiga pertuduhan rasuah dan dijatuhkan hukuman penjara selama sepuluh tahun serta denda sebanyak RM970 juta.[44][45][46] Beliau didapati telah memberi tekanan kepada Menteri Pendidikan ketika itu, Mahdzir Khalid, supaya menganugerahkan kontrak kepada Jepak Holdings. Rosmah turut meminta pemilik Jepak untuk berunding dengan pemaju hartanah Desmond Lim berhubung penerimaan wang sogokan tersebut.[36]

Hukuman terhadap Rosmah dijatuhkan hanya seminggu selepas suaminya, Najib Razak, mula menjalani hukuman penjara 12 tahun di Penjara Kajang selepas gagal dalam rayuan terakhirnya.[47]

Kontroversi dan isu

Rencana utama: Kontroversi Rosmah Mansor

Pembunuhan Shaariibuugiin Altantuyaa

Rencana utama: Pembunuhan Altantuya Shaariibuu

Dalam satu akuan berkanun semasa perbicaraan hasutan pada Jun 2008, Raja Petra menyatakan bahawa beliau telah "diberitahu dengan boleh dipercayai" bahawa Rosmah adalah salah seorang daripada tiga individu yang berada di lokasi kejadian ketika Altantuyaa Shaariibuu dibunuh pada 19 Oktober 2006.[48] Dr Shaariibuu Setev, bapa kepada Altantuyaa, telah meminta pihak polis menjalankan siasatan menyeluruh terhadap dakwaan oleh Raja Petra dan berkata bahawa pihak polis sepatutnya melihat dakwaan tersebut secara serius kerana ia mungkin dapat memberikan bukti baharu dalam kes tersebut.[49]

Raja Petra kemudiannya dilihat menjauhkan diri daripada akuan berkanun tersebut dalam satu temu bual televisyen bersama TV3, dengan menyatakan bahawa tuduhan yang mengaitkan Najib dan Rosmah dengan pembunuhan itu hanyalah pengulangan maklumat yang disampaikan kepadanya oleh tokoh-tokoh pembangkang, dan bukanlah maklumat yang diketahuinya secara langsung.[50] Beliau kelihatan menyatakan bahawa beliau sendiri tidak benar-benar mempercayai Rosmah berada di tempat kejadian.[51] Malaysian Civil Liberties Movement mendakwa temu bual itu telah disunting dengan ketara dan dimanipulasi untuk menyebelahi Perdana Menteri ketika itu, Najib Razak, menjelang Pilihan raya negeri Sarawak 2011.[52][53] Raja Petra juga menafikan bahawa beliau tidak mempercayai Rosmah berada di lokasi kejadian dan berkata temu bual itu telah "dipotong-potong".[54] Beliau kemudiannya menjelaskan dan menegaskan bahawa beliau sentiasa konsisten berkaitan dengan akuan berkanunnya, menyatakan bahawa beliau tidak pernah secara langsung menuduh Rosmah berada di lokasi pembunuhan, tetapi hanya mengulangi apa yang telah diberitahu kepadanya.[55][56]

Komen mengenai gempa bumi dan tsunami di Jepun

Rencana utama: Gempa bumi dan tsunami Tōhoku 2011

Rosmah pernah mengulas mengenai bencana gempa bumi dan tsunami yang melanda Jepun seperti berikut:[57]

Gempa bumi dan tsunami yang berlaku di Jepun adalah akibat daripada kelalaian dalam melaksanakan pembangunan yang mesra alam.

Bagi saya, ini merupakan satu pengajaran kepada negara-negara lain bahawa dalam apa sahaja yang mereka lakukan atau dalam apa jua bentuk pembangunan yang dirancang, mereka perlu mengkaji persekitaran sekeliling dan menghubungkannya dengan perubahan iklim serta teknologi hijau.

‘First Lady of Shopping’

Rosmah didakwa sebagai seorang yang gemar berbelanja secara berlebihan. Pada tahun 2012, beliau digelar sebagai "First Lady of Shopping" selepas didakwa membelanjakan sebanyak A$100,000 (RM325,000) di sebuah butik di Sydney.[58] Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) telah digesa untuk menyiasat dakwaan tersebut.[59] Pada tahun 2014, Rosmah dilaporkan membeli barangan bernilai AS$130,625 di sebuah kedai Chanel di Honolulu, Hawaii.[60][61] Rosmah dan Najib turut didakwa membelanjakan lebih daripada AS$15 juta dana 1MDB untuk membeli barangan mewah.[60]

