Orang Melayu Indonesia
 Sepasang pengantin memakai pakaian kahwin adat Melayu Deli di Istana Maimun, Medan, Sumatra Utara, Indonesia | |
| Jumlah penduduk | |
|---|---|
| 8,753,791 (2010)[1][a] | |
| Kawasan ramai penduduk | |
 Indonesia: | |
| Sumatra Selatan | 3,139,000 |
| Riau | 2,880,240 |
| Kalimantan Barat | 1,259,890[3] |
| Bangka-Belitung | 936,000 |
| Jambi | 914,660 |
| Kepulauan Riau | 600,108 |
| Sumatra Utara | 582,100 |
| Lampung | 269,240 |
| Jakarta | 165,039 |
| Bengkulu | 125,120 |
| Kalimantan Tengah | 87,222 |
| Bahasa | |
| Melayu, Indonesia | |
| Agama | |
| Islam (Sunni) 98,77%, Kristian (Protestan dan Katholik) 0,98%, Lainnya 0,25% | |
| Kumpulan etnik berkaitan | |
| Melayu Singapura, Melayu Malaysia, Melayu Brunei, Melayu Thai, Melayu Cocos | |
Orang Melayu Indonesia (Tulisan Jawi: ملايو ايندونيسيا) ialah suku Melayu yang tinggal di Indonesia, sebagai salah satu suku bangsa asli negara Indonesia. Ada beberapa bilangan kerajaan Melayu di Indonesia yang meliputi pesisir timur pulau Sumatera dan pesisir Kalimantan, yang mana sesetengahnya yang terkenal ialah Srivijaya, Kerajaan Melayu, Kesultanan Jambi, Kesultanan Deli, Kesultanan Riau-Lingga dan Kesultanan Sambas.
Walaupun ia kerap dikata bahawa konsep Kemelayuan di Indonesia berbeza dengan yang terdapat di Malaysia, iaitu Melayu itu adalah semua penduduk yang tinggal di Asia Tenggara Maritim dan bukan hanya suku atau bangsa, itu adalah satu kesalahfahaman, kerana Orang Melayu telah mengamalkan asimilasi budaya (Melayuisasi atau "masuk Melayu") sejak dulu lagi. Menurut itu, pengiktirafan bangsa-bangsa Islam di Nusantara sebagai orang Melayu bukan secara langsung, dan untuk seorang dari bangsa lain (seperti Jawa, Bugis, atau Minangkabau) yang beragama Islam dikenali sebagai orang Melayu, dia perlulah tinggal bersempena orang Melayu, mengamalkan adat bangsanya dan bertuturan dalam bahasa Melayu.
Kekeliruan ini didatangi oleh kerana Johann Friedrich Blumenbach telah menggelarkan semua suku-suku rumpun Austronesia sebagai "kaum Melayu"(Malay race) hanya atas sebab bahasa Melayu adalah lingua franca yang digunakan di perantauan Nusantara pada masa itu, dan bukan berdasarkan apa-apa konsep Kemelayuan dalam kebudayaan Melayu. Sebenarnya, tiada apa-apa pun dalam perpandangan kebudayaan Melayu yang menganggap Melayu itu sebagai rumpun bangsa-bangsa lain yang mendiami seluruh Asia Tenggara Maritim. Kerajaan Malaysia melaksanakan pengamalan masuk Melayu secara rasmi, maka setiap orang Pribumi Nusantara beragama Islam yang menjadi warga Malaysia akan diiktiraf sebagai orang Melayu (pada orang luar, ini boleh dianggap sebagai pengiktirafan semua umat Islam di Nusantara adalah Melayu berdasarkan teori Blumenbach). Sebaliknya, Indonesia tidak melakukan benda yang sama, tetapi walaupun begitu, ia masih diamalkan secara tidak rasmi oleh komuniti-komuniti Melayu di sana; jikalah orang yang bukan Melayu hidup bersama orang Melayu sehingga menganuti budaya dan gaya hidup di sekelilingnya, dia juga akan dianggap sebagai orang Melayu oleh komunitinya. Kerana itu, terdapat beberapa suku Melayu di Indonesia yang walaupun bangsa asalnya bukan Melayu, mereka tetap Melayu oleh kerana mereka telah diasimilasi oleh masyarakat Melayu yang mempengaruhi gaya hidup mereka, dan juga kerana mereka sendiri menganggap dirinya sebagai Melayu.
Sejarah[sunting | sunting sumber]
Sumatera[sunting | sunting sumber]
Terdapat banyak kerajaan Melayu yang terdapat di pulau Sumatera: iaitu Kerajaan Melayu, Kerajaan Adat Kepaksian Pernong Sekala Brak, Sriwijaya, Kerajaan Deli, Kerajaan Jambi, Kerajaan Siak Sri Indrapura dan Kerajaan Riau-Lingga.
Kalimantan[sunting | sunting sumber]
Dalam Pontianak incidents semasa pendudukan Jepun di Hindia Timur Belanda, tentera Jepun membunuh kebanyakan golongan elit Melayu dan memancung kepala semua sultan Melayu di Kalimantan.
Semasa kejatuhan Suharto, ada kebangkitan dalam kebangsaan dan pengenalan Melayu di Kalimantan dan orang Melayu dan Dayak di Sambas membunuh Madura beramai-ramai semasa rusuhan Sambas.