Pemulangan pasport 2021

Pada 15 Oktober 2021, Rosmah dibenarkan untuk mengambil semula pasportnya buat sementara waktu bagi membolehkannya ke Singapura untuk melawat anak perempuannya yang sedang hamil dan dijangka bersalin.[62] Rosmah dijadualkan untuk memulangkan semula pasport tersebut sebelum 6 Disember dan kembali ke Malaysia selewat-lewatnya pada 21 November. Namun begitu, apabila tarikh perbicaraan mahkamah tiba pada 2 Disember, Rosmah tidak hadir ke mahkamah kerana masih berada di Singapura.[63] Sayap pemuda parti politik Bersatu telah menggesa agar pasport Rosmah dibatalkan dan supaya beliau dibawa pulang ke Malaysia dengan segera.[64]

Penghargaan

Penghargaan Malaysia

Penghargaan kebesaran

Lihat juga

Rujukan

  1. ^ Rashid, Hidir Reduan Abdul (2022-09-01). "Rosmah gets 10 years' jail, RM970m fine for corruption". Malaysiakini.
  2. ^ Latiff, Rozanna (2022-09-01). "Malaysia's former first lady Rosmah sentenced to 10 years in jail for graft". Reuters (dalam bahasa Inggeris).
  3. ^ Tang, Ashley (2024-12-19). "Malaysian court acquits wife of ex-PM Najib of money laundering and tax evasion". Reuters (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 20 Disember 2024.
  4. ^ "Learn all the best values while in school". New Straits Times. 1 Mei 2017. Dicapai pada 22 Julai 2022.
  5. ^ Webmaster, MT (27 Jun 2009). "Rosmah – the rousing rose – Malaysia Today". www.malaysia-today.net (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 11 Jun 2018.
  6. ^ "Bank accounts of Najib's children frozen". The Star Online (dalam bahasa Inggeris). 7 Julai 2018. Dicapai pada 15 Ogos 2018.
  7. ^ "Malaysian PM Najib's wife linked to S$41.5m worth of jewellery bought with 1MDB funds: US Justice Department, SE Asia News & Top Stories". The Straits Times. 16 Jun 2017. Dicapai pada 19 Mei 2018.
  8. ^ Beech, Hannah; Paddock, Richard C.; Stevenson, Alexandra (15 Mei 2018). "A Stunning, Sudden Fall for Najib Razak, Malaysia's 'Man of Steal' – The New York Times". The New York Times. Dicapai pada 19 Mei 2018.
  9. ^ Hannah Ellis-Petersen in Kuala Lumpur (1 Januari 1970). "Malaysia police seize hundreds of designer handbags from Najib Razak's flat | World news". The Guardian. Dicapai pada 19 Mei 2018.
  10. ^ "Malaysia Seizes Najib's Trove of 350 Containers of Cash, Handbags and Jewelry – The New York Times". The New York Times. 15 Mei 2018. Dicapai pada 19 Mei 2018.
  11. ^ Reuers Staff (12 Mei 2018). "Ousted PM Najib listed on manifest for jet leaving Malaysia". Reuters. Dicapai pada 18 Mei 2018.
  12. ^ "Former Malaysia PM Najib Razak banned from leaving country". BBC News (dalam bahasa Inggeris). 2018-05-12.
  13. ^ Griffiths, James (2018-05-12). "Former Malaysian PM Najib Razak barred from leaving country after shock election defeat". CNN (dalam bahasa Inggeris).
  14. ^ "Police cordon off home of Malaysia's ex-PM Najib Razak after travel ban". Reuters. 12 Mei 2018. Dicapai pada 18 Mei 2018.
  15. ^ "Najib raids: $273m of goods seized from former Malaysian PM's properties". The Guardian. 27 Jun 2017. Dicapai pada 6 Julai 2018.
  16. ^ "Bags of cash, jewellery seized in Najib raid worth $273m". Al Jazeera. 27 Jun 2017. Dicapai pada 6 Julai 2018.
  17. ^ "Biggest seizure in our history". The Star Online. 28 Jun 2018. Dicapai pada 30 Jun 2018.
  18. ^ "Cash, items seized from Najib-linked premises worth around RM1.1 billion: Malaysia police". Channel News Asia. 27 Jun 2018. Dicapai pada 30 Jun 2018.
  19. ^ "Long, gruelling day for Rosmah" The Star Online site. Retrieved 29 September 2018
  20. ^ "Rosmah pleads not guilty to money laundering charges" The Star Online site. Retrieved 5 September 2018
  21. ^ "Rosmah arrested". Free Malaysia Today (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2018-10-04.
  22. ^ "Rosmah pleads not guilty to money laundering charges". The Star (dalam bahasa Inggeris). 2018-10-04.
  23. ^ "Rosmah pleads not guilty to 17 money laundering charges". New Straits Times. 2018-10-04.
  24. ^ "Wife of former Malaysian PM Najib charged with money laundering". Nikkei Asia (dalam bahasa Inggeris). 2018-10-04.
  25. ^ "Lebanese jeweller sues Rosmah Mansor over RM60m worth of seized jewellery". The Edge Markets. 10 Julau 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018. Check date values in: |date= (bantuan)
  26. ^ "It takes more than money to be a client of the exclusive Lebanon-based jeweller". AsiaOne Group Singapore. 12 Julai 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 July 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
  27. ^ "'Govt seeks to intervene in Lebanese jeweller's suit against Rosmah'". The Star Online. 10 Julai 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
  28. ^ "'Jeweller: 'Rosmah a long-standing customer". The Star Online. 11 Julai 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
  29. ^ "Yoursay: How can Rosmah afford to buy such high-end jewellery?". Malaysiakini Online. 12 Julai 2018. Dicapai pada 14 Julai 2018.
  30. ^ "No import declaration made on jewellery sent to Rosmah". Free Malaysia Today (dalam bahasa Inggeris). 2018-07-31. Dicapai pada 2018-08-07.
  31. ^ "Rosmah's rocks: Undeclared jewellery may be confiscated, says Malaysia's Customs Director-General". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). 14 Julai 2018. Dicapai pada 7 Ogos 2018.
  32. ^ "1MDB forfeiture: Rosmah, Global Royalty stake claim on diamond bracelet, Najib seeks seven watches". Malay Mail (dalam bahasa Inggeris). 2022-05-25.
  33. ^ "1MDB forfeiture: Rosmah, jewellery firm both stake claim on diamond bracelet". The Star (dalam bahasa Inggeris). 2022-05-25.
  34. ^ "Rosmah, jeweller stake claim on diamond bracelet, Najib seeks 7 watches". www.themalaysianinsight.com (dalam bahasa Inggeris). 2022-05-25.
  35. ^ "Another Mid-East jeweller wants jewellery back from Malaysian ex-PM Najib's wife Rosmah" The Straits Times site. Retrieved 29 September 2018
  36. ^ a b Zaini Mazlan, Mohamed (1 September 2022). "Grounds of Decision, High Court of Malaya, Public Prosecutor v. Rosmah binti Mansor" (PDF). The Star.
  37. ^ Singh, Sharanjit (2021-02-18). "Rosmah ordered to enter defence for soliciting, receiving bribes over project for rural schools [NSTTV]". NST Online (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-01-31.
  38. ^ "Rosmah ordered to enter defence in corruption case". The Star (dalam bahasa Inggeris). 2021-02-18.
  39. ^ Auto, Hermes (2021-02-18). "Najib's wife Rosmah ordered to enter defence in graft trial over Sarawak solar project". www.straitstimes.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-01-31.
  40. ^ "Malaysian court orders graft trial of wife of ex-PM Najib to proceed". CNN. Reuters. 18 February 2021. Dicapai pada 2022-01-31.
  41. ^ Rashid, Hidir Reduan Abdul (2021-12-23). "Court denies prosecution's bid to impeach Rosmah". Malaysiakini. Dicapai pada 2022-01-31.
  42. ^ Loheswar, R. (2022-02-04). "Rosmah's bribery and corruption trial postponed again as witness still under home quarantine due to delayed flight". www.malaymail.com (dalam bahasa Inggeris).
  43. ^ "Rosmah's corruption trial postponed after one of her lawyers gets Covid-19". The Star (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-02-15.
  44. ^ "Rosmah verdict: Ex-PM's wife sentenced to 10 years' jail, fined RM970mil". The Star (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-09-04.
  45. ^ "Najib's wife Rosmah sentenced to 10 years in jail, fined RM970 million for solar project corruption case". CNA (dalam bahasa Inggeris). 2022-09-01.
  46. ^ Ratcliffe, Rebecca (2022-09-01). "Wife of Malaysia's jailed ex-PM handed 10 years in prison for bribery". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0261-3077.
  47. ^ "Ex-Malaysian PM Najib's wife Rosmah gets 10 years' jail, fined $303m for corruption". The Straits Times. Singapore. 1 September 2022. Dicapai pada 1 September 2022.
  48. ^ "RPK's bombshell allegation on Altantuya murder – Abdullah, Najib, Rosmah cannot remain silent".
  49. ^ "Shaariibuu Wants Police To Thoroughly Investigate Raja Petra's Allegation". Bernama. 24 Jun 2008. Dicapai pada 24 Jun 2008.
  50. ^ "RPK: I don't believe Rosmah involved in Altantuya murder". 13 April 2011.