Perihalan kaum Melayu di Indonesia[sunting | sunting sumber]
Golongan Melayu Muslim di Indonesia mengikut banci tahun 2000 terdiri daripada:
Suku Melayu Sumatera[sunting | sunting sumber]
- Melayu Palembang
- Melayu Bangka Belitung
- Melayu Deli - Sumatra Utara
- Melayu Langkat - Sumatra Utara
- Melayu Asahan - Sumatra Utara
- Melayu Riau
- Melayu Kampar - Riau
- Melayu Riau Kepulauan
- Melayu Bangka Belitung
- Melayu Jambi
- Melayu Bengkulu
- Suku Lubai (muslim)
- Suku Melayu Rambang (muslim)
- Suku Melayu Batin (muslim) - dari Jambi
- Suku Ogan
Suku Melayu Kalimantan[sunting | sunting sumber]
- Melayu Pontianak (muslim)
- Melayu Sambas (muslim)
- Melayu Bengkayang (muslim)
- Melayu Kapuas Hulu (muslim)
- Melayu Kayong Utara (muslim)
- Melayu Ketapang (muslim)
- Melayu Kubu Raya (muslim)
- Melayu Landak (muslim)
- Melayu Melawi (muslim)
- Melayu Mempawah (muslim)
- Melayu Sanggau (muslim)
- Melayu Sekadau (muslim)
- Melayu Sintang (muslim)
- Melayu Singkawang (muslim)
- Melayu Kotawaringin (muslim)
- Suku Berau (muslim)
- Suku Bulungan (muslim)
- Suku Suluk (muslim)
Orang Melayu Indonesia yang terkenal[sunting | sunting sumber]
-
Raja Ali Haji, seorang sejarawan abad ke-19, seorang ahli rumah diraja Riau dan Selangor dan Perwira Negara Indonesia
-
Amir Hamzah - seorang penyair Indonesia dan Pahlawan kebangsaan Indonesia.
-
Sultan Ma'mun Al Rashid Perkasa Alamyah, Sultan Deli
-
-
Hatta Rajasa - Menteri Penyelaras Hal Ehwal Ekonomi di Kabinet Indonesia Bersatu II
-
-
Hamzah Haz - seorang ahli politik Indonesia. Dia ialah ketua Partai Persatuan Pembangunan (PPP) dan berkhidmat sebagai Timbalan Presiden kesembilan dari 2001 hingga 2004.
-
Yusril Ihza Mahendra - bekas pengerusi Partai Bulan Bintang
-
-
D. N. Aidit, pemimpin Partai Komunis Indonesia
Sastera[sunting | sunting sumber]
- Andrea Hirata, pengarang Indonesia
- Sultan Mahmud Badaruddin II, sultan Palembang ke-18
Kerabat diraja[sunting | sunting sumber]
- Jayanegara, raja ke-2 Empayar Majapahit
- Tuanku Sultan Otteman II - seorang bekas Sultan Deli, yang mana ibu negara kerajaan ialah Medan, di Sumatra Utara.
- Sultan Hamid II - bekas Sultan Kesultanan Pontianak
- Pangeran Ratu Winata Kusuma of Sambas - perwaris Kesultanan Sambas
Politik[sunting | sunting sumber]
- Marzuki Alie - penutur Dewan Perwakilan Rakyat, penggal 2009-2014
- Alex Noerdin - Gabenor ke-15 Sumatra Selatan
- Rizal Nurdin - Gabenor ke-15 Sumatra Utara
Hiburan[sunting | sunting sumber]
- Ariel Peterpan - Vokalis kumpulan NOAH.[4]
- Carissa Putri - peragawati dan pelakon Indonesia.
- Revalina S. Temat - pelakon Indonesia, terkenal dengan karyanya dalam Bawang Merah Bawang Putih
- Titi Kamal - pelakon dan penyanyi Indonesia menonjol
- Farah Quinn - selebriti tukang masak
Rujukan[sunting | sunting sumber]
Nota[sunting | sunting sumber]
- ^ Angka ini berdasarkan pengelasan etnik yang dikemukakan dalam Ananta et al. 2015, yang memasukkan angka bagi setiap kelompok dengan "Melayu" pada nama mereka serta orang-orang Jambi, Bengkulu, Serawai, Semendo, tetapi mengecualikan angka bagi orang-orang Palembang, Bangka, dan Belitung.[2]
Petikan[sunting | sunting sumber]
- ^ Ananta dll. 2015, m/s. 119.
- ^ Ananta dll. 2015, m/s. 35–36, 42–43.
- ^ "Propinsi Kalimantan Barat - Dayakologi". Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-09-05. Dicapai pada 2012-09-07.
- ^ Tedjasukmana, Jason (25 Jun 2010). "Sex Video Scandal and Indonesia's Porn Obsession". TIME magazine. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-11-07. Dicapai pada 25 Jun 2010. Cite has empty unknown parameter:
|dead-url=(bantuan)
Bibliografi[sunting | sunting sumber]
- Ananta, Aris; Arifin, Evi Nurvidya; Hasbullah, M Sairi; Handayani, Nur Budi; Pramono, Agus (2015). Demography of Indonesia's Ethnicity. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 978-981-4519-87-8.
Pautan luar[sunting | sunting sumber]
- Jambi Explorer
- MelayuOnline Diarkibkan 2009-03-04 di Wayback Machine
Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat {{tunas}} ini, gantikanlah ia dengan templat tunas yang lebih spesifik.