  51. ^ "RPK: I don't believe PM's wife was at Altantuya's murder scene". The Star. 14 April 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Oktober 2012. Dicapai pada 14 April 2011.
  52. ^ MCLM backs RPK, says TV3 interview was ‘spin doctored’
  53. ^ ‘Raja Petra interview taken out of context’ "'Raja Petra interview taken out of context' | Free Malaysia Today". Diarkibkan daripada yang asal pada 16 April 2011. Dicapai pada 16 April 2011.
  54. ^ "TV3 chopped interview with me: RPK". Malaysiakini. 27 April 2011. Dicapai pada 7 Jun 2012.
  55. ^ "Now that the shit has hit the fan". Malaysia Today. 14 April 2011. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Februari 2012. Dicapai pada 7 Jun 2012.
  56. ^ "Someone called me a liar". Malaysia Today. 23 Mei 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Mei 2012. Dicapai pada 7 Jun 2012.
  57. ^ malaysia's first lady's comments on japan's tsunami & earthquake (dalam bahasa Inggeris), 15 Mac 2011, dicapai pada 2022-01-31
  58. ^ "Rosmah's 'shopping spree' hits Aussie paper". Malaysiakini. 2012-01-21. Dicapai pada 2022-02-03.
  59. ^ Zakaria, Hazlan (2012-01-26). "'First Lady of Shopping' reported to MACC". Malaysiakini. Dicapai pada 2022-01-31.
  60. ^ a b "Malaysian PM Najib 'Spent Millions' on Luxury Goods: Report". Time (dalam bahasa Inggeris). 2016-03-31.
  61. ^ Hope, Tom Wright and Bradley (2016-03-31). "1MDB Probe Shows Malaysian Leader Najib Spent Millions on Luxury Goods". Wall Street Journal (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0099-9660. Dicapai pada 2022-02-01.
  62. ^ Auto, Hermes (2021-10-15). "Najib's wife Rosmah free to travel to Singapore after court allows temporary release of passport". www.straitstimes.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-01-31.
  63. ^ Karim, Khairah N. (2021-12-02). "Rosmah no show in court today, still in Singapore". NST Online (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-01-31.
  64. ^ "Bersatu Youth wants Rosmah extradited, passport cancelled". Malaysiakini. 2021-12-04. Dicapai pada 2022-01-31.
  65. ^ "SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT". Prime Minister's Department (Malaysia). Dicapai pada 25 October 2018.
  66. ^ "Sultan of Kelantan birthday honours list". The Star. 2 April 2005. Dicapai pada 14 September 2018.
  67. ^ "Acting Kelantan Sultan honours list". The Star. 31 March 2010. Dicapai pada 30 Julai 2022.
  68. ^ "Rosmah heads honours list". The Star. 9 Oktober 2010. Dicapai pada 22 Julai 2022.
  69. ^ "Negeri ruler strips Najib, Rosmah of Datuk Seri titles". Bernama. Malaysiakini. 26 October 2018. Dicapai pada 26 October 2018.
  70. ^ "Rosmah dikurnia darjah kerabat Pahang". Berita Harian. 26 October 2013. Dicapai pada 30 July 2022.
  71. ^ "Rosmah heads list of Pahang's 644 honour recipients". Malay Mail. 24 October 2013. Dicapai pada 30 Julai 2022.
  72. ^ "Sultan of Pahang's 74th birthday honours list". The Star. 26 Oktober 2004. Dicapai pada 14 September 2018.
  73. ^ "Pahang royalty heads state honours list". www.thestar.com.my. The Star (Malaysia).
  74. ^ "Rosmah gets Datuk Seri Panglima title". The Star. 24 October 2009. Dicapai pada 24 Oktober 2009.
  75. ^ "Sarawak Yang DiPertua Negeri's Birthday Honours list 2010". The Star. 19 Oktober 2010. Dicapai pada 14 September 2018.
  76. ^ "Selangor ruler suspends titles bestowed on Najib, Rosmah pending court cases". Malaysiakini. 10 Mei 2019. Dicapai pada 10 Mei 2019.
  77. ^ Khairulanuar Yahya (12 September 2022). "Sultan Selangor tarik darjah kebesaran Najib, Rosmah". Malaysia Gazette. Dicapai pada 12 September 2022.
  78. ^ "UiTM confers honorary doctorate on Rosmah". The Star (Malaysia). 4 Ogos 2009. Dicapai pada 16 Februari 2021.
  79. ^ "Rosmah terima Anugerah Doktor Kehormat di UPSI". Perak Today. 7 Mei 2012. Dicapai pada 16 Februari 2021.
  80. ^ "Rosmah gets UPSI honorary doctorate". The Star (Malaysia). 8 Mei 2012. Dicapai pada 22 Julai 2022.
  81. ^ "Curtin honours Rosmah". The Star (Malaysia). 13 February 2012. Dicapai pada 16 February 2021.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Rosmah_Mansor&oldid=6583956